Qlobal böhran şəraitində Azərbaycanın kompleks inkişaf proqramı

Regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı (2009-2013) qlobal böhran şəraitində Azərbaycanın davamlı və tarazlı inkişafını təmin edəcək

Qlobal iqtisadi böhran şəraitində iqtisadi inkişaf tempini saxlamaq və sosial proqramların icrasını davam etdirmək bir çox ölkələr üçün mühüm problemə çevrilib. Sevindirici haldır ki, Azərbaycan belə ölkələrdən deyil. 2008-ci ilin birinci rübünün yekunları da göstərdi ki, qlobal böhran ölkəmizin iqtisadiyyatı, əhalinin sosial müdafiəsi üçün problem yaratmayıb. Ölkəmizin hərtərəfli inkişafını təmin edən iqtisadi siyasət uğurla həyata keçirilir. Regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramının (2004-2008) həyata keçirildiyi son 5 ildə mühüm uğurla əldə olunub. Proqramın növbəti mərhələsi isə, ölkə iqtisadiyyatının kompleks inkişafını təmin edəcək.

“Regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dovlət Proqramı”nın qəbulu ilə regional inkişaf iqtisadi siyasətin əsas hədəfinə çevrilib, dövlət büdcəsindən maliyyələşdirilən proqramlarda regionların xüsusi çəkisi ildən-ilə artıb.

Qeyd etmək lazımdır ki, təkcə son 5 ildə iqtisadiyyat 2,6 dəfə artıb, adambaşına düşən gəlir 5500 dollara çatıb. Sənaye istehsalı isə 3,7 dəfə artıb. Bunun nəticəsində 750 mindən artıq yeni iş yeri açılıb ki, bunların da 550 mindən çoxu daimidir.

Həyata keçirilmiş tədbirlər nəticəsində ölkədə yoxsulluğun səviyyəsi 49 faizdən 13 faizə enib. Bu sahədə Azərbaycan qısa zamanda belə sürətli irəliləyişə nail olan yeganə ölkədir. Uğurlu neft strategiyası və iqtisadi islahatlar nəticəsində büdcə xərcləri 12 dəfədən çox artıb. Azərbaycanın strateji valyuta ehtiyatlarının həcmi 18 milyard dollardan artıqdır.

Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, iqtisadi göstəricilər təkcə rəqəmlərdə deyil, insanların gündəlik həyatında da özünü göstərir. Son 5 ildə minimum əməkhaqqı 8,3 dəfə, minimum pensiya təxminən 4 dəfə artıb.

Prezident İlham Əliyev minimum əməkhaqlarının ildə ən azı 2 dəfə artırılmasını qarşıya ən ümdə məqsədlərdən biri kimi qoyub. Bu onunla əsaslandırılır ki, ölkəmiz böyük iqtisadi potensiala malikdir. Zəngin təbii resurslardan səmərəli istifadə ölkəmizin iqtisadi qüdrətinin gündən-günə artmasına mühüm zəmin yaradır ki, bu da, ilk növbədə, maliyyə imkanlarının genişlənməsinə və uğurlu sosial siyasətin həyata keçirilməsinə öz müsbət təsirini göstərir.

Reallıq odur ki, Azərbaycan hazırda ümummilli lider Heydər Əliyevin müəllifi olduğu neft strategiyasının uğurlarını yaşayır. Böyük neft-qaz layihələrinin əsas iştirakçısı və təşəbbüsçüsü olan ölkəmiz hazırda dünyada iqtisadiyyatı sürətlə inkişaf edən dövlət kimi tanınır.

Beynəlxalq maliyyə qurumları mütəmadi olaraq açıqladıqları hesabatlarında Azərbaycanın ÜDM istehsalının həcminə görə dünyada öncül yerdə dayanmasını düzgün qurulan iqtisadi siyasət, neft və qaz istehsalının ildən-ilə artması ilə əlaqələndirirlər.

Dövlət başçısı çıxışlarında bu fikri hər zaman bildirir ki, neft-qaz amili bu gün və gələcəkdə ölkəmizin inkişafı üçün öz müsbət rolunu oynayacaq. Amma əsas vəzifə iqtisadiyyatın inkişafının neft amilindən asılılığını azaltmaq, qeyri-neft sektorunun inkişafını sürətləndirməkdir. Bunun üçün neft gəlirlərindən səmərəli istifadənin vacibliyi önə çəkilir. Məhz bu səbəbdən Dövlət Neft Fondunda toplanan vəsaitlərin böyük əksəriyyəti qeyri-neft sektorunun inkişafına yönəldilir.

2008-ci ilin dünyada tüğyan edən iqtisadi böhranla mübarizə şəraitində keçməsinə baxmayaraq, ölkəmizdə dinamik inkişaf davam edir. Qlobal böhranın ölkəmizə təsirini neytrallaşdırmaq üçün Prezident İlham Əliyevin müəyyən etdiyi sosial-iqtisadi inkişaf strategiyası, buna müvafiq olaraq görülən tədbirlər hökumətin iqtisadi fəaliyyətinin əsasını təşkil edib. Bunun nəticəsidir ki, ötən il iqtisadiyyatın əsas göstəricisi olan ümumi daxili məhsul 10,8 faiz artıb. Bununla da ölkəmiz iqtisadi artım sürətinə görə lider dövlətlər sırasında yüksək mövqeyini qoruyub saxlayıb.

Düzdür, ümumi daxili məhsulda neftin xüsusi çəkisi gözəçarpacaq qədərdir. Amma regionların göstəricilərinə nəzər yetirsək, görərik ki, əksər rayonlarda iqtisadi artım 2 dəfədən çox olub. Bundan başqa, qeyri-neft sektorunda artım tempi 14 faiz təşkil edib ki, bu da ümumi iqtisadi artım tempindən çoxdur.

“Azərbaycan xalqı daha yaxşı yaşamalıdır” deyən dövlət başçısı bunun üçün iqtisadi imkanların mövcudluğunu diqqətə çatdırır. Minimum əmək haqqının və pensiyaların artırılmasının artıq ənənəyə çevrildiyini xüsusi vurğulayan Prezident İlham Əliyev insanların daha yaxşı yaşaması və öz tələbatlarını yüksək səviyyədə ödəmələri üçün bu addımların davamlı olacağını qeyd edir.

Azərbaycanın bugünkü iqtisadi qüdrətini və maliyyə imkanlarını önə çəkən beynəlxalq maliyyə qurumları bildirirlər ki, ölkəmiz heç bir yardıma ehtiyacı olmadan mövcud problemlərini həll etməyə qadirdir.

Cari ilin ilk rübünün yekunları ilə bağlı hökumətin iclasında Prezident İlham Əliyev diqqəti hazırda bölgədə, ümumilikdə dünyada işsizlik və yoxsulluğun ən böyük problemə çevrilməsinə yönəldərək, bildirdi ki, ölkəmizdə qeyd olunan istiqamətlərdə mühüm uğurlar əldə olunub. Dövlət başçısı qeyd etdi ki, bütün bunlar həyata keçirilən uğurlu iqtisadi siyasətin nəticəsidir.

Ekspertlərin fikrincə, Azərbaycanın uğurlu gələcək inkişafını təmin etmək üçün böyük investisiyalar qoyulmalı, infrastruktur layihələri davam etdirilməlidir. Azərbaycanda sabitliyin, normal biznes mühitinin mövcudluğu investisiya axınına öz müsbət təsirini göstərir.

Qeyd edək ki, son 10 ildə ölkə iqtitsadiyyatına 42 milyard dollar investisiya qoyulub ki, bunun da 30 milyarddan çoxu son 5 ilin payına düşür. Xüsusi vurğulanmalıdır ki, daxili investisiyaların həcmi getdikcə artır. Bu, o deməkdir ki, ölkədə sahibkarlıq inkişaf edir, yerli biznes üçün hər cür şərait var.

Ölkənin tarzlı inkişafını, iqtisadiyyatın qeyri-neft sektorunun tərəqqisini təmin etmək üçün həyata keçirilən dövlət proqramları bu məqsədə nail olmağa imkan verir. Regionların sosial-iqtisadi inkişafı ilə bağlı növbəti Dövlət Proqramı isə, ölkənin bütün bölgələrinin sürətli inkişafına nail olmağa xidmət edəcək.

Bu gün hər bir ölkə vətəndaşı bu Dövlət Proqramının real nəticələrini öz gündəlik həyatında hiss edir. Dövlət Proqramında əksini tapan vəzifələrin uğurla icrası Azərbaycanın daha da qüdrətlənməsi üçün böyük imkanlar açacaq.

Elçin Bayramlı

Səs.- 2009.- 5 may.- S. 10.