Bütün ağrıların adını bildim

Türk dünyasının böyük şairi Zəlimxan Yaqub ağır cərrahiyə əməliyyatından sonra Vətənə döndü. Ziyarətinə getdik, görüşdük. Yeni şeirlərini istədik. Etiraz etmədi. Buda həmən şeirlərdir.

VAXT

Sularda üzdün, yetər,

Göylərdə süzdün, yetər.

Torpaqda gəzdin, yetər,

Könül, getmək vaxtıdır.

Yol uzun, ömür gödək,

Olma heç kəsə yedək.

Gedək, ey könül, gedək,

Daha getmək vaxtıdır.

Bürün beş arşın ağı,

Kəsmə Tanrıdan bağı.

Allaha qovuşmağı

Qəbul etmək vaxtıdır.

BİZƏ ŞÜKÜR, İLAHİ

Hər insanın öz yolu var,

öz cığırı, öz izi,

Düz seçilən yola şükür,

izə şükür, İlahi!

Sarsıntılar sınağından

sağ-salamat çıxmışam,

Qarşıdakı dağa şükür,

düzə şükür, İlahi!

Mənim adım yaradılan,

sənin adın Yaradan,

Ulu sevgi hər gün təzə

körpü salır aradan.

Dolaşmadıq, vədəsində

ağı seçdik qaradan,

Həqiqəti doğru görən

gözə şükür, İlahi!

Göydə idik, özün oldun

bizi yerə göndərən,

Hərəkətə, bərəkətə,

xeyrə-şərə göndərən.

Eşqi oda, ruhu səsə,

sözü şeirə döndərən,

Sən bizimsən, biz də sənin,

bizə şükür, İlahi!

GƏLƏR

Bir dünya sevginin ilki, mayası,

Bir sağlam toxumdan, bir dəndən gələr.

Arının vətəni güldü, çiçəkdi,

Bülbülün cəhcəhi çəməndən gələr.

Sevgi gah istidi, gah da ki, sərin,

Kimiyə dayazdı, kimiyə dərin.

Eşqin dastanına çevrilənlərin,

Sorağı Bağdaddan, Yəməndən gələr.

Ürək yarpaq kimi asılar dardan,

Düşərsən uzağa anadan, yardan.

Bəd xəbər həmişə qürbət diyardan,

Şad xəbər həmişə Vətəndən gələr.

SUAL

Gələnin getməyi varmış

Ölənin itməyi varmış.

İtənin torpaq altında

Yenidən bitməyi varmış.

Səndə nə var Allahındı,

Məndə nə var Allahındı.

Görəsən yazıq insanın,

Bəs dünyada nəyi varmış?

DÖRDLÜK

Bir dağam bu dağlar silsiləsində,

Öz zirvəm, öz qarım, öz qartalım var.

Dərman tanımayan, haram bilməyən,

Qaya koğuşunda halal balım var.

VƏTƏN

İmandan su içəndə

əqidəsi, məsləki,

Min illik palıd kimi

yüksələn, bitən olur

Ruh bədənin sirdaşı,

bədən ruhun qardaşı,

Onda insanın gücü

hər şeyə yetən olur.

Yaşamaq meydanı var

torpaqdan Aya kimi,

Həyat hər an qaynayır,

çalxanır dərya kimi.

Kim durmağı bacarmır

tufanda qaya kimi,

Toz kimi əl-ayaqda

dolaşıb itən olur.

Dövlət kimi azad ol,

millət kimi hürr yaşa,

Sənə verilən ömrü

adam kimi sür, yaşa.

Zəlimxan, yurd eşqinə

uca bir ömür yaşa,

Qürbətdə də şairin

dayağı Vətən olur.

İMTAHAN

Ürək, böyrək, baş, bədən

səni sınağa çəkdi,

Bu gün qan sınağıdı,

qana da imtahan ver.

Ruh tələb edir - yaşa,

can tələb - edir gedək,

Ruhdan icazə istə,

cana da imtahan ver.

Əcəl çox hay-küy salıb

yaxasını cırmasın,

Dinən şair qəlbidi,

o telləri qırmasın.

Ölümün sualları

qoy səni çaşdırmasın,

İncik salma özündən,

ona da imtahan ver.

Şah damarı dağıdıb

axan qanda nə tapdı,

Dərd içində qovrulub

yanan canda nə tapdı.

Nə itirmişdi dünya,

Zəlimxanda nə tapdı,

Əvvələ də cavab ver,

sona da imtahan ver.

BORÇALI

Sənin müqəddəs adın

başımın qızıl tacı,

Baş qoyub ayağına

gəlirəm, ay Borçalı.

Qürbət mənə heç nə yox,

acı göz yaşı verdi,

Mən onu dəftərimdən

silirəm, ay Borçalı.

Sənə sarı gələndə

haqq evinə varmışam,

Dünyanın hər yerinə

səndən eşq aparmışam.

Dağdan ağır dərdləri

parça-parça yarmışam,

Mən Fərhadam, dərd qaya

dəlirəm, ay Borçalı.

Bəxtin tükdən asıldı,

taleyin darda qaldı,

Dondu çox arzuların,

boranda, qarda qaldı.

Gedənlərin dalınca

gözün yollarda qaldı,

Başın gör nələr çəkib,

bilirəm, ay Borçalı.

Həyat eşqin sönməsin,

ocağı, piri qalsın,

Dodaqlarda saz-sözü,

ürəkdə yeri qalsın.

Təki sənin varlığın

əbədi diri qalsın,

Qəm yemə şair desə

ölürəm, ay Boraçlı.

AĞRIYA SÖZÜM

Heç nəyi görmək istəmirsən,

Gözündə bir korluq var.

Heç nəyi eşitmək istəmirsən,

Qulağında bir karlıq var.

Heç nəyi duymaq istəmirsən,

Qəlbində bir darlıq var.

Heç nəyi dərk etmirsən,

Unutma ki, səndən yuxarıda

Əbədi bir varlıq var.

Nəsə səndən şübhələnmişəm,

Sənin ruhunda

Allahın xəbəri olmayan

Bir saxtakarlıq var!

ZOR İŞ

Bütün ağrıların adını bildim,

Bütün dərmanların dadını bildim,

Bütün insanları süzdüm, ələdim,

Doğmasını bildim, yadını bildim,

İnsanla danışmaq zor imiş, Allah!

Dərdin dənizində üzdüm, yaşadım,

Bütün bəlalara dözdüm, yaşadım,

Bütün ağrları canıma çəkdim,

Ağrıya-ağrıya gəzdim, yaşadım,

Ağrıyla yaşamaq zor imiş, Allah!

Qovuşdum aylara, çatdım illərə,

Gəmitək yan aldım gen sahillərə,

Ağlım açar saldı bağlı dillərə,

Hamıyla dil tapdım, dindim, danışdım

Səninlə dil tapa bilmədim, Allah

Hamıyla dil tapıb danışmaq olar,

Səninlə danışmaq zor imiş, Allah!

YOXDUR

Eşq olan yerdə Allah var,

Allahlıqda riya yoxdur

Şeytanlıqda bircə damla,

Halallıqdan maya yoxdur.

Tanrı kimi çıx meydana,

Cansızları gətir cana.

Başını qoşma şeytana,

Onda abır-həya yoxdur.

Göyü uca, yeri dərin,

Ruhu sakit, qəlbi sərin.

Haqqa doğru gedənlərin

Dilində bəd dua yoxdur.

AĞRILI MİSRALAR

Hər şey hesablanıb

bizdən xəbərsiz,

Hər bahar gələndə

yada yar düşər.

Hesablaş zamanla,

vaxtla, vədəylə,

Hər payız gələndə

dağa qar düşər.

Ey şair! Özünü

yığışdır daha,

Bəxtinə saralmış

şeir dəftəri,

Yadına ağrılı

misralar düşər.

TƏMƏNNALI DÜNYA

Təmənnalar, təmənnalar,

Qəlbiniz boş, içiniz dar

Dartın, yığın harda nə var,

Siz varsınız, mənasızdı

Bu qədər mənalı dünya,

Ah bu təmənnalı dünya.

Gülü yoxdu, dərən ola,

Xan taxtına sərən ola.

Çətin ona indən belə,

Gəlib üz göstərən ola.

Atırsan keçə yerinə,

Köhnələndə xalı dünya,

Ah bu təmənnalı dünya.

Demirsən qızıl yallıydı,

Demirsən ifçin nallıydı.

Yerlə, göylə əlləşərdi,

Göylər qədər xəyallıydı.

Köhlən at qocalan kimi,

Sökdürürsən nalı, dünya,

Ah bu təmənnalı dünya.

Ağrı nədir, azar nədir,

Ürək hardadı, bilmirdim.

Ciyər necə nəfəs alır,

Böyrək hardadı, bilmirdim.

Taleyimə, qismətimə,

Duzaq harda qurulacaq,

Kələk hardadı bilmirdim.

Məndən ötrü təbiətin

Zəhər oldu balı, dünya.

Ah bu təmənnasız ömrüm,

Ah bu təmənnalı dünya!

SUAL-NİDA

Eşitmisənmi yetimin ağlamasını?

Görmüsənmi qəribin göynəməsini?

Duymusanmı ağrıların illətini?

Eşitməyəydim!

Görməyəydim!

Bilməyəydim!

Kaş bu ağır sınaqlarla

İmtahana çəkilməyəydim!

(Davamı növbəti şənbə sayımızda)

Zəlimxan YAQUB,

Xalq şairi

Şərq.- 2012.- 31 mart.- S. 17.