Zaqatalada 7 bal gücündə zəlzələ oldu

Azərbaycanın şimal-qərb bölgəsində dünən səhər saatlarında güclü zəlzələ baş verib. AMEA-nın Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzindən verilən məlumata görə, saat 09:00-10:00 arasında baş verən zəlzələnin episentri Zaqatala və Qax rayonlarının arasındadır. Mərkəzdən verilən məlumatda bildirilib ki, zəlzələ Zaqataladan 17 km aralıda Rixter cədvəli üzrə 5.5 (12 ballıq cədvəl üzrə 7) bal gücündə qeydə alınıb. Yeraltı təkanlar ətraf rayonlarda və eləcə də Gəncə-Qazax, Mərkəzi Aran, Qarabağ bölgələrində də hiss olunub. Mərkəzin məlumatına görə, zəlzələnin episentri Zaqatala rayonundan 17 kilometr cənub-qərbdə, yerin 10 kilometr dərinliyində baş verib. Yeraltı təkanlar Zaqatala və Qaxda 7 bal, Şəki, Oğuz, Qazax, Tovuz və digər rayonlarda 2-5 bal arasında hiss olunub. Tikililərdə dağıntı var. İnsan itkisi yoxdur.

AMEA Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzindən verilən məlumata görə, Zaqatala rayonunda dünən ikinci zəlzələ baş verib. Belə ki, yeraltı təkan yerli vaxtla saat 10:38-də Zaqatala rayonundan 16 km. cənub-qərbdə qeydə alınıb. Zəlzələnin dərinliyi 11 km, maqnitudası 4,5 olub.

Növbəti yeraltı təkan yerli vaxtla saat 10:40-da Zaqatala rayonundan 18 km. cənub-qərbdə 4.2 bal gücündə qeydə alınıb.

Bölgədə dördüncü zəlzələ yerli vaxtla saat 13:36-da baş verib. Yeraltı təkanlar Zaqatalada 4.0, Qax, Oğuz, Şəki rayonlarında 2.0-3.0 bal gücündə hiss olunub. 10 kilometr dərinlikdə baş verən zəlzələnin episentri Zaqatala rayonundan 18 km. cənub-şərqə düşüb. İnsan tələfatı və tikililərdə dağıntı yoxdur.

Yerli sakinlərin sözlərinə görə, Zaqatalada baş verən zəlzələnin gücü 5 baldan çox olub. Belə ki, saat 09:39 radələrində baş verən yeraltı təkan nəticəsində evlərdə çatların əmələ gəldiyi, köhnə tikililərdə dağıntı olduğu bildirilir. Bu, əhali arasında böyük təşvişə səbəb olub. Hamı evlərdən çıxaraq küçələrə axışıb. Ölən və xəsarət alanların olub-olmadığı hələlik məlum deyil.

Yeraltı təkanların digər rayonlarda da hiss olunduğu barədə məlumatlar var.

Zaqatalada baş vermiş zəlzələ ilə bağlı rayon İcra Hakimiyyətində təcili müşavirə keçirilib.

İcra Hakimiyyəti başçısının birinci müavini, rayon Fövqəladə Hallar Komissiyasının sədri Elman Ramazanov bildirib ki, müşavirədə lazımi tapşırıq və göstərişlər verilib. E. Ramazanov deyib ki, zəlzələ nəticəsində bir sıra kəndlərdə və şəhər mərkəzindəki bəzi tikililərdə dağıntılar qeydə alınıb. Hazırda dağılmış evlər siyahıya alınır. İnsan itkisi və ya xəsarət alanlar barədə hələlik məlumat yoxdur. Zaqatala rayon Aşağı Tala kənd sakinlərinin APA-nın yerli bürosuna verdiyi xəbərə görə, kənddə fəaliyyət göstərən 3 saylı orta məktəbdə çatlar əmələ gəlib. Həmçinin orta məktəb binasının şüşələri qırılıb. Nəticədə bir neçə şagird xəsarət alıb.

Kəmaləddin Heydərov hadisə yerində

Azərbaycanın şimal-qərbində baş vermiş zəlzələ ilə əlaqədar fövqəladə hallar naziri, general-polkovnik Kəmaləddin Heydərov Zaqatalaya səfər edib.

FHN-in rəsmi saytının yaydığı xəbərə görə, nazirlik yeraltı təkanların Zaqatala, Şəki, Qax, Oğuz, Mingəçevir, Gədəbəy və Şəmkirdə hiss olunduğunu bildirir. Nazirliyin Aviasiya dəstəsi və digər qəza-xilasetmə qüvvələri hadisə zonasına cəlb olunub. Qeyd edək ki, Zaqatalada baş verən ilk zəlzələ dünən saat 09:40-da rayon mərkəzindən 17 km. cənub-qərbdə 5,5 maqnitudada (12 ballıq şkala üzrə 7 bala yaxın), 10-12 km. dərinlikdə qeydə alınıb. Hadisə yerində olarkən nazir K.Heydərov deyib: "Hazırda mən Zaqatala rayonundayam. Rayon mərkəzinə baxış keçirdikdən sonra indi kəndlərə gedirik. Rayonda zəlzələ nəticəsində insan itkisi olmayıb, ağır xəsarət alan da yoxdur". Nazir bildirib ki, bir neçə kənddə köhnə tikintilərə zərər dəyib, bəzi evlərdə çatlar əmələ gəlib: "İstər rayon mərkəzində, istərsə də kəndlərdə xüsusi dağıntılar, kütləvi şəkildə evlərin uçması və s. hadisələr baş verməyib. Hazırda zərər çəkmiş tikililərin qeydiyyatı aparılır. Bu cür tikililərin sayı və dəymiş ziyan müəyyənləşdirildikdən sonra bu barədə ətraflı məlumat veriləcək". K.Heydərov hazırda Zaqatala və ətraf rayonlarda heç bir problem, təşvişə səbəb olacaq halın baş vermədiyini bildirib. Rayonlarda əhali gündəlik həyat tərzini davam etdirir, bütün infrastruktur tam gücü ilə işləyir.

Fövqəladə hallar nazirinin açıqlamasına görə, Azərbaycan Prezidentinin göstərişi ilə Zaqatalada baş vermiş zəlzələdən zərər çəkən tikililərin siyahısı dəqiqləşdirilir. Dəqiqləşdirmə başa çatandan sonra zərər çəkmiş tikililərin əvəzində yenilərinin tikilməsi, təmirə ehtiyacı olan evlərdə bərpa-bərkitmə işlərinin görülməsi nəzərdə tutulub. Nazir həmçinin bildirib ki, FHN və digər qurumların mütəxəssisləri sosial və fərdi obyektlərə baxış keçirib, araşdırmalar aparırlar. İlkin məlumata görə isə ciddi ziyan yoxdur. Lakin vəziyyət tam dəqiqləşdiriləndən sonra müvafiq qərar veriləcək. K.Heydərov əlavə edib ki, Zaqatala, Balakən və digər rayonlarda infrastruktur normal fəaliyyət göstərir.

FHN-dən daxil olmuş məlumata görə, nazir K. Heydərov səfər zamanı Zaqatala rayonunun Muxax, Zəyəm və Bazar kəndlərində vəziyyətlə tanış olub. Keçirilmiş ilkin baxışlar nəticəsində adıçəkilən kəndlərin hər birində 20-yə qədər yaşayış evinə ciddi ziyan dəydiyi müəyyən edilib. Zəlzələ nəticəsində dəymiş ziyanın miqyasının müəyyən edilməsi və nəticələrinin aradan qaldırılması istiqamətində işlər davam etdirilir. FHN tərəfindən evləri ciddi ziyan çəkmiş sakinlər üçün çadırların qurulmasına başlanılıb.

Azərbaycanın Zaqatala rayonunda baş vermiş zəlzələ nəticəsində elektrik enerjisi, qaz, su və rabitə təchizatında, həmçinin nəqliyyat infrastrukturunda problem müşahidə olunmayıb.

"Azərenerji" ASC-dən verilən məlumata görə, Zaqatalada dünən səhər saatlarında baş vermiş zəlzələ Zaqatala və qonşu rayonların elektrik enerjisi təchizatına təsir göstərməyib: "Hazırda Zaqatala və qonşu rayonlarda müvafiq yerlərdə dəqiqləşdirmələr və araşdırmalar aparılır. Lakin elektrik enerjisi təchizatında heç bir problem müşahidə olunmayıb, elektrik enerjisinin verilişində fasilə yaranmayıb". Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətindən verilən məlumata görə, Zaqatalanın Aşağı Tala kəndində qaz təchizatında qismən məhdudiyyət yaransa da, hazırda bu məhdudiyyət aradan qaldırılıb: "İndi Zaqatala və qonşu rayonların qaz təchizatında problem yoxdur".

Azərbaycan Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Müşfiq Əmirovun verdiyi məlumata görə, Zaqatalada baş vermiş zəlzələ nəticəsində rabitə, telekommunikasiya və internet təchizatında heç bir fasilə və problem qeydə alınmayıb.

"Azərsu" ASC-dən isə bildirilib ki, zəlzələ ASC-nin su qurğularına zərər vurmayıb: "Hazırda bölgənin su təchizatında problem müşahidə olunmur".

"Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC-nin mətbuat xidmətinin rəhbəri Nadir Əzməmmədovun verdiyi məlumata görə, zəlzələyə baxmayaraq Bakı-Balakən marşrutu üzrə sərnişin qatarı cədvəl üzrə mənzil başına çatıb: "Hazırda QSC-nin İnfrastruktur Departamenti tərəfindən dəmir yolunun rabitə və elektrik enerjisi təchizatına, körpü və s. baxış keçirilir ki, nasazlıq aşkarlandığı halda dərhal aradan qaldırılsın".

Beynəlxalq Avtovağzaldan da Zaqatala istiqamətində avtobusların cədvələ uyğun hərəkət etdiyi, magistral yolun hansısa hissəsində bağlanma qeydə alınmadığı bildirilib: "Avtomobillərin gediş-gəlişində heç bir problem müşahidə olunmur".

"Azərbaycan Hava Yolları" QSC-nin (AZAL) xidmət rəisi Məhərrəm Səfərlinin verdiyi məlumata görə, baş vermiş zəlzələ Zaqatala beynəlxalq aeroportunun binasına ciddi təsir etməyib: "Zəlzələ nəticəsində aeroport binasının bəzi yerlərində suvaq çatlayaraq tökülüb, 3 elektron qapı sıradan çıxıb, xəsarət alan olmayıb. Hava nəqliyyatının hərəkətini tənzimləyən dispetçer binası və uçuş-enmə zolaqları təsirsiz ötüşüb və aeroport təyyarələri qəbul etmək və yola salmağa hazırdır. Bugünkü (dünən) Bakı-Zaqatala-Bakı aviareysi adi qaydada yerinə yetiriləcək". Zaqatala Mərkəzi Rayon Xəstəxanasından isə bildirilib ki, dünən baş verən zəlzələdə insan itkisi olmayıb. Lakin müxtəlif xəsarətlər alan 20-yə yaxın şəxs xəstəxanaya müraciət edib. Müraciət edənlərdən heç birinin xəsarəti ağır olmayıb, reanimasiyaya yerləşdirilən və cərrahiyyə əməliyyatı keçirilən olmayıb. Xəsarət alanlara ilkin tibbi yardım göstərilərək, evə buraxılıblar. Rayon xəstəxanası normal şəraitdə işini davam etdirib.

Zaqatala ərazisində 80-ə qədər yeraltı təkan qeydə alınıb.

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzinin seysmologiya və geodinamika şöbəsinin müdiri Tahir Məmmədli bildirib ki, onlardan yalnız 4-ü hiss olunub. Onun sözlərinə görə, bir müddət davam edib, amma proses getdikcə zəifləyib.

T.Məmmədli deyib ki, Böyük Qafqazın cənub yamacları, o cümlədən Zaqatala bölgəsi seysmik cəhətdən aktiv bölgədir: "Burada aktiv olan iri dərinlik qırılmaları mövcuddur. Ərazidə daim zəif seysmik təkanlar qeydə alınır. Qutenberq-Rixter qanunauyğunluğuna görə, zəlzələnin gücü artdıqca, onun başvermə intervalı da artır. Odur ki, belə zəlzələnin baş verməsi ehtimal olunan idi. Çünki güclü zəlzələnin baş verməsini ehtimal edən ocaq zonalarından biri burada yerləşir. Sonuncu dəfə bu ərazidə güclü zəlzələ 1936-cı ildə 7 bal gücündə qeydə alınıb".

Zaqatalada baş verən zəlzələdən sonra xırda təkanların olması normaldır.

Bu barədə açıqlamasında Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzinin baş direktoru Qurban Yetirmişli bildirib. O qeyd edib ki, hazırda bölgədə güclü təkanlar müşahidə olunmur: "Bəzi yerlərdə xırda təkanlar müşahidə olunur ki, bu da normaldır. Hazırda əməkdaşlarımız hadisə baş verən rayonda zəlzələnin törətdiyi fəsadları araşdırır. Araşdırmalar başa çatandan sonra yekun nəticələr açıqlanacaq". Qeyd edək ki, artıq Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzinin baş direktoru Qurban Yetirmişli də zəlzələ bölgəsinə gedib.

Şəymən

Şərq.- 2012.- 8 may.- S.9.