Kipriyindən qəm süzülən şairə

...Hərdən öz-özümdən soruşuram. Necə sevinəsən? Nəyə sevinəsən? Sevinməyə səbəb yoxdu axı. İçimiz dərd yuvasına dönüb. ürəyimiz qəmə, kədərə bələnib. çünki iç dünyamızı, eləcə də yaşadığımız bu dünyanı özlərini Allah sayan bəzi məmurlar, Azərbaycanı dədə malı kimi öz aralarında bölüb yağmalayanlar, xalqı, vətəni yox, ancaq özlərini düşünənlər bu yazıq vətənin anasını elə ağladıblar ki, dodaqlardan təbəssüm də birdəfəlik yoxa çıxıb.

Belə olan halda, sevinib gülmək olarmı? Yox. Bəs onda qarışqanın da fəryadını eşidən, quşun da göz yaşlarını görən, bir yetim uşağın qayğı dolu baxışlarından iç dünyası lərzəyə gələn şair neyləsin? İllah da ki, bu şair ikiyə bölünmüş vətənin yaralarına məlhəm olmaq istəyən bir xanım ola. Dünyanın hər dərdini ürəyinə yığan, dünyanın qayğı və problemlərini zərif çiyinlərində daşıyan, 20 Yanvar faciəsini, Xocalı soyqırımını, Daşaltı ağrısını... bir an da olsa unuda bilməyən, Gədəbəydə doğulsa da Şuşa, Laçın, Zəngəzur, Göyçə... həsrətindən göyüm-göyüm göynəyən, Azərbaycanı Kəlbəcərsiz, Şuşasız, Laçınsız, Borçalısız, İrəvansız, Dərbəndsiz... təsəvvür eləyə bilməyən həssas qəlbli, incə duyğulu, kövrək ürəkli, şairənin kipriklərindən qəm süzülməzmi? Məhz ona görə də tanınmış yazar, istedadlı qələm adamı Aybəniz Qafarlı sayca üçüncü şeirlər kitabını "Kipriyimdən qəm süzülür" (Bakı, "Adiloğlu" nəşriyyatı, 2010) adlandırıb. Kitabı yarpaq-yarpaq çevirib oxumazdan əvvəl Aybəniz xanımı düşündüm. Düşündüm ki, kişi qeyrətli şairə bacım yenə də Sara Xatun bacarığıyla, Həcər hünərilə, Nigar qeyrətilə, Natəvan ruhuyla, Məhsəti nəfəsilə, Mirvarid Dilbazi, Nigar Rəfibəyli sevgisiylə görüşümüzə gəlib. Və bu görüşün də poeziyasevərlərin ürəyinə dərin izlər salacağına Aybəniz xanımın özünə və halal sözünə inandığım kimi inandım. Elə bu inamla da şairə bacımın kitabıyla baş-başa qaldım.

Köksü dağlı vətən üçün,

Əlimdən nə gələsidir.

Uzaq başı dərdləriylə,

Aybəniz də öləsidir.

Bu misralarda hər sözün öz rəngi, öz çəkisi var. Hər rəngin öz çaları, hər çəkinin öz məna yükü var. Və bir də bu misraların hər birində şairənin ürəyi döyünür. Bu kövrək ürəyin səsini eşidirsinizmi? Bu kövrək ürəyin hansı hisslərlə, arzularla, insanlara və dünyaya sevgi və məhəbbətlə döyündüyünü hiss edirsinizmi? Əgər şairənin ürəyinin səsini eşidirsinizsə, onun ürəyinin hansı hisslərlə, duyğularla döyündüyünü hiss edirsinizsə, deməli, Aybəniz Qafarlı dünyasını da duyursunuz. Və həm də deməli, dünyaya sözünü deyən, ancaq dünyanın hələ tanımadığı Aybəniz Qafarlının bu kitabının işığıyla da ziyarətə getmək olar.

Gecə-gündüz yada salıb anırıq,

Bu diyarda bir qəriblik sanırıq.

Göyüm-göyüm göynəyirik, yanırıq,

Susamışıq bulağına Göyçənin.

Aybənizin şeirlərindəki misraların poetik çəkisi, məna tutumu, axıcılığı, bayatı qədər həzinliyi, dərd qədər doğmalığı... adamın ruhuna hakim kəsilir, adamı elə sehrləyir ki, düşdüyün şok vəziyyətindən uzun müddət çıxa bilmirsən.

Aybəniz xanım bir şairə kimi dünyada bütün yaxşılıqları, xeyirxahlığı, təmizliyi, saflığı, halallığı, gözəlliyi, məhəbbəti... öz şeirlərinə hopdurmağı bacarır. Bu, Tanrının ona verdiyi istedadın gücüdür. Dünyaya heç kimin gözüylə baxmayan şairənin poeziya dünyasına boylanıram. Bu dünyada nələr yoxdur? Bu dünyada təmiz sevgi, ülvi məhəbbət var, halallıq və təmizlik var. çox şey var Aybəniz xanımın yaradıcılıq dünyasında. Onları görmək və duymaq üçün gərək sözün nə oluğunu yaxşı biləsən. Gəlin, bu misralara diqqət yetirək:

Ormanına baxım bir az,

Ələ xına yaxım bir az.

Sıldırıma çıxım bir az,

Dağlar, məni çağır gəlim.

Bu misraları oxuyan və duyan, mənə elə gəlir ki, ən dolaşıq labrintdə belə özünə yol tapa bilər.

Mən Aybəniz xanımın ədəbi zövqünə yaxşı bələdəm. Şairə nə qədər ağrı-acılardan, millətin başına gələn bəlalardan, həsrətdən, əbədi ayrılıqdan, dost itkisindən, ölümdən, yaşanmış günlərin nisgilindən yazsa da yenə də onun şeirlərində bir işıq, bir nur var. Bu səpkili şeirləri oxuyanda ürəyin dərddən qubar bağlasa da istər-istəməz işıq selinə bürünürsən. Məhz bu işıq seli adamı ruhdan düşməyə, bədbinliyə qapılmağa qoymur, əksinə, qəflət yuxusundan ayılmış kimi olursan, özünə qayıdırsan, keçmişinə boylanırsan. Biz kim idik? İndi kim olmuşuq? - deyə öz-özünə pıçıldayır və öz-özünə verdiyin bu sualı cavablandırdıqca içindən bir dəli hönkürmək gəlib keçir.

Aybəniz Qafarlı işıqlı adamdı. Təəssüf ki, indi işığı görmək istəmirlər. Təəssüf ki, indi istedadlı və vicdanlı söz adamları kölgədə qalıb, çünki istedadsızlara, ağlı yaşına uyğun gəlməyənlərə, məddahlara, yaltaqlara, ədəbiyyata dəxli olmayanlara... geniş meydan verilib. Bu meydanda Aybəniz xanım kimi halal söz yiyələrinə, sözlə nəfəs alan, sözlə yaşayan, sözə nəfəs verən qələm adamlarına yer yoxdur.

Amma bunu dərd eləməyə dəyməz. Çünki zamandan zamana əsl şairlər qalır. Vaxt, zaman hər şeyi yerbəyer eləyir. Gec-tez hər kəs öz layiqli yerini tutur, öz halal haqqını, öz halal qiymətini alır. Gün gələcək ki, Aybəniz Qafarlını da bir şairə kimi bu dünya tanıyacaq, onun özündən və sözündən böyük məhəbbətlə söz deyiləcək və onun da adı Məhsəti Gəncəvinin, Heyran xanımın, Xurşudbanu Natəvanın, Nigar Rəfibəylinin, Mirvarid Dilbazinin... adlarıyla birgə çəkiləcək. Və bu xalq kimin kim olduğunu anlayacaq, duyacaq, əsl sözə, əsl qələm adamına lazımi qiymət veriləcək...

Vaqif İSAQOĞLU,

yazıçı-publisist

Təzadlar.- 2010.- 25 may.- S.15.