Gəzdiyim dinclikdi, bir də azadlıq!
Hələ
88-ci illərin axırında dünya ədəbiyyatının
nadir incilərini bizlərə təqdim
edənlərdən biri, bəlkə də
birincisi Mahir Qarayev oldu. Ədəbi zövqün formalaşmasında böyük əməyi olan
M.Qarayev həm də kütləvi
oxucuların deyil, bəlli elitar dairələrin talantlı şairi kimi sevilir. Bu dəfə "Söz odası"nda onun
şeirlərini yox, tərcümələrini
təqdim edirik.
M.Y. Lermontov
Duman-çən
içindən ağarıb keçən
Daş yola çıxıram tənha,
piyada;
Ulduz-ulduz yanan lal, qərib gecə
Tanrını dinləyir səhra,
biyaban.
Göylər bir
nağıldır, bir əfsanədir!
Mavi nur içində uyuyur yer də...
Bu sayaq ağrıdan məni bəs nədir?
Nədir axtardığım?
itirdiyim nə?
Yoxdur
umacağım həyatdan
artıq,
Nə
də keçmişlərin
həsrətindəyəm;
Gəzdiyim
dinclikdi, bir də azadlıq!
Hər
şeyi unutmaq! yatmaq istərəm!
Amma
bu olmasın əcəl yuxusu...
Elə
bir yuxuyla uyuyum ki, mən
-
Uyusun
könlümdə həyat
duyğusu,
Aldığım
nəfəsdən qabarsın
sinəm;
Bir sevgi mahnısı gecəbəgündüz
Qoy
axsın, oxşasın
qulaqlarımı,
Bir
qəmgin palıd da gərsin üstümə
Hər zaman
göyərən budaqlarını.
Anna
Axmatova
Ürək ki, ürəyin əsiri deyil -
Buyur
get, indi ki fikrin başqadır.
Kim ki
bir kimsədən asılı deyil
Xoşbəxtlik onunçün hər qarışdadır.
Ağlayıb
baxtımı qarğamıram
da,
Yoxdu qismətimdə
səadət mənim.
Ölüm
oxşayar da, sığallayar da -
Sən öpmə,
oxşama yorğun çöhrəmi.
Həsrət ağrıları getmiş
sinəmdən
Ağappaq, bəmbəyaz
qışla bərabər.
Mənim
sevgilimdən axı sən nədən,
Sən nədən
yaxşısan, yaxşı
bu qədər?!
Ayrıla bilmirik, bilmirik artıq,
Ölçürük yolları çiyin-çiyinə.
Astaca-astaca
çökür qaranlıq,
Fikirli-fikirli durmuşuq
yenə.
Kilsəyə girərik -
xaç mərasimi, ya ölü duası...
Çıxıb
kilsədən
kimsəyə baxmadan dönüb gedərik...
nədən özgə
çürük axı,
biz nədən?
Ya da köks ötürüb
əyləşirik biz
Bir
köhnə, bir uçuq məzarın üstdə;
Qoşa
qəbrimizi səssiz-səmirsiz
Cızarsan
ağacla boz qarın üstdə...
Osip Mandelştam
Nəhəng fil qulağında
yaşayırıq sanki
biz,
Onca
addım o yanda
eşidilmir səsimiz.
Qulaqları dəng edən o qaniçən, o alçaq
-
Kreml dağlısının
səsi-sözüdür ancaq.
Soxulcantək
yağlıdır qapqara
barmaqları,
Qupquru kəlmələri
pudluq çəki daşıdır.
Tarakan
bığlarının hey qımışır ucları,
Par-par yanır, işarır çəkməsinin quncları.
Boynuyoğun, heyvərə
bir yığın
vəkil, vəzir
Gəzir həndəvərində
hər
əmrinə müntəzir.
Fərman dalınca fərman, yollayır sola-sağa
Nallayır gah
alına, gah gözə, gah qasığa.
Ürəyinə
yağ kimi
yayılır edam səsi,
Və
qabarır dağ kimi
gen
osetin sinəsi.
Marina Svetayeva
Bu gecə, bu gecə yalqızam
necə -
Bir
yurdsuz, yuxusuz rahibəyəm mən!
Və
bu yalqız gecə
Bütün
bu şəhərin sahibiyəm mən!
Yuxusuzluq alıb aparır məni...
- Kreml,
gözəlsən, gözəl!
Bu gecə
Savaş
içindəki Yer kürəsini
Bağrıma
basardım, öpərdim
necə!
Külək
də elə bil dərddi, acıqdı,
Sıxır ürəyimi,
sıxır beləcə.
Bu gecə
- yazıqlar daha yazıqdı,
Bir də
öpülənlər yazıqdı
məncə.
Nəyim var, ayrılıb hər birisindən
Könülsüz-könülsüz
gedirəm, ancaq -
Bu xəz kürküm mənim qurd dərisindən
Heç bilmirəm kimə qismət olacaq;
Kimi kövrəldəcək isti
yun şalım,
Kim mənim
itimə sahib çıxacaq,
Üstü
firuzəli, üstü
naxışlı
Gümüş
qolbağımı kim, kim taxacaq...
Kimin olasıdır, gözümü
yumsam,
Bu məktublar
kimin, çiçəklər
kimin...
İçimdən
sürüşən sonuncu
misram,
Bir
də sən, bir də sən,
son gecəm mənim!
Fednriko Qarsia Lorka
GİTARA
Başlanır
gitaranın
yanıq-yanıq naləsi
Çiliklənir
tökülür
səhərin piyaləsi.
Nalə çəkir gitara!
Ondan sükut ummayın,
nahaqdan
üz vurmayın -
çətin,
çətin qurtara!
Nalə
çəkir gitara!
Ağlayır
arx boyunca sellər ağlaşan kimi,
qarlı çöllər
boyunca yellər ağlaşan kimi...
Allahı
sevərsiniz -
yalvarmayın ki, sussun!
Qürub o cür ağlayır dan şəfəqindən
ötrü,
o sayaq ağlayır ox - hədəfdən ki yan ötdü!
Gün
altda qovrulan qum eləcə
zulum-zulum
ağlayır bir çiçəyin sərin
kölgəsi üçün!
İlan çalmış quşcuğaz
o cür dünyadan köçür -
köçür sinəsi
dağlı...
Ah, gitara, gitara -
beş amansız xəncərin
biçarə qurbanlığı!
Mahir Qarayev
Şərq.-
2012.- 5 may.- S.17.