"Borçalı"da Dədə Camal məclisi

"Borçalı" İctimai Cəmiyyətində "Borçalı ədəbi mühitinin formalaşma tarixi və bu günü" mözvusunda növbəti 29-cu Dədə Camal məclisi keçirilib. Bu barədə "Təzadlar"a göndərilən məlumatda qeyd olunur. Məlum olur ki, tədbiri giriş sözü ilə professor Elxan Məmmədli açıb. O, iştirakçıları salamlayıb, Novruz bayramı münasibətilə təbrik edib. Daha sonra bu yaxınlarda dünyasını dəyişmiş dəyərli ziyalı, "Borçalı" İctimai Cəmiyyətinin fəxri üzvü, Qarabağ ağsaqqalı Teymur bəy Hacıyevin (Alban) xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.

Cəmiyyətin sədri Zəlimxan Məmmədli hamını salamlayaraq ötən bir ay ərzində "Borçalı" İctimai Cəmiyyətinin gördüyü işlər haqqında məlumat verib. Yeni üzvlərin cəmiyyətə qəbul olunması, el məclislərinə səlahiyyətli nümayəndələrin təyin olunması, Abxaziyadakı seçkilərlə bağlı qurumun adından yazılmış etiraz bəyanatı, Gürcüstan prezidenti M.Saakaşvilinin Bakı səfəri və səfərlə əlaqədar qurumun Saakaşviliyə ünvanlanmış müraciəti, Gürcüstandakı torpaq məsələləri ilə bağlı Qardabani rayonunun Nəzərli və Kosalı kənd camaatının Tiflisdəki keçirdikləri piket və s. məsələlər haqda iştirakçılara məlumat verib.

İdarə Heyətinin üzvü M.Coşqun 18-23 mart tarixində "Borçalı" Cəmiyyətinin nümayəndə heyətinin Qardabani, Marneuli, Bolnisi, Dmanisi rayonlarında, həmçinin Rustavi, Tiflis şəhərlərində Novruz şənliklərində iştirakı haqqında məlumat verib.

Mövzu ətrafında tədqiqatçı, filoloq Müşfiq çobanov danışıb. O, Borçalı ədəbi mühitinin çox zəngin olduğunu və bu sahədə aparılan tədqiqatları diqqətə çatdırıb. Qeyd edib ki, "tarixi Azərbaycanın ərazisi yalnız Azərbaycan Respublikasının indiki sərhədləri hüdudlarında olmamışdır. Borçalı, Göyçə, Dəmirqapı Dərbənd mahalları da ən qədim dövrlərdən türk torpaqları olmuş, burada tarixən Azərbaycan türkləri yaşayıb-yaratmışlar. Əslən Borçalıdan olan ədəbiyyatşünas alimlərdən - mərhum D.Əliyeva, Ə.Saraclı, Ş.Qurbanov, A.Hacıyev, A.Mişiyev, V.Osmanlı, V.Hacıyev, eləcə də M.çobanov, H.Vəliyev, Ş.Məmmədli, H.Məmmədli, E.Məmmədli, R.Məmmədli, Ş.Şamıoğlu, T.İsabalaqızı və digərləri bu sahədə bir sıra təqdirəlayiq axtarışlar aparmışlar".

Natiq deyib ki, "Qədim tarixə malik olan Borçalı ədəbi mühitini üç dövrə bölsək, deməliyik ki, xalq ədəbiyyatının zənginliyi ilə seçilən Borçalı ədəbi mühitinin I dövrünün barı hələ tam toplanıb öyrənilməyib. Borçalı ədəbi mühitinin I dövrünün zənginliyini sübut etmək üçün bircə onu qeyd etmək kifayətdir ki, ensiklopedik zəkası ilə bütün Şərqdə məşhur olan görkəmli Azərbaycan filosofu Hübeyş Tiflisi hələ XI əsrdə Tiflis şəhərində yaşayıb-yaratmışdır. Əgər həmin dövrdə güclü ədəbi mühit olmasaydı, sözsüz ki, H.Tiflisi kimi dahi yetişməzdi. Borçalı ədəbi mühitinin II dövrü XIX-XX yüzillikləri, daha dəqiq desək, XIX əsrin əvvəlllərindən XX əsrin 20-ci illərinədək olan dövrü əhatə edir. Borçalı ədəbi mühitinin III dövrü, yəni XX yüzilliyin 20-30-illərindən daha da canlanmağa başlamışdır. Azərbaycan Milli mətbuatının yaranmasında və inkişafında da Tiflis ədəbi mühitinin xüsusi rolu olmuşdur".

Məruzəçi çıxışını bu sözlərlə bitirib: "Borçalı dedikdə saz-söz yada düşür, saz-söz dedikdə Borçalı... Nə qədər ki, Borçalı var, bir o qədər də saz-söz var, nə qədər ki, saz-söz olacaq, bir o qədər də Borçalı var olacaq!"

Daha sonra mövzu ətrafında şair Abbas Abdulla, əməkdar jurnalist İlyas Adıgözəlli danışıblar. İlyas Adıgözəlli Borçalı mühitinin aşıq havaları üstündə kökləndiyini xüsusi vurğulayıb.

Nəhayət, meydan el sənətkarlarına verilib. Borçalıdan gəlmiş ustad sənətkar aşıq Məhəmməd Sadaxlı, aşıq Əşrəf, aşıq Fikrət və gənc ifaçı Sənan öz gözəl ifaları və avazları ilə ovqatlara, tədbirə daha da rəng qatıblar.

Sonda söz yenə Zəlimxan Məmmədliyə verilib. O, qeyd edib ki, Azərbaycan ədiblərinin və gənc şairlərin şeirlərinin gürcü dilinə tərcüməsi və bu istiqamətdə proqramlar işlənib hazırlansa çox yaxşı olardı. Bu məclisdə bütün bölgələrdən iştirakçıların olduğunu və "Borçalı" Cəmiyyəti üçün bölgələr arasında sərhədlərin olmadığını vurğulayan natiq təklif edib ki, aprel ayının 5-də "Borçalı" Cəmiyyətinin ofisində tanınmış ziyalı Teymur bəy Hacıyevin anım mərasimi keçirilsin və Teymur bəyin oğlu Rövşən Hacıyev "Borçalı" Cəmiyyətinin fəxri üzvü elan edilsin.

Elbar

Təzadlar.- 2012.- 29 mart.- S.15.