"Həsirtoxuma
çox çətin
peşədir"
Nəzərova Tamara: “Məni heç vaxt öyrədən olmayıb,
qayınanam toxuyarkən
onun əlinə baxa-baxa öyrənmişəm”
Sevil: “Gündüzlər
həsir hörür,
gecələr toxuculuq
edirəm”
Məşğul olduğu peşə maraqlı olduğu qədər, həm də çətindir. Çətin olduğu qədər də, gəliri azdır. Lakin buna baxmayaraq
öz işini sevə-sevə görür.
O, 20 ildir ki, həsirtoxuma ilə məşğuldur. Deyir ki, bu işi
qaynanasının əlinə
baxaraq öyrənib. İşin gedişatı,
iş prosesi çox xoşuna gəlirmiş. Lakin, uşaqları balaca olduğu üçün,
bu işlə məşğul ola bilməyib. Daha sonrakı illərdə həsirtoxumanı öyrənib
və toxumağa başlayıb. Arada bir müddət fasilə versə də, yenə bu peşəni davam etdirib. Uşaqlar böyüdüyü
üçün o hazırda
rahat işləyə
bilir, deyir ki, artıq 10 ildir ki, davamlı
olaraq həsir toxuyur. Müsahibimiz həsir toxuyan xanım Tamara Nəzərova Viktorovnadır.
“Məni öyrədən
olmayıb”
53 yaşlı
Tamara
xanım Qazaxıstanda anadan olub. 33 ildir ki, Masallı rayonu Turkubəy kəndində yaşayır.
19 yaşında Azərbaycana
gəlin köçüb.
Beş övlad – üç oğul, iki qız anası olan müsahibimiz elə burda da həsirtoxuma ilə məşğul olur.
Deyir ki, bu həm maraqlı
işdir, həm də pul qazandırır:
“Qayınanam toxuyarkən
onun əlinə baxa-baxa öyrənmişəm.
İşin görülmə
qaydası, toxunması
mənə çox maraqlı gəlirdi: “Məni heç vaxt öyrədən olmayıb. Məsəl üçün, mənə bir naxışlı yaxud adi zənbil şəkli göstərirlər,
onu elə sayıb, ilmə-ilmə toxuyuram. Həm maraqlı işdir,
həm də pul qazanırıq. Kənd yeridir deyə, burda elə də iş olmur. Çox adam
evdə-eşikdə bekar
olur. Ona görə də,
həsir toxuyub az da olsa gəlir
əldə edirik, ailəmizi dolandırırıq”.
Nəvələri də nənələrinə
kömək edirlər...
Müsahibimiz deyir ki, həsir
toxumaq çox çətin işdir. Bir
gün ərzində
bir, yaxud iki zənbil ancaq toxumaq olur:
“Tək toxumuram, qızım da mənə
kömək edir. O materialı düzəldir,
mən də toxuyuram. Nəvələrim də yüngülvari
işlərdə yardım
edirlər. Məsələn, həsir toxumaq üçün sap açırlar.
Gəlinimin iki balaca uşağı var deyə, o məşğul ola
bilmir. Qazancım isə ancaq
həsir toxumaqdadır,
başqa yerdən gəlirim yoxdur, pensiya da almıram. Qazandığım pul tələbatlarımızı
qarşılamır. Nə
qədər çox sifariş götürüb, iş görsəm,
qazanc bir o qədər çox olar”.
“Nə sifariş versələr, onu toxuyuram”
Deyir ki, əsas zənbillər,
yerə sərmək üçün ayaqaltı,
stulların üstü
üçün örtük
və s. sifariş edirlər: “Nə sifariş etsələr, onu da toxuyuram. Əvvəllər daha çox,
kənd yerlərindən
sifariş olurdu.
Amma ABAD
(Ailə Biznesinə Asan Dəstək) yarandıqdan sonra Bakıdan və digər yerlərdən də, sifarişlər almağa başladıq.
Bakıdan zənbillər sifariş
verir və Moskvaya aparırlar. Eyni zamanda toxuma əşyalar, paltarlar da sifariş verirlər.
Toxuculuqla əsas qızım
məşğul olur.
Gül, şərf, oyuncaqlar, geyim və s. nə sifariş versələr toxuyur. ABAD-la birlikdə
iki ilə yaxındır ki, fəaliyyət göstəririk.
ABAD-da bizim kəndin başqa sifarişləri də var. ABAD-a öz təşəkkürümü
bildirirəm. Bizə iş verirlər, işləyib qazanırıq.
Onlar üçün də, kənd üçün də toxuyuruq. Sifariş götürəndə işə
uyğun vaxt danışırıq. Yəni, biz bu
işi neçə müddətə qurtara bilərik. Toxuduğum
işlərin, iş proseslərinin
ABAD-da videoları var. Ümumiyyətlə,
bizim tərəflərdə
3-4 nəfər bu işlə məşğul
olur. Həsirtoxuma çox çətin
peşədir, gəliri
də azdır. Ona görə də, bu sahəyə maraq azdır. Stulda da oturub işləmək olmur, gərək yerdə oturasan. Düşünürəm ki,
bu iş cavanlar üçün deyil”.
Ana və qızın iş birliyindən yaranan həsirlər...
Tamara xanımın qızı
Sevil də anasına kömək edir. Deyir ki, anasının toxumağı
onda həvəs yaradır: “Uşaqlarım
balaca olan vaxtı kömək edə bilmirdim. Amma uşaqlar böyüdükdən sonra rahatlıqla
gəlib anama kömək edə bilirəm. Həmçinin də, pul qazanıram. Materialları mən hazırlayıram, anam da toxuyur. Uşaq vaxtından bu işi anamla birlikdə görürəm.
Bəlkə də, anam eləməsə, mən də etmərəm.
Anamın işləməyi məndə çox böyülk həvəs yaradır. Artıq anam evi mənim
üçün iş
yeri kimidir. İkimiz bir yerdə oturanda maraqlı olur, gözəl işlər ərsəyə
gətiririk”.
Gəlirin azlığı marağı
azaldır...
Sevil xanım
deyir ki, işi daha da genişləndirmək olar. Çünki, sifarişlər çox olur. Lakin gəliri az,
əziyyəti çox
olduğu üçün
bu işə maraq azdır: “Demək olar ki, yox dərəcəsindədir.
Bu peşəni öyrənmək istəyənlər
yoxdur.
Ətrafımızdakı insanlar deyir
ki, onsuz gəliri azdır, niyə özünüzü
yorub bu qədər əziyyətə
verirsiz? Kənd yeridir,
iş-güc yoxdur.
Evdə bekar oluruq. Az da olsa
işləyib pul qazanırıq. Həm də bu peşəyə həvəs
var deyə, edirik. Çəkdiyimiz əziyyətin müqabilində
isə qiymət artırmaq olmur. Baha qiymətə olanda götürmürlər.
Biz də ona
görə qiyməti
artıra bilmirik, elə aşağı qiymətə edirik. 12 yaşlı əkiz
uşaqlarım var, biri qız, biri oğlandır. Onlar da bizə kömək edirlər. Dərslərini elədikdən sonra
bizimlə oturub, xırda işləri görürlər, sapları
açırlar və
s. Özlərinin də
maraqları var”.
“Gündüzlər həsir
toxuyur, gecələr isə toxuculuq edirəm”
Sevil xanım bildirdi ki, özü də toxuculuqla da məşğul olur: “Uşaq paltarları, papışları, şərf
və s. lazımlı
olan hər şey toxuyuram. Uzun illərdir ki, bu işlə də məşğulam, gündüzlər həsir
toxuyur, gecələr isə toxuculuq edirəm. Sifariş edirlər toxuyuram.
Mən bu işimi genişləndirmək
istəyirdim. Sadəcə kənd yerində insanların marağı yoxdur. Toxuduqdan sonra, satmağa
yer yoxdur. Bakıda elə yerlər olsa da, burda toxusaq da əlimizdə qalır. O qədər
tələbat yoxdur”.
Könül Əhmədova
Üç
nöqtə.- 2017.- 3 noyabr.- S.7.