Başqasının kədərini özününküləşdirən şairə

"Mən onun publisistikasında insanı düşünməyə vadar edən sözlərin rənglərini görürəm"

Bu günlərdə Cəbrayıl rayonu Hafiz Fətəliyev adına Şahvəlli kənd orta məktəbində üç kitab müəllifi, şairə Tahirə Kədərli ilə görüş keçirilmişdir. Görüşə Tahirə xanımla birlikdə onun iş yoldaşları "Vətən səsi" qəzetinin baş redaktor müavini, şair Nəsib Qaramanlı və şöbə müdiri İsa Musayev də dəvət olunmuşdular.

Tədbirin təşkilatçısı Fatma Abbasova yaradıcılığına dərindən bələd olduğu müəllifə ürək sözlərini belə ifadə etdi: "Deyirlər, şairlər yaranmışların ən əzizi, ən ülvisi, ən sevimlisidir. Elə ona görə də şairlər Yaradana daha yaxın olur və Tanrı tərəfindən sevilirlər. Bu baxımdan da onlar ilk növbədə vətənə bağlılıqları ilə, əmin-amanlıq, dinclik, tərəqqi, açıq səma arzusu ilə yaşayıb yaradırlar.

Yəqin elə buna görədir ki, onların nuru, işığı, bütün insanlara çatır və hər bir çöhrəni nurlandırır, işıqlandırır. Yurd, vətən şairlərin ən yaralı yeri, ən çox sevdikləridir. Yurd ağlayanda, vətən haraya çağıranda şair ürəyi bu ağrı-acıların məskəni, həm də izharedicisi olur. Yaxından tanıdığım, dərdin qucağında böyüyən Tahirə xanımın da ürəyi vətən ağrı-acısıyla qovrulur. O, yeni deyim tərzi ilə uzun illərdir ki, erməni işğalında tapdalanan, xarabalıqlara çevrilən yurdlarımıza sözlərdən çələng toxuyur. Şairə sanki bununla özünə təsəlli verir və elə güman edir ki, onun səsini vətən eşidir, sözü vətənin yaralarına məlhəm olur.

Pəncərən döyülmür, qapın bağlıdı,

Dərdin dözülməzdi, sinən dağlıdı,

Sənə gələn yolum hələ bağlıdı,

Canım Dəmirçilər, bağışla məni!

Mən şairənin müqəddəs kədərinin sona çatmasını Uca Tanrıdan diləyərək ona yeni-yeni yaradıcılıq uğurları və yurda qovuşmasını arzulayıram".

Sonra söz məktəbin direktoru, şair-publisist Sahib Abdullayevə verildi.

Sahib müəllim qonaqları salamlayıb çıxışına müəllifin bir bənd şeri ilə başladı:

Qırpma gözlərini - beləcə dayan,

Hopum gözlərinin dərinliyinə.

Hər dəfə aynaya baxdığın zaman,

Gözünün içindən boylanım sənə.

Sonra əlavə etdi ki, əsl poeziya, söz budu: "Sanki o, bir rəsm əsəri yaradıb. Məhz belə sözləri əsrəyə gətirənlərə şair demək mümkündü. Sözün ucuzlaşdığı bir vaxtda yazılan yaxşı şeir ixtiyara bənzəyir. Məhz elə ona görə də Tahirə xanımın ərsəyə gətirdiyi şeirləri çox bəyənirəm".

S.Abdullayev şairənin müxtəlif illərdə qələmə aldığı yurd nisgilli şeirlərində də onun vətənə bağlılığını, yurd itkisinin bütün ağrı-acılarını öz ürəyində yaşatdığını, bu həsrətin közündə qovrula-qovrula qələmə aldığını qeyd etdi. "Qubadlı adında yurdum var mənim", "Azərbaycanım", "Mən çadırda doğulmuşam", "Dəmirçilər için-için ağlayır", "Ayağa qalx, vətən oğlu" və digər yazıların əsl şair qələmindən süzülüb yaralı könüllərə məlhəm olduğunu bir daha vurğuladı ki, şairənin yaradıcılığı təkcə şeirlə bitmir, o, nəsrlə də oxucu diqqətini özünə çəkməyi bacarır: "Mən onun publisistikasında insanı düşünməyə vadar edən sözlərin rənglərini görürəm. Təəssüflə qeyd edim ki, əlinə qələm alanların hamısı bu rənglərdən istifadə etmək gücündə deyil. Çox sevinirəm ki, Tahirə xanım bunu məharətlə bacarır".

Sonra söz şagirdlərə verildi. Onlar şairənin şeirlərindən bir neçəsini ifa edib bir anlığa tədbirə toplaşanların fikirlərini o yurd yerlərimizə tərəf yönəldə bildilər.

Tədbirin bu yerində söz şairənin iş yoldaşı İsa müəllimə verildi. O, ilk növbədə məktəbin direktoru Sahib müəllimə soyuq bir qış günündə belə gözəl görüş təşkil etdiklərinə görə minnətdarlığını bildirdi və qeyd etdi ki, bu gün burada onu kədərlə bərabər, qürur hissi də bürüyüb: "Ona görə ki, biz müdrik xalqıq. Bizi sındırmaq olmaz. Baxmayaraq ki, illər boyu torpaqlarımızda gözü olan və dəfələrlə bizə arxadan zərbə vuran erməni separatçıları insanlarımızı zor gücünə öz dədə-baba yurdlarımızdan çıxarıblar. Lakin bizi bütünlüklə məhv edə bilməyiblər. Yurdunu, yuvasını, evini-eşiyini itirmiş, çoxlu itkilərlə üzləşmiş insanlar nə yaxşı ki, yenidən ayağa qalxmağı bacarmış, məğrurluğunu, ümid və inamını itirməmişdi. İnanırıq ki, tezliklə torpaqlarımız işğaldan azad olacaq, biz də Tahirə xanımın növbəti görüşünü özünün də doğulub boya-başa çatdığı Qubadlıda keçirəcəyik. Mən müəllifin yaradıcılığını yüksək dəyərləndirirəm. Tahirə xanımın kədəri yalnız şəxsi kədəri deyil. O, başqasının kədərini özününküləşdirməklə, dərdindən dərd götürməklə fərqləndiyinə görə qəlbini qəm, kədər məskəninə çevirib. Torpağa, yurda insanlığa olan sonsuz sevgisi onu oxuculara Kədərli təxəllüsü ilə tanıdıb".

Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimi Gilə Hüseynova və Sənubər Şamıyeva "müəllifi kitablarından, şeir və hekayələrindən, nisgilli yazılarından tanımışıq" - dedilər. Xüsusilə də onu diqqətə çatdırdılar ki, yurd, vətənlə bağlı yazıları şagirdlərə həyatın çətin yollarından keçməyi, vətənə sonsuz sevgini aşılayır.

Nəsib Qaramanlı bildirdi ki, torpaqlarımızın düşməndən təmizlənəcəyinə, məcburi köçkünlərin öz ata-baba yurdlarına qayıdıb həsrətə son qoyacaqlarına şubhə olmamalıdır: "Biz, doğrudan da döyüşkən xalqıq. Bayaq İlkin adlı şagird Tahirə xanımın şeirini elə ürəklə, təpərlə dedi ki, heyran olduq. Bu o deməkdir ki, onun özünün içində düşmənə qəzəb var. Belə qəzəblər yumruğa çevrilib duşmən sifətinə çırpılanda məcbur olacaq ki, zəbt etdiyi torpaqdan çıxsın..."

Sonra o, Tahirə xanımın iki kitabının redaktoru kimi qeyd etdi ki, T.Kədərlinin nə şeirlərinin, nə də publisistikasının redaktəyə ehtiyacı yoxdur. O ədəbi mühitdə öz sözünü deməyi bacaran əsl şair-publisistdir. Mövzu baxımından isə o qədər geniş, əhatəli, ruhludur ki, ona yalnız əhsən deməyin qalır. Onun istər bədii, istərsə də publisistik yazıları həm dəyərli ədəbiyyat, həm vətənə, millətə layaqətli xidmət nümunələri, həm də Tanrıya əsl bəndəlikdir, desəm yanılmaram".

Daha sonra söz alan şairənin qızı, Moskva Dövlət Texniki Universitetin tələbəsi Zöhrə Allahverdiyeva tədbir iştirakçılarına minnətdarlığını bildirdi və üzünü şagirdlərə tutaraq dedi ki, "vətənimiz siz şagirdlərdən çox şey gözləyir. Bunun üçün hər biriniz yaxşı oxumaqla vətənə olan borcunuzu ödəmiş olarsınız".

O, anasının yaradıcılığına xüsusi qiymət verdiyini qeyd edib bildirdi ki, "anam olduğu üçün yox, bir oxucu kimi onun yazdıqlarını çox bəyənirəm, çünki o yazdıqlarının hamısını göz yaşlarıyla yazıb. Mən Qubadlıdan olsam da oranı görməmişəm. Amma anamın o yurda sevgisi, bağlılığı mənə nəinki Qubadlını, bütün işğal olunmuş yurdlarımızı sevdirib".

Sonda söz Tahirə Kədərliyə verildi. O, tədbir iştirakçılarını salamladı, yaradıcılığına, insanlığına xüsusi önəm verdiyi Sahib müəllimə, tədbirin ağırlığını öz üzərinə götürən Fatma müəlliməyə və öz köməyini əsirgəməyən Arif Mahmudova, bütün müəlim kollektivinə, xüsusilə onun şeirlərini ürəklə ifa edən şagirdlərə dərin minnətdarlığını bildirdi. Vurğuladı ki, bundan sonra daha oxunaqlı şeirlərlə oxucuların könlünü oxşayacaq.

Şagirdlərin "siz nə vaxt kədərinizi atacaqsınız", - sualına isə o, belə cavab verdi: "Bütün torpaqlarımız işğaldan azad olunandan sonra. O yurd yerlərimizə qədəmlərimiz dəydiyi zaman. Mən bunun tezliklə olacağına inanıram. Çünki bizim öz torpaqlarını müdafiə və azad edəcək güclü ordumuz, yenilməz Ali Baş Komandanımız, mübariz igidlərimiz var. Azərbaycanımızın güclü dövlətlər sırasında tanınması imkan verəcək ki, ədalət zəfər çalsın. Bizimsə işimiz haqq işidir, ədalətlidir".

Novruz CƏFƏRZADƏ

Təzadlar.- 2011.- 24-26 fevral.- S14.