Özünü tanı
Sualı olmayanın özü də olmaz.
Xudu Məmmədov
Özünə suallar verməyən bir kəs
Dünyanı, həyatı dərk edə bilməz.
Mənə
elə gəlir, suallar elə
Udulan havadır, alınan nəfəs.
Dünyaya,
həyata bir də özünə,
Sualı olmayan yaşamır demək.
Təpər
ver dizimə, nur ver gözümə,
Məni
yarı yolda qoyma sən, ürək!
Sualsız
bir ömür - putlamış ağac,
Həyat
qovğasına davam gətirməz!
Qovağın
başına qoyulsa da tac,
Heç vaxt çiçəkləyib, bəhər
yetirməz.
Sualsız
bir ömür - yelkənsiz qayıq, -
Uzaq mənzillərə o çata bilməz.
Sualı
olmayan müqəvva, oyuq,
Gecəni
gündüzə o qata bilməz!
Yorulma, sən
axtar sir dolu sual,
Sonra da məntiqlə
tap cavabını.
Bəlkə
də taleyin vermədi macal,
Nə qədər gec deyil, özünü tanı.
Həyatın
sirləri sualdan keçir,
Sualın olmasa, cahil olarsan.
Beyninə
məntiqli suallar içir,
Yoxsa düşüncədən yetim qalarsan.
Yetmişdə
olsa da, ayıl, ay İlqar,
Özünə suallar verməyi bacar.
Günahı,
savabı özündə axtar,
Hər
sirli düyünü suallar açar...
14 mart, 2013
Kəndimə
apar
Anamı yuxuda gördüm. Dedi ki, yerim çox soyuqdu,
qarşıdan da qarlı-boranlı qış gəlir. Gör gəlib qəbrimin
uçurulub-dağıdılan yerlərini örtə bilərsənmi?
Dəmir yol vağzalına getdim. Qatara bilet istədim. Satıcı qadın təəccüblə
dedi: - Məyər bilmirsənmi, Bakı-Ağdam qatarı 20 ildir ki, işləmir”. Oradan avtovağzala yollandım və eyni cavabı
aldım. - Kəndinizə avtobus marşrutu yoxdur.
Əlacsız qalıb taksi sürücüsünə
yalvarmalı oldum:
Taksi
sürücüsü, qadanı alım,
Nə
olar, kəndimə sən apar məni!
Təksi
sürücüsü, qurbanın olum,
Nə
olar, kəndimə sən apar məni!
Avtobus
işləmir, qatar getməyir,
Əllərim çatmayır, ünüm yetməyir.
İllərin
həsrəti sona yetməyir,
Nə
olar, kəndimə sən apar məni!
Elimin-obamın
həsrətindəyəm,
Qurduğum yuvamın möhnətindəyəm.
Nisgilim gözümnən oxunmur bəyəm?
Nə olar, kəndimə sən apar məni.
Sahibsiz
qalıbdır evim-eşiyim,
Sahibsiz qalıbdır doğma beşiyim.
Özün ki, görürsən daha nə deyim?
Nə olar, kəndimə sən apar məni.
Üç-dörd
saatlığa bir məsafə var,
Bu yaşda nə qədər çəkim intizar?
Əgər
aparmasan, bağrım çatlayar,
Nə olar, kəndimə sən apar məni.
Düyünə
düşübdür işlərim yaman,
Beyin, qan təzyiqi verməyir aman.
Ağrıma-acıma
tapılmır dərman,
Nə olar, kəndimə sən apar məni.
Bu gün
aparmasan, gec olar sabah,
Nə gədər
pul desən verərəm, vallah!
Əgər
aparmasan, edərsən günah,
Nə olar, kəndimə sən apar məni.
Taksi
sürücüsü, gadanı alım,
Taksi sürücüsü, qurbanın olum.
Özün
də görürsən pisləşib halım,
Nə
olar, sən məni kəndimə apar,
Nə
olar, sən məni əzabdan qurtar,
Nə
olar, sən məni özümə qaytar!
Sentyabr
2013-ci
Getdin
Uşaqlıq
və cavanlıq dostum Vəliyəddinin əziz xatirəsinə
Ömür
gün yoldaşı ona “Yuxu”- deyərdi
Sanki bir
yuxuydu-gəlib də, getdin,
Özün-öz yuxuna gülüb də, getdin.
Axı bu
həyatda de, kim qalıb ki?!
Dünya
faniliyin bilib də, getdin...
Siz də
dərk eləyin bu həqiqəti;
Dünyanın
kimsəyə yox sədaqəti!
Bu gün
üzünüzə gülsə də, fəqət,
Sabah görərsiniz başqa sifəti.
Nə
vaxtsa bizi də haqlayacaqdı,
Körpə
uşaq kimi tovlayacaqdı;
İlahi
bir mələk cildinə girib,
Zalıb
ovçu kimi ovlayacaqdı!
Çox
da inanmayın qılıqlarına
“Fani”-deyilibdir əzəldən ona.
Heç
vaxt sayıqlığı siz itirməyin,-
Bir
anın içində girər min dona.
Bu
dünya boşalıb-dolan dünyadı,
Hamını
toruna salan dünyadı!
Dəyirman
daşı tək bizi üyüdüb,
Özü
həmişəlik qalan dünyadı...
İyun
2014
Xatirələr
limanı
Fikrin də
sahili, öz limanı var,
Düşüncə ləpələr, xəyal
dalğalar.
Hərdən
sakitləşər, hərdən çağlayar,
Mürgülü
duyğunu qəfil oyadar,-
Olub -
keçənləri o yada salar...
Təzədən
damarda coşdurar qanı -
Xatirələr limanı.
Alıb
öz qoynuna düşüncələri
Hərdən ləpələr tək qayıdar geri.
Xəyal
ümmanında salar lövbəri,-
Bir-bir
xatırladar ötən günləri...
Gələr
göz önünə ömrün hər anı,-
Xatirələr limanı.
Fikrin də
yollar tək dolayı vardır,
Hər cür gözlənilməz olayı vardır.
Enişi,
yoxuşu, hamarı vardır...
Xatirə
keçmişdən gələn qatardır,-
Sevinclə
qarşılar gələn mehmanı,
Xatirələr limanı.
Ömrün
bəzəyidir gənclik illəri,
Cavanlıq
illəri - ömrün cövhəri,
Nə ilə ölçülər onun dəyəri?!
Qəşəm
İlqar, qocalığın dəirmanı-
Xatirələr limanı.
Oktyabr
2013-ci il.
Sədəqə
Zərif,
titrək əllərinlə,
Ürək
döyüntülərinlə,
Həbsdə
olduğum 48 günə
48 səhifəlik
dəftərdə
Yazdığım
gündəliyi
Oxuyub dönə-dönə.
Qayıdıram
mən sənə,
Qaydırsan
sən mənə...
Hər 10
səhifədən bir
Vərələqlər
arasında
Solmuş
bir qızıl gül ləçəyi-
Gözəllərin
göyçəyi...
Kövrək,
həzin sətirlərdən,
Soluxmuş
ləçəklərdən
Əllərinin ətri gəlir.
Çiçəklərə
baxdıqca,
Sətirləri
oxuduqca
Könlümün gözü gülür.
Vərəqin
hər səhifəsi
Ləçəklərin
rayihəsi
Sevən
qəlbinin səsi...
Yazdığın
xatirə-
Hər ləçək,
hər vərəqə
Səndən
sonra
Mənə
qalan sədəqə...
Sentyabr
2013-ci il.
Həsrətim
vüsal bitirmir
Xalq
şairi Söhrab Tahirə
Sinəmdə
ağrılar hey düzüm-düzüm,
O toya
baxmaqdan doymayır gözüm.
Bu qədər acıya mən necə dözüm?!
Deyirlər,
şairdir, xoşbəxtdir yəqin...
Bilən
yox, mən nələr çəkdiklərimi,
Acımı qəlbimə tökdüklərimi.
Ağrımı
qəlbimə əkdiklərimi,
Deyirlər,
şairdir, xoşbəxtdir yəqin...
Qarabağ
boydadır acı-ağrılar,
Sinəmdə filçəkməz nisgillərim var.
Çətinə
düşənlər məni çağırar,
Deyirlər,
şairdir, xoşbəxtdir yəqin...
Taleyim
murada məni yetirmir,
Çəkdiyim qayğını çiyin
götürmür.
Neyləyim,
həsrətim vüsal bitirmir, -
Deyirlər,
şairdir, xoşbəxtdir yəqin...
Sinəmdə
şırım var Arazım boyda,
Canlı müqəvvayam mən özüm boyda.
Mən
ki, dərd dağıyam, kimlər nə hayda,-
Deyirlər,
şairdir, xoşbəxtdir yəqin...
Müdhiş
yanvar qanımı içib,
Xocalı
qırğını ömrümü biçib,
Təbrizin
nisgili gözümə köçüb,
Deyirlər,
şairdir, xoşbəxtdir yəqin...
22 fevral,
2013
Göz
yaşı
Ata
ölür - səpələnir göz yaşı,
Ana
ölür - ləpələnir göz yaşı,
Yanaqlarda
təpələnir göz yaşı...
Göz
yaşını dadmaq olmaz - günahdı,
Göz yaşını udmaq olmaz - günahdı.
Deyirlər
ki, duzlu olur göz yaşı,
Deyirlər ki, duru olur göz yaşı.
Bəzən
hətta quru olur göz yaşı,
Göz
yaşını dadmaq olmaz - günahdı,
Göz yaşını udmaq olmaz - günahdı.
Doğma
ölür - boğuluruq qəhərdən,
Qonşu ölür - sarsılırıq kədərdən.
Övlad
ölür - acı olur zəhərdən...
Hər
bir dərdə dərman olur göz yaşı,
Amma yaman, yaman olur göz yaşı.
Qardaş
ölür, bacı ölür - yanırıq,
İnsanların tacı ölür - yanırıq.
Biz az qala özümüzü danırıq.
Göz
yaşını dadmaq olmaz - günahdı,
Göz yaşını udmaq olmaz - günahdı.
Biz gəlirik,
biz gedirik - iz qalır,
Arxamızca neçə ağlar göz qalır.
Ağızlarda
“yaxşı”, “yaman” söz qalır...
Bu dünyadı, bu həyatdı neyləyək?!
Dözməliyik, dözməliyik, ay ürək.
20 mart 2013
Əsgər
andı
Yerə,
göyə, Yaradana and içirəm,
Bağladığım əhd-peymana and içirəm.
Xocalıda
axan qana and içirəm,
Qatillərin
mən qənimi olacağam,
Yağıları
Qarabağdan qovacağam,
Xocalının
intiqamın alacağam!
Babəklərin
qüdrətinə and içirəm,
Xətailər
fitrətinə and içirəm,
Mübarizlər
qeyrətinə and içirəm,
Düşmənlərin
canına od salacağam,
Yağıları
Qarabağdan qovacağam,
Şəhidlərin
intiqamın alacağam!
Sazımdakı ülviyyətə and içirəm.
Gözümdəki
qüdsiyyətə and içirəm,
O bir olan
həqiqətə and içirəm,
Qatillərin
mən qənimi olacağam,
Yağıları
Qarabağdan qovacağam,
Şəhidlərin
intiqamın alacağam!
Anaların
laylasına and içirəm,
Ataların röyasına and içirəm.
Körpələrin
dünyasına and içirəm,
Döyüşlərdə
məğrur, mətin olacağam,
Yağıları
Qarabağdan qovacağam,
Şəhidlərin
intiqamın alacağam!
Qaladığım
ocağıma and içirəm!
Yandırdığım
çırağıma and içirəm!
Ay-ulduzlu
bayrağıma and içirəm!
Döyüşlərdə
zəfər himnin çalacağam,
Yağıları
Qarabağdan qovacağam,
Şəhidlərin
intiqamın alacağam!
Baha
başa gəldi səhvlərim mənə
Akademiya bağındakı fəvvarənin ətrafındakı
oturacaqlardan birində əyləşib dostumu gözləyirdim. Bu vaxt
çoxdan görmədiyim tanışlardan birinin mənə
tərəf gəldiyini gördüm. Yaxınlaşanda
salamlaşmaq üçün ayağa qalxdım. O isə
yanımdan düz ötüb-keçdi. Yəqin
etdim ki, məni görmədi. Odur ki, onu səslədim.
Eşidib tez geri çöndü,
üzrxahlıq etdi. Fikirli olduğunun səbəbini
soruşdum. Dedi: “Baha başa gəldi səhvlərim mənə...”
Məni sevənləri sevmədim nədən?
Baha başa gəldi səhvlərim mənə.
Ailə həyatı
qurdum sevmədən,
Baha başa gəldi səhvlərim mənə.
Dedim ki,
sonradan hər şey dəyişər,
Fikir-düşüncələr üst-üstə
düşər.
Mən necə biləydim ürəyim bişər?!
Baha başa gəldi səhvlərim mənə.
Haradan biləydim yanılmışam mən?
Sevgimdə odlara qalanmışam mən.
Hissimdə,
duyğumda talanmışam mən,
Baha başa gəldi səhvlərim mənə.
Qəlbən
gülməmişəm o vaxtdan bəri,
Çöküb gözlərimə dünya kədəri.
Çəkirəm
zülmümü səhvim qədəri, -
Baha başa gəldi səhvlərim mənə.
Bəzən
bəxtəvərlik verirlər bizə,
Bilmirlər, biz yadıq bir-birimizə.
Qənim
kəsilmişik biz özümüzə,
Baha başa gəldi səhvlərim mənə.
Üzümdə
təbəssüm, ürəyimdə qəm,
Bilmirlər daxildə nələr çəkirəm.
Ağrımı-acımı
qəlbə tökürəm, -
Baha başa gəldi səhvlərim mənə.
Aqili
heç zaman cahil anlamaz,
Quyuda su yoxsa - tökməklə dolmaz.
Qaynayıb-qarışmaz
mis ilə almaz,
Baha başa gəldi səhvlərim mənə.
Aprel, 2013
Mənim
qu nəğməm
Hər kəsin
ömründə qu nəğməsi var,
Vaxtı yetişəndə oxuyacaqdır.
Zili var, bəmi
var, zümzüməsi var,
Ömür butasını toxuyacaqdır.
Kiminin
taleyi ötüb ağrılı,
Kiminin həyatı firavan keçib.
Kimi
yurd-yuvadan düşüb aralı,
Kimi xoş günlərin şərbətin içib.
İndidən
oxuyum öz qu nəğməmi,
Vaxtında oxuya bilmədim bəlkə.
Sabaha
qoymayım mən bu nəğməmi,
Çətin,
bu həsrəti ürəyim çəkə...
İndidən
oxuyum qu nəğməmi mən,
Onu oxumasam qanad çalmaram.
İndidən
oxuyum bu nəğməmi mən,
Onu oxumasam, rahat olmaram.
Bəs nədən başlayım, oxuyum necə?
Qəlbləri göynətsin mənim qu nəğməm.
Gündüzmü oxuyum, yoxsa ya gecə?
Düşsün
dildən-dilə mənim bu nəğməm,
Yatsın
ürəklərə mənim qu nəğməm...
Mart, 2013
Ürək
pıçıltıları
Ayrılıqdan
o yanda sən, -
Gözlərimdən itmisən.
Ayrılıqdan
bu yanda mən, -
Ürəyimdə bitmisən.
Sanki solan
bir çiçəyəm,
Ayrılıq nə yamanmış.
Həsrət
çəkən bir ürəyəm,
Könlüm evi talanmış.
Dərd
duyanım, həmdəmim yox,
Bəs qəlbimi kimə açım?
Ağ
yelkənli bir gəmim yox,
Baş götürüb hara qaçım?
Ayrılıqdan
o yanda sən, -
Əlim çatmır, ünüm yetmir.
Ayrılıqdan
bu yanda mən, -
Həsrətli günlərim bitmir.
Görəsən
bu dünyada,
Günahımız axı nə?
Məhəbbətin
oduna
Yanırıq
dönə-dönə...
Axı
görəsən nədən,
Özümüz
də bilmədən
Ayrılıqdan
o yanda sən,
Ayrılıqdan bu yanda mən.
Mart 2013
Gözləyir
Qızılgülün
ləçəyi, -
Sevgimizin
çiçəyi,
Gözəllərin
göyçəyi
Axı
gözləyir bizi -
Pozmayaq əhdimizi.
Gecənin
ay çırağı,
Səhərin
al yanağı,
Lalənin
qan dodağı,
Axı
gözləyir bizi -
Pozmayaq əhdimizi.
Gəzdiyimiz
o liman,
Nisgillidir
nə yaman,
O nigaran,
nigaran,
Axı
gözləyir bizi -
Pozmayaq əhdimizi.
Gəzdiyimiz
o sahil
Həminki
tək şən deyil,
Bizdən
küsüb elə bil,
Axı
gözləyir bizi -
Pozmayaq əhdimizi.
Pozmayaq əhd-peymanı,
Güldürməyək hicranı.
Küsdürməyək
inamı,
Axı
gözləyir bizi -
Pozmayaq əhdimizi.
İncikliyi
unudaq,
Duyğuları
oyadaq,
O yerlərə
qayıdaq, -
Bizim sevgi
vadimiz
Axı
gözləyir bizi -
Pozmayaq əhdimizi.
Qəşəm İLQAR
Təzadlar.- 2014.-
21 iyun.- S.15.