"Musiqi ilə məşğul olanda elə bil tərki-dünya oluram"

Rasim Ələsgərov: "Adlı-sanlı sənətkarların lent yazılarına qulaq asanda onların buraxdığı səhvləri belə görürəm"

Onu çoxları tanıyır. Balaban, zurna ustası Rasim Ələsgərov Şamaxı rayonunun Məlhəm kəndində doğulub. Sənəti isə qamışdan düzəltdiyi balabanlarda öyrənib. Musiqi təhsili olmasa da, qeyri-adi istedad sahibi olan Rasim Ələsgərov musiqinin sirlərinə çox dərindən baş vurub. Hazırda əməkdar artistdir. O, ölkənin hüdudlarından kənarda da balabançı kimi Azərbaycanı layiqincə təmsil edir. Sənəti ilə insanlığı vəhdət təşkil edən bu insan xaricdə ailə üzvülərindən ibarət "Şirvan folklor" ansamblı ilə ölkəmizi təmsil edir, orden və medallara layiq görülür. Onun imkansız adamların toylarında təmənnasız iştirak etməsi Şirvan mahalında hörmətini daha da yüksəldib.

Bu xeyirxah insanın qapısını açan oradan ümidlə qayıdır. R.Ələsgərovun türkəçarələri də onu məşhurlaşdırıb. Dərman otlarının köməyi ilə insanlara şəfa verən R.Ələsgərov deyir ki, otları mövsümdə özü yığır, qurudur və ondan təmənnasız şəfa istəyənlərə verir. Onun təklif etdiyi otlar böyrək daşlarının düşməsinə, mədə-bağırsaq, qurd, öskürək, qarın sancıları və oynaq ağrılarını aradan qaldırır. Onunla söhbət zamanı ilk sualım belə oldu:

- Siz sənətə necə gəlmisiniz?

- Bizim babalarımız, atam, əmilərim, demək olar ki, sayılıb-seçilən sənətkarlardan olublar. Həm aşıq sənətini, həm də muğamı çox dərindən mənimsəyiblər. Onu da deyim ki, bu sənət bizə Allah tərəfindən bəxş edildiyinə görə onun sirlərinə də elə Allahın köməyi ilə yiyələnmişik. Bəzən elə olur ki, adlı-sanlı sənətkarların lent yazılarına qulaq asanda onların buraxdığı səhvləri belə görürəm. Musiqi ilə məşğul olanda elə bil bu dünyadan tərk oluram, hətta ətim kəsilsə belə xəbərim olmaz. Təəssüflər olsun ki, bəzi sənətkarlar toylardan çıxanda oturduqları stulların altından ancaq araq şüşələri çıxır. Belə hallar isə sənəti və sənətkarı gözdən salır. Halbuki sənətçinin çay içdiyini belə məclis iştirakçıları görməməlidir. Yəni sənətlə olan hörmət həmişə qorunmalıdır.

- Toylara çoxmu gedirsiniz?

- Bilirsiniz ki, sənətkarı el dolandırır. Ancaq mən hansısa sənətkarın yanına çağrılmamışam. Mən öz aparacağım toylara dəvət olunuram. Kimsə toy üçün qiymət danışırsa, gərək camaatı da başa düşsün. Bizim xalq sənətkara qiymət verməyi bacarır. Ona görə də xalqı gərək zərbə altında qoymayasan. Elə olur ki, getdiyim yerdə körpəsinin əlindən tutub gələn bir ailə məni salamlayır və mən toyunu etdiklərimin yanında körpələri görəndə çox fərəhlənirəm. Bu, mənə maddiyyətdən çox-çox önəmlidir.

- Ansamblınızın üzvlə barədə nə deyə bilərsiniz?

- Bizim ansambl əsasən ailə ansamblıdır. Oğlanlarım və nəvəmdən ibarətdir. Mən ansamblıma hər adamı da götürmürəm. Ansambla qəbul edəcəyim şəxs yüksək mədəniyyətə, əxlaqa sahib olmalıdır. Axı biz hər gün xalqın gözü önündəyik, gərək qüsurumuz olmasın.

- Sənətinizi indi ailədə davam etdirən varmı?

- Demək olar ki, oğlanlarım və nəvələrim hamısı sənətimin davamçılarıdır. Oğlanlarım Rəhman, Aqşin, Müslüm, Samir artıq kamil sənətkardırlar. Onlarla lent yazıları var ki, radio-televiziya arxivlərinin bəzəyidir. Samirin qarmon çalmağını tanınmış sənətkarlarımız çox yüksək qiymətləndirirlər. O da müxtəlif ansambllarda çıxış edir. Əgər o, sənətdə kamil olmasaydı, oğlum yox, lap gözümün işığı olsaydı, ona güzəştə getməzdim. Gərək ortada sənət olsun ki, mən razılaşa bilim.

Mən ailədə kiminsə əlindən tutub sənət öyrətməmişəm. Hamısı bu sənəti özləri mükəmməl şəkldə mənimsəyiblər. Nəvəm Ələsgərov Fəqanın 6 yaşı olanda baxdım ki, qamışı yonub balaban düzəldir. Mane olmadım. İnanın, o, sərbəst şəkildə bu sənəti öyrəndi. Bunu kəndimizdə və Şamaxıda hər kəs bilir ki, bizdə sənət bir vergidir. Nəvəmlə televiziyalarda duetlərimiz də çox olub. Yüksək səviyyədə qarşılanıb. İndi də, maşallah olsun, artıq bir yerdə toylara gedirik, dövlət tədbirlərində iştirak edirik. Bunu görən Bülbül adına Musiqi Məktəbinin direktoru Nigar xanım mənə telefon açıb xahiş etdi ki, uşaq onun məktəbində təhsil alsın. Hazırda orada oxuyur.

- Tanınmış adamların toylarına dəvət alırsınızmı?

- Biz toylara əsasən bir yerdə gedirik Böyük şairimiz Zəlimxan Yaqubun oğlunun da toyunu bizim ailə ansamblı aparıb. Belə faktlar çoxdur, sadəcə, şairimizin adını çəkdim. Biz nəinki Azərbaycanda, dünyanın bir çox ölkələrində konsertlərimiz olub. İfa etdiyimiz zurna, yastı balaban, qarmon, qoşa nağara və nağara çox bəyənilib. Xalqların dillərı müxtəlif olsa da, musiqinin dili yoxdur, o eşidilir və dilimizi bilməyən xalqlar belə onu duya bilirlər. Bu alətlərdə hansı xalqın nümayəndəsi ifa edirsə-etsin səs və ton eynidir. Ancaq bunu bizlərdən yaxşı ifa edən yoxdur, ona görə də bu alətlərin bizim milli alətimiz olmasını qan yaddaşımız bir daha təsdiq edir.

- Lent yazılarınız varmı?

- Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın göstərişi ilə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən radio arxivlərində yoxlama aparıldı və məlum oldu ki, xalq artistərinin, əməkdar artistlərin ən çox 10-12 lent yazısı saxlanılır. Ancaq qızıl fondda mənim 64 ədəd musiqim var. Başqa izaha ehtiyac duymuram.

- Rasim müəllim, evdə müntəzəm musiqi ilə məşğul olmaq kənardakıları narahat etmirmi?

- Qonşulardan soruşa bilərsiniz. Qətiyyən evdə musiqi ilə məşğul olmuram. Birincisi, heç kəsi narahat etmək istəmirəm. Qonşularda ola bilsin ki, xəstə var, məktəblilər dərs hazırlayırlar və s. Heç işdə də məşq etmirəm. Mən hər bir havanı beynimdə cızıb ifa etmişəm və bu gün də belədir. Mən uşaqlıqda yaxşı muğam oxumuşam. İndi də yaxşı səsim var. Ancaq sənətkar kimi uğuru zurna-balabanda tapmışam. Təəssüflər olsun ki, bu gün musiqimizi istənilən sahədə korlayanlar televiziya ekranlarından düşmür. Bu, bir sənətkar kimi mənə pis təsir edir.

- Yeni musiqiləriniz varmı? Təbii ki, zaman keçəcək, siz də yaşlanacaqsınız, o zaman sənətinizi kimə əmanət edərdiniz?

- Sənətkarlar həmişə axtarışda olur. Mən də hər gün beynimdə yeni ifaların axtarışındayam. Qaldı ki, sənəti kimə əmanət etməyim, seçə bilmərəm, əminəm ki, övladlarım və nəvələrim sənətimi layiqincə davam etdirəcəklər. Artıq balaca Rasim də böyüyür. Yəqin ki, babasının adını şərəflə daşıyacaq.

- Şamaxıda məktəb açmaq istərdinizmi?

- Bu, mənim yaralı yerimdi. Bildiyiniz kimi, ölkəmizin birinci xanımı musiqi mədəniyyətimiz üçün çox böyük işlər görüb və bu işlər bu gün də davam etməkdədir. Bu barədə lazımdır ki, rayon rəhbərliyi səviyyəsində Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi qarşısında məsələ qaldırılsın. Təəssüflər olsun ki, bu təşəbbüslə hələlik çıxış edən yoxdur. Əlbəttə ki, belə bir məktəb olsa, bu sənətin çox gözəl davamçıları yetişər. Bu isə bizim gələcəyimiz deməkdir. Bildiyiniz kimi, düşmənlərimiz hər bir sahədə tariximizi oğurladıqları kimi, musiqimizi də özününküləşdirməyə çalışırlar. Ancaq biz bu sənəti nə qədər gənclərimizə mənimsətsək, gələcəkdə tutarlı faktlarla hər kəsi susdura bilərik. Bu, vacib məsələdir. Bəlkə bu təşəbbüsü elə "Təzadlar" qəzeti irəli sürsün?!

***

Biz qəzet olaraq gözəl balaban ustası Rasim Ələsgərovun təklif və arzusunu mədəniyyət və turizm naziri Əbülfəs Qarayevin diqqətinə çatdırırıq. Əminik ki, nazir bu barədə aidiyyəti qurumlara tapşırıqlarını verəcək.

Allahverdi DÖNMƏZ

Təzadlar.- 2012.- 26 aprel.- S.11.