«Ailənə biganə yanaşırsansa, bu dünyada yaşamırsan»

Əjdər Həmidov: “Gənclərin bu sahəyə marağı, həvəsi azalıb”

«Məni toylara dəvət etməsələr qocaldığımı və heç kimə lazım olmadığımı düşünərəm»

«Hər bir sənətkarın taleyində bir şah əsəri olur. O rolu ilə sənətdə tanınır. Mənim də sevilməyimdə “Kişi sözü” filmində Qasım obrazının böyük rolu oldu. Aktyor var bir neçə filmə çəkilib, amma bir rol ilə tanınıb. Mən ilk dəfə Qasım rolu ilə filmə çəkildim və tamaşaçılar tərəfindən qəbul edildim». Bu sözləri Akademik Milli Dram Teatrının əməkdar artisti Əjdər Həmidov deyir. “Şənbə qonağı”mız olan əməkdar artistin səmimi müsahibəsini sizlərə təqdim edirik.

- Teatrda yeni mövsüm başlayacaq. Hansı tamaşalarda oynayacaqsınız?

– Hazırda yeni tamaşaların məşqləri başlayıb. İki tamaşada oynayıram. İlyas Əfəndiyevin “Mənim günahım” tamaşasında Almurad rolunda, Vaqif Səmədoğlunun “Generalın son əmri”ndə serjant rolunu canlandırıram. İndi məşqə gedəcəm.

– Seriallara niyə çəkilmirsiz? Serialları necə qiymətləndirirsiniz?

– Hələ ki, heç bir serialdan dəvət almamışam. Bu gün seriallarda hər şeyin əla olduğunu deyə bilmərəm. Bu səmimi çıxmaz. Hər halda işləyirlər. Nəzərə alsaq ki, rejissorların əksəriyyəti cavanlardı. Sözsüz ki, bunlardan peşəkarlığı o dərəcədə tələb etmək də düzgün olmazdı. Çünki hələ öyrənirlər, axtarırlar, gəncdirlər. Amma ümüd var ki, bir neçə ildən sonra peşəkarlaşacaqlar, yaxşı seriallar çəkəcəklər. Bizim seriallarımız da dünya standartlarına uyğun, yüksək səviyyədə olacaq. Hələ ki, imkanlarımız daxilində işləyirlər. Məni dəvət etməməklərinə gəlincə, o suala cavab tapa bilmirəm. Yəqin, o filmdə məni görmürlər. Bəlkə də daha yaxşı aktyorlar dəvət etmək istəyirlər. Özləri bilən məsləhətdir. Bizim işimiz rejissorlardan asılıdır. Rejissor dəvət edirsə çəkilirik, etmirsə çəkilmirik, gözləyirik. Qoy cavanlar da işləsinlər. Mən də vaxtında çox çəkilmişəm. Heç vaxt boş olmamışam, 22 filmə çəkilmişəm. Bu gün serialların çəkilməsi inkişafdır. Müəyyən səbəblərdən durğunluq ola bilər. Türkiyədə əvvəlki filmlərlə indiki filmlər arasında çoxlu fərq var. Onların kinosunda böyük inkişaf gedir. Bizdə də yavaş-yavaş yaxşı olacaq.

- Gənc aktyorların fəaliyyəti, peşəkarlığı sizi qane edir?

– Qane etmir. Gənclərin bu sahəyə marağı, həvəsi azalıb. Məşq etsinlər, tamaşa oynasınlar kimi çalışqanlıq yoxdur. Öz üzərlərində işləmirlər. Bu sənətə elə-belə gəlmək olmaz. Gedim vaxtım keçsin, maaşımı alım, yox. Bu sənət elə adamaları bağışlamır. Zaman getdikcə o adamlar səhnədən çıxır. Bu sənətin fanatı olmaq, sənəti dəlicəsinə sevmək lazımdır. Maddi duruma baxmamalısan. Düzdü yaşamaq üçün maaş da lazımdır. Aktyor birinci növbədə yaxşı geyinməlidir, yaxşı görsənməlidir, hər şəraiti olmalıdır. Amma onlardan əvvəl sənət, yaradıcılıq gəlir. Özünü bu sənətə fəda etməlisən. Əgər bunu edə bilmirsənsə, onda sənətdə qalmağın düz deyil. Ən yaxşısı nə qədər gec deyil, başqa sənət sahibi olmaq lazımdı. Bu sənətdə fanatlar, həyatlarını sənətə qurban verənlər işləyir.

- Hesab edirsiniz ki, aktyor doğulandan aktyor olmaldır. Sonrada aktyor olmur. İnsanın püxtələşməsində təcrübələr təsir etmir?

– Ancaq texniki tərəfdən təsir edir. Səhnədə müəyyən texniki məsələlər olur. Aktyor var, böyük istedad sahibi deyil, amma səhnənin qanunlarını, texnikasını elə məharətli bilir ki, onların köməkliyi ilə hər şeyin öhdəsindən gəlir. İstedadlı aktyor olmalısan. Rejissor da obrazın xarakterinə uyğun istedadlı aktyoru axtarır və seçir. Əgər obrazın xarakteri ilə aktyorun xarakteri üst-üstə düşürsə, bu, rejissorun düzgün ifaçını tapması deməkdir. Qasım obrazını başqa aktyor məndən yaxşı oynaya bilər, amma mənim oynadığım kimi canlandıra bilməz. O obraz başqa Qasım olacaq. Qasım obrazı sanki mənim yaşam tərzimdi. Rejissorun 90 faiz uğuru aktyorları rola düz tapmasından asılıdır. Kinoda təbii oynamaq lazımdı. “Kişi sözü” filmi 1987-ci ildə çəkilib. Artıq o film 30 ilə yaxındır ki, hələ də televiziyada göstərilir. Hələ də tamaşaçılar filmi sevirlər. Tək Azərbaycanda deyil, İranda, Türkiyədə, Rusiyada, bir sözlə, harada azərbaycanlılar varsa orada izləyirlər. Çəkilişlə əlaqədar İsveçə getmişdim. Orada bütün azərbaycanlıların evində bu film və başqa yaxşı filmlərimiz vardı. O filmdən sonra başqa filmlərə də dəvət aldım. “Gənc qadının kişisi”, “Hacı Qara”, “Hər şey yaxşılığa doğru”,”Yoxlama” kimi bir çox filmlərə çəkilmişəm.

Teatr da təbiiliyi sevir. Obrazlarını nə qədər təbii oynasan o qədər yaxşı alınır. Amma kinoda daha çox təbiilik lazımdır. Bunun üçün yalnız özün olmalısan. Özündən kənara çıxsan o “farş”, yalan olacaq və sevilmiyəcəksən. Teatrda bir hərəkəti on dəfə böyütməlisən. Səsini qaldırmalısan, yüksək tonla danışmalısan. Tamaşaçı sənin səsini yaxşı eşitməlidir. Teatrda bir balaca kənara çıxa bilərsən, amma kinoda yox. Kinoda səsini normal çıxarmalısan. Burada əlini üzünə vurduğunu hər kəs görür, amma tamaşada elə də hiss edilmir. Rejissorun ən böyük uğuru düzgün aktyor seçimindədir.

- Emosional insan olduğunuzu, biganəliyi bacarmadığınızı deyirsiniz. Bu xüsusiyyətlərin insan üçün yaxşı və pis tərəfləri hansılardır?

– Əgər insan həyatda yaşayırsa, cəmiyyətə biganəlik göstərirsə, bu yaxşı hal deyil. Sən hər şeyə biganə yanaşırsansa, deməli, cəmiyyətdə yoxsan, yaşamırsan. Tənhasan, gəncsən, öz maraqlarını güdürsən. Vətən, xalq, qohum-əqraba, düşmən var. Bunların hamısına reaksiya bildirməlisən axı. Biganəlik “robort” olmaq deməkdir. Bir insanın faciəsinə, sevincinə qatıla bilmirsənsə normal insan deyilsən. Sən əsl insansa hər hadisə sənə toxunacaq və reaksiya verəcəksən. Pis yaxud da yaxşı münasibət bildirəcəksən. Biganə qalmaq yaxşı deyil. Mən elə halları qəbul edə bilmirəm. Əgər ailənə, ətrafındakı insanlara, dostuna biganə yanaşırsansa, bu dünyada yaşamırsan deməkdir.

- Əjdər müəllim toylara tamada kimi də gedir. Bu ehtiyacdanmı irəli gəldi?

– Cavan vaxtlarımdan tamada kimi toylara getmişəm. Təbii ki, ehtiyacdan yaranıb. Artıq bu ikinci peşəmə çevrilib. Bu hər adamın işi deyil. Bəzən aktyorun toya getməsini qəbul etmirlər. Bütün dünyada tanınmışlar toya gedirlər. Mən də bir insan olaraq pul qazanmaq istəyirəm. Toy aparmaq hər adamın hünəri deyil. Çox ağır bir işdi, amma bu ağır işə qatlaşıram, əziyyət çəkirəm və pul qazanıram. Sənətim də öz yerindədir. Bu da əlavə işimdir. Türkiyədə və Rusiyada da belədir. Aktyorları toylara dəvət edirlər, onlar iştirak edirlər. Toya gedib, söz deyirik. Söz demək də bizə aiddir. İnsanlara yazıçının sözünü biz çatdırırıq. Məni məclislərə, toylara dəvət etməsələr qocaldığımı və heç kimə lazım olmadığımı düşünərəm. Amma məni indi də toylara dəvət edirlər, 60 yaşım var. Hələ yaşayıram, sağam, varam, kinoda, tamaşada oynaya bilərəm. Yəni mən varam.

- Ailəniz haqqında məlumat verə bilərsiniz?

– İki qızım, nəvələrim var. Böyük qızım Bakı Dövlət Universitetinin biologiya fakültəsini bitirib, hazırda müəllimə işləyir. Kiçik qızım İncəsənət Universitetini bitirib. Gimnaziyada musiqdən dərs deyir, incəsənət sahəsindədir. Hər iki qızım müəllimədir. Bu sənətə gəlməyə onlarda həvəs olmayıb. Həm də bu sənətə gəlməklərini istəməzdim. Çünki çətin sənətdir. Xüsusən də aktrisa üçün.

- Əjdər Həmidov niyə hər zaman fikirli görsənir?

– Məni anam belə dünyaya gətirib. Bu sözü mənə çoxları deyib. Əhval-ruhiyyəm yaxşıdır, heç bir problemim yoxdur, heç nəyin fikrini çəkmirəm, həyatımda hər şey yaxşıdır, amma mən belə görsənirəm. Həmişə mənə deyirlər ki, Əjdər müəllim, probleminiz var? Deyirəm ki, yox. Sadəcə olaraq elə görünürəm. Adam var, səhərdən axşama qədər gülür. Mənim gözümdə, üzümdə qəm-kədər ola bilər. Baxmayaraq ki, komik aktyoram və hər kəsi güldürürəm. Bəzən deyirlər ki, həyatdan küsən, qəmgin adam kimi görünüşünüz var. Biri həkimə gedir. Həkim deyir, sənin dərdinin dərmanı gülməkdir. O zaman sağalacaqsan. Pasient bir həftədən sonra gəlir və deyir ki, gülə bilmirəm. Həkim «şəhərdə sirk var, oradakı kloun hamını güldürür, səni də güldürəcək» deyir. Xəstə cavab verir ki, kloun elə o özüdür. Hamını güldürür, ancaq özü gülə bilmir.

- Bu həyatda özünüzü tam xoşbəxt hiss edirsiniz?

– Demək olar ki, hə. Həyatda tam xoşbəxt adam yoxdur. Milyonların olsa belə. Həyatda xoşbəxtlik anlayışı əbədi deyil, insanın anlarıdır. Hər bir insan ya xəstə olur, ya canı ağrıyır, ya da müəyyən problemləri olur. Həyatda tam xoşbəxt adam yoxdur, bu, mümkün deyil. 90 faiz özümü xoşbəxt hiss edirəm nə arzulamışamsa hamısına çatmışam. Bu həyatda hər şey etmişəm.

Rəqsanə.

Üç nöqtə.-2014.- 6 sentyabr.- S. 13.