Taxıl yığımına start verildi

SABİR VƏLİYEV: "BAZARDA TAXILIN QİYMƏT ARTIMI QEYDƏ ALINMAYIB"

SADIQ MURTUZAYEV: "RAYONLARDA HEKTARLARLA TAXIL ZƏMİLƏRİNİN YANDIRILMASINDA KİMLƏRSƏ MARAQLI OLA BİLƏR"

AZƏRBAYCANDA taxıl yığımına start verilib. Narahatlıq doğuran məqam isə bəzi bölgələrdə taxıl zəmilərində yanğınların qeydə alınması ilə bağlıdır. Masallı, Cəlilabad və Siyəzən rayonlarında onlarla hektar taxıl zəmisi yanıb. Məsələn, Masallı rayonu Dövlət Yanğından Mühafizə Xidmətindən bildirilib ki, rayonun Xırmandalı və Çaxırlı kəndlərində taxıl sahələri yanıb. Alov 11 nəfərə məxsus 15 hektar ərazini əhatə edib. Nəticədə, 30-35 ton taxıl məhv olub. İlkin ehtimala görə, yanğın sahələrdə taxıl biçən kombaynçıların ehtiyatsızlığı ucbatından baş verib. Məlumatda qeyd edilib ki, bu, son bir həftədə Masallı rayonunda taxıl zəmilərinin yanması ilə bağlı baş verən 4-cü hadisədir. Bir müddət öncə baş verən yanğın nəticəsində rayonun Qızılağac kəndində fərdi torpaq mülkiyyətçilərinə məxsus 100 hektarlıq taxıl sahəsinin 10 hektarı yanaraq külə dönüb. Cəlilabad rayonunun Sabirabad kəndində də onlarla hektar taxıl zəmisi yanıb. Yanğının miqyası geniş olduğundan Cəlilabadla yanaşı, Masallı və Biləsuvar rayonlarının yanğınsöndürmə maşınları da əraziyə cəlb olunub. Növbəti taxıl zəmiləri Siyəzən rayonunda yanıb. Eyni-bulaq kəndində 10 hektar, Yenikənd yaşayış sahəsində isə 25 hektara yaxın taxıl sahəsi yanıb. Rayon İcra Hakimiyyəti rəsmiləri hər iki ərazidə zəmilərin yanması səbəbini yaxınlıqdan keçən yüksək gərginlikli elektrik xəttinin qırılaraq əkin sahəsinə düşməsi ilə əlaqələndirməyə çalışıblar.

Azərbaycan Fermerlər İttifaqının sədri Sadıq Murtuzayev isə yanğının səbəbini başqa məsələlərdə də axtarmağın zəruriliyini qeyd etdi. Onun sözlərinə görə, əgər bir rayonda yanğın hadisəsi 4-5-ci dəfə baş verirsə, deməli, burada kimlərinsə maraqları ola bilər: "Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin ayrı-ayrı rəsmilərinin bu il ölkənin taxıla olan tələbatının yerli istehsal hesabına ödəniləcəyi, kənardan buğda idxalına ehtiyac olmayacağı ilə bağlı səsləndirdikləri fikirlər taxıl idxalı ilə məşğul olan şirkətlərin, iş adamlarının qıcıqlandırılmasına səbəb ola bilər. Onlar vəziyyətdən çıxış yolu kimi süni vasitələrə əl ataraq, kimlərəsə pul verib, ayrı-ayrı bölgələrdə taxıl zəmilərini yandırmağa çalışacaqlar".

Yandırılan taxıl zəmilərinin miqyasının genişlənə biləcəyindən narahatlıq ifadə edən müsahibimiz qeyd etdi ki, yerli icra hakimiyyətlərindən tutmuş, Kənd Təsərrüfatı və Fövqəladə Hallar nazirliklərinə qədər bütün aidiyyəti dövlət qurumları gücləndirilmiş iş rejiminə keçməli, taxıl yığımını tam dövlət nəzarəti altına almalıdırlar: "Bu, strateji məhsuldur. Bu məsələ dövlətin diqqət mərkəzində olmalıdır. Söhbət müharibə şəraitində yaşayan bir ölkənin taxıl kimi zəruri strateji ərzaq məhsullarının təhlükəsizliyinin etibarlı təminatından söhbət gedir".

Fermerlər İttifaqının sədri Sadıq Murtuzayev başqa problemlərin də həll edilməsinin vacibliyini söylədi: "Bir neçə ildir ki, ölkənin ayrı-ayrı regionlarında fermerlər becərdikləri məhsulu sata bilmirlər. Bəzi rayonlarda ötənilki məhsul da satılmamış qalıb". Müsahibimizin sözlərinə görə, fermerlərin satış problemini həll etmək üçün məsələyə dövlət özü qarışmalıdır. Mən düşünürəm ki, məhsulun bir hissəsi onlardan alınmalıdır. Sonra isə süni qiymət artımlarının qarşısını almaq məqsədi ilə bazara çıxarılmalıdır".

AZƏRBAYCANA XARİCİ ÖLKƏDƏN BUĞDA İDXAL OLUNMAYACAQ

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin şöbə müdiri Sabir Vəliyev yanğının baş vermə səbəblərinin məlum olduğunu əsas gətirərək, başqa ehtimallara yer qalmadığını dedi. Şöbə müdiri bir daha qeyd etdi ki, bu il taxıl yığımı 800 min ha ərazidə aparılacaq. Təxmini hesablamalara görə, mövsüm ərzində zəmilərdən 2,2 milyon ton taxıl məhsulu əldə ediləcək. Bu isə ötən illə müqayisədə 400 min ton çoxdur: "Ölkənin ərzaq buğdasına olan tələbatı 1 milyon 600 min tondur. Ona görə də, bu il Azərbaycana xarici ölkədən buğda idxal olunmayacaq. Yəni ərzaq buğdasına olan ehtiyac, fermerlər və sahibkarların daxili istehsalı hesabına təmin ediləcək".

Nazirlik rəsmisi ölkədə istər ötən ildən, istərsə də may ayınadək idxal olunan buğdadan kifayət qədər ehtiyat olduğunu bildirərək bu sahədə problem olmayacağını vurğuladı. Onun sözlərinə görə, bu ildən digər kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalında da əsaslı artım olacaq.

NAZİRLİK RƏSMİLƏRİ TAXILIN QİYMƏTİN PROQNOZLAŞDIRMAYIBLAR

Bu mövsüm taxılın qiymətinin necə olacağını proqnozlaşdırmağa çətinlik çəkən nazirliyin şöbə müdiri Sabir Vəliyev qeyd etdi ki, hələlik bazarda qiymət artımı qeydə alınmayıb. Onun sözlərinə görə, indi fermerləri narahat edən əsas problem - taxılı kimə satmaq məsələsi həll olunub: "Bu il fermerlər taxılı satmaqda ciddi çətinlik çəkməyəcək.

Çünki dövlət özü fermerlərdən pulla taxıl alacaq. Bu, fermerlər üçün əlavə alıcı deməkdir. Həm də dövlət taxıl ehtiyatı yığmaqla gələcəkdə baş verə biləcək qiymət artımının qarşısını alacaq. İndi bununla bağlı işlər aparılır, bəzi detallar, o cümlədən məsələnin maliyyə tərəfi araşdırılır və yaxın vaxtlarda qərarın qəbul olunması gözlənilir".

Şöbə müdiri vurğuladı ki, yaxın vaxtlarda fermerlərə verilən yardımların mexanizmi də dəyişəcək. İndi yardımlar əkin sahəsinin ərazisinə görə verilir, gələcəkdə isə bu, yığılan məhsulun həcmindən asılı olacaq.

Əfsun

Üç nöqtə.- 2009.- 17 iyun.- S. 10.