Mətbuatımızın son illərdəki tərəqqisi ümummilli lider Heydər Əliyevin ikinci dəfə hakimiyyətə qayıdışından sonra başladı

YAP Siyasi Şurasının üzvü , Mətbuat Şurası İH-in üzvü, KİV-lərin inkişafına Dövlət Dəstəyi Fondu MŞ-nin sədr müavini, “İki sahil” qəzetinin Baş redaktoru Vüqar Rəhimzadənin yap.org.az-a müsahibəsi

- Vüqar müəllim, hər bir inkişafın əsasında ölkənin iqtisadi tərəqqisi dayanır. Çoxsaylı KİV-lərin ailəsində özünəməxsus yeri olan bir mətbuat orqanının rəhbəri kimi respublikada həyata keçirilən siyasi, iqtisadi islahatları necə səciyyələndirərsiniz?

- Bu gün ölkəmizin iqtisadi inkişafın hansı mərhələsində olduğunu qeyd etmək üçün son illərdə bu istiqamətdə atılan addımlara, imzalanan fərman və sərəncamlara, eyni zamanda, dünyanın nüfuzlu maliyyə qurumlarının hesabatlarına, yerli və beynəlxalq səviyyədə keçirilən sorğuların nəticələrinə diqqət yetirmək kifayətdir. Bu nəticələr, mütəmadi olaraq, KİV-lərdə açıqlanır. Bir sözlə, mən yaşadığımız bu illəri Azərbaycan tarixinin intibah dövrü adlandırardım.

Ölkənin hərtərəfli inkişafının regionların tərəqqisindən asılı olduğunu qeyd edən dövlət başçısı İlham Əliyevin 11 fevral 2004-cü il tarixli fərmanı ilə təsdiqlənən “Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı”nın uğurlu icrası əldə olunan nəticələrdə özünü qabarıq şəkildə büruzə verir. Bu proqramın davamı olaraq, 2009-2013-cü illəri əhatə edən regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramının ikinci mərhələsi təsdiqləndi. Hər iki sənəddə yeni iş yerlərinin açılması, qeyri-neft sektorunun inkişafı, yoxsulluğun azaldılması və s. kimi vəzifələr qarşıya ən ümdə məqsəd kimi qoyuldu. Bugünkü nəticələr gələcəyə daha böyük inamla baxmağa əsas verir. 2003-cü ildən bu günə qədər ölkəmizdə 824 mindən artıq yeni iş yerləri açılmışdır. Dövlət başçısının qeyd etdiyi kimi, bu da bölgələrin inkişafı və regionlarda iş yerlərinin, yeni emal və sənaye müəssisələrin yaradılması üçün də çox vacib amildir. Bu günlərdə Nazirlər Kabinetinin cari ilin doqquz ayının sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına həsr olunan iclasında dövlət başçısı İlham Əliyev bir daha ölkəmizin sosial-iqtisadi sahədə qazandığı uğurları diqqətə çatdıraraq, qarşıda duran vəzifələri açıqladı. 2009-2013-cü illəri əhatə edən Dövlət Proqramında nəzərdə tutulan müddəaların uğurlu icrası təbii ki, Azərbaycanın daha uğurlu gələcəyinə, inkişafına xidmət edir.

- Bu inkişafın parametrləri Dünya Bankı, Beynəlxalq Valyuta Fondu, MDB-nin Statistika Komitəsinin hesabatlarında da göstərilir...

- Həmin hesabatlarda açıqlanan statistik rəqəmlərin, Azərbaycanın iqtisadi inkişaf baxımından liderliyini qoruması faktının bir daha təsdiqlənməsi bütünlükdə ölkə əhalisində qürur hissi oyadır. Bunu şərtləndirən amillərdən biri kimi, Azərbaycan dövlətinin düşünülmüş və məqsədyönlü siyasətini xüsusi vurğulamaq istərdim. İqtisadi inkişafın neft amilindən asılılığının minimuma endiriliməsini qarşıya ən ümdə məqsəd kimi qoyan dövlət başçısı İlham Əliyevin qeyri-neft sektorunun inkişafına yönələn addımları təqdir olunur. Qeyri-neft sektorunun inkişafı uğurlu neft siyasətinin məntiqi davamı kimi dəyərləndirilir. Ulu öndər Heydər Əliyevin müəllifi olduğu neft strategiyasının Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilməsi Azərbaycanın iqtisadi və siyasi mövqeyini möhkəmləndirməklə, ölkəmizin ən yüksək zirvələri fəth etməsinə zəmin yaratdı.

ABŞ-ın nüfuzlu “Gallup” təşkilatının keçmiş ittifaq respublikaları arasında keçirdiyi sorğunun nəticələri də Azərbaycanın iqtisadi inkişafının, Prezident-xalq birliyinin təsdiqidir. “Hakimiyyətin mənbəyi xalqdır” deyən, atdığı hər bir addımında xalqın, dövlətin maraqlarını öndə saxlayan cənab İlham Əliyevin 2008-ci ilin 15 oktyabr seçkilərində yenidən Prezident seçilməsinin əsasında da məhz bu birlik, həmrəylik dayanır.

- Demokratik cəmiyyətlə vəhdət təşkil edən digər amil müstəqil, azad mətbuatdır. Mətbuatımızın bu gününü dünəni ilə müqayisə edəndə, hansı uğurlardan və həllini gözləyən məsələlərdən danışmaq istərdiniz?

- Azərbaycan milli mətbuatı yarandığı gündən zəngin və şərəfli inkişaf yolu keçmiş, bütün dövrlərdə mütərəqqi, ictimai ideyaların carçısı kimi çıxış etmişdir. Zəngin tarixi ənənələrə malik olan xalqımızın azadlıq istəyinin, müstəqillik amalının güclənməsində, mənəvi dəyərlərin tərəqqisində, milli şüurun, mənəviyyatın, mədəniyyətin formalaşmasında mətbuat önəmli rol oynayıb.

Mətbuatın dünya təcrübəsindən bəhrələnməsi, xüsusilə, KİV-in maddi-texniki imkanlarının yaxşılaşdırılması, o cümlədən, jurnalistlərin peşəkarlığının yüksəldilməsi və s. zəruri tədbirlər həyata keçirilmişdir. Mətbuatımızın son illərdəki inkişaf tarixinə nəzər salsaq, qeyd edə bilərik ki, bu tərəqqi, demək olar ki, bütövlükdə, ümummilli lider Heydər Əliyevin ikinci dəfə hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra başladı. Ölkədə xeyli sayda müstəqil mətbu orqanın və informasiya agentliklərinin, müstəqil elektron KİV-lərin, jurnalist birliklərinin və bu sahədə qeyri-hökumət təşkilatlarının fəaliyyət dairəsi genişləndi, demokratik mətbuatın mövcudluğunu təsdiq edən amillər bərqərar oldu.

Ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi kursunun uğurlu davamçısı cənab İlham Əliyev Prezident kimi fəaliyyətə başladığı ilk gündən azad mətbuatın inkişafına diqqət və qayğını daha da artırdı. Ümummilli lider Heydər Əliyevin Azərbaycanın inkişafı naminə gördüyü işlərin nəticələri və bu kursun Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurlu davamı, ölkəmizin beynəlxalq aləmdə nüfuzunun daha da artması peşəkar jurnalistlərimiz üçün, sözün əsil mənasında, geniş yaradıcılıq imkanları yaradır.

- Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə təsdiqlənən “Azərbaycan Respublikasında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Konsepsiyası”nda da ölkəmizin bugünkü sosial-iqtisadi uğurlarının azad mətbuatın inkişafına xidmət edən addımların atılmasına zərurət yaratdığı qeyd edilir...

- Şübhəsiz ki, ölkəmizin sürətli sosial-iqtisadi inkişafı, ictimai həyatın bütün sahələrinin yeniləşməsi fikir, söz və məlumat azadlığının, plüralizmin daha geniş təmin olunması üçün əlavə tədbirlər görülməsini zəruri edir. Konsepsiyada əksini tapan müddəaların yüksək səviyyədə yerinə yetirilməsi azad mətbuatın inkişafına öz müsbət təsirini göstərməkdədir.

- Ölkə Prezidentinin digər fərmanı ilə “Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondu haqqında” Nizamnamə təsdiq edildi...

- Ölkəmizdə KİV-lərin sayı ilə keyfiyyəti tərs mütənasibdir. Azərbaycanda mətbuatın inkişafına bilavasitə yardım göstərəcək dövlət qurumu - Azərbaycan Respublikası Prezidenti Yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondu yaradıldı. Fondun missiyası budur ki, ölkədə müstəqil, iqtisadi cəhətdən güclü media formalaşsın. Bunun sayəsində jurnalistlərin də maddi, sosial problemləri həllini tapsın. Bir sözlə, Dövlət Dəstəyi Fondunun yaradılması KİV-lərin iqtisadi durumunun yaxşılaşdırılmasına, onların maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsinə, jurnalistlərin peşəkarlığının artırılmasına xidmət edir.

- Vüqar müəllim, Mətbuat Şurasında “reket jurnalistika”ya qarşı mübarizə komissiyasının sədri kimi bu istiqamətdə görülən işlər barədə fikirlərinizi bilmək maraqlı olardı...

- Bəzi qüvvələrin demokratik şəraitdən sui-istifadə etməsi cəmiyyətdə birmənalı qarşılanmır. Buna görə də, 2003-cü ildə yaradılan Mətbuat Şurası KİV-lərdə rast gəlinən neqativ halların aradan qaldırılmasına çalışır. Qeyd olunduğu kimi, Mətbuat Şurasının qarşısında duran əsas vəzifələrdən biri Jurnalistlərin Peşə Etikası Kodeksinin tələblərinə əməl etməsinə ictimai nəzarətin həyata keçirilməsi, “reket jurnalistika”sına qarşı mübarizənin gücləndirilməsidir. Bu barədə jurnalistlərin qurultaylarında ətraflı danışıldı. Azərbaycan Mətbuat Şurasında “reket jurnalistika”ya qarşı Mübarizə Komissiyası bir il əvvəl yaradılıb. Qurum, mütəmadi olaraq, bu növ qəzetlərin siyahısını hazırlayıb, ictimaiyyətə açıqlayır. “Reket jurnalistika” isə artıq elə bir səviyyəyə çatıb ki, jurnalistikanın özünü nüfuzdan salır, jurnalist adına ləkə gətirir. Təbii ki, qələmi ilə mətbuatda özünü təsdiqləyən, kəsərli yazıları ilə nüfuz qazanan jurnalistlərimiz daha çoxdur. İctimaiyyət “reket” nəşrlərə qarşı mübarizənin aparılmasını tələb edir. Biz bu işi uğurla davam etdiririk. İlkin nəticələr artıq özünü göstərir.

- Prezident Administrasiyasının rəhbəri, akademik Ramiz Mehdiyevin ictimaiyyət tərəfindən rəğbətlə qarşılanan proqram xarakterli “Azərbaycanın efir məkanı: problemlər və vəzifələr” məqaləsinə münasibətinizi bilmək istərdik...

- Bu gün ölkədə inkişafı, tərəqqini yüksək qiymətləndirən ictimaiyyəti narahat edən və daha çox düşündürən məsələlərdən biri, təbii ki, televiziya kanallarında dövrün tələblərinə uyğun olmayan, aktuallıq kəsb etməyən, peşəkarlıq baxımından zəif verlişlərin yayımlanmasıdır. İctimai fikrə daha çox təsir imkanına malik olan teleradio efirində bayağı şou-biznes verilişlərinin sayının getdikcə artması narazılıq doğurmaya bilməz. Məqalədə də qeyd olunduğu kimi, Azərbaycan tamaşaçısı radio və televiziyalardan ölkəmizdə və beynəlxalq aləmdə baş verən mühüm hadisə və proseslər haqqında obyektiv informasiya çatdırılmasını, onların yüksək peşəkarlıqla şərh edilməsini, maarifləndirmə xarakterli, düşündürücü, keyfiyyətli verilişlər gözləyir. Radio və televiziyalar milli-mənəvi dəyərlərimizin qorunmasında, azərbaycançılıq ideyasının təbliğ edilməsində, Azərbaycan dilinin, mədəniyyətinin, ölkəmizlə bağlı tarixi həqiqətlərin yayılmasında mühüm rol oynamalıdır.

Milli dəyərləri təbliğ etmək gündəlik işimiz olmalıdır. Mətbuatda, televiziya və radiolarda bu mövzuda verilişlərin hazırlanması, müzakirələrin təşkili, materialların dərc olunması qarşıya qoyulan mühüm vəziflərdəndir.

Məqalədə belə bir məqam xüsusi qeyd edilir ki, televiziya və radio təkcə daxili ictimai rəyi formalaşdırmır, həm də ölkənin imicini nümayiş etdirir, onun haqqında təsəvvür yaradır, ölkəmizi dünya birliyində tanıdır. Bunu nəzərə alaraq, ölkəmizin əldə etdiyi uğurları özündə əks etdirən verilişlərin sayını artırmaq gərəkdir. Televiziya kanallarının öz fəaliyyətlərində ciddi dönüş etməsi günün tələbidir.

- Müxtəlif ölkələrin televiziya kanallarında gedən verilişlərə diqqət yetirsək, bu gün Azərbaycanın efir məkanının hansı problemləri yaşadığını görmüş olarıq. Söhbət kadrların peşəkarlığından gedir. Necə düşünürsünüz, Azərbaycanın efir məkanının kadr potensialı lazımi səviyyədədirmi?

- Heç şübhəsiz ki, hazırda televiziya və radio kanalları kadr, xüsusilə, kamil, Azərbaycan dilini mükəmməl bilən savadlı müxbirlər və aparıcı problemini yaşayır. Bu kimi problemlərin mövcudluğu yüksək səviyyəli, dövrün tələbinə uyğun, hərtərəfli, dolğun şəkildə hazırlanmış verilişlərin azlığına gətirib çıxarır.

Azərbaycan gündən-günə yeniləşir, müasirləşir. Dünyaya inteqrasiya siyasəti uğurla həyata keçirilir. Yeni texnologiyaların tətbiqi hər bir sahədə uğurlu nəticələrin əldə edilməsinə mühüm zəmin yaradır. Televiziya kanallarında yaradıcılıq potensialının, təşəbbüskarlığın aşağı olması, yeni ideyaların, onların həyata keçirilməsi imkanlarının məhdudluğu mövcud problemlərin yaranmasına gətirib çıxarıb. Düşünürük ki, televiziya və radio kanalları neçə vaxtdan bəri mətbu orqanlarında yer alan həmkar iradlarından, alimlərin, ziyalıların məsləhətlərindən nəticə çıxararaq, ictimaiyyəti razı salan verilişlərin sayını artıracaq, Azərbaycanın dünəninə, bugününə və gələcəyinə hesablanmış tərəqqini lazımi səviyyədə təbliğ edəcəklər.

- Vüqar müəllim, mətbuatımızla fikirlərinizi açıqladınız. Bu günün uğurları gələcəyə hansı stimulu verir?

- Azərbaycanda müstəqil mətbuatın inkişafı üçün yaranan şərait, göstərilən dövlət dəstəyi oxucuların mətbuata marağını daha da artırır. Məlumdur ki, oxucuları ən çox cəlb edən mövzu (müasir dövrün tələblərini nəzərə alaraq) respublikamızın daxili və xarici siyasətini əks etdirən yazılardır. Vəzifəsindən, siyasi əqidəsindən asılı olmayaraq, hər bir kəs ölkə daxilində, sərhədlərimizdən kənarda baş verən hadisələrin əsil mahiyyətini, başvermə səbəblərini, ilk növbədə, mətbatdan öyrənir. Bu faktın özü göstərir ki, jurnalistikanın bir sahə kimi özünü təsdiqləməsi artıq reallıqdır.

Gələcək inkişafını düzgün müəyyənləşdirən Azərbaycan mətbuatı, jurnalistikanın qarşısında duran tələbləri gündəlik fəaliyyəti ilə yerinə yetirən bu sahənin mütəxəssisləri respublikanın ictimai-siyasi həyatına nüfuzetmə bacarığına tam yiyələnmiş, təhlil aparmaq üzrə püxtələşmişlər. Mətbuata artan diqqətin əsasında da məhz bu amil dayanır. Düşünürəm ki, tutduğumuz bu yol Azərbaycan jurnalistikasını Qərb jurnalistikasına yaxınlaşdıracaq, ölkəmizdə beynəlxalq standartlara uyğun fəaliyyət göstərən nəşrlərin sayı artacaqdır.

Səs.- 2009.- 10 noyabr.- S. 6.