Həyatım

Mən də antiballistik sazişin də icazə verdiyi və Yeltsinə də söylədiyim kimi, Balkanlarda, ya da hansısa başqa bölgədə hər iki ölkəni, ya da ortaq döyüş meydanımızı qoruya biləcək TRM proqramını mənimsəyirdim. Rusiyanın əsl problemi, raket müdafiəsi ilə sazişin yasaqladığı daha əhatəli sistem arasındakı xəttin qeyri-müəyyən olmasıydı. TRM üçün inkişaf etdirilmiş yeni texnologiyalar daha sonra sazişi pozacaq və antiballistik raketlərə qarşı tətbiq edilə biləcək sahələrdə istifadə edilə bilərdi. Sonda hər iki tərəf də izn verilən proqramlarla qadağan edilənlər arasındakı ayırıcı xətt haqqındakı texniki təriflərdə razılığa gəlməyi bacardılar. Yeltsinin Rusiyanın böyüklüyünü torpaq sahəsindən fərqli meyarlarla sübut etməsi, fərqli gələcək arzulama qabiliyyəti, Dumada və bəzən öz hakimiyyəti içində ortaya çıxan təzyiqediyi fikirlərə qarşı durma qətiyyəti sayəsində, Helsinki zirvəsi gözlənilməz ölçüdə uğurlu oldu. Dumanın START II-ni təsdiqləməməkdə israr etməsi ucbatından cəhdlərimiz bütünlüklə nəticələnməmiş olsa da, Madriddə uğurlu NATO zirvəsi və birləşmiş Avropa uğrunda hərəkətə keçməyimiz üçün səhnə hazır idi. Vaşinqtona qayıtdıqda reaksiyaların ümumiyyətlə müsbət görünməsinə rəğmən, Henri Kissincer və bəzi respublikaçılar məni Rusiyaya daha yaxın bölgələrdə, yeni üzv ölkələrin torpaqlarında nüvə silahı və hərbi birlik yerləşdirməməyi qəbul etdiyim üçün tənqid etdi. Yeltsin də mühüm məsələlərdə mənə müqavimət göstərmədiyini iddia edən keçmiş kommunistlər tərəfindən topa tutuldu.

Züqanov Yeltsinin "dostu Billə gəlib ayağına təpik atması üçün icazə verdiyini" irəli sürdü. Halbuki Züqanovun ayağına təpiyi dünənin Rüsiyası yerinə sabahın Rusiyası üçün mübarizə apararaq, seçkidə Yeltsin atmışdı. Bu fırtınayla da başa çıxacağımızdan əmin idim. Hillari və Çelsi Afrika səyahətindən qayıdıb, danışdıqları əhvalatlarla məni şənləndirdilər. Afrika Amerika üçün mühüm idi və lap əvvəl Cənubi Afrika səfərində olduğu kimi, Hillarinin Afrika səyahəti də sülh, rifah və müstəqillik axtaran və AİDS xəstəliyinin qarşısını almağa çalışan liderlər və xalqlara yönəlik dəstəyimizin davam edəcəyini vurğulayırdı.

Ayın son günü general Corc Jülvinin yerinə ABŞ Avropa komandanlığının baş komandanı və Avropadkı NATO qüvvələrinin müttəfiq baş komandanı olaraq Ves Klarkı təyin etdiyimi açıqladım. Hər ikisini də bəyənirdim. Jülvinin NATO-nun Bosniyada işlərini dəstəkləmiş, Klark isə Dik Holbrukun heyətinin ayrılmaz üzvü olmuşdu.

Bill Klinton

Üç nöqtə.-2009.-14 fevral.-S.19.