Milli qəhrəmanlarımız

Ramiz Qəmbərovun batalyonunda olan təqribən 120 əsgərdən 80-i döyüş meydanında həlak oldu

Vətənpərvərlik əsrlər boyu insanların qəlbində yaşayan və insanları yaşadan ən dərin duyğulardan biridir. Öz vətənini, dövlətini, azadlığını sevən bir xalqın ruhunu heç bir qüvvə məhv edə bilməz. Bu yolda fəda olanların yerini tarix boyu onların şanlı yolunu davam etdirəcək yeni-yeni qüvvələr tutur. Çünki əsl vətənpərvər vətəndaş vətəninin dərd-sərinə biganə qala bilməz.

Əslində öz vətənini sevmək - bəşəri ideyaların gerçəkləşməsini arzu etməklə, bu amal uğrunda əlindən gələni, bacardığını etməkdir. Eşqi qorxusundan böyük olana aşiq, qorxusu eşqindən böyük olana qorxaq deyilir. Bu mənada vətənpərvər, vətəni canından tərəddüsüz üstün tutandır. İstər döyüşdə olsun, istər başqa sahələrdə, təki sabit niyyət və əməl olsun!

Torpağını sevmək yalnız vətənpərvərliklə və digər mənəvi duyğularla əlaqəli məsələ deyil. Hər şeyin əslinə çəkməsi qanunauyğunluğu mövcuddur. İnsan bədəni-cismi torpaq əsilli olduğuna görə, torpaq cismi-bədəni çəkdiyi kimi, bədən də torpağa meyllidir. Bu torpaqla insan arasında fiziki ömürlük sürən cazibədir. Torpaq ona görə müqəddəs anadır ki, insan-xalq məhz onun qucağında, üstündə həyatını davam və inkişaf etdirir. İnsan üçün ən əzizlərdən biri həyatdır, çünki ona bircə dəfə verilir. Amma Vətən necə müqəddəsdirsə, insanlar həmişə vətən uğrunda onlara bircə dəfə verilən canlarını, həyatlarını onun naminə könüllü fəda etməklə fəxr edirlər. Torpaq insanın-xalqın əbədi rahatlıq, dinclik yeridir. O, tərlə, göz yaşı ilə və qanla suvarılır. Torpağı öpürlər və onun bir çimdiyinə and içmək-Vətənə and içmək kimi sayılır. Torpaq həm də dövlətin əsas atributlarının önündə gəlir. Yəni, Dövlət torpaq üzərində öz varlığını bəyan edir.

Biz dövlət müstəqilliyimizi dünyaya tanıtmışıq, amma torpaq problemimiz məlumdur. Azərbaycanın Ermənistandan hərbi, iqtisadi və sair silsilə üstünlüklərini sadalamaq istəmirəm. Sadəcə bir fakt deyim. Təbii ki, gənclik niyyəti, əməli ilə yaşayır.

Statistika göstərir ki, Azərbaycan gəncliyi, cavan nəsli Ermənistandakı uyğun nəsli qat-qat üstələyir. Bu potensial üstünlüyümüzün nikbin göstəricisidir ki, özünü gerçəkləşdirəcək. Çünki Vətənə sevgi Azərbaycan gəncliyinə qahrəmanlıq ruhu aşılayıb.

Vətən! Ana bətnindəykən insanın varlığına məkan olan Vətən!

Sən insana Allahdan verilən haqsan! Səni atmaq- satmaq, itirmək-batırmaq cahillik olar. Səni atanlar, satanlar haqsız qalar.

Bu dünyanın ən böyük cəzasıdır Vətənsizlik, Yurdsuzluq!

Ona görə də sənin uğrunda ölmək və öldürmək şərəf işidir. Təbii ki, Vətən onun üstündə yaşayan xalqın mənliyi - ləyaqəti deməkdir. Vətəndaş (əsgərlər) isə bu mənliyin keşikçisi, sipəridir.

Vətən işğaldadırsa millət vətən duyğularını önə çəkməli, Vətən sevgisini düşmənə nifrətə çevrilməlidir.

Düşmənə nifrət müqəddəs hissdir. Millət, xalq uğrunda mübarizə apardığı işə məhəbbət, əleyhinə mübarizə apardığı işə nifrət bəsləməlidir. Nifrət olduqca güclü silahdır. Onu nifrətli münasibət yaradır. Mübarizə laqeyd və soyuq olanda nifrət həqiqətliyini itirir. Düşmənə bütün varlığınla kin bəsləməyi öyrənmədikcə, ona qalib gəlmək, sadəcə, xəyal olaraq qalır.

Həqiqi nifrət üçün fədakarlıq, prinsipiallıq zəruri şərtdir. Bu mənada düşmənə kompleks şəkildə nifrət bəsləyib, ona ruhi- psixoloji, maddi , iqtisadi, siyasi, fiziki, hərbi zərbələr vurmaq gərəkdir. Özü də gözlənilməz istiqamətdə. Çünki müharibədə döyüş uğrunda əsas şərtlərdən biri gözlənilməzlik faktorudur.

Tarixdən bəllidir ki, ermənilər Azərbaycana olan düşmən münasibətlərini zaman-zaman pərdələyiblər.

Erməni elə bir düşməndir ki, məğlubiyyəini hiss edən kimi qılığa, yaltaqlığa və özünü dost kimi qələmə verməyə çalışır. Amma düşmənə inanıb aldananlar məhvə gedir. İbrət ala bilməməyimiz belə tarixi acı gerçəkliklərimiz çoxdan da çoxdur. Millətlər tarixinə nəzər salanda görürük ki, ağıllı millətlər düşmənini ayıltmağa çalışır və lazımi şəraitin çatmasını gözləyir. Bu gözləmə müddətində isə öz nifrətini qarşısı alınmaz bir enerjiyə çevirir. Uğurlu düşmənçilik üçün əqli təcrübə əsas amildir. Əqli təcrübə işin necə nəticilənəcəyini öncə ağılda götür-qoy etmədən ibarətdir. Bu hərəkət bütün variantları ağılla yoxlamaq məcburiyyətidir. Düşmənin əks hərəkət məqsədlərini, niyyətlərini nəzərə alıb, onları öncədən və ya məqamında heçə endirmək bacarığıdır. Əqli təcrübə düşmənə vurulacaq zərbələrin hətta mürəkkəbliyini də sadələşdirərək asanlaşdırır.

Düşmənə qarşı açıq və gizli çoxtərəfli şaiyə müharibəsini şiddətləndirmək, bütün dünyada ona yönələn nifrətin tərkib hissəsi olan ikrah hissini tutarlı tarixi faktlarla formalaşdırmaq lazımdır. Bu ikrah hissi hər hansı psixi çatışmazlıqdan deyil, torpaqlarımızın işğalından gələn haqlı intiqam hissindən və düşmənin məhvə layiq olmasından doğmalıdır. Düşmənə qarşı müstəsna diqqəti silaha çevirməklə, onu unutmamaq çox vacibdir. Bu ciddi məsələdə diqqət xüsusi tərzdə tərbiyə edilib qüvətləndirilməlidir.

Vətən çöllərində, düzlərində- dərələrində bitən lalələr şəhidlərimizin qanlarından yaranır, bitir.

Qəhrəmanlıq ölməzlik nəğməsidir!

Gənclərimizin nümunə götürəcək Milli qəhrəmanlarımızdan biri də Ramiz Qəmbərovdur. O, 2 iyul 1962-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olub. 1979-cu ildə Şuşa şəhər orta məktəbini bitirib və Kolxozlararası Tikinti İdarəsində əmək fəaliyyətinə başlayıb. 1980-ci ildə hərbi xidmətə çağırılmış, hərbi xidməti başa vuraraq, Şuşaya qayıdır. 1986-cı ildə Azərbaycan İnşaat Mühəndisləri İnstitutuna daxil olur və işləyə-işləyə təhsilini davam etdirir. 1988-ci ildən Xalq Hərəkatına qoşulur və erməni təcavüzünə qarşı mübarizə aparır. Ramiz-Millət! Azadlıq! Vətən! Torpaq! fədaisi idi. O, Azərbaycan həqiqətlərini dünya xalqlarına çatdırmaq üçün fəal iş aparırdı. Haqsız təzyiqlərə və təqiblərə baxmayaraq yolundan dönmür, mübarizəni davam etdirirdi. O, erməni təcavüzünə qarşı mübarizə aparanların ön sırasında gedirdi. 1992-ci ildə könüllülərdən ibarət batalyon yaradır və həmin batalyona başçılıq edir. Kərkicahan, Kosalar, Nəbilər, Qaybalı, Quşçular və digər kəndlərin müdafiəsində mərdliklə vuruşur. 1992-ci il 29 apreldə Kosalar və Kərkicahan kəndləri yaxınlığında gedən qızğın döyüşdə qəhrəmanlıq göstərir və aprelin 30-da həlak olur.

Ramiz Qəmbərov deyirdi ki, erməni mənim meyitimin üstündən Şuşaya girə bilər. Rəhmətliyin 7-si günü Şuşa işğal edilib. Subay idi.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 7 iyun 1992-ci il tarixli 833 saylı Fərmanı ilə Qənbərov Ramiz Bulud oğluna ölümündən sonra "Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı" fəxri adı verilib.

Bakı şəhərindəki Şəhidlər Xiyabanında dəfn edilib.

Ramiz Qəmbərovu döyüş yoldaşları belə xatırlayır:

Nazim Hüseynov - "Səkinə anaya (Ramiz Qəmbərovun anası) minnətdaram ki, o cür vətənpərvər, cəsarətli oğul yetişdirib. Kərkicahanın və Kosaların müdafiəsində bir yerdə olmuşuq. Quşçular zonasında mən olmasam da, amma eşidirdim ki, o tez - tez gedir, vəziyyətlə tanış olmaq üçün döyüş yoldaşı Dadaşla bir yerdə, yol olmasa da, meşəliklə gedib gəlirdilər. Ramiz, demək olar ki, Kərkicahanın müdafiəsində çox işlər gördü. İnanmaq olmurdu ki, Şuşa, Kərkicahan alınacaq. Çünki onun Ramiz kimi və digər qəhrəman oğulları vardı. Laçın, Qubadlı, Kəlbəcərin və digər rayonların işğalına inanılmırdı. Ramiz Cavad xan kimi cəsur və qorxmaz bir insan idi. Ramiz şəhid olmasaydı, Şuşanı müdafiə etmək olardı. Amma təəssüflər ki, bu belə olmadı".

Növrəstə Yusifova": Məni Şuşadan birinci dəfə ezamiyyətə göndərəndə Ramiz Qəmbərov ora gəlmişdi, komandirimizə dedi ki, bu xanımın potensialından döyüşçü kimi yaxşı yararlana bilmirsiniz, onu mənə verin.

Bir nüansı da deyim. Ramiz Qəmbərovu vurmuşdular. Xəstəxanada gördüm. Ramiz Qəmbərovun bağırsaqları sallanırdı, o zaman da hələ həkim gəlməmişdi. Bağırsaqları toz-torpaq idi, onları silib yığırdım. Bu vaxt Nizami həkim gəldi, məni görüb qışqırdı ki, nə edirsən, infeksiya salarsan. Dedim ki, nə infeksiya, bağırsağını toz-torpaqdan silirəm. Mən bu gün də deyirəm. Ramiz Qəmbərovu vuran insanın adını bilirəm, hər yerdə də deyirəm. Onu özümüzünkülərdən bir xain snayperlə vurmuşdu. O xəstəxanada bir jurnalist də vardı, adı Məhəmməd idi. Ramiz Qəmbərovla həkim məşğul olmağa başlayanda baxdım ki, palatada elə bil o yaralının ağzına siçovul girib. Yaxınlaşanda gördüm ki, çənəsindən vurublar, üzünün bir tərəfindən güllə çıxıb. Burnunda qan laxtalanıb, nəfəs ala bilmir, dili də şişib. Ağzı ilə güclə nəfəs alırdı. Onun burnunu sildim, nəfəs yolu açıldı, nəfəs almağa başladı. Bir az da gec gəlsəydim, boğulub öləcəkdi. Ramiz Qəmbərovu isə xilas etmək mümkün olmadı, heyf".

Milli qəhrəmanın batalyonunda döyüşən Əfqan Muxtarlı:

"Şuşada yetərincə hərbi qüvvənin olmaması işğala zəmin yaratdı. O zaman hərbi qüvvələr siyasi qüvvələrə və ayrı-ayrı şəxslərə tabe idi. Batalyon komandirləri arasında da normal münasibətlər mövcud deyildi. Postlar arasında düzgün rabitə sistemi qurulmamışdı. Şuşa şəhəri vahid komandanlıq tərəfindən müdafiə olunmurdu. Şəhərin müdafiəsinin əsas ağırlığı pis silahlanmış könüllülərin üzərinə düşmüşdü. Könüllülər batalyonunda ağır texnika və tank əleyhinə silahlar mövcud deyildi. Aprelin 30-da batalyonumuzun komandiri Ramiz Qəmbərov həlak olduqdan sonra Şuşada məqsədli şəkildə şayiə yayılırdı ki, yaxın günlərdə şəhər təslim ediləcək. Bu da əsgərlər və yerli əhalinin döyüş ruhunu aşağı salan faktlardan biri idi.

Mayın 8-i ermənilər Şuşa həbsxanasının aşağısında yerləşən tar sexi istiqamətindən şəhərə girə bildilər. Ancaq onlar əsgərlərimiz tərəfindən məhv edildi. Günorta artilleriya zərbələri zəifləmişdi və hücum səngimişdi. Ancaq belə bir şəraitdə gözlənilmədən Ayaz Mütəllibova bağlı olan Xüsusi Təyinatlı Polis Dəstəsi şəhəri özbaşına olaraq tərk etdi. Onun ardınca digər batalyonlar şəhərdən çıxdı. Ümid yenə də könüllülər və özünümüdafiə dəstələrinə qaldı. Ramiz Qəmbərovun batalyonunda olan təqribən 120 əsgərdən 80-i döyüş meydanında həlak oldu. Qalan döyüşçülərin də demək olar ki, hamısı yaralandı. Yaralanmayıb sağ qalanlar isə Laçının müdafiəsinə qoşuldu. Digər batalyonlar isə sadəcə olaraq, Bakıya istiqamət götürdülər. Faktiki olaraq mayın 8-i Şuşa ermənilər tərəfindən işğal olunmayıb. Şəhər bir gün boş qalandan sonra düşmən Şuşaya soxulub. Ordakı az qüvvə ilə də belə, Şuşanın müdafiəsini təmin etmək mümkün idi".

Şərq.- 2011.- 21 iyul.- S. 11.