Koreya - Azərbaycan əlaqələrində
yeni mərhələ başlanır
Bu fikir Koreya Respublikasının Azərbaycandakı səfirliyinin
respublikamızın aparıcı KİV-lərinin rəhbərləri
ilə görüşündə məmnunluqla dilə gətirildi.
Səfir Li Ji-ha ikitərəfli əlaqələrin mövcud
durumu barədə məlumat verərək bildirdi ki, Koreya və
Azərbaycan respublikaları arasında diplomatik əlaqələr
1992-ci ildən başlayır. 2006-cı və 2007-ci illərdə
iki dövlətin prezidentlərinin qarşılıqlı səfərləri
ilə əlaqələr daha da genişlənmişdir. Həmin
ərəfədə yüksək səviyyəli nümayəndə
heyətlərinin dialoqları bir sıra məsələləri
yoluna qoymuşdur.
Ümumiyyətlə,
ikitərəfli münasibətlər ilk gündən müsbət
xarakter daşıyır. Hər iki paytaxtda səfirliklərin
açılması bu münasibətlərə yeni təkan
vermişdir. 2006-cı ildə Koreya Respublikasının
Bakıdakı səfirliyinin açılmasına qədər
iki ölkə arasında mövcud əmtəə dövriyyəsi
30 milyon ABŞ dolları təşkil edirdisə, 2008-ci ildə
həmin göstərici 300 milyon, 2009-cu ildə isə
dünya iqtisadi böhranı nəticəsində
aşağı düşüb və 160 milyon dollar təşkil
edib. Bu göstərici ikitərəfli münasibətlərin
uğurlu inkişafını nümayiş etdirir.
Lakin dünya maliyyə
böhranı bəzi birgə layihələrin icrasını
bir qədər təxirə salmışdır. Bu
böhrandan sonra ikitərəfli münasibətlərə
yeni təkan vermək üçün fürsət
yaranmışdır. Bununla əlaqədar Koreya
Respublikasının torpaq və dəniz işləri naziri Azərbaycana
səfərə gəlib. Azərbaycan təbii sərvətlərlə
zəngin dövlət və beynəlxalq enerji mərkəzlərindən
biridir. Son zamanlar Azərbaycan Respublikası sənayenin diversifikasiyası,
yeniləşən və alternativ enerji mənbələrinin
inkişafı siyasətini həyata keçirir. Biz bunu gələcək
nəsillər naminə səy kimi yüksək qiymətləndiririk
və onun yaxın gələcəkdə uğur
qazanacağına ümid edirik.
Səfir daha sonra dedi:
— Azərbaycan və
Koreya bir-birindən uzaq yerləşsə də hər iki
dövlətin mövqe, vəziyyət, tarix və mədəniyyət
baxımından çox oxşarlıqları var. Fərqimiz
ondadır ki, Koreya müstəqillik və bazar iqtisadiyyatı
yoluna Azərbaycandan bir qədər tez keçib. Buna görə
də biz Azərbaycanla iqtisadiyyatın inkişafı ilə
bağlı təcrübəmizi bölüşmək niyyətindəyik.
İnfratsruktur, yeniləşən və alternativ enerji mənbələrinin
inkişafı, sənayenin diversifikasiyası, irriqasiya və
su mənbələrindən səmərəli istifadə
olunması da Azərbaycanın əsas məqsədləri sırasındadır.
Koreyanın təcrübəli şirkətləri belə
layihələrdə iştirak edə bilər. Bizim şirkətlər
Azərbaycanda İntellektual Nəqliyyat Sisteminin (İTS) tətbiqi
və Yevlax — Gəncə yolunun tikintisi ilə məşğuldur.
Quba — Şamaxı yolunun və Bakı buxtası
körpüsünün layihələrinin
hazırlanmasında da iştirak ediblər.
İki dövlət
arasındakı əməkdaşlıq, əsasən, tikinti
və nəqliyyat sahələrini əhatə edir. Lakin biz
ikitərəfli əməkdaşlığın
inkişafını ekologiya, ətraf mühit və kənd təsərrüfatı
sahələrində də görmək istərdik. Hər iki
dövlətin ekologiya nazirliklərinin birgə əməkdaşlığı
nəticəsində Azərbaycanın ekologiyasının bərpa
olunmasına dair baş plan hazırlanmışdır. Bu
planın əsasında hazırda çirkab suların təmizlənməsi
və yenidən istifadə olunması layihəsinə dair
danışıqlar aparılır.
2008-ci ilin mart ayında
Koreya Respublikasının Prezidenti Li Mön Bak “Böyük səkkizliyin”
sammitində istilik effektinə həsr olunmuş
çıxışla iştirak etmiş və “Şərqi
Asiya iqlim əməkdaşlığı” proqramının
yaradılmasını elan etmişdir. Proqramın əsas məqsədi
Koreya Respublikasının bir sıra dövlətlərlə
atmosferə zərərli tullantılar atılmasının
azaldılması və “yaşıl” texnologiyaların
inkişafında əməkdaşlıq etmək idi. Həmin
proqram çərçivəsində Koreya və Azərbaycan
respublikaları ümumi dəyəri 70 milyon ABŞ dolları
olan, çirkab suların təmizlənməsi və yenidən
istifadə olunması layihəsinə dair danışıqlar
aparırlar.
2009-cu ilin dekabr
ayında Koreya Respublikası İqtisadi Əməkdaşlıq
və İnkişaf Təşkilatının İnkişafa Dəstək
Komitəsinə üzv olmuşdur. Bununla da Koreya dünya
tarixində ilk dəfə olaraq, 1950-ci ildən etibarən
öz iqtisadiyyatını inkişaf etdirmək
üçün xarici dotasiyalardan istifadə edən və məqsədinə
çatdıqdan sonra dotasiyaların donoru olan ölkəyə
çevrilmişdir. Koreya Respublikası bu yöndə dərin
əməkdaşlıq etmək üçün bir sıra
ölkələri seçmişdir. Bu ölkələrin
sırasına Azərbaycan Respublikası da daxildir. Ümid
edirik ki, bu yeniləşən və alternativ enerji mənbələrinin
inkişafı kadrların hazırlanması və digər sahələrdə
də iki dövlət arasında əməkdaşlığı
yeni səviyyəyə gətirəcək.
Koreyanın “KBS” və “EBS” dövlət telekanalları Azərbaycana həsr olunmuş verilişlər nümayiş etdirmişdir. Bu verilişlər Koreya xalqının Azərbaycana marağını artırmışdır. Azərbaycanın “Xəzər” telekanalı isə 2010-cu ilin yanvarından etibarən Koreyada istehsal olunmuş serialın nümayişinə başlamışdır. Bu isə öz növbəsində Azərbaycan xalqında Koreyaya və onun mədəniyyətinə böyük maraq oyatmışdır. 2010-cu ilin ikinci yarısında Koreyanın folklor ansamblları Azərbaycana səfər edəcək. Yaxın zamanda Azərbaycan Dövlət Dillər və Bakı Dövlət universitetlərində koreya dilini öyrətmək məqsədilə Bakıya müəllimlər göndərilməsi nəzərdə tutulur. Mədəniyyət və elm sahələrində mövcud ikitərəfli əməkdaşlıq gələcəkdə daha da inkişaf edəcək.
Səfir sonda bildirdi ki, əməkdaşlığın gələcəkdə daha da gücləndirilməsi ikitərəfli münasibətləri yenidən nəzərdən keçirməyi tələb edir. Bu münasibətlərin iqtisadiyyat, mədəniyyət, idman və digər mühüm sahələrdə inkişaf etdirilməsini zəruri hesab edirik.
Li Ji-ha media rəhbərləri və jurnalistlərin bir sıra suallarını da cavablandırdı. Görüş zamanı Koreyanın aparıcı KİV-ləri ilə ölkəmizin teleradio və qəzet-jurnal kollektivləri arasında əlaqələr yaradılması barədə təklif maraqla qarşılandı. Koreya səfirliyi ilə Azərbaycan KİV-in əməkdaşlığını genişləndirmək zəruriliyi də məmnunluqla qəbul olundu.
Sonda jurnalistlər “Şilla” Koreya restoranında hazırlanmış yeməklərin qonağı oldular.
R.Tahir
Xalq qəzeti.- 2010.- 11 mart.- S. 4.