Bütün kitabların elektron variantı yaradılacaq

Milli Kitabxananın “Nadir kitablar” və “Azərbaycan arxivi” bölmələrində klassiklərimizin kitabları “elektronlaşdırılır”

Böyük Azərbaycan mütəfəkkiri Həsən bəy Zərdabinin dəyərli kəlamı var: “Yaxşı kitab qiymətli xəzinədir”. Bu yazımızda tək Azərbaycandan deyil, dünyanın bir çox ölkələrindən yığılmış xəzinələrin toplandığı M.F.Axundov adına Milli Kitabxanamızdan bəhs edəcəyik. Kitabxana günü-gündən yenilənir, yeni xidmət növləri hazırlanır. “Elektron resurslardan oxucuların istifadəsinin təşkili” bölməsi də bu yeniliklər sırasındadır. Kitabxananın oxuculara xidmət şöbəsinin müdiri Ədibə İsmayılova bölmənin yaradılmasının zəruriliyindən danışdı: “2011-ci ildə kitabxananın “Oxuculara xidmət” şöbəsində yeni bir bölmə - “Elektron resurslardan oxucuların istifadəsinin təşkili” bölməsi yaradılıb. Bu bölmənin təşkili və oxuculara təqdim etdiyi xidmət növləri geniş oxucu marağına səbəb olub. Bölmədə oxucu sorğusu əsasında çox qısa müddət ərzində ən çox istifadə olunan kitabların, dövrü mətbuat nümunələrinin, dissertasiyaların elektron versiyaları yaradılır və surəti çıxarılaraq oxuculara verilir. Bu proses rəqəmli fotoaparatlar vasitəsilə yerinə yetirilir. İstənilən ədəbiyyatın lazım olan səhifələri rəqəmli fotoaparat vasitəsilə çəkilir, işlənir, çap edilərək oxuculara verilir. Eyni zamanda, həmin ədəbiyyatın tam elektron versiyaları yaradılaraq, kitabxananın lokal kompyuter şəbəkəsinin məlumat bazasına daxil edilir. Bu da ondan gələcəkdə digər oxucuların da istifadə edə bilməsinə şərait yaratmış olur.

Bu il kitabxanada oxucular üçün daha yaxşı şərait yaradılıb. Oxucuların lokal şəbəkədə mütaliəsi üçün müasir tələblərə cavab verən yeni oxu zalı açılıb. “Lokal şəbəkədən istifadə üzrə oxu zalı” bölməsində daha çox oxucunun eyni zamanda kitabxananın lokal şəbəkəsində yerləşdirilmiş elektron resurslardan istifadə imkanları artıb. Burada 24 kompyuter vasitəsilə oxuculara xidmət göstərilir və onların sorğuları tam şəkildə ödənilir. Kitabxana xidmətinin inkişafı xidmət sahələrinin həcminin artırılmasını, istifadəçilərə yeni xidmət növləri təklif etməyi tələb edir.

Elektron informasiya və kitabxanalararası abonoment şöbəsinin müdiri Şahnaz Mirəhmədova isə virtual sifariş barədə danışdı: “İstənilən vaxt hər bir şəxs saytımızın virtual sifariş bölməsində istənilən kitabı sifariş verə bilər. Biz də həmin kitabı sifarişçi gələnə qədər hazır edirik. Tələbələr üçün 3, elm adamları üçünsə 5 gün sifariş qüvvədə olur. Bir çox insanlar bu xidmətimizdən xəbərsiz olduğu üçün müəyyən qədər gözləməli olurlar. Bu xidmətdən istifadə etməklə vaxtlarına qənaət etmiş olurlar. Bizdə olmayan kitabı isə Rusiya Dövlət Kitabxanasından elektron variantda alırıq”.

“Oxucularımızın sayı artdıqca kitabxanamızda daha çox işlər görmək istəyirik” – deyən kitabxananın direktor müavini Gülbəniz Səfərəliyeva gələcəkdə çox işlər görəcəklərini deyir: “Hazırda əsas iş kitabların elektron variantının yaradılması üzərində gedir. Kitabxanamızın “Nadir kitablar” və “Azərbaycan arxivi” bölmələrində olan çox qədim və nadir kitablar var ki, onları, klassiklərimizin kitablarının elektron variantını yaratmağa çalışırıq. Bu sahədə iş gedir və gələcəyə bütün kitablarımızın elektron variantı yaradılacaq. Qarşıdan M.F.Axundovun yubileyi gəlir ki, artıq bu sahədə də hazırlıq işləri aparılır. Axundovun biblioqrafiyasını hazırlayıb, saytımızın məlumat bazasında yerləşdirəcəyik. Axundovun öz sağlığında nəşr olunan kitabları var ki, onları qoruyub, saxlamaq üçün mütləqdir ki, elektron variantı yaradılsın. Azərbaycana aid rus dilində olan kitabları keçən ildən başlayaraq toplamağa başlamışıq. Bu il də bu işi davam etdiririk. Prezidentin qərarına əsasən, ölkədə çap olunan hər nəşrdən 4 nüsxə bizim kitabxanaya verilməlidir. Lakin biz belə kitabların 80%-ni toplaya bilirik. Bəziləri isə kitabını kitabxanaya satmaq istəyir. Qədim tarixə malik olan kitabları gətirənlər isə kitabı bizə çox baha qiymətə satmaq istəyirlər. Gətirilən bu cür kitabların çoxu bizim kitabxanada olur. Şənbə-bazar günləri kitabxanamızda oxucu daha çox olur. 250 nəfərlik böyük zalımızda yer olmayanda digər bölmələrin zallarından istifadə edirik. Bunun üçün yeni bina tikilməsi hələ planda yoxdur. Ancaq yaxınlarda təmir gözlənilir. ”

Sonda isə demək istərdim ki, hansı üslubda kitab oxumağımızdan asılı olmayaraq, çalışaq ki bizim üçün lazımlı olanı oxuyaq. Çünki kitabdan əldə edəcəklərimiz ömrümüzün sonunadək hər bir anımızda bizə lazım ola bilər. Məhəmməd Peyğəmbər demişkən, beşikdən qəbr evinə qədər oxuyun.

Aygün Asimqızı

Üç nöqtə.- 2012.- 7 aprel.- S. 9.