Dünya  mətbuatı Xocalı  soyqırımını səhifələrinə  daşıdı

 

Məqalələrdə Xocalı şəhərində baş vermiş qanlı cinayət və onun nəticələri haqqında geniş məlumat verilir

(... əvvəli ötən sayımızda)

Xocalı soyqırımının 27-ci ildönümü xarici ölkələrin kütləvi informasiya vasitələri tərəfindən geniş işıqlandırılıb.

1992-ci ildə Xocalı soyqırımının baş verdiyi zaman dünya mətbuatında faciənin işıqlandırılmasında ən böyük fəallığı Türkiyə mediası göstərib.

Xocalı soyqırımı haqqında xəbərlər mahiyyət etibarilə Türkiyə mətbuatında 2 cür təzahür edir: hadisənin bütün gerçəkliklərini ortaya qoyan canlı şahidlərin gözü ilə və başqa mətbuat nümunələrindən qaynaqlanan xəbərlər.

Qeyd edək ki, Xocalı soyqırımının törədilməsindən əvvəl də erməni vəhşiliyi, cinayətləri ilə bağlı Türkiyə mediasında informativ xarakterli məlumatlar gedirdi və məlumatların içərisində daha çox ölənlərin və yaralıların sayı barədə statistik rəqəmlər yer alırdı.

Misir mətbuatı da insanlığa qarşı törədilən soyqırıma laqeyd qalmayıb

Azərbaycanın Misirdəki səfiri Tural Rzayevin Xocalı soyqırımının 27-ci ildönümü ilə bağlı məqaləsi Misirin nüfuzlu və geniş oxucu kütləsinə malik "Əl-Əhram”, "Əl-Cümhuriyyə”, "Əl-Əxbar”, "Əl-Düstur”, "Əl-Fəcr”, "Al-Masriyya”, "Əl-Omah”, "Əl-Balad”, "Qalyubiyanews”, "Gotnewsnow” və s. qəzetlərində dərc edilib.

Yazıda Sovet İttifaqı dağıldıqdan sonra Azərbaycanın müstəqilliyini yenidən bərpa etməsi ilə torpaqlarının 20 faizinin Ermənistan tərəfindən işğal olunması, bir milyondan çox qaçqın və məcburi köçkünün doğma torpaqlarından didərgin salınması, Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi tarixində baş vermiş ən qanlı Xocalı soyqırımı barədə ətraflı məlumat verilib.

1992-ci il fevralın 26-da SSRİ-nin 366-cı motoatıcı alayının dəstəyi ilə Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən Xocalı şəhərində soyqırım törədildiyi, 106-sı qadın, 63-ü uşaq və 70-i qoca olmaqla 613 dinc sakinin amansızcasına qətlə yetirildiyi, 1275 xocalılının əsir alındığı və 150-sinin itkin düşdüyü diqqətinə çatdırılıb, soyqırımdan əvvəl baş vermiş hadisələr və həmin faciənin nəticələri barədə müfəssəl məlumatlar təqdim edilib.

Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinə toxunan müəllif BMT Təhlükəsizlik Şurası tərəfindən münaqişə ilə bağlı dörd qətnamənin və digər beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən çoxsaylı qərarların qəbul edildiyini bildirib, lakin onların Ermənistan tərəfindən icra olunmadığını vurğulayıb. Ermənistanın təkziblərinə baxmayaraq, Xocalı soyqırımı haqqında həqiqətlərin dünyaya yayıldığı və bir sıra ölkələrin qanunverici orqanları tərəfindən bu soyqırıma hüquqi və siyasi qiymətin verildiyi qeyd edilib.

Müəllif Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin beynəlxalq hüquq normalarına, xüsusən də Azərbaycanın suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə hörmət əsasında həllinin vacibliyini önə çəkib. Materialda qeyd olunur ki, Ermənistan məsuliyyətdən boyun qaçırmamalı, münaqişənin həlli qonşu dövlətlər arasında yaxşı əlaqələrin, habelə regionda inkişafın gələcəyi üçün yeganə ümid olmalıdır.

 

Ukrayna telekanalında Xocalı soyqırımına dair film nümayiş etdirilib

Ukraynanın "Pravdatut” televiziya kanalı Heydər Əliyev Fondu tərəfindən Xocalı soyqırımı barədə hazırlanmış filmi nümayiş etdirib.

Filmdə erməni silahlı qüvvələrinin 27 il bundan öncə 366-cı motoatıcı alayla birgə Xocalı şəhərində həyata keçirdikləri misli görünməmiş qətliamlar tarixi faktlarla Ukrayna ictimaiyyətinin diqqətinə çatdırılıb. Azərbaycanın Poltavadakı fəxri konsulu Elşən Vəliyevin məlumatına görə, televiziya kanalı sənədli filmi fevralın 26-da və 27-də axşam saatlarında yenidən yayımlayacaq. "Bizim əsas məqsədimiz ermənilərin zaman-zaman Azərbaycana qarşı həyata keçirdikləri işğalçılıq və soyqırım siyasətini kütləvi informasiya vasitələri ilə dünya ictimaiyyətinə çatdırmaqdır. Bu baxımdan son illər Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyevanın təşəbbüsü ilə bütün dünyada həyata keçirilən "Xocalıya ədalət!” kampaniyası erməni hiyləgərliyinin və qəddarlığının ifşa olunmasında müstəsna rol oynayıb. Biz də çalışırıq ki, Heydər Əliyev Fondu tərəfindən hazırlanmış, Qarabağ və Xocalı həqiqətlərini özündə əks etdirən filmləri Ukraynanın kütləvi informasiya vasitələrində nümayiş etdirməklə, üzərimizə düşən tarixi missiyanı yerinə yetirək”, deyə fəxri konsul bildirib.

Ukraynanın LB.ua saytında Azərbaycanın bu ölkədəki səfiri Azər Xudiyevin Xocalı soyqırımına dair məqaləsi yayılıb. Müəllif məqalədə Xocalı faciəsini insanlığa qarşı törədilən ən qəddar akt adlandırıb. "Bu günə qədər Ermənistanın ikinci və üçüncü prezidentləri Robert Koçaryan və Serj Sarkisyan mülki azərbaycanlılara qarşı hərbi cinayətlərinə görə cəzalandırılmayıblar. Baxmayaraq ki, onlar Xocalı faciəsinin törədilməsini etiraf ediblər, hələ də cəzasız qalırlar”, - deyə səfir yazıda vurğulayıb. Müəllif məqalədə Xocalı soyqırımının bir çox dünya dövlətləri, beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən tanındığını qeyd edib.

Gürcüstan KİV-ləri də Xocalı faciəsindən yazıb

Gürcüstanın nüfuzlu 24news.ge və gaxa.ge informasiya portalları, Azərbaycan və gürcü dillərində yayımlanan AG FM radiosu Tbilisidəki 64 nömrəli tam orta məktəbdə Xocalı faciəsinin 27-ci ildönümü ilə əlaqədar Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyinin (AZƏRTAC) və bu məktəbin birgə təşkil etdiyi anım tədbirindən materiallar yayıb. Materiallarda Xocalı soyqırımı ilə əlaqədar Azərbaycan, rus, gürcü və digər millətlərin nümayəndələrinin təhsil aldıqları 64 saylı məktəbdə bu cür tədbirin təşkili yüksək qiymətləndirilir. Azərbaycan xalqının şanlı və qanlı tarixi barədə məlumatların gələcək nəsillərə, xüsusən də xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlılarla yanaşı, digər millətlərin nümayəndələrinə çatdırılmasının vacibliyi qeyd olunub.

 

Rumıniyanın "Amosnews” xəbər agentliyi Xocalı soyqırımından yazıb

 

Rumıniyanın "Amosnews” xəbər agentliyi AZƏRTAC-ın bu ölkədəki xüsusi müxbiri İqbal Hacıyevin Xocalı soyqırımı barədə məqaləsini yayıb.

Məqalədə Xocalı soyqırımının Azərbaycan tarixinə ən dəhşətli və faciəli səhifələrdən biri kimi daxil olduğu göstərilib, Ermənistanın ölkəmizə və xalqımıza qarşı yürüdülən işğalçılıq və etnik təmizləmə siyasəti, onun ağır nəticələri barədə bəhs edilib, soyqırımın insanlığa sığmayan hərəkət olduğu vurğulanıb.

 

Bildirilib ki, 1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə Xocalıda erməni silahlı qüvvələri dinc azərbaycanlılara qarşı misli görünməmiş soyqırım törədiblər. Erməni silahlı qüvvələrinin keçmiş SSRİ-nin 366-cı motoatıcı alayının köməyi ilə Xocalıda törətdikləri qanlı qırğın nəticəsində 106-sı qadın, 63-ü uşaq olmaqla 613 dinc sakin qətlə yetirilib, 487 nəfər yaralanıb, 1275 nəfər əsir götürülüb, 150 nəfər itkin düşüb. Müəllif Xocalı soyqırımının əsl mahiyyətinin üzə çıxarılmasında və dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasında ümummilli lider Heydər Əliyevin rolunu xüsusi qeyd edib, 1994-cü ilin fevralında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin Xocalı soyqırımına hüquqi-siyasi qiymət verdiyini bildirib. Vurğulanıb ki, Xocalı soyqırımını törədənlər cinayət məsuliyyətinə cəlb olunaraq beynəlxalq məhkəmə qarşısında cavab verməlidirlər.

Polşalı publisist Xocalı soyqırımı barədə məqalə yazıb

Polşanın "decydent.pl” portalında polyak diplomat, uzun müddət xaricdə çalışmış jurnalist, publisist Yasek Pototskinin Xocalı soyqırımı ilə bağlı məqaləsi yerləşdirilib. Məqalədə Xocalıda baş vermiş soyqırımın qanlı nəticələri, dünya ictimaiyyətinin bu hadisəyə münasibəti və statistik məlumatlar əksini tapıb. Həmçinin qətliamın şahidi olmuş xarici KİV nümayəndələrinin bu hadisələri işıqlandırması və ermənilərin "quldur” kimi təqdim olunması vurğulanır.

Məqalədə, həmçinin beynəlxalq ictimaiyyətin Xocalı soyqırımını tanıması ilə bağlı da məlumat verilib və qeyd olunub ki, Polşanın Azərbaycandakı səfirliyi də hər il Xocalı soyqırımını yad edir və azərbaycanlıların kədərini bölüşür.

Litva mətbuatı Xocalı soyqırımı və "Sonsuz dəhliz” filmindən yazıb

Litvanın Mikolas Romeris Universitetində Xocalı soyqırımı haqqında çəkilmiş "Sonsuz dəhliz” filmi nümayiş etdirilib. Bu ölkənin Alkast.lt və Bernardinai.lt xəbər portallarında filmə və Xocalı soyqırımının 27-ci ildönümünə həsr olunmuş geniş məqalələr dərc edilib.

Yazıda 1992-ci il fevralın 26-da Azərbaycanın Xocalı şəhərində baş vermiş qanlı cinayət və onun nəticələri haqqında geniş məlumat verilir. Bildirilir ki, litvalı müəlliflərin lentə aldığı "Sonsuz dəhliz” sənədli filmi bu dəhşətli hadisələrə işıq salır. Vurğulanır ki, həmin filmə baxarkən litvalı tamaşaçı erməni qəddarlığına izah tapmaqda çətinlik çəkir. Məqalədə bildirilib ki, "Sonsuz dəhliz” filmi 1992-ci ilin o dəhşətli günlərində təsadüfən Azərbaycanda olmuş litvalı jurnalist Riçard Lapaytisin şahidi olduğu hadisələr əsasında lentə alınıb.

"Xalq Cəbhəsi” qəzetinin baş redaktoru Elçin Mirzəbəylinin sözlərinə görə, Xocalı faciəsi ilə bağlı dünya mediasında kifayət qədər məlumatlar yer alsa da, bütün bunlar bizim üçün yetərli deyil:

"Biz Xocalı həqiqətlərinin daha çox işıqlandırılmasını və soyqırım olaraq bütün dünya ölkələri tərəfindən tanınmasının tərəfdarıyıq. Avropa ölkələrində də bu istiqamətdə addımlar atılıb, ayrı-ayrı media orqanlarında Xocalı ilə bağlı məlumatlar yer alıb”.

Baş redaktorun sözlərinə görə, Xocalının təbliğatının yalnız 26 fevralda aparılması düzgün deyil:

«Belə olan halda görülən işlərin effekti olmur. Amma təqdirəlayiq haldır ki, bir neçə ildir ki, Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyevanın təşəbbüsü ilə beynəlxalq müstəvidə həyata keçirilən "Xocalıya ədalət” kampaniyası keçirilir. "Xocalıya ədalət!” təbliğat kampaniyası Xocalı faciəsinin dünyada soyqırım aktı kimi tanınmasında mühüm rol oynayır. Hesab edirəm ki, bu gün Xocalı soyqırımına dünya mediası tərəfindən diqqətin artırılması məhz bu kampaniya çərçivəsində atılan addımların nəticəsidir. Hansısa bir xarici mətbuat orqanının isə il ərzində bir və ya bir neçə dəfə Azərbaycan ərazilərinin işğalı faktını, Xocalı soyqırımını diqqətdə saxlaması, soyqırım faktlarını dilə gətirməsi bizim üçün çox önəmlidir».

 

Şəymən

Şərq.- 2019.- 1 mart.- S.11