Milli Məclis Azərbaycanın
Türkiyə ilə qaz sazişlərini
təsdiqlədi
Rövnəq Abdullayev
"Gürcüstan problemi"nə dair iddiaları təxribat adlandırıb
Milli Məclis Qəbələ
şəhərinin ərazisini böyütdü
Noyabrın 20-də Milli Məclisin
növbəti iclası keçirilib. Əvvəlcə "Azərbaycan
Respublikasının Hökuməti və Türkiyə
Respublikasının Hökuməti arasında təbii
qazın Türkiyə Respublikasına satışı və
Azərbaycan Respublikasından gələn təbii qazın
Türkiyə Respublikasının ərazisindən nəql
edilməsi üçün müstəqil boru kəmərinin
inşasına dair" Saziş sənədi müzakirə
olunub. Müzakirələrdən sonra sənəd 107 səslə
qəbul olunub. Daha sonra "Azərbaycan
Respublikası Hökuməti və Türkiyə
Respublikası Hökuməti arasında Trans-Anadolu təbii qaz
boru kəməri sisteminə dair" (TANAP) saziş müzakirə
olunub. Milli Məclis sənədi 102 səslə təsdiqləyib.
Sazişdə göstərilir ki, Azərbaycan Türkiyəni ilkin olaraq “Şahdəniz”in
ikinci mərhələsindən 6 milyard kubmetr təbii qazla təmin
etməyi, Türkiyə tərəfi isə Azərbaycandan
illik olaraq 6 milyard kubmetrə qədər ikinci mərhələ
qazını satın almağa dair öhdəlik
götürüblər. Bu sazişə əsasən, Azərbaycandan
Türkiyəyə nəql edilən qaz Türkiyə tərəfindən
üçüncü ölkələrə ixrac edilə bilər.
«Bu saziş Azərbaycan qazının
Avropaya çıxarılması üçün
mühüm addımdır”, – deyə vitse-spiker Valeh Ələsgərov
bildirib. O, daha sonra deyib ki, qaz Azərbaycanın
təbii sərvəti olduğuna görə, bu qazın
satışı ilə bağlı digər məsələlərin
tənzimlənməsində Azərbaycan nəzarət
hüququnu saxlayır.
Sözügedən sənədlərlə
bağlı çıxış edən ARDNŞ-in prezidenti,
deputat Rövnəq Abdullayev Gürcüstanla Azərbaycan
münasibətlərində hansısa gərginliyin
yaranması ilə bağlı yazıları “təxribatçı
yazılar” adlandırıb. O bu cür iddialara əhəmiyyət
verməməyə çağırıb:
“Gürcüstanın yeni hakimiyyəti Azərbaycanla işləmək
niyyətindədir və İvanişvili Azərbaycanla
münasibətlərində daha ciddi uğurlar əldə
ediləcəyini bildirir. Baş nazir İvanişvili bildirib
ki, yeni hakimiyyətlə, yeni nəsillərin yaranması ilə
əlaqədar yaranmış boşluqdan istifadə edən
kriminal dairələr Gürcüstanda yaşayan azərbaycanlılarla
bağlı bir sıra mənfi hadisələr törədiblər
və bunun qarşısı da artıq alınıb”, – deyə
Rövnəq Abdullayev bildirib. ARDNŞ prezidenti qeyd edib ki,
Gürcüstanın yeni hökuməti Azərbaycanla əlaqələri
yüksək qiymətləndirir və Azərbaycanı aktiv
izləmək niyyətindədirlər: “Odur ki, bu məsələdə Azərbaycanla
Gürcüstan arasında hansısa problemlərin olması
haqqında deyilənlər həqiqəti əks etdirmir”.
Torpaq məsələsinə toxunan R.Abdullayev bildirib ki, layihələrin
ərazidən keçən boruları, bütün torpaqlar
Bakı-Tiflis-Ceyhan şirkəti tərəfindən
alınıb və şirkətə məxsusdur.
Müzakirələrdə
çıxış edən deputat Vahid Əhmədov bildirib
ki, Gürcüstanda yeni hakimiyyətin yaranması ilə orada
yaşayan azərbaycanlılarla, ARDNŞ-lə bağlı mənfi
münasibətlərin olması barədə bir sıra
yazılar gedir: “Həmin strateji
layihələr də Gürcüstandan keçir. Layihələrin
reallaşacağı torpaq sahələrini pulla almaq olar. Niyə
biz bu torpaq sahələrini özəlləşdirməyək?
Azərbaycanın buna imkanı çatır”. Vahid Əhmədov
bildirib ki, həmin torpaq sahələrini Azərbaycan dövləti
almalıdır. Milli Məclisinin vitse-spikeri Valeh Ələsgərov
isə bildirib ki, Gürcüstanın guya, ARDNŞ-lə
problemlərə üzləşdiyi barəsində deyilənlər
yanlış fikirlərdir.
Gündəlikdə Azərbaycanla
Tacikistan arasında müəllif hüququ ilə bağlı
sazişin təsdiq edilməsi müzakirəyə
çıxarılarkən bir sıra maraqlı məqamlar
yaşanıb. Qanunun parlamentdə təqdimatından sonra
deputat Astan Şahverdiyev bildirib ki, bəzi tacik ədəbiyyatşünasları
dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvini tacik şairi
kimi qələmə verirlər. Onun sözlərinə
görə, bu məsələyə aydınlıq gətirilməsi
vacibdir. Nizami Gəncəvinin tacik şairi
olub-olmadığı barədə mübahisələrə
son qoymaq lazımdır. Daha sonra çıxış edən
deputat Bəxtiyar Əliyev bildirib ki, Nizami Gəncəvinin Azərbaycan
şairi olmasına heç bir şübhə yoxdur. “Belə
ki, YUNESKO-nun keçirdiyi tədbirlərdə’ Nizami Gəncəvi
Azərbaycan şairi kimi təqdim olunur. Bu heç kimdə
şübhə doğurmamalıdır”, -deyə millət vəkili
vurğulayıb.
Tarixçi-alim, deputat Gövhər
Baxşəliyeva qeyd edib ki, sovet vaxtı fars-tacik ədəbiyyatı
dövrü kimi qələmə verildiyindən bütün
bu anlaşılmamazlıq da oradan qaynaqlanır. Deputatın
fikrincə, İranda Nizamini fars şairi adlandırsalar da,
Nizami Gəncəvi farsdilli böyük Azərbaycan
şairidir.
G.Baxşəliyeva elmi əsərlərdə
mövcud olan plagiatlıqdan danışıb və bildirib ki,
müəlliflik hüququ ilə sənəd İran İslam
Respublikası ilə də bağlanmalıdır. O bildirib ki,
Azərbaycanın tanınmış ədiblərindən biri
Nizami Gəncəvidən sonra Əşrəf Marağayinin
“Divan”ını tapıb və onu təhlil edib. “Lakin 90-cı
illərin əvvəllərində İrandan gələn alim
Bayram Sadiqi azərbaycanlı alimdən həmin əsəri
İranda çap etmək adı ilə götürüb və
bundan sonra ondan heç bir səs-soraq çıxmayıb.
Sonrada isə o, kitabı İranda öz imzası ilə
çap etdirib”. Deputat qeyd edib ki, İranla müəllif
hüquqları ilə bağlı rəsmi anlaşma
olmadığından bu məsələ açıq
qalır. “Buna görə mən müəllif hüququ ilə
bağlı məsələlərə diqqət yetirməyə
çağırıram”.
Deputat Aqil Abbas da qeyd edib ki, müəllif
hüquqları ilə bağlı məsələ ciddidir.
Millət vəkilinin sözlərinə görə, Türkiyə
ilə də Azərbaycan arasında müəllif
hüquqlarının qorunmasına dair saziş
imzalanmalıdır. “Türkiyədə Azərbaycan alimlərinin
əsərləri çap olunursa, bir çox hallarda
oğurluq faktları baş verir. Müəllif
hüquqları ilə bağlı məsələ öz həllini
tapmalıdır. Sovet dövründə hər hansı alimin
kitabı başqa ölkədə çıxanda həmin
alimə pul ödənilirdi. Bu baxımdan Türkiyə ilə
də müqavilə başlanmalıdır. Çünki biz
onların, onlar da bizim hüquqlarımızı pozurlar”, - deyə
A.Abbas bildirib.
Deputat Musa Quliyev isə Nizami Gəncəvinin
fars şairi kimi təqdim edilməsinin heç bir əsası
olmadığını bildirib. O, qeyd edib ki, Gəncədə
Nizaminin yubileyi zamanı keçirilən tədbirdə Tacikistanın
baş nazirinin adından oxunan məktubda Nizami Gəncəvi
böyük Azərbaycan şairi kimi qələmə verilib. Müzakirələrdən sonra sənədlər qəbul olunub.
Milli Məclisin iclasında “Ərazi quruluşu və inzibati ərazi
bölgüsü haqqında” qanuna dəyişikliklər edilməsi barədə”
qanun layihəsi də müzakirə olunub. Layihə barədə MM-in
Regional məsələlər komitəsinin
sədri Arif Rəhimzadə məlumat verib. O deyib ki, qanuna təklif olunan dəyişikliklərin əsas məğzi
yeni inzibati ərazi
vahidlərinin yaradılması, ləğv edilməsi,
onların adlandırılması və ya
adlarının dəyişdirilməsi, eləcə də sərhədlərinin
müəyyənləşdirilməsi və dəyişdirilməsi
ilə bağlıdır. Belə ki,
qanuna edilən dəyişikliyə əsasən,
şəhərlərin yaradılması mexanizmi
də sadələşdirilir. Qanunun qəbulu
ilə bir neçə kənd və ya qəsəbəni birləşdirərək
şəhər yaratmaq mümkün
olacaq. A.Rəhimzadə deyib
ki, bu, həmin inzibati ərazi vahidlərinin inkişafı, yeni infrastrukturların yaradılması
baxımından çox əhəmiyyətlidir.
Qeyd olunub ki, yeni yaradılan rayon inzibati ərazi vahidləri
onların mərkəzi olan ərazi vahidinin adlarına, şəhər və
şəhər rayonları isə onların əhatə
etdikləri ərazidə mövcud olan ərazi vahidlərinin birinin
adına uyğun olaraq
adlandırılacaq. Layihə səsverməyə
çıxarılaraq qəbul edilib.
İclasda “Qəbələ rayonunun
inzibati ərazi bölgüsündə
qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında” qanun layihəsinə baxılıb. Milli Məclisin bu layihəni təsdiqləməsilə
Qəbələ şəhərinin ərazisi böyüyüb.
Belə ki, dəyişikliyə
əsasən, Qəbələ rayonunun Soltannuxa kəndinin ərazisindən 144,97 ha və Qəbələ şəhərinə
bitişik dövlət mülkiyyətində
olan 1950,35 ha torpaq sahəsi bu qanuna əlavə edilmiş
xəritəyə uyğun olaraq Qəbələ şəhərinin inzibati ərazisinə verilib.
Elməddin MURADLI
Üç
nöqtə. – 2012.- 21 noyabr. – S. 3.