Erməni terrorizmi

Daşnaklar qəsbkar planlarını həyata keçirmək üçün illərlə hazırlıq görüblər

22 il əvvəl təxminən bu vaxtlarda Azərbaycanda ictimai-siyasi vəziyyət gərginləşən zaman ermənilərin gedişlərini təhlil edən araşdırmaçı Əlisahib Əroğul bu qənaətə gəlir ki, Qarabağ uğrunda həmişə mübarizə aparan və mübarizəyə daim hazır vəziyyətdə olan erməni daşnak-faşistləri erməni kütləsini qanlı mübarizəyə daha erkən, yenidənqurmanın demokratiya və aşkarlıq pərdəsi altında və Qorbaçov hakimiyyətinin yaratdığı əlahiddəlik şəraitində 1985-ci ildən ayağa qaldırmağa başladılar, mübarizəni elliklə aparmağa müvəffəq oldular: "Biz isə özümüzü müdafiə instinktindən üç il sonra - ancaq 1988-ci ildə ayıldıq. Ermənilər hərbi hazırlıq baxımından və istifadə etdikləri silah növlərinə görə bizdən üstün idilər. Kalaşnikov avtomatının qabağına quş tüfəngləri, tank qabağına avtomatla çıxdıq. Biz isə bir millət olaraq təşkilatlana bilmədik. Nəinki dünya, ittifaq, hətta respublika mətbuatının özü belə Azərbaycan ziyalılarının üzünə bağlı qaldı. Ermənilərin artilleriya üstünlüyü, peşəkarlıqları, çevik manevr etmək, beynəlxalq düşərgələrdə təlim görmüş terrorçuların döyüşmək qabiliyyəti, mütəşəkkil hücum taktikasından müntəzəm istifadə etmələri həm öz sözlərini deməyə, həm də pillə-pillə etnik təmizləmə və işğalçılıq siyasətlərini həyata keçirmələrinə imkan verdi. Ermənistan SSR-dəki 7-ci rus ordusu və Xankəndindəki xüsusi təyinatlı 366-cı motoatıcı rus alayı ermənilərin tərəfinə keçərək savaşda iştirak etdilər. 7-ci rus ordusunun komandanı Samsonovun erməni mənşəli ordu generalı olması, 366-cı alaya Zaqafqaziya Hərbi Dairəsi komandirinin müavini, erməni millətindən olan general-mayor İosif Ohanyanın təhkim edilməsi hər şey demək idi. 366-cı motoatıcı alayın bir batalyon komandirinin, bir qərargah rəisinin, 4 rota və 15 vzvod komandirinin, proporşik heyətinin 80%-nin erməni millətinin nümayəndəsi olması, bütövlükdə döyüşlərə qatılmaları, daşnak terror qrup və birləşmələrinə rus hərbi hissələrinə məxsus canlı qüvvədən, silah-sursatdan, ağır texnikadan lazımınca bəhrələnmələrinə təminat yaratdı.

Beynəlxalq aləmdə ad çıxarmış erməni-daşnak terrorçularından Karapetyan, Melkonyan, Sislyan, Markaryan, Əbu Əli, Hilbert Minasyan, Davidyan, Ohanesyan, Simonyan, Marselyan və Allahverdiyan öz terror qrupları ilə birlikdə İran, Suriya, Livan, Fransa, ABŞ kimi ölkələrdən İrəvana gəlib oradan Qarabağa ötürülmələrinə hər hansı bir maneçiliklər törədilmədi. Ermənistan rəhbərliyi sürətlə silahlanmağa başladığı, təcavüzkar müharibəyə qol qoyduğu bir zamanda Azərbaycan hökuməti Kremlin göstərişi ilə quş tüfənglərini əhalidən yığır, milis əməkdaşlarını atıcı silahlardan məhrum edir, ali və orta məktəblərdən tədris proseslərində istifadə olunan "təlim" avtomatlarını belə respublikadan kənara çıxarılmasını təmin edirdi. Daşnak terror qrupları bir-birindən dəhşətli və artan sırayla qanlı aksiyalar törədir, ancaq Azərbaycan hökumətinin yüksək vəzifəli şəxsləri hər vasitə ilə bu terror aksiyalarının miqyasını kiçiltməklə, faktları gizlətməklə məşğul olur, cəmiyyətdə ictimai fikri tamam başqa məcraya yönəldirdilər".

Ə.Əroğul daha sonra qeyd edir ki, keçmiş Ermənistan SSR-in və DQMV-nin partiya, sovet və hüquq-mühafizə orqanlarının, habelə təsərrüfat rəhbərlərinin özləri belə Qarabağ uğrunda gedən mübarizəyə bilavasitə bağlı adamlar idilər, əslində bu mübarizəyə başçılıq edirdilər. Onların təşkilatçılığı və mütəşəkkilliyi göz önündəydi. Ancaq bütün bunların fərqinə varan yox idi... Qarabağ uğrunda ilk şəhid düşən iki gəncin - Əli ilə Bəxtiyarın şərəf və ləyaqətinin alçaldılması mətbuatda belə özünə yer tapdı. Erməni-daşnak faşistlərinin qabaqcadan hazırladığı "Sumqayıt fitnəsinin" məqsədyönlü şəkildə onun terrorçu qrupu tərəfindən həyata keçirilməsinə və bu cinayətkar əməlin baş tutmasına münbit şərait yaratdı. Habelə hadisə iştirakçılarının işinə açıq məhkəmə prosesində və Azərbaycanda baxılması tələbini irəli sürmədi. Moskva tərəfindən Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanlarına qarşı etimadsızlıq və inamsızlıq nümayiş edilməsinə hər hansı bir şəkildə öz etirazını bildirmədi;

K.Bağırov və Ə.Vəzirov hakimiyyətləri dövründə Qərbi Azərbaycanda (Ermənistan) ev-eşiyindən və yaşamaq hüququndan məhrum edilən soydaşlarımızın öz yurd-yuvalarında müdafiə edilmələrinə qalxmadılar. Ermənistan ərazisində azərbaycanlılar yaşayan kəndlərə daşnak terror qruplarının hücum və həmlələrini dəf etmək üçün SSRİ DİO-nın ayrılmaz tərkib hissəsi olan Azərbaycan milisinin cəlb edilməsinə heç bir təşəbbüs göstərmədilər. Əksinə, erməni-daşnak faşistlərinin bu ərazidə etnik təmizləmə və Azərbaycan türklərinin soyqırımı siyasətlərini həyata keçirmələrinə göz yumdular. Ə.Vəzirov hakimiyyəti daşnak-terror qruplarının öz bədnam niyyətlərini Ermənistan ərazisində tam həyata keçirib DQMV-də əməli fəaliyyətlərini davam etdirmələrinə maneəçiliklər törətmək üçün heç bir səy göstərmədi. Ə.Vəzirov hökuməti 1989-cu il yanvarın 12-də Qorbaçov hakimiyyəti tərəfindən DQ-da xüsusi idarə komitəsinin yaradılmasını alqışladı. Əslində DQ süni yolla Ermənistan SSR-ə birləşdirildi. XİK-nin sədri vəzifəsinə Moskvanın rezidenti, əvvəllər Ermənistan KP MK-nın II katibi işləmiş, erməni əlindən su içən A.Volski təyin edildi, həm də o, Azərbaycandan SSR-dən SSRİ Ali Sovetinnə deputat seçildi. A.Volski 10 aylıq hakimiyyəti ərzində vilayətin bütün idarə, müəssisə və təşkilatlarını Ermənistan SSR-in müvafiq strukturlarının tərkibinə keçirməyə müvəffəq oldu. Ə.Vəzirov xəyanət yolu tutaraq sovet milisinin ayrılmaz tərkib hissəsi olan Azərbaycan milisinin DQ-dan çıxarılmasına razılıq verdi. DQ-da azərbaycanlılar yaşayan kəndlərin müdafiəsi taleyin ümidinə buraxıldı. Ə.Vəzirov qətiyyətsizliyi Azərbaycan xalqını 20 Yanvar qırğınına sürüklədi. 20 Yanvar şəhidlərinin al qanı üstə hakimiyyətə gələn A.Mütəllibov xalqı bütünlüklə təksilah etdi. A.Mütəllibov mərkəzi televiziyanın "Vremya" proqramında bəyan etdi ki, Bakıda ölən və yaralanlar arasında uşaq və qadın yoxdur. Salyan kazarmasına isə boyeviklər atəş açıblar. 1990-cı il ərzində daşnak terror qrupları Ermənistan SSR ilə həmsərhəd kəndlərimizə silahlı basqınlar edərkən Mütəllibov hökuməti təkrarən əhalidən quş tüfənglərini yığmaqda davam etdi. A.Mütəllibov hökuməti erməni-daşnak faşistlərinin Xocalı soyqırımını törətmələrinə qarşı əvvəlcədən və ya həmin ərəfədə onun miqyasının azaldılması yolunda heç bir tədbir görmədi".

Elçin Qaliboğlu

Xalq Cəbhəsi.- 2010.- 18 fevral.- S.14.