“Obrazlarım mənim övladımdır”

Arif Quliyev: “Həyatın çətinlikləri insanı plastilin kimi əzir, düzəldir, yönəldir, istiqamətləndirir”

Azərbaycan incəsənətində canlandırdığı obrazlarla geniş tamaşaçı auditoriyası qazanan gülüş ustamız Arif Quliyev səhnəmizin ən tanınmış aktyoruna və sevimlisinə çevrildi. Hazırda yeni verliş üzərində çalışan Arif Quliyev bu dəfə “Şənbə qonağı”mızdır. Ənənəmizə sadiq qalaraq aktyorun redaksiyamıza gələcəyi vaxtı öncədən müəyyən edib internetdə elan verdik. Tamaşaçılar da qonağımıza olan sualları “Ucnoqta.az şənbə qonağı” səhifəsinə ünvanladılar. A. Quliyevin ona yazılan sualları cavablandırdığı müsahibəsini sizlərə təqdim edirik.

Elvira Hüseynova: A.Quliyev səhnəyə ilk gəlişi nə vaxt və hansı tamaşa ilə başlayıb?

DSC04306Arif Quliyev: Mən səhnəyə 1968-ci ildə Mingəçevir Dövlət Dram Teatrında “Hacı Qara” tamaşasının “Kərəməli” obrazı ilə olub. Əmək fəaliyyətimin və səhnə fəaliyyətimin başlanğıcıdır.

Gülnarə Məmmədova: Teatr səhnələrində komediya janrında müxtəlif obrazlar canlandırmısız. O obrazlardan hansını özünüzə yaxın hiss edirsiz?

A. Quliyev: Bir ailənin beş övladı var. Ananın, atanın onlara məhəbbəti eyni olur. Heç birinə ögey-doğmalıq edə bilməz. Onları ata-ana dünyaya gətirib. Obrazlarım mənim övladımdır. O obrazlara can, nəfəs, qüvvət, xarakter vermişəm. Onların bütün cizgilərinin yaradaraq özüm üçün hər birini fərd olaraq özümə yaxın, doğma bilirəm.

Aynur Baxşəliyeva: Bir çox bədii filmlərdə rol almısız. Sizin fikrinizcə hansı film sizin tanınmanızda mühüm rol oynayıb?

A. Quliyev: Ən çox tanınmağımda “Bəyin oğurlanması” filmi olub. Ekran əsərini görkəmli rejissorumuz Vaqif Mustafayev çəkib. Filmdəki “Miriş” obrazı ilə tamaşaçılar sevməyə başladılar. Bu obraz mənim həyatımda böyük bir dönüş yaratdı. O obrazla mən tamaşaçılar arasında sevilən aktyorların birinə çevrildim. Orda Nəsibə Zeynalova, Həsən Turaqov, Hacı İsmayıl, Yaşar Nuri, İlham Namiq Kamal, Mirzə Babayev kimi tanınmış aktyorlar iştirak edirdilər. Onlar tamaşaçılar tərəfindən artıq sevilmişdilər. Mənim isə orda gənc aktyor kimi olmağım tamaşaçılar arasında xüsusi sevgi və məhəbbət gətirdi.

Pərvanə Quliyeva: Uşaqlıq illərinizdə çətin ailə şəraitində böyüməniz sizə həyatda nələri örgətdi?

A. Quliyev: Çətinlik həmişə insanın imtahanına çevrilir. Bəlkə də Allahın bir qismətidir. Hərənin öz yazısı, tale cizgilərinin axını və tale cizgilərində rəngarənglik var. Həyatımın başlanğıcında çətinliklər oldu. Valideynlərim erkən rəhmətə gediblər. Uşaq evində böyümüşəm. Bu da Allahın bir yazısıdır. Bəlkə də bu yazı belə olmalı idi və oldu. Düzdür heç bir şey valideyn sevincini əvəz edə bilməz. O çətinliklər məni məcbur etdi ki, öz üzərimdə güclü çalışım. Həyatın çətinlikləri insanı plastilin kimi əzir, düzəldir, yönəldir, istiqamətləndirir.

Aytən Mahmudova: Hansısa vaxt xoşbəxt bir ailədə dünyaya gəlmənizi istəmisiz?

A.Quliyev: İstəməklə deyil ki, qismətlədir. İnsan istəyər ki, yaxşı bir ailədə anadan olsun. Adam bilmir ki, ata-anası kimdir? Onlar xoşbəxdirlərmi? Sən bir qaranlıq bir aləmdə olursan və dünyaya gələrkən əhatənin kimlərdən və necə insanlardan olacağını bilmirsən. Bircə onu dərk edəndə bu sənin anandı və atandı. Bunların hamısı bağlı bir qarpız kimidir. Onu kəsmədən bilmirsən ki, içi qırmızıdır, ya ağdır. Hər bir insan yarandığında bilsə ki, o axırda öləcək heç anadan olmaz. Çünki o ağırlığı görmək özü bir dəhşətdi.

Vüsalə Əbdülova: Sənət aləmindən yaxın dostlarınız kimlərdir? Onları hansı xüsusyyətlərinə görə dost kimi qəbul edirsiniz?

A.Quliyev: Mənim yaxın dostlarım xalq artistləri Ramiz Əzizbəyli, İlham Namiq Kamaldır. İndi dost da azdır. Hər adama dost demək olmaz. Bəzi insanlar dostu və yoldaşı qarışdırırlar. Elə bir dəfə yol gedirikmi yaxud da yeyib-içirlər deyirlər nə yaxşı dostdur. Dostu on illərlə sınayırlar. Görək o dostluğa layiq olacaqmı? Dost insanın etibar etdiyi bir varlıqdır. Yaşar Nuru ilə yaxın dost idik. Dostlarımın etibarlılıq xüsusiyyətləri mənim xoşuma gəlir. Sözlərinə möhkəmdirlər, işlərinə sədaqətlidirlər, dostluğa sədaqətlirlər. Dostluqda ən gözəl cəhət etibarlılıqdır.

Tahirə Qafarlı: A. Quliyev gülüşü yox, kədəri “qovur”. Komik aktyorumuzu bu gün daha çox kədərləndirən nədir? Gülüş ustamız kədərindən söz açmasını istəyən tamaşaçıdan inciməz ki?

A. Quliyev: Gülüşü yox, kədəri qovmaq mənim həyatımın leytmotividir. Yəni insanların ürəyindən qəmi, kədəri çıxarıb gülüş təbəssüm toxumu səpmək ki, insanlar həmişə sevinsin, şad olsunlar. Ən çox kədərləndirən övlad itkisidir. Məni həmişə kədərləndirir. İtki vermək olar. Onsuzda insanlar hamısı eləcə də mən gəlirik və gedirik. Gələnlə gedənin qarşısını heç kim ala bilməz. O Allahın işidir. Səni dünyaya gətirib və aparır. Amma cavan itirəndə istər oğlum olsun, istər sənətkar, istəsə də adi bir adam. Adamı ona görə yandırır ki, o cavandı. Heç olmasa insanları, dünyayı doyunca görəydi, eşidəydi. Varlığını təsdiq edərdi. Cavan gedəndə çətin olur. Onsuzda insanlar gedir. Amma cavan getməsin. Bu hər bir insanı yandırır. Bir gün başqa şəhərdə “Ölülər” filminə çəkilirdim. Orda bir qəbrin yanından keçəndə üstündə oxudum ki, “Yanımdan keçəndə çox da qürrəllənmə, mən artıq evimdəyəm, sən isə hələ qonaqsan”. Ona görə bütün insanlar eyni olduğu kimi eyni kədərə məhkumdurlar. Heç olmasa ömrü, vaxt meyarını yaxşı istifadə etsinlər. M. Qorkinin bir sözü var: “ Vaxtınızı elə səmərəli, dəyərli, lazımlı keçirin ki, arxaya baxanda onların boş, səfil keçməsi üçün heyfsilənməyəsiz”. Həyat özü sənə vaxtı səmərəni verir. Ona görə də, kədərlənin o vaxt ki, insan itkisi olur. Yaxınlarda çox sənətkarımızı itirdik. Axırıncı da Məhəbbət Kazımovu itirdik. Cavan getdi. 60 yaş nədir ki, belə şeylər olanda adam kədərlənir.

Məhsəti Şərif Özyürək: Bir vaxtların gülüş ustası indi də güldürə bilirmi? Yoxsa zaman gülüşün də yönünü dəyişib? Ən son hansı tamaşada oynamısız?

A. Quliyev: O vaxtlar yumor hisli verlişlər çox idi. İndi isə iki-üç verliş var. Onlar insanları güldürürlər, o da sponsorladır. Mənə elə gəlir ki, güldürən adamam. Əgər güldürürsənsə o sənin qanında canında olur. Onu sən örgənmirsən ki,10 il işlədəsən sonra dayandırasan. Bu sənin sənətindi, işindi, peşəndi.kjhhgh Fədakar olduğun sənətin işidir. Mən yenə də öz işimdə davam edirəm. Ara-sıra verlişlərə çağırılanda öz gülüş alətimdən istifadə edirəm. Yumorla insanların ürəyini ələ almağa çalışıram. Əllbətdə güldürə bilirəm. Amma verlişlərdə tam sənətimi göstərə bilmirəm. Yeni bir teatr tamaşası olmalıdır. Zaman mənim üçün gülüşün yönünü dəyişmir. Gülüş həmişə kəsərli silah olub. Nəyisə təbliğ, tənqid, nəyisə qamçılayıb, nəyəsə sevdirib, uğurlar göstərib. Gülüşün heç bir zaman istiqamətini, dəyərini, daxilini, perspektiv anlamını zaman dəyişə bilməz. Özümüz pis və yaxşı hala sala bilirik. Özümüzün dəyərini, mahiyyətini, daxili, xarici görnüşünü dəyişə bilər. Hər insanın öz münasibətindən əmələ gəlir. Bir gülüş obyektini dörd nəfər göstərsə dördü də öz bilik səviyyəsində götürdüyü sahəyə apara bilər. Mənim üçün ən saf, mənalı gülüşdür. Gəlin gülməyə güldürməyə çalışmayaq sözümüzlə, hərəkətimizlə gülüşün təmiz ahəngini çatdıra bilək. Ən son Qoqolun “Evlənmə” əsrində, Üzeyir Hacıbəylinin “Ər və arvad” tamaşasında çıxış etmişəm. Orda Yaşar Nuri, İlham Namiq Kamal, Afaq xanım oynayırdı. İl yarımdı səhhətimə görə teatrdan ayrılmışam. Sonra “Məşədi İbad”da “Hambal” obrazında oynamışam.

Arzu Zeynallı: A. Quliyev gülməklə tamaşaçıları güldürə bilib, bəs ağlatmağı necə bacarıb? Desə ki, tamaşaçılar bilər, şəxsən məni ağlatmayıb.

A. Quliyev: Bir filmdə ciddi obrazda oynamışam. İndi ciddi farmatda obraz yaratmaq istəyirəm, içərimdən gəlir. Mən inanmıram ki, ağlada bilərəm. Ciddi farmatda rol olsa oynaya bilərəm.

Miri Məcidli: Arif Quliyev bu gün estradamızda kimlərə qualq asır? Bəyəndiyi və bəyənmədiyi ifaçılar kimlərdir?

A. Quliyev: Müğənnilərin hamısına da qulaq asıram. Əsasən də Yalçın Rzazadə, Zaur Rzayev, Suleyman Abdullayev və Könül Kərimovaya, Səkinə İsmayılovaya, Gülyəz, Gülyanaq bacılarına qulaq asıram.

Sevinc Qasımova: İndiki tamaşaçıları güldürmək asandı, yoxsa ağlatmaq?

A.Quliyev: İndiki tamaşaçıları güldürmək daha asandı nəinki ağlatmaq. Çünki tamaşaçı gəlir ki, ürəkdən gülsünlər. Düzdür son zamanlar yalnız verlişlərə dəvət edilməklə çıxış edirik. Yeni bir proyektimiz var. “Zarafatsız” velişinin Elşad Yusubovla yeni proyektini hazırlayırıq. Ssenarı müəllifi Fariz Əliyevdir. Kanalı hələ gizli qalsın. Yeni farmatda, dinləmədə olacaq.

Emin Nəbili: A.Quliyevin efirlərdə az-az görsənməyinin səbəbi nədir?

A.Quliyev: Efirdə bir neçə gülməli verlişlər var. İndi verliş açılacaq mən tez-tez görsənəcəm. Bəzi verlişlərə qonaq kimi çağırırlar. Orda camaatı güldürə bilmirəm axı. Kanallarda gülməli verlişlər çox olmadığına görə bizim də görsənməyimiz bununla məhdudlaşıb. Komik filmlər olmalıdır ki, biz görsənək. Bir dəfə rayona getmişdim. Orda biri mənə dedi ki, 6-7 aydı sizi görmürəm. Dedim ki, evdə televizor var. Dedi altı aydı təmirdədir. O təmirdədirsə məni sən harda görə bilərsən. Yumora münasibət həmişə yaxşı olub. Amma indi gülüşü onlara vermək məkanı azalıb.

Ülviyyə Osmanova: Əvvəlki günlər kimi konsert verərək tamaşaçıların qarşısına çıxmağı planlaşdırır?

A.Quliyev:DSC04307 İndi hər şey bahalaşıb. Əvvəllər madiyyat az idi. Arendanı fikirləşmirdin. Afişanı, bileti çap etsdirə bilirdin. İndi hər şey maddiyyata dirənir. Mən şikayət edə bilmərəm. Amma sponsor olsa böyük bir zalı doldurum və heç kəsə bileti satmayım. Pula ehtiyac yoxdu.

A. Quliyev qısa suallarımızı da cavablandırdı:

- Bitirdiyiniz universitet: İncəsənət universiteti

- Bildiyiniz dillər: Azərbaycan dili və rus dili

- Hobbiniz: Kiçik hədiyyələr toplamaq, lirik şeir demək

- Alışqanlığınız: öz sənətimə və insanlara xidmət

- Sevdiyiniz şəhər: Öz şəhərlərimizi sevirəm

- Sevdiyiniz aktyor və aktrisa: Lui de Fnes

- Yaxınlarınıza bağışladığınız hədiyyə: Hər şey

- Ailə vəziyyətiniz: Evli

Rəqsanə Həsənova

Üç nöqtə.-2014.- 8 fevral.- S.13.