Danışır Şuşa!
Dağlıq
Qarabağ və ətraf ərazilərdə radio fəaliyyətə
başlayacaq
"Qarabağ mediası tək Azərbaycan
dilində yox, erməni və rus dillərində də
yüksək səviyyədə fəaliyyət göstərməlidir"
Milli Televiziya və Radio Şurasının videoformatda
iclası keçirilib. İclasda işğaldan azad olunmuş ərazilərdə
radio yayımın təşkili məsələləri
müzakirə olunub. İşğaldan azad olunmuş ərazilərdə
yeni yayım tezliklərinin istifadəyə verilməsi ilə
əlaqədar Şuşa şəhərində yerləşən
Radio Televiziya Yayım Stansiyası (RTYS) vasitəsilə
ümumölkə radio kanallarının (“Xəzər”
radiosu, “Azad Azərbaycan” radiosu, “100.5 FM - Fərqli radio”, “Avto
FM” radiosu, “Araz” radiosu, “Space” radiosu, “Radio Antenn”, “Media FM” radiosu)
Dağlıq Qarabağ və ətraf ərazilərdə
yayımının təşkil olunması barədə qərar
qəbul edilib.
İclasda
həmçinin, Dağlıq Qarabağ və ətraf ərazilər
yeni regional radio kanalının açılması
üçün 102,7 MHs işçi
tezliyinə 10 fevral 2021-ci il tarixdən 12 mart 2021-ci il tarixədək
müsabiqə elan edilib.
Vurğulandığı kimi, Dağlıq Qarabağ və
ətraf ərazilərdə yeni regional radio kanalı
açılacaq. Təbii ki, bu gün regional radio və
televiziya kanallarının işğaldan azad olunmuş ərazilərdə
açılmasının çox böyük siyasi və tarixi
əhəmiyyəti vardır. Başlıcası olaraq,
bu regional radio kanalının Azərbaycan həqiqətlərinin
dünyaya çatdırılmasında çox böyük əhəmiyyəti
ola bilər. Ümumiyyətlə,
qeyd edək ki, cəmiyyətin idarə olunmasında ən sərfəli
vasitə kimi qəbul olunan "kağızsız və məsafəsiz
qəzet" - teleradio bu gün həyatımızın bir
parçasına çevrilib. Xüsusilə
Azərbaycan ədəbiyyatının və incəsənətinin
inkişafında, ədəbi dilin təkmilləşdirilməsində,
nitq mədəniyyətinin formalaşdırılmasında
radionun xidmətləri danılmazdır. Radio
zaman-zaman çoxmilyonlu Azərbaycan xalqına ümid, inam,
sevinc və təsəlli olub. Hətta II
Dünya müharibəsinin ən çətin günlərində
Azərbaycan əsgərinin mərdliyindən, mübarizliyindən,
qətiyyətindən, hünərindən məhz Azərbaycan
radiosu söhbət açıb. O illərdə radio
müsəlləh əsgər olub. Həm gecə,
həm gündüz ayıq-sayıq dayanıb.
"Yuxu" nədir bilməyib. Həqiqətlərin
yayılmasında çox mühüm rol oynayıb. Ümumiyyətlə, radio yarandığı
gündən bəri öz fərdi xüsusiyyətlərinə
görə bütün kütləvi informasiya vasitələrindən
fərqlənib. Çünki radioya hər
yerdə - dağda, bağda, düzdə, aranda,
maşında, yolda - bir sözlə, hər məkanda qulaq
asmaq mümkündür. Ona görə də
bir sıra inkişaf etmiş ölkələrdə
ictimai-siyasi xarakterli, dövlət əhəmiyyətli ən
mühüm xəbərlər ilkin olaraq məhz radio ilə xalqa
çatdırılır. Bu fakt uzun illər
Azərbaycan radiosunun təcrübəsində də
özünü təsdiqləyib. Xatırladaq
ki, Azərbaycan radiosu da Vətənin ən ağır
günlərində Azərbaycanın ucalan səsi, fəryadı,
naləsi olub. Vaxtilə Azərbaycan radiosu
itirilən yurd yerlərinin ağrısını
yaşayıb. Qeyd edək ki, 1988-ci ildə
başlanan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi
zamanı radio Azərbaycan xalqının maraqlarından
çıxış etdi. Bu, 1990-cı
ilin yanvarında özünü daha da qabarıq şəkildə
göstərdi. Sovet imperiyası təkcə
xalqı deyil, həm də Azərbaycan radiosunu susdurmağa cəhd
edirdi. Mənbələrdə yazılır:"
...Televiziyanın enerji blokunu partladıb sıradan
çıxarmaqla yanaşı, radionun əməkdaşları
da efirdən uzaqlaşdırılır. Radioda hərbi
senzor fəaliyyət göstərirdi. Matəm
içində olan ölkəmizə komendantın həqiqətdən
tamamilə uzaq, iftira dolu məlumatlar
ötürülürdü. Lakin həmin
faciəli günlərdə Azərbaycan radiosunun xaricə
yayım redaksiyası 20 Yanvar faciəsinin baş verməsini
bütün təfərrüatı ilə dünyaya
çatdıra bildi".
Dövlət müstəqilliyinin əldə edilməsi
radionun qarşısında duran vəzifələri
kökündən dəyişdirdi. Radioda cəmiyyətlə
sıx və açıq ünsiyyətə girmək meyillərini
gücləndirən proqramlara üstünlük verildi. Qarabağ uğrunda erməni
işğalçılarına qarşı savaşın
başlanılması ilə radio hər gün Müdafiə
Nazirliyinin məlumatlarını yayırdı. Dinləyicilərdə
vətənpərvər hissləri gücləndirən
"Açıq-aşkar", "Xudafərin",
"Sözün düzü", "Baxış
bucağı", "Dünya", "Pillə",
"Çevrə", "Radio-atmaca", "Molla Nəsrəddin",
"Yol", "Yuva", "Vaxt", "Dan yeri" kimi
verilişlər hazırlanır, hərbi marşlar səsləndirilirdi.
İndi isə radiolarımız Azərbaycanın
işğaldan azad olunmuş Qarabağ torpaqlarımızdan
bizlərə səslənəcək. Necə
ki, Ulu Öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətə
qayıdışını Azərbaycan xalqına
çatdırdı.
Xatırladaq
ki, Azərbaycan Televiziyası radionun yaranmasından 30 il sonra – 1956-cı il fevralın 14-də fəaliyyətə
başlayıb. Həmin dövrdə Azərbaycanda
televiziyanın fəaliyyət göstərməsi nadir hadisə
sayılsa da, Dövlət Televiziyası Azərbaycanda yeganə
TV deyildi. Bölgə televiziyası olaraq, Şuşa
televiziyası da fəaliyyət göstərirdi. 1961-ci ildə
Gəncədə, Göyçayda və Şuşada
güclü televiziya stansiyalarının işə
düşməsi Bakıdan yayılan verilişləri Xanlar,
Goranboy, Yevlax, Mingəçevir, Ağcabədi və
Dağlıq Qarabağda maneəsiz qəbul etməyə imkan
verirdi. Hətta 20 Yanvar faciəsi
zamanı hamı AzTV-nin dağıdılması xəbərini
Şuşa Televiziyasından
almışdı. Bu günləri yenicə
işğaldan azad olunmuş Dağlıq Qarabağ
torpaqlarımızda regional radio kanalının
açılması həm sevincli, həm də
qürurvericidir.
Tanınmış media nümayəndələri
Dağlıq Qarabağ və ətraf ərazilərdə yeni
regional radio kanalının açılmasını yüksək
dəyərləndiriblər və öz təkliflərini
veriblər.
"Xalq
Cəbhəsi" qəzetinin baş redaktoru Elçin Mirzəbəyli
"Şərq"ə açıqlamasında bildirib ki, işğaldan azad
edilmiş ərazilərimizdə radio və televiziyanın, həmçinin
regional radionun açılmasına çox böyük
ehtiyac var idi. E.Mirzəbəyli vurğulayıb ki,
açılacaq radio kanallarının sayı çox
azdır, hətta 2-3 ola bilər:
"Alternativlər mütləq olmalıdır. Söhbət
həm də orada yaşayan ermənilər üçün
alternativlərdən gedir. Yəni yayım
olaraq həm Azərbaycan, həm də erməni dillərində
verilişlərin yayılmasına ehtiyac var. İlk növbədə
erməni dilli əhalinin diqqətini Azərbaycanın
informasiya məkanına yönəltməliyik ki, onlar Ermənistanın
qismən də olsa informasiya məkanından qopsunlar. Bu, bizim üçün vacib amillərdəndir.
Təbii ki, radionun və telekanalların
yaradılması üçün komponentlər nəzərə
alınmalıdır. Əvvəla, ortalığa keyfiyyətli
bir iş qoyulmalıdır".
Media təmsilçisi
əlavə edib ki, orada fəaliyyət göstərəcək
insanlar da kifayət qədər peşəkar
olmalıdırlar: "Hər sözün
ölçülüb-biçilməsinə ehtiyac var. Daha
analitik, daha uzaqgörən, daha strateji hədəflərə
hesablanmış proqramların hazırlanması vacibdir. Mənim qənaətimə görə, bunlar effektiv
nəticələrə gətirib çıxara bilər".
Əməkdar jurnalist Natiq Məmmədli "Şərq"ə
açıqlamasında qeyd edib ki, Qarabağda radio nümunəsində
media təsisatının yaradılması ideyasını birmənalı
alqışlamaq lazımdır. N.Məmmədli əlavə edib ki,
Birinci Qarabağ müharibəsinə kimi o regionda Şuşa televiziyası da daxil olmaqla bölgə
mətbuatı da çox yaxşı inkişaf etmişdi:
"İndi o ənənələri bərpa eləmək
zamanın tələbidir. Radiodan sonra yəqin
yerli telekanalın yaradılmasını müzakirə eləmək
lazım gələcək. Mən istərdim
Şuşada yerləşən Qarabağ media evi kimi bir qurum
olsun. Mərkəzi mətbuatın
müxbir məntəqələri ilə yanaşı region mətbuatının
da inkişafına fikir vermək lazımdır. Qarabağ mediası tək Azərbaycan dilində
yox, erməni və rus dillərində də yüksək səviyyədə
fəaliyyət göstərməlidir ki, qarşı tərəfin
regionun simasının necə dəyişməsindən, Azərbaycanın
Qarabağa sülh və əmin-amanlıq gətirməsindən
xəbəri olsun. İnanıram ki, bu
istiqamətdə lazımi addımlar atılacaq".
Tanınmış diktor Eldost Bayramov "Şərq"ə
açıqlamasında vurğulayıb ki, Dağlıq
Qarabağ ərazisində ilk olaraq radio, televiziya və mətbuat
orqanlarımızın olması labüddür. E.Bayramov qeyd edib ki, ən əsası
da radionun birinci növbədə olması xüsusilə əhəmiyyətlidir:
"Texnologiyaların sürətlə inkişaf etdiyi bir
dövrdə Dağlıq Qarabağ torpaqlarımızda mətbuat
orqanlarının olması çox mühümdür. Qeyd edim ki, Sovet vaxtında böyük şəhər
və rayonlarımız daxilində də region radiolar fəaliyyət
göstərirdi. Məsələn, mən
özüm Qax radiosunda çıxış eləmişəm.
Amma bu, tamamilə başqa bir şeydir. Təbii ki, bu, ilk növbədə Qarabağın
Azərbaycan torpağı olmasının təsdiqidir. Buna görə də, dərhal müharibənin
ardınca orada radionun olması çox vacib idi. Hesab edirəm ki, bu baxımdan hər şey
vaxtındadır və düzgündür. Fikrimcə, burada birinci növbədə dövlətin
siyasətini və xalqın mədəniyyətini, folklorunu təbliğ
eləmək çox mühümdür. Müxtəlif
dillər məsələsinə gəlincə, bu dillərdə
verilişlərin yayımlanması dövlətin işidir.
Qeyd edim ki, bu günləri ölkəmizdə
yaşayan azsaylı xalqların dillərində neçə
illərdir ki, radiomuz fəaliyyət göstərir. Neçə illərdir ki, erməni, rus, ləzgi,
tat, fars dillərində işləyirlər".
"İdman"
TV və Azərbaycan Radiosunun ortaq yayımında "Extra
time" verilişinin aparıcısı İlkin Baba bildirib
ki, bu xəbərə ən çox sevinən insanlardan
biridir:
"Qarabağın səsi olacaq bu radionun fəaliyyətə başlamasını səbirsizliklə gözləyirəm. Ümid edirəm ki, yeni açılacaq regional radio reytinq üçün çalışmayacaq. Əksinə, öz dədə-baba yurduna qayıdacaq insanların qulaq yoldaşı, evində eşidiləcək doğma səsə çevriləcək. Qarabağa həyat qayıdır. Bu qayıdışı ən kiçik detalları ilə dinləyiciyə çatdırmaq öhdəliyi yerinə yetirilməlidir. Hər şeydən vacib məqam isə həmin radionun Qarabağdan səslənməsidir. Təsəvvürü belə insana qürur verir: "Şuşadan səslənirik"..."
Aynurə Pənahqızı
Şərq 2021.- 10 fevral.- S.11.