“30 il bundan əvvəl bu işə
başlasaydım nələr yaratmazdım!?”
Ziba Abdullayeva: “Mən gəlinciyimi satanda
onunla sağollaşıram”
“Hər gəlinciyi satanda onunla
görüşüb, sağollaşıram. Elə bilirəm
ki, onlar mənim körpəmdir, canımdır. Bəzən
isə hazırladığım əl işini satmağa
ürəyim gəlməyib” - bu sözləri bizimlə
söhbətində 54 yaşlı Ziba Abdullayeva dedi.
O bildirdi ki, uşaq vaxtından incəsənətin
demək olar ki, bütün sahələrinə maraq göstərib,
rəsm çəkməkdən tutmuş, gəlinciklər
hazırlamağa qədər... Uzun müddət
bu qabiliyyətlərini üzə çıxarmaq imkanı
olmasa da, “heç vaxt gec deyil” deyib, 52 yaşında əl
işləri hazırlamağa başlayıb və aradan illər
keçməsinə baxmayaraq, hazırladığı gəlinciklər
böyük maraqla qarşılanır. Bunu onun əl
işlərinə baxanda əyani şəkildə görmək
mümkündür.
“Gəlinimin də bu işlə məşğul
olması mənə stimul verdi”
Bəs maraqlıdır, 50 yaşdan sonra bu
işə maraq göstərməsi, gəlinciklər
hazırlamağa həvəsi necə yaranıb? Bu həvəsin real işə
çevrilməsində bir az da gəlininin rolunun olduğunu
bildirir: “Bu həvəs mənim içimdə uşaq
vaxtından var idi, evdə rəsmlər çəkirdim.
Balaca gəlinciklərim üçün paltarlar tikməyi
xoşlayırdım. Demək olar ki, incəsənətə
aid olan bütün sahələrə marağım
böyük idi. Uşaqlıqdan rəssamlığa həvəsim
olub, rəsmlər çəkmişəm. Amma sonra bu sahə
ilə məşğul olmadım.
Bir çox sərgilərə gedirdim, əl
işlərini seyr etməkdən xoşum gəlirdi.
Xüsusilə əl işlərinə məndə
böyük maraq yaranmışdı. İşə
başlamaq üçün stimul lazım idi. Gəlinimin
bu işlə məşğul olması stimul rolunu oynadı.
Oğlumu nişanlayan vaxtı gəlinimin əl işlərini
gördüm və qərara gəldim ki, mən də bu
işə başlayım. İlk əl işlərimə
baxanda özümün gülməyim gəlirdi, elə bil
onları balaca bir uşaq tikibdi. Amma gəlnim məni həvəsdən
düşməyə qoymurdu: “Bu cür işlər səndə
yaxşı alınır”. Hazırda əlimdə iki
yarımçıq işim var. Onları tamamlamaq üzrə
işləyirəm. Gəlinim əsasən xonçalar,
dekorlar edir, heyvan oyuncaqlar tikir. “Beş gəlin” verilişində
qızlara əl işləri öyrədən Lalə mənim
gəlinimdir. Bəzən bizə
deyənlər olur ki, gəlin-qayınana bu işlə məşğul
olursunuz, bəs aranızda rəqabət yaranmır? Amma biz rəqabət
deyil, əksinə daima bir-birimizə kömək etməyə,
işlə bağlı bir-birimizin fikirlərini öyrənməyə
üstünlük veririk. Ana-balayıq, bəzən o məndən
soruşur ki, ana bunu belə etsəm, necə olar? Yaxud mən
ondan soruşuram ki, qızım bunu bu cür etsəm, necə
görünər? Fikirlərimizə önəm veririk. Bəzən
mənə deyir ki, ana səndə gəlinciklər daha
yaxşı alınır haa (Gülür).
“Kişi üst
geyimi üzrə dördüncü dərəcəli ustayam”
Bəs içindəki istəyi niyə bu qədər
gec reallaşdırıb? Ziba xanım deyir ki, 80 nömrəli
peşə məktəbində oxuyub. Və kişi üst
geyimi üzrə dördüncü dərəcəli
ustadır: “Lakin yoldaşım icazə vermədiyi
üçün fabrikdə işləməmişəm. Ancaq
evdə özüm və uşaqlarım üçün
paltar tikmişəm, evdar xanım olmuşam. Bəzən insan
həyatında olan problemi unutmaq üçün bir işlə
başını qatmaq istəyir. Mənim də həyatımda
bir sıra problemlər oldu və tikişlə
başımı qatmaq fikrinə gəldim. İşə
baş qatmaq üçün başlasam da, əslində o
içimdə olan yaradıcılığı,
bacarığı üzə çıxartdı”.
“Mənə bu sənəti öyrədən
olmayıb, özüm təkbaşına öyrənmişəm”
Tikiş tikməyə, rəsm
çəkməyə, əl işləri hazırlamağa
uşaqlıqdan içində sevgisinin olduğunu deyən
Ziba xanım bildirdi ki, bu peşəni öyrənmək
üçün xüsusi olaraq heç bir yerə getməyib
və kimdənsə dərs almayıb: “Mənə bu sənəti
öyrədən birisi olmayıb, özüm təkbaşına
öyrənmişəm. Necə deyərlər, müəllimim
elə özüm olmuşam. “Youtube” kanallarına
baxmışam, bəzi tikilmə sirrlərinə diqqət
yetirmişəm. İnsanın içində bir işə
sevgi oldusa, onu etməməsi mümkün deyil.
Düzdür, bu iş əldən
və bacarıqdan asılı olaraq hər adamda fərqli
alınır. Eyni bir işi hər kəs eyni formada görə
bilmir. Özümün həvəsim və
bacarığımın olmasından əlavə, internetdən
də çox şey öyrənmişəm”.
“Gəlinciklərim
mənim körpəmdir, canımdır”
Ziba xanım deyir ki, gəlinciklərinə
oyuncaq gözü ilə baxmır. Körpə qədər
onları sevdiyini bildirdi: “İşimi sevə-sevə
görürəm. Mən hər gəlinciyimi satanda onunla
görüşüb, sağollaşıram. Elə bilirəm
ki, onlar mənim körpəmdir, canımdır. Bəzən
elə olur ki, hazırladığım əl işini
satmağa ürəyim gəlməyib. Demək olar ki, ilk əl
işlərimi satmamışam, qızıma və gəlinimə
vermişəm. Bəzilərini isə evdə saxlayıram.
Divardan asılı olanları da var, olmayanları da”.
Bəzən gecəni oyaq qalıb səhərə
qədər işləyir...
Ziba xanımın sevə-sevə, həvəslə
gördüyü iş böyük səbir tələb edir.
O səbir də Ziba xanımda var: “Bir gəlinciyin üzərində
iki-üç gün işləyirəm. Evdə işlərim
çox olur, nəvələrimlə vaxt keçirirəm, bu
səbəbdən də bəzən bir gəlinciyi
hazırlamaq uzun çəkir. Amma işi görmək
lazımdırsa, tənbəllik etmirəm. Bəzən elə
olur ki, səhərə kimi yatmıram. Bu zaman təbii ki səbirli
olmaq lazımdır. İşin bitmə mərhələsində
nə isə gözümə xoş gəlməyəndə
təzədən söküb düzəltməli oluram,
bunları belə zövqlə edirəm”.
“Tək
işləyirəm, amma bir balaca köməkçim var”
Ziba xanım deyir ki, gəlincikləri tikmək
üçün lazım olan materialları internetdən də
sifariş verir. Bəzilərini isə uşaqlar üçün olan
saç bandlarından götürür: “Bizdə
parçalar çox bahadır. Bu yaxınlarda
Rusiyaya getmişdim, oradan çoxlu parçalar gətirdim.
Rusiyada parçaların qiymətləri bizdəkindən
dəfələrlə ucuzdur. Tək
işləyirəm, amma bir balaca köməkçim - 1
yaş səkkiz aylıq nəvəm var. Tikiş zamanı
köməklik edir (Gülür). 11
yaşlı nəvəm isə hər dəfə deyir ki, nənə,
mənə də öyrət. Çox
xoşlayır, baxır, öyrənir, istəyir ki, o da nəsə
tikib düzəltsin. İstər-istəməz
gendən gəlir. Amma qızımın
marağı ancaq oxumağa idi, bu sənətə
marağı olmadı. Hazırda ingilis dili
müəlliməsidir”.
“Bacardığım
qədər uçuz qiymətə satmağa
çalışıram ki...”
Z.Abdullayeva
deyir ki, Azərbaycanda əl işlərinə maraq azdır,
onu almağa o qədər də maraq göstərilmir: “Əl
işləri bizdə ucuzdu, gəlinciyin birini 30-40 manata
satırıq. Turistlər daha çox
alırlar. Ərəblər və
rusiyalı tursitlər bizim əl işlərinə xüsusi
maraq göstərirlər. Yerli əhalidə isə maraq
azdır, demək olar ki, çox az
alırlar. Evdən satış isə demək
olar ki, yoxdur. Hazırda İçərişəhərdə
“Art Tower” qalareyasının qabağında işlərimizi təqdim
edirik. Satışlarım əsasən
orada olur. Hər şənbə və
bazar günlərini orada oluruq. “İnstagram”da
da səhifə açmışam, amma indiyədək
sifariş almamışam. Soruşanlar çox olur, alan isə yoxdur. Başım
qarışıq olduğu üçün reklama qoymağa
vaxt ayıra bilmirəm. Alıcılarımız
isə müxtəlif yaş təbəqələrinə aid
insanlar olur. Bəzən görürsən
ki, bir xanım yoldaşı ilə gəlib baxır, çox
bəyənir və yoldaşı onun üçün hədiyyə
alır. Yaxud balaca uşaq gəlinciyi bəyənir,
“mənə bundan alın” deyir, valideyn də gəlinciyi almalı
olur. Düzdür, mən
bacardığım qədər gəlinciyi aşağı
qiymətə satmağa çalışıram, uşaqlar
sevinsinlər. Amma bizdən fərqli olaraq
Rusiyada belə gəlinciklər baha olur, 2500 rubla satırlar”.
“30 il
bundan əvvəl işə başlasaydım...”
Bu peşəyə
gənclərin böyük marağının olduğunu deyən
Ziba xanım qeyd etdi ki, gözəl, bacarıqlı və həvəslə
işləyən gənclər az deyil.
Əgər 30 il bundan əvvəl bu işə
başlasaydım, uğurlar daha çox olardı. Bu işi məndən öyrənmək istəyənlər
çox olub. Bəzən deyirlər ki,
master klass göstər, bəlkə bizə də öyrədəsən.
Amma öyrətməyə heç cür
vaxtım olmur. Çünki mən,ancaq
gecələr tikirəm, ya da səhərlər tezdən durub
işləyirəm. Gündüz nəvələrə
baxıram deyə, vaxtım olmur. Öyrənmək
istəyən çoxdur, öyrətmək həvəsim isə
lap çoxdur, amma öyrətməyə, çox təəssüf
ki, vaxtım yoxdur”.
Könül Əhmədova
Üç nöqtə.-
2019.- 14dekabr.- S.12