BBC qaçqınlarımız haqqında geniş reportaj hazırlayıb

 

MÖVZU: "Qaçqın və məcburi köçkünlərin, əhalinin sosial cəhətdən qayğıya ehtiyacı olan təbəqələrinin problemlərinin həlli ilə bağlı həyata keçirilən tədbirlərin işıqlandırılması"

 Akif Nağı: "Çalışmalıyıq ki, Avropa ölkələrində nüfuzlu kanallarda da erməni vəhşilikləri mümkün qədər işıqlandırılsın"

   Vüqar Qədirli: "BBC-də belə bir məlumatın getməsi, erməni əsirliyində ağır işgəncələrə məruz qalmış birinin bu cür çıxışı əhəmiyyət kəsb edən müsbət addımdır"

   Bütün dünyanın izlədiyi məşhur BBC telekanalı erməni vəhşiliyini bütün aləmə yayıb. BBC radiosunun ingilisdilli auditoriya üçün hazırladığı "Azərbaycan Ermənistan: közərən Qarabağ münaqişəsi" adlanan veriliş jurnalist Damien Mkquinness tərəfindən hazırlanıb. Erməni lobbisini təşvişə salanciddi narahatlıq doğuran müsahibənin nümayişi ciddi rezonansa səbəb olub. Kanalın internet səhifəsinə yerləşdirilmiş məqalədə deyilir ki, müharibənin ən acı tərəflərinin şahidi olmuş Əntiqə Qəhrəmanova artıq 2 onillikdir münaqişənin həllini gözləyir: "Müharibə onu öz evindən didərgin salıb.  

   Amma qorxu getdikcə onu üstələyir. Dondurulmuş adlandırılan Dağlıq Qarabağ savaşı yenidən alovlana bilər və bu, əvvəlkindən daha dəhşətli olar. Kiçik bir otağa sığınmış 80 yaşlı qadın divarda qara haşiyəyə alınmış fotonu göstərir. Fotodan iki gözəl gəncin kədərli baxışları boylanır. Bu, onun qızının və kürəkəninin birgə şəklidir. O, 20 il öncə Ermənistanla müharibədə başına gələnləri danışdıqca, gözlərindən yaş süzülüb gedir. Erməni əsgərləri mənim kürəkənimi ağaca bağladılar, sonra ona diri-diri od vurdular. O, bağırırdı. Sonra onlar gülləni mənim qızımın başına sıxdılar". Æurnalist yazır ki, zərərçəkmiş qadın və onun qızının dörd uşağını isə bu mənzərəyə zorla baxmağa vadar ediblər: "Sonra onlar mənim 6 yaşlı qız nəvəmi güllələyib öldürdülər. O biri qız nəvəminsə dabanından güllə ilə vurdular. Ermənilər deyirdi ki, bu sizə bir dərs olmalıdır". Müxbir yazır ki, sonra qadın nəvələri ilə ermənilərin əlindən qaça bilib. Kol-kos arxasında gizlənərək, dörd gün qarlı yollardan keçərək, nəvələrini də təhlükədən qurtara bilib. Qəhrəmanova jurnalistə deyib ki, yeganə istəyi odur ki, doğma yurduna qayıtsın və doğulduğu yerdə ölsün. Telekanal əməkdaşı daha sonra yazır ki, 600 mindən çox azərbaycanlı, yəni əhalinin 7 faizdən yuxarısı təxminən Qəhrəmanovanın yaşadığı şəraitdə ömür sürür: "Qaçqınlar sovet dönəmindən qalmış məktəblərdə, xəstəxanalarda, universitet binalarında ağır şəraitdə yerləşdirilib. Çox vaxt 5-6, bəzənsə 7 nəfərdən ibarət olan ailə kiçik bir otaqda yaşayır. Bəzən kiçik bir hamamtualet yüzlərlə adamın istifadəsində olur". Məqalədə həmçinin qeyd olunub ki, bu gün münasibətlər daha çox daşlaşmış xarakter daşıyır: "Bütöv nəsillər var ki, birtərəfli böyüyüb, onlara saxta təsvir olunmuş tarix öyrədilib. Azərbaycan və Ermənistan tərəfi sərhədi keçib bir-biri ilə görüşməyib". Siyasi analitik Aleksandr İskəndəryanla söhbətinə də jurnalist eyni yazıda yer ayırıb: "Mənim tələbələrim üçün Azərbaycan hardasa Aya məxsus bir şeydir" - İskəndəryan belə deyib. "Tələbələr Britaniya haqqında daha çox bilirlər, nəinki Azərbaycan haqqında. Azərbaycanda da gənclər arasında Ermənistanla bağlı münasibət təxminən belədir". Müxbir vurğulayıb ki, Dağlıq Qarabağ müharibəsi Sovet İttifaqı dağılan zamana təsadüf edirson dərəcə qanlı xarakter daşıyır: "Müharibə zamanı 30 min adam ölüb. 1994-cü ildə isə nəhayət atəşkəs elan olunub. Təmas nöqtələrində hər iki tərəfdə qazılmış səngərləri I Dünya Müharibəsi ilə müqayisə edən televiziya əməkdaşı deyir ki, içinə qum doldurulmuş kisələrin arasından atəş açmaq üçün balaca yarıqlar qoyulub. Æurnalist adam yaşamayan ərazidəki üzüm bağında gizlənmiş erməni snayperlərini gördüyünü də yazır. Atəşkəsin tez-tez pozulduğunu vurğulayır. Və qeyd edir ki, hər iki tərəf bir-birini atəşkəsi pozmaqda ittiham edir. Sülh danışıqları isə dalana dirənib. Müəllif qeyd edir ki, son 2 ildə 60 nəfər sərhəddə qarşılıqlı atışmada öldürülüb. Əsgərlərin çoxu, xüsusən Azərbaycan tərəfdəkilər daha çox uşaqsifətlidir. Onlar heç 20 yaşı olmayan gənclərdir. Æurnalist təmas xəttində qulluq edən azərbaycanlı əsgər Elxan Məmmədovla söhbətini də məqalədə qeyd edib. 19 yaşlı Elxan deyir: "Mən vətənimə xidmət etməkdən qürur duyuram". 8 aydır ki, burada xidmət edən əsgər deyir: "Hər gün, hər saat arzu edirəm ki, müharibə başlasın. Başlasın ki, biz doğma vətənimizi erməni işğalçılarından təmizləyə bilək". Æurnalist yazır ki, Azərbaycan kəndləri daim erməni snayperlər tərəfindən atəşə tutulur. Elə kəndlər var ki, təmas xəttindən bir neçə metr kənardadır. Yazıda bildirilir ki, vəziyyətin yenidən nəzarətdən çıxma ehtimalı narahatlıq doğurur. Hər iki tərəf hazırda ən müasir silahlara malikdir. Müharibənin yenidən başlaması dəhşətli nəticələr ortaya qoya bilər. Beynəlxalq Böhran qrupundan Lorens Şits deyir: "Hazırda Azərbaycanın da, Ermənistanın da hücum xarakterli raket kompleksləri var. Həmin raketlərlə qarşılıqlı olaraq paytaxt Bakını və İrəvanı vurmaq olar. Bu konflikt regional güclərin də bu müharibəyə qoşulmasına səbəb ola bilər". Æurnalist sonda onu da bildirib ki, NATO üzvü Türkiyə və Rusiyanın bu müharibəyə qoşulmaq ehtimalı var. İran da qonşuluqdadır. Həm də region Avropanın neftqazla təminatında həlledici rol oynayır. Yəni müharibənin bütün tərəflər üçün ciddi nəticəsi olacaq.

   Qarabağ Azadlıq Təşkilatının sədri Akif Nağı Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasının müsbət hal olduğunu deyir. Amma hesab edir ki, bununla kifayətlənməmək, daha çox çalışmaq lazımdır: "Məcburi Köçkün Birliyinin sədri Kərim Kərimlinin iki il bundan qabaq maraqlı bir kitabı çıxıb. Həmin kitabda Xocalıdan olan sağ qalmış insanların müsahibələri verilib. Hər müsahib savaşda gördüyü erməni dəhşətindən danışıb. Ola bilsin ki, BBC telekanalı həmin əsərə istinad etməklə, yəni ondan təsirlənərək, bəhrələnərək belə bir proqram hazırlayıb. Ümumiyyətlə Azərbaycanda Qarabağ müharibəsinin gedişində ermənilərin törətdiyi vəhşiliklərlə bağlı çoxlu sayda məlumatlar var. İstər internet səhifələrində olsun, istərsə də ayrı-ayrı kitablardaya qəzetlərdə. Məsələ bunları xarici dillərə tərcümə edərək dünyaya yaymaqdır. Bütün mövcud materialların beynəlxalq aləmə çatdırılması üçün məşhur telekanallarda, radiolarda verilməsinə, yayılmasına geniş ehtiyac var. Buna həm dövlət səviyyəsində, həm də ictimai təşkilatlar səviyyəsində çalışılmalı, cəhd göstərilməlidir. Hesab edirəm ki, bu, diasporumuzun əldə etdiyi müsbət bir nəticədir. Həmin istiqamətdə işlər davam etdirilməlidir. Dünya çox vaxt görürsünüz ki, Azərbaycan həqiqətlərinə inanmır. Bizim tərəfdən deyilənlərə, nəşr olunanlara sadəcə subyektiv tərəf kimi baxırlar. Ancaq dünyada kifayət qədər tanınan, reytinqi olan KİV də bu cür həqiqətlərin birbaşa müəllifin özü tərəfindən göstərilməsi, yəni dəhşətli hadisələrin öz dilindən çatdırılması olduqca önəmlidir. Ona görə çalışmalıyıq ki, Avropa ölkələrində nüfuzlu kanallarda da erməni vəhşilikləri mümkün qədər işıqlandırılsın, ifşa edilsin. Düzdür, özümüzü dünyada yazıq millət kimi tanıtmaq istəmirik. Bu xasiyyət ermənilərə xas olan xislətdir. Amma sadəcə olaraq, ermənilərin maskasını düşürmək, onları beynəlxalq aləmdə ifşa etmək üçün belə faktlarla geniş arealda nümayiş olunan efirlərə çıxmağa ehtiyacımız var".  

   Erməni lobbisi tərəfindən mütləq əks addım atılacağını deyən A.Nağı bildirib ki, bütün dünyada ermənilər bu cür məsələlərə çox həssaslıqla yanaşırlar: "Məsələn, Avropadayaxud başqa ölkələrdə problem birmənalı şəkildə ermənilər tərəfindən qoyulur. Telekanallar çox vaxt ermənilərin əleyhinə olan məlumatlar, proqramlar verməkdən çəkinirlər. Özlərinə təhlükə görürlər bunu. Çünki erməni terroru bütün dünyaya qorxu salıb. Heç uzağa getməyək, Türkiyənin özündə belə hər hansı bir telekanalda ermənilərin vəhşiliyi ilə bağlı material gedəndə, hökmən onlar erməni tərəfindən də bir nəfər ekspert çağırırlar ki, onlar da öz sözlərini desin. Mən dəfələrlə bunun şahidi olmuşam. Yəni qardaşlarımız belə "balansı" gözləyirlər. Amma bu, yanlış yanaşmadır. Düşünürəm ki, belə təfəkkürü dəyişmək və ermənilərin təzyiqini aşmaq üçün bizim tərəfdən ciddi addımlar atılmalı və həqiqəti əks etdirən faktlar ortaya qoyulmalıdır".

   Qaçqın və Məcburi Köçkün Gənclər Təşkilatının sədri Vüqar Qədirlinin fikrincə, belə bir müsahibənin dünya gündəminə çıxması olduqca təqdirəlayiq haldır: "Neçə illərdir ki, Azərbaycan-Ermənistan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı bizdə elə bir situasiya yaranmışdı ki, həm təcavüzə məruz qalan dövlətlə, təcavüzkar dövlət həmişə eyni gözdə görünüb, onlara eyni qiymət verilib. Hətta erməni lobbisinin apardığı diplomatik layihə, antitürk təbliğatı nəticəsində daim dünya dövlətlərində və beynəlxalq təşkilatlarda, KİV-də Azərbaycana qarşı qərəzli materiallar, yalan məlumatlar gedib. Təbii ki, həqiqətlərimizi yerli mətbuatla bərabər dünya mətbuatına çıxarmaq da dövlətimizin və cəmiyyətimizin ən ümdə məsələlərindən biridir. O baxımdan, BBC-də belə bir məlumatın getməsi, yəni məcburi köçkünümüzün, erməni əsirliyində ağır işgəncələrə məruz qalmış birinin bu cür çıxışı əhəmiyyət kəsb edən müsbət addımdır. Bütün diaspor təşkilatlarımız və səfirliyimiz, ictimai birliklər, mətbuat nümayəndələri ciddi-cəhdlə çalışmalıdır ki, təbliğatı daha genişləndirsin. Çünki təkcə o yaşlı qadının danışdığı deyil, on minlərlə insanımız erməni təcavüzünə məruz qalıb, erməni vəhşiliklərinin qurbanı olublar. Və bu gün də erməni əsirliyində onlarla vətəndaşımız var ki, hələ də o dəhşətdən qurtula bilməyiblər. Təbii ki, arzu edərdik ki, belə faktların daha çox dünya ictimaiyyətinə yayılmasında hər bir kəs öz fəaliyyətini göstərmiş olsun".

   V.Qədirli də söyləyib ki, bu olaydan sonra mənfur ermənilər boş durmayacaq: "Onsuz da Ermənistan belə bir müsahibə olmamışdan əvvəl də Azərbaycana qarşı antikampaniyalar aparıb. Onların xisləti belədir. Hətta Xocalı soyqırımında çəkilmiş kadrları götürüb, ermənilərə qarşı olunan bir təcavüz kimi nümayiş etdirməyə cəhd ediblər. Bu, yaxın keçmişimizə aid olan faktlardır. R.Səfərovun azadlığa buraxılmasından sonra ermənilərin, yəni erməni dövlətinin və ya diasporunun qaldırdığı hay-küy, "Asala" terror təşkilatı tərəfindən səslənən təhdidlər, hədələr də bunların bir nümunəsidir. Amma biz boş durmalı deyilik, bir nəfər qadının müsahibəsi ilə kifayətlənməməliyik. Beynəlxalq mətbuatın imkanlardan istifadə edib, diasporun ümumi vasitələrindən yararlanıb, digər məcburi köçkünlərin, əsirlikdə min-bir əziyyət çəkən insanlarımızın ağrı-acısını geniş şəkildə çatdırmalıyıq. Əlavə qaçqınlarımız, şəhid ailələrimiz var ki, onların da hazırkı durumları, problemləri müxtəlif dillərdə filmlər çəkərək, kitablar nəşr edərək, dünya mətbuatında, televiziyalarında işıqlandırılmalıdır. Yəni Ermənistan onsuz da istədiyini edib, torpaqlarımızın 20 faizini işğal edib, yüz minlərlə insanımızı qaçqın salıb, minlərlə vətəndaşımızı öldürüb. Son hadisə əlbəttə, erməniləri qıcıqlandıracaq. Onlar çalışacaq ki, bunun əksini sübut etsinlər. Amma bizlər bütün gücümüzlə səy göstərməli və erməni yalanlarını öz həqiqətlərimizlə silib atmalıyıq".

 

İsmayıl

Şərq.-2012.-19 dekabr.-S.11.