Azərbaycanın (XİN) Zəngilanın
işqalı ilə əlaqədar
bəyanat yayıb.
Trend-in məlumatına
görə, XİN Mətbuat
Xidmətinin rəhbəri
v.i.e Leyla Abdullayevanın açıqlamasında
deyilir:
"29 oktyabr
1993-cü il tarixində
Ermənistan Respublikasının
Azərbaycan Respublikasına
qarşı hərbi təcavüzünün davamı
olaraq, Azərbaycana mənsub keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin hüdudlarından kənar
yerləşən və
ümumi ərazisi 730
kv. km olanZəngilan
rayonu Ermənistan silahlı qüvvələri
tərəfindən işğal
olunub. Qeyd olunmalıdır ki, Cəbrayıl və digər həmsərhəd
rayonların işğal
edildikdən sonra mühasirə halına düşmüş Zəngilan
iki aydan artıq şücaətli
müqavimət göstərib.
Təcavüz nəticəsində 85 yaşayış məntəqəsindən
ibarət Zəngilan rayonunun əhalisi etnik təmizləməyə
məruz qalıb. İşğal nəticəsində
çoxlu sayda yaşayış binaları,
sənaye və kənd təsərrüfatı
müəssisələri, təhsil,
səhiyyə və mədəniyyət ocaqları,
o cümlədən qədim
daş abidələri
olan tarix muzeyi və s. yandırılaraq məhv edilib. Ermənistan tərəfindən rayonda
dövlət və özəl mülkiyyətə
ciddi zərər yetirilib. Hal-hazırda 45 min nəfər rayon sakinləri Azərbaycanın müxtəlif
bölgələrində məcburi
köçkün qismində
məskunlaşır.
Digər işğal edilmiş
ərazilərdə olduğu
kimi, Zəngilan rayonunda da Ermənistan
tərəfindən Azərbaycan
xalqına məxsus maddi-mədəni irsin talan edilməsi, saxtalaşdırılması, vandalizmə
məruz qoyulması və xarakterik xüsusiyyətlərinin dəyişdirilməsi
həyata keçirilir.
Onların arasında Yuxarı və Orta Yeməzli kəndlərinin arasında
e.ə. I minilliyə
aid küp qəbirləri və Şərifan kəndindəki
XIII-XIV əsrlərə aid
Şəhri-Şərifan tarixi
şəhərciyinin qalıqları
kimi arxeoloji abidələr, Əmirxanlı
kəndindəki XII əsrə
aid Qız qalası abidəsi, Məmmədbəyli kəndindəki
1304-1305-ci illərə aid
Yəhya ibn Məhəmməd əl-Həccin türbəsi, bir sıra Qafqaz
alban kilsələri, çoxlu sayda məscidlər və sair qeyd oluna
bilər.
Ermənistan Respublikası Cenevrə Konvensiyaları ilə üzərinə düşən
öhdəliklərini kobud
şəkildə pozaraq,
Zəngilan rayonunda coğrafi adların dəyişdirilməsi, oradakı
mülkiyyətin talan
edilməsi və ərazilərin yandırılması
kimi qeyri-qanuni əməllərini davam etdirir. Xüsusilə həmin ərazilərdə
Suriyadan olan erməni əsilli şəxslər daxil olmaqla, erməni əhalisinin qanunsuz yerləşdirilməsi həyata
keçirilir. Zəngilan rayonu
üzərindən işğal
edilmiş Dağlıq
Qarabağ bölgəsinin
Ermənistan ilə birləşdirilməsi üçün
nəzərdə tutulan
artıq üçüncü
yolun çəkilməsi
bu işğalçı
dövlətinin Azərbaycan
ərazilərini ilhaq
etmək kimi çirkin niyyətlərini
açıq şəkildə
nümayiş etdirir.
BMT Təhlükəsizlik
Şurasının 884 saylı
qətnaməsində Azərbaycan
Respublikasının Zəngilan
rayonunun işğalı
kəskin şəkildə
pislənilib və Azərbaycanın cənub
sərhədləri boyunca
humanitar fəlakətin
yaranması və çoxlu sayda mülki insanın didərgin düşməsinə
münasibətində ciddi
narahatlıq ifadə olunub. Qətnamədə “Təhlükəsizlik Şurasının 822 (1993) və
853 (1993) qətnamələrinin icrası məqsədilə
təxirəsalınmaz addımlara
dair uyğunlaşdırılmış
vaxt cədvəli”nə
müvafiq olaraq işğalçı qüvvələrin
birtərəfli qaydada
Zəngilan rayonundan və Azərbaycanın
digər işğal olunmuş ərazilərindən
çıxarılması tələb
olunub. BMT Təhlükəsizlik
Şurasının qətnamələrində
birmənalı şəkildə
işğalçı qoşunların
çıxarılması tələb
olunsa da, Ermənistan tərəfindən
bu tələblərə
hələ də əməl edilməyib.
Lakin Ermənistan
dərk etməlidir ki, Azərbaycan ərazilərinin işğal
altında saxlanması
heç zaman Ermənistanın güddüyü
siyasi nəticələri
verə bilməz. Ermənistan qoşunlarının Azərbaycanın
işğal olunmuş
ərazilərindən çıxarılması
və işğal nəticəsində yaranmış
status-kvonun dəyişdirilməsi
münaqişənin siyasi
həlli və hərtərəfli regional
əməkdaşlıq üçün
imkanlar aça və davamlı sülhün təmin olunmasına töhfə verə bilər.
Azərbaycan münaqişənin tezliklə həlli istiqamətində beynəxalq
səylərin artırılmasını
dəstəkləyərək beynəlxalq səviyyədə
tanınmış sərhədləri
daxilində ərazi bütövlüyü və
suverenliyini, həmçinin
vətəndaşlarının pozulmuş hüquqlarını
bərpa etmək hüququnu özündə saxlayır".
Üç
nöqtə.- 2018.- 30 oktyabr.- S.4.