"Qalxın, jurnalist gəlir!"

Asif Mərzilinin yeni kitabı işıq üzü görüb...

"Qanun" Nəşriyyat Evi tanınmış jurnalist Asif Mərzilinin peşəkar fəaliyyətinə dair yeni kitabını nəşr edib.

Qeyd edək ki, kitab müstəqil və tərəfsiz mətbuat nümayəndələrindən biri, uzun illərdir peşəkar mətbuat sahəsində çalışmış, Azərbaycanın müstəqilliyi və azadlığı, həmçinin müstəqil düşüncənin formalaşması yolunda mübarizələrdən keçmiş, dəfələrlə jurnalistlərin hüquqlarının müdafiəsinə yönəlmiş kütləvi aksiyaların və tədbirlərin iştirakçısı olmuş, jurnalist hüquqlarının, söz və ifadə azadlığının müdafiəsinə yönəlmiş çoxsaylı Beynəlxalq simpozium və konfransların dəvətli iştirakçısı olaraq məruzələrlə çıxış etmiş, peşə fəaliyyəti ilə bağlı dəfələrlə məhkəmələrə çəkilmiş, barəsində xüsusi ittiham qaydasında məhkəmə çəkişməsi olmuş, 1993-cü ildən nəşr olunan "Təzadlar" qəzetinin baş redaktoru Asif Mərzilinin (Məmmədov) keşməkeşli və çətin jurnalist fəaliyyətinə həsr olunmuşdur.

Kitab daha çox Azərbaycan media ailəsində böyük rezonans doğuran-Azərbaycan Beynəlxalq Universitetinin qanunsuz fəaliyyətinə dair araşdırma yazılarına görə 2009-cu ilin aprelin 7-də Azərbaycan CM-nin 147 və 148-ci maddələri ilə təqsirləndirilərək Bakının Yasamal rayon Məhkəməsinin (hakim Tahir İsmayılov) hökmü ilə məhkəmə zalından həbs edilən və 1 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilən baş redaktorun bundan sonrakı mübarizəli həyatından, həmçinin jurnalist Asif Mərzilinin məhbəs həyatının bəzi məqamlarından, ictimai təşkilat olan Azərbaycan Mətbuat Şurasının qəzetə qarşı təpkilərindən, ümumiyyətlə, Azərbaycanda müstəqil medianın daim basqılar altında əzilməsinin səbəblərindən, bu sahədə hələ də davam edən mübarizəli və sınaqlı fəaliyyətdən və s. bəhs edir.

Kitabda 2009-cu ildə jurnalist Asif Mərzilinin həbsindən dərhal sonra Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin bu həbsə etiraz dolu rəsmi mövqeyi, beynəlxalq və yerli ictimaiyyətin, beynəlxalq jurnalist və insan hüquqlarının müdafiəsi ilə məşğul olan təşkilatların, Azərbaycanın çoxsaylı media orqanları və qurumlarının reaksiyaları, bunları əks etdirən mətbu yazılar, nəhayət, çağdaş araşdırma və tənqidi jurnalistikanın problemləri, bu problemlərin görünməyən tərəfləri, ən vacibi, jurnalistlərin hüquqlarını müdafiə etməli olan Azərbaycan Mətbuat Şurası rəhbərliyinin qəzetə qarşı sifarişli qərarlar qəbul edərək çapına, yayımına və fəaliyyətinə mane olmaq cəhdləri kitabda öz əksini tapıb.

Kitabda, həmçinin "Təzadlar" qəzeti ilə Mətbuat Şurası arasında hələ də davam edən məhkəmə prosesi, jurnalistin həbsindən sonra haqq-ədalətin öz yerini tapması və Təhsil Nazirliyinin ABU-da apardığı yoxlamalar əsasında TQDK-nın adı çəkilən özəl universitetə tələbə qəbulunu iki il ardıcıl olaraq dayandırması, 2010-2011-ci tədris ilində isə ABU-nun tamamilə bağlanması-lisenziyasının əlindən alınması barədə qərar qəbul edilməsi, 2010-cu ilin noyabr ayında isə ABU-nun nəzdində fəaliyyət göstərmiş Tibb Mərkəzində insan orqanlarının qanunsuz transplantasiyası ilə məşğul olunması faktlarına görə başlanılmış cinayət işi barədə Azərbaycan Baş Prokurorluğu və DİN-in birgə rəsmi açıqlama verməsi, bununla da jurnalistin araşdırma yazılarında nə qədər haqlı olması və s. öz əksini tapıb.

Kitab Azərbaycanda müstəqil, araşdırma və tənqidi jurnalistikanın hansı problemlərlə üz-üzə qalmasının konkret faktlar əsasında işıqlandırılması yönümündə də xüsusi önəm daşıyır və müasir tənqidi və müstəqil, tərəfsiz mətbuatımızın gələcək taleyi, mövcud problemlərin həllinin istiqamətləri barədə nəticəyə gəlməyə imkan verir.

Kitab geniş oxucu kütləsi, həmçinin jurnalistika fəaliyyəti ilə məşğul olanlar və hüquqşünaslar üçün də dəyərli mənbə sayıla bilər.

Kitabın adının "Qalxın, jurnalist gəlir!" olmasının da özəl mənası var. Bu barədə müəllif Asif Mərzili belə şərh verdi:

- Yəni jurnalistin peşəkarlığı ondadır ki, qələm, söz ona deyil, o qələmə və sözə, jurnalistikaya hörmət gətirsin. 2009-cu ilin aprelin 7-də həbs olunub məşhur "Bayıl türmə"sinə aparılanda nəzarətçi məni istintaq altında yatan məhbusların qaldığı bir kameraya gətirdi. Qapını açıb heç nə demədən içəri keçməyimi bildirdi. İçəridə 6-7 məhbus vardı. Salam verdim. Salam alan kimi məndən "statya"nı soruşdular. Mən isə "Jurnalistəm..." dedim. Məhbuslar dərhal ayağa qalxıb təkrar salamlaşdılar. Sonra hansı qəzetdə çalışdığımı soruşdular... Açığını deyim ki, müstəqil və müxalifət mətbuatına xüsusi rəğbətli idilər...Və nəhayət, mən aprelin 9-da Bakı Apellyasiya Məhkəməsinə gətiriləndən sonra buradakı çoxsaylı məhbusların olduğu gözləmə kamerasına yerləşdirildim. Artıq bizimlə gələn "konvoy" kimliyimi bilirdi və mənə qarşı münasibətdən başa düşürdüm ki, "Bayıl" rəhbərliyi xüsusi tapşırıq vermişdi... Mən məhkəmədə gözləmə kamerasına çatanda "konvoy" qapını açdı və "Jurnalist gəldi... Təhvil alın" deyərək qapının ağzındakı növbətçiyə məruzə etdi. Dərhal qapı açıldı və içəridəki məhbusların hamısı ayağa qalxdı... Nəhayət, Bakı Apellyasiya Məhkəməsinin iclas zalına daxil olanda da içəridəki jurnalistlər, dostlar və qohumlar ayağa qalxdı... Elə bütün bunlara görə də kitabın adını "Qalxın, jurnalist gəlir!" qoydum...

Onu da xatırladırıq ki, kitab min tirajla çap olunub və bu gündən ölkənin, o cümlədən Bakının bütün kitab satışı məntəqələrində (metro keçidlərində də), kitab mağazalarında satışa verilib.

"Təzadlar"ın təəssübkeş oxucularından istəyimiz budur ki, kitabın alışında səxavətli olsunlar. çünki bu, həm də "Təzadlar"a az da olsa maddi dəstəkdir.

Həsən Ağa

Təzadlar.- 2011.- 5-7 iyul.- S.4.