İKT-nin gəlirləri neft
sektorunun gəlirlərini üstələyəcək
Etibarlı təhlükəsizlik sistemi yaradılacaq, milli standartlar formalaşdırılacaq
Azərbaycan internet istifadəçilərinin
sıxlığına görə
MDB ölkələri arasında
birinci yerdədir və dünya orta göstəricisini təqribən 2 dəfədən
çox qabaqlayır.
Əldə olunan nailiyyətlər
beynəlxalq aləmin
də diqqətindən
yayınmayıb. “Dünya
İqtisadi Forumunun Qlobal İnformasiya Texnologiyaları - 2012” ("The Global Information
Technology Report 2012") hesabatında Azərbaycan “Şəbəkələşmə
hazırlığı indeksi"nə
görə (Networked Readiness Index) əvvəlki mövqeyindən
9 pillə irəliləyərək
dünyanın 142 ölkəsi
arasında 61-ci yerə
yüksəlib. Bu hesabata əsasən, ölkəmiz hər 100 nəfərə düşən
internet istifadəçilərinin say çoxluğuna görə
MDB-də birinci yerdədir. Həmçinin,
Dünya İqtisadi Forumunun “The Global Competitiveness Report 2012-2013” hesabatında “Qlobal rəqabətqabiliyyətlilik indeksi”
üzrə Azərbaycan
əvvəlki mövqeyindən
9 pillə irəliləyərək
dünyanın 144 ölkəsi
arasında 46-cı yeri
tutub və beləliklə, yenə də MDB məkanında öz liderliyini qoruyub saxlamağa müvəffəq olub. Beynəlxalq Telekommunikasiya İttifaqının
(BTİ) İnformasiya Cəmiyyətinin
ölçülməsi “Measuring the
Information Society - 2012” adlı hesabatında “İKT inkişaf
indeksi” (IDI) üzrə
əvvəlki hesabatla
müqayisədə 6 pillə
irəliləyərək 155 ölkə arasında
68-ci yeri tutub. Bu hesabatda Azərbaycan
10 “Ən dinamik inkişaf edən ölkələr” qrupunda yerini möhkəmlədib.
Məhz bu göstəricilərə
əsaslanaraq, beynəlxalq
təşkilatlar ölkəmizdə
İKT sahəsinin gələcək
inkişafı ilə
bağlı müsbət
və optimist fikirlər
səsləndirirlər.
Bu proqnozlara görə, Azərbaycan hökuməti
İKT sahəsinə investisiya
yatırmaq, eyni zamanda İKT sahəsinin inkişafına xüsusi şərait yaratmaqla, bu istiqamətdə islahatları davam etdirərsə, 2025-ci ildə
Azərbaycanda informasiya-kommunikasiya
texnologiyaları sahəsindən
əldə olunan gəlirlər neft sektorundan gələn gəlirlərə bərabər
olacaq və daha sonra bu
gəlirləri üstələyəcək.
Qazanılan uğurlarla kifayətlənməyən
Azərbaycan bu gün ulu öndər
Heydər Əliyevin “İqtisadiyyatı güclü
olan dövlət hər şeyə qadirdir” prinsipi əsasında artıq gələcəyini müəyyən
edərək məqsədyönlü
şəkildə irəliyə
doğru hərəkət
etməkdədir.
Heç
təsadüfi deyil ki, ölkə başçısı bu yaxınlarda Davosda Dünya İqtisadi Forumu (DİF) çərçivəsində
keçirilən və
“Mərkəzi Asiya üçün yeni üfüqlər” mövzusuna
həsr olunmuş sessiyada çıxışında
İKT-nin ölkəmizdə
prioritet sahə elan edildiyini, dövlətin bu sahənin inkişaf etdirilməsinə stimullaşdırıcı
maliyyə dəstəyi
verəcəyini, eləcə
də bu ilin “İKT ili” elan edildiyini bir daha beynəlxalq
birliyə bəyan edib.
Həmçinin Prezident İlham
Əliyev Davosda “Booz&Co”, “McKinsey”, “Microsoft” və
“ThalesAlenia” şirkətlərinin
rəhbərləri ilə
keçirdiyi görüşlərdə
də İKT, internet, peyk
sənayesi və əlaqədar sahələrin
ölkəmizdə vüsətlə
inkişafını təmin
etmək üçün
kompleks işlərin görüləcəyini potensial
investorların diqqətinə
çatdırıb.
Bildirək ki, cari ilin 7-8 aprel tarixlərində DİF və
Azərbaycan Hökumətinin
birgə təşkilatçılığı
ilə “WEF Baku Summit” beynəlxalq
tədbiri keçiriləcək
və burada İKT müzakirə olunacaq 3 əsas mövzudan biri seçilib.
Tədbir çərçivəsində keçiriləcək sessiyalarda
İKT-nin qlobal inkişafı perspektivləri
və Azərbaycan təcrübəsi müzakirə
ediləcək.
İqtisadiyyatın bütün sahələrində
müşahidə olunan
inkişaf, əldə
edilən uğurlu göstəricilər hazırda
ölkəmizin öz
qarşısına daha
yüksək məqsədlər
qoymasına və onlardan irəli gələn vəzifələrin
istiqamətləndirilməsinə kifayət qədər imkan verir. Bu gün
ölkə iqtisadiyyatının
şaxələndirilməsi, gücləndirilməsi və
genişləndirilməsi üçün
yaxın illər ərzində həyata keçirilməsi nəzərdə
tutulan tədbirlər
respublika Prezidenti İlham Əliyevin 2012-ci il 29 dekabr
tarixli fərmanı ilə təsdiqlənən
“Azərbaycan 2020: Gələcəyə
baxış” İnkişaf
Konsepsiyasında öz
əksini tapıb.
Qeyd etdiyim kimi, konsepsiya artıq bazar iqtisadiyyatına keçidi
adlayan, bu keçidi geridə qoyan və hazırda
strateji kursun uğurla həyata keçirilməsinin təzahüru
kimi ortaya çıxaraq, yeni iqtisadi inkişaf mərhələsinin astanasında
olan bir ölkə üçün
olduqca mühümdür.
Bu gün ölkəmiz
təhsil-innovasiya-elmə əsaslanan
biliklər iqtisadiyyatının
formalaşmasına doğru
inamla irəliləməkdədir. Növbəti illərdə prioritet sayılan sahələrin daha da inkişaf
etdirilməsi üçün
bu üçlükdən
ibarət sütun iqtisadi inkişafın əsas meyarı kimi götürülür.
Təsadüfi deyil ki, sözügedən
konsepsiyada da texnologiyaların, innovasiyaların
inkişafı, onların
digər sahələrdə
də geniş tətbiqindən əldə
olunacaq uğurlu gözləntilərə ümidlər
böyükdür.
Elə bu səbəbdən də konsepsiyanın ən əsas hədəfi 2020-ci ilə
Azərbaycanda ümumdaxili
məhsulun həcminin
2 dəfə artırılması,
bu artımın əsasən qeyri-neft sektorunun inkişafı hesabına təmin edilməsi, iqtisadiyyatda böyük çəkiyə
malik neft amilindən asılılığın
aradan qaldırılması
ilə iqtisadiyyatın
diversifikasiyasına nail olunması
və Azərbaycanda biliklər iqtisadiyyatının
qurulması hesabına
həyata keçirilməsidir.
Bu, çox böyük,
məsuliyyətli və
ambisiyalı hədəfdir.
Digər
tərəfdən, innovativ
yeniliklərin sürətlə
irəliləməsi, onların
istehsal sahəsində
daha geniş tətbiqi dünya iqtisadiyyatında artımın
məhz texnologiyalar hesabına baş verməsini şərtləndirir
ki, bu da
hazırda bütün
beynəlxalq proqnozlarda
öz əksini tapmaqdadır.
Getdikcə artan qloballaşma şəraitində innovasiya
fəaliyyətinin keyfiyyətcə
yeni müstəviyə
qədəm qoyması
və bu xətt üzrə genişlənməsi müasir
dövrün çağırışlarında
mühüm istiqamətlərdən
birini tutur ki, Azərbaycan da bu qlobal
mühitdə digər
ölkələrdən kənarda
qala bilməz. Dünya iqtisadiyyatına
inteqrasiya yolunda bu inkişafdan geri qalmamaq üçün
ölkəmiz ənənəvi
iqtisadiyyatı arxada buraxaraq, inkişaf tempini məhz texnologiyaların inkişaf
etdirilməsi hesabına
artırmağı hədəfləyir.
Beləliklə, konsepsiyanın icrası
nəticəsində Azərbaycanın
rəqabətqabiliyyətini artıraraq, iqtisadi və siyasi cəhətdən daha çox inkişaf etmiş bir ölkəyə çevriləcəyi
gözlənilir.
Bunun üçün
də artıq qeyd etdiyim kimi,
İKT-yə böyük
ümidlər bəslənilir
və “İnformasiya-kommunikasiya
texnologiyalarının inkişafı
və informasiya cəmiyyətinə keçidin
təmin edilməsi” konsepsiyada əsas istiqamətlərdən birini
təşkil edir. Burada qoyulan
məqsədlərə görə,
2020-ci ilə qədər
informasiya cəmiyyətinə
keçid təmin edilməli, innovasiya yönümlü və biliyə əsaslanan iqtisadiyyat qurulmalı, dövlət və yerli özünüidarəetmə
orqanlarında İKT-nin
tətbiqi və elektron xidmətlər, həmçinin informasiya təhlükəsizliyi sahəsində
fəaliyyət genişləndirilməlidir.
İKT-nin ölkədə
inkişaf etdirilməsi
sahəsində qarşıya
qoyulan məqsədlərə
həmçinin, cəmiyyətin
informasiya məhsul və xidmətlərinə
tələbatının dolğun
ödənilməsi, rəqabətqabiliyyətli
və ixrac yönümlü İKT potensialının
gücləndirilməsi, yüksəkixtisaslı
mütəxəssislərin və elmi kadrların
hazırlanması da daxildir. Eyni zamanda, ölkə
əhalisinin İKT və
rabitə xidmətlərindən
istifadə imkanları
daha da genişləndiriləcək,
informasiya-kommunikasiya texnologiyalarının
inkişafı istiqamətində
etibarlı təhlükəsizlik
sistemi yaradılacaq, milli standartlar formalaşdırılacaq, ölkə
üzrə tam rəqəmli
televiziya yayımı
tətbiq olunacaq.
Üç nöqtə.-2013.-8
mart.-S.9.