İstedadlı əlillərlə bağlı sayt yaradılıb

Üç dildə fəaliyyət göstərən internet portalda əlillərin yaradıcılığı təbliğ olunacaq

MÖVZU: "Qaçqın və məcburi köçkünlərin, əhalinin sosial cəhətdən qayğıya ehtiyacı olan təbəqələrinin problemlərinin həlli ilə bağlı həyata keçirilən tədbirlərin işıqlandırılması"

Ötən gün Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin (ƏƏSMN) sifarişi ilə İstedadlı əlillərlə bağlı yeni veb-saytı cəmiyyətə təqdim olunub. Nazirliyin İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsindən verilən məlumata görə, sayt "Konstitusiya" Araşdırmalar Fondu tərəfindən hazırlanan "İstedadlı əlillərin cəmiyyətə inteqrasiyasına yardım göstərilməsi ilə onların yaradıcılıq imkanlarının təbliği" layihəsi çərçivəsində hazırlanıb. Təqdimat mərasimində Əmək və əhalinin sosial müdafiəsi nazirinin müavini İlqar Rəhimov, nazirliyin müvafiq struktur bölmələrinin məsul şəxsləri, nazirlik yanında İctimai Şuranın üzvləri, əlil ictimai təşkilatlarının rəhbərləri və yaradıcı əlillər iştirak edib.

Tədbirdə qeyd olunub ki, müasir dünyada istedadlı əlillərin yaradıcılıq işlərini ölkə sərhədlərindən kənarda təbliğ etməyə, həmçinin, daha böyük və müxtəlif yaş qruplarına, fərqli baxışlara malik auditoriyanı əhatə etməyə imkan verdiyi üçün İKT-dən geniş istifadə edilir. Layihə çərçivəsində MDB təcrübəsində ilk dəfə olaraq istedadlı əlillərin sənət nümunələri və onların özləri haqqında məlumatları əhatə edən (www.menbacariram.com və www.nobarriers.az) saytları yaradılıb, həmçinin, "Mənim möcüzəli dünyam" adlı albom-kataloq nəşr olunub.

Albom-kataloqda 51 müəllifin əsərləri, əl işləri toplanıb və onlar haqda Azərbaycan, rus, ingilis dillərində məlumatlar dərc olunub. Eyni zamanda əlilliyi olan şairlərin şeirlərindən ibarət "Ümidlər, arzular..." adlı şerlər toplusu nəşr edilib. Yeni layihə dövlət sifarişi əsasında əlillərin sosial reabilitasiyası sahəsində ixtisaslaşmış vətəndaş cəmiyyətləri tərəfindən icra olunan ilk layihələrdən biridir. Albom-kataloqda 51 müəllifin əsərləri, əl işləri toplanıb və onlar haqda Azərbaycan, rus, ingilis dillərində məlumatlar dərc olunub. Eyni zamanda əlilliyi olan şairlərin şeirlərindən ibarət "Ümidlər, arzular..." adlı şeirlər toplusu nəşr edilib. Layihənin icrası ilə bağlı Bakı şəhəri və bölgələrdə, həmçinin Naxçıvan Muxtar Respublikasında 94 foto-sessiya aparılıb. Ümumilikdə, 1800-dən çox fotoşəkil çəkilib. 78 istedadlı əlil haqqında məlumat toplanaraq rus və ingilis dillərinə tərcümə edilib. Saytlar vasitəsilə istedadlı əlillərin yaradıcılıq işləri nümayiş olunur. Onların özləri, yaradıcılıq fəaliyyəti haqda məlumatlar verilir. Sayt həmçinin istedadlı əlillərin ətraf aləmlə əlavə ünsiyyət forması kimi çıxış edəcək. Onlar internet istifadəçilərinin suallarını cavablandıracaq, onlarla öz fikirlərini bölüşmək, tanış olmaq imkanı əldə edəcəklər. Saytda hər bir istedadlı əlilə öz əsərlərini ayrıca olaraq və təşkil olunacaq virtual sərgilərdə, satış-sərgilərdə nümayiş etdirmək və onlar barədə fikirləri öyrənmək imkanı verəcək.

Saytların Azərbaycan dili ilə yanaşı, rus və ingilis dillərində fəaliyyət göstərməsi auditoriyanın genişlənməsinə və ölkədən kənarda da istedadlı əlillərin yaradıcılıq işlərinin tanıdılmasına imkan verəcək. Saytlarda istedadlı əlillərin yaradıcılıq işləri təsnifat üzrə yaradılmış xüsusi bölmələrdə (rəssamlar, toxuma-hörmə işləri, tətbiqi-sənət, şairlər, bəstəkarlar, müğənnilər, musiqi alətlərində ifa) yerləşdirilib.

Qeyd edək ki, layihə dövlət sifarişi əsasında əlillərin sosial reabilitasiyası sahəsində ixtisaslaşmış vətəndaş cəmiyyətləri tərəfindən icra olunan ilk layihələrdən biridir.

Saytın yaradıcısı, "Konstitusiya" Araşdırmaları Fondunun rəhbəri, hüquq müdafiəçisi Əliməmməd Nuriyev saytın funksiyası və fəaliyyət istiqaməti haqqında "Şərq"ə geniş və ətraflı məlumat verib: "Sayt fondumuz tərəfindən hazırlanıb. Burada əsas məqsəd "İstedadlı əlillərin cəmiyyətə inteqrasiya edilməsi və onların istedadlarının geniş təbliğ edilməsi" istiqamətində işlər görməkdir. İlk növbədə Azərbaycanda mövcud olan əlillərin hər biri haqqında bacardığımız qədər məlumat topladıq. Yəni əlillərin hansı sahələrdə çalışmaları var idisə, həmin istiqamətdə məlumatları əldə etdik. Bu məlumatları da biz sadəcə olaraq, hər hansı internet resursları vasitəsilə əldə etməmişik. Birbaşa fotosessiyalar keçirdik. Orada həm onların özləri, həm də əl işləri sərgiləndi. Əlil vətəndaşlarımız arasında istedadlı rəssamlar, müğənnilər, oyma sənəti ilə bağlı məşğul olanlar, tikiş sənətinə yiyələnənlər var idi. Eyni zamanda şairlər, yazarlar və müxtəlif sənətlə məşğul olan istedadlı, hər yaşdan olan əlillər yer aldı. Yenə deyirəm, hər bir bacarıq sahibi olan əlil insanlarımızla tək-tək, şəxsən görüşdük. Bunu Naxçıvan Muxtar Respublikası daxil olmaqla bütün ölkə üzrə həyata keçirdik. Ümumilikdə, biz 78 əlil vətəndaşımız haqqında və onların işləri haqqında fotosessiya keçirtdik. Təşkil etdiyimiz fotosessiyada 1800 şəkil çəkildi. Əldə etdiyimiz bütün materialları yeni yaratdığımız internet saytında yerləşdirdik. Amma bunları təkcə Azərbaycan dilində yox, eyni zamanda rus və ingilis dillərinə tərcümə edərək də sayta qoyduq. Çünki biz hesab etdik ki, bu dəfə əsas məqsədimiz həm onları, həm də onların əsərlərini, yaradıcılıqlarını tanıtdırmaqdır. Ancaq tək ölkə ictimaiyyətinə deyil, bütün dünyaya tanıtmaq. Həmçinin saytda elə imkan yaratmışıq ki, onlar istədikləri zaman virtual əlaqə yarada bilsinlər. Bundan başqa, virtual sərgilər təşkil edə bilsinlər ki, bu sayədə öz əsərlərinin virtual çərçivədə satışlarını həyata keçirə bilsinlər. Eyni zamanda onların sənəti ilə tanış olmaq istəyən, onların özləri tanış olmaq, əlaqə qurmaq istəyən hər bir şəxs bu imkanı sayt vasitəsilə rahat surətdə həyata keçirə bilsin. Əsərlərlə bağlı fikirlərini, tövsiyələrini söyləmək istəyənlər də varsa, onlar da artıq rahat şəkildə bunu edə bilərlər. Məsələn, saytda hansısa rəsm əsərləri və ya şairlərin şeirləri ilə yanaşı, yəni təsviri əsərlərdən başqa, həm də audio-video lent yazıları da yerləşdirilib. Bundan başqa, biz albom-kataloq da hazırladıq. Bu albom əsas etibarı ilə rəssamlarla, oyma və tikiş sənəti ilə məşğul olanlarla bağlı idi. Həmçinin tətbiqi-incəsənət nümunələri də bu bölümdə əks olunmuşdu. Kataloqda 400-dən artıq müxtəlif şəkillər, əsərlər yerləşdirilib. Bunlar da üç dildə qoyuldu sayta. Digər bir məsələ də onunla bağlı idi ki, biz istedadlı şairləri ilə bağlı 14 əlil şairimizin şeirlərini bir yerdə topladıq. Bununla əlaqədar 270 səhifəlik şeirlər toplusu da çap olundu. Kitabın ön sözünü hörmətli Xalq şairimiz Fikrət Qoca yazıb. Ona da öz təşəkkürümüzü bildiririk".

Fondun rəhbəri deyir ki, bütövlükdə bu proses Azərbaycanda sosial siyasətin inkişafının kriteriyalarının göstəricisidir: "Çünki hər bir cəmiyyətdə sosial siyasətin əsasını əlillərlə bağlı münasibət müəyyən edir. Ölkəmizdə də aparılan məqsədyönlü sosialyönümlü uğurlu siyasətə uyğun olaraq Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi bu istiqamətdə xeyli dərəcədə işlər görməkdədir. Onlar müxtəlif vasitələrdən istifadə etməklə əlillərin cəmiyyətə inteqrasiyasını sürətləndirməyə çalışırlar. Təsadüfi deyil ki, yaxın günlərdə də, əlillərin sosial statusu ilə bağlı yeni qanun layihəsi hazırlandı. Bu lahiyə məsələnin inkişafına yeni impuls verir. Eyni zamanda hamımızın məqsədi budur. Çünki bilirsiz, dünya əhalisinin 15 faizi əlildir. Yəni, bu, hardasa əhalinin bir milyardı deməkdir. Əlillər arasında çox böyük istedad sahibləri var, olub və olacaq. Biz dünyadakı istedad sahibi əlilləri yaxşı tanıyırıq. Məsələn, Tom Kruz özü də əlildir. Amma buna baxmayaraq, Hollivud aktyorudur. Nobel mükafatçısı, tanınmış fiziklər arasında əlil olanlar var. Ancaq Azərbaycanda öz istedadlı əlillərimizi tanımırıq. Tanıtmalıyıq. Təkcə özümüzə yox, bütün dünyaya onları və onların bacarığını göstərməliyik. Məsələn, "Duyğu" qrupu var. Siz təsəvvür edin, onlar necə gözəl bir ansambldır, musiqi kollektividir. Biz onların lent yazılarını internet saytında yerləşdirmişik. Həmçinin onların təşkil etdikləri teatrlar var. Çox masştablı rəssamların göz oxşayan əsərlərini qoymuşuq. Düşünürük ki, cəmiyyət bunları görməlidir. Dünya görməlidir. Bu insanlara diqqət və qayğı daim artırılmalıdır. Çünki Azərbaycan dövləti və cəmiyyətinin, yeridilən siyasətin əsas prioriteti insanlardır. Xüsusilə də əlil vətəndaşlarımızdır. Əslində fərq qoyulmamalıdır ki, bu insan sağlamdır, amma o birinin əlilliyi var. Bütün insanlarımıza vahid yanaşma nümayiş etdirilməlidir. Xidmətlərimiz də bu istiqamətdədir. Yeni saytın yaradılması və vətəndaş cəmiyyətlərinin bu işə göstərdikləri xoş və qayğıkeş münasibət və s. bütün bunlar əlbəttə ki, əlil vətəndaşların cəmiyyətə inteqrasiyasına xidmət edir. Əsas məsələ odur ki, ölkənin potensialı naminə bütün sektorlardan istifadə edilsin. Unutmaq lazım deyil ki, hər bir insanın daxilində bir potensial yatır. Önəmlisi odur ki, yatmış potensialın aşkar edilməsi və ortaya çıxarılması üçün bütün lazımi şərait yaradılmalıdır. Sözügedən layihəni həyata keçirməklə biz bu işə istiqamət vermiş olduq". Ə.Nuriyev vurğulayıb ki, yaratdığımız sayt əlillərin bacarıqlarını təbliğ etməklə yanaşı, həm də yeni istedadları ortaya çıxaracaq: "Çünki bu sayədə həmin insanlar biləcəklər ki, onların istedadları ölkəyə, dünyaya tanıdılır. Artıq onlar da istedadlarını gizlətməkdən imtina edəcəklər. Yəni görəcəklər ki, bunun üçün geniş imkanlar var. Bu baxımdan hesab edirəm ki, nəinki Azərbaycan daxilində, bütövlükdə dünya miqyasında onların təbliğatını yaymaq mümkün olacaq. İstənilən şəxs sayta daxil ola bilər. Burada heç bir məhdudiyyət yoxdur. Saytda bütün məlumatlar saxlanılır. Bunun üçün biz saytda elektron poçt açmışıq. İndi ola bilsin ki, parolu dəyişdik. Çünki hələlik kiçik problem var. Parolda müvafiq dəyişiklik edildikdən sonra proses daha asan olacaq. Bu sayədə əlillər öz aralarında mübadilələr apara bilərlər. Kənar insanlar da bu prosesə daxil ola bilər. Bir sıra əlillərin özlərinin şəxsi saytları da var. Biz fikirləşirik ki, həmin o saytların indiki yeni sayta inteqrasiyasını yaradaq. Ümumiyyətlə çalışırıq ki, sosial şəbəkələrdə qurduğumuz internet saytının reytinqi, nüfuzu artsın".

Fond sədri qeyd edib ki, yeni istedadlar, yəni istedad sahələri üzə çıxdıqca, biz saytı daha genişləndirəcəyik: "Çünki tapdıqlarımız son deyil, prosesi durmadan daim inkişaf etdirəcəyik. Kompüter dizaynı kimi yeni sahələr də var. Bunlar da bacarıq tələb edən şeylərdir. Kifayət qədər istedad sahibi əlil insanlar var. Onları cəmiyyətin rifahı naminə aşkar edib üzə çıxarmaq lazımdır. İçlərində yaşlı olanlar da var, gənc və uşaq olanlar da. Uşaqlarla bağlı xüsusi araşdırmamız olacaq. Çünki istedad sahiblərini uşaq yaşlarından kəşf etmək lazımdır. Hələlik azyaşlılarla bağlı tam məlumat toplaya bilməmişik. Bununla bağlı bir məlumat bazası yaratmaq istəyirik. Yaxın günlərdə buna başlayacağıq".

İsmayıl

Şərq.-2012.-28 dekabr.-S.11.