Bəhmən Vətənoğlu xalqın əzablarını yazırdı…

Şairə həsr olunmuş tədbir keçirilib

Mayın 6-da Dirili Qurbani ədəbi məclisində tanınmış şair Bəhmən Vətənoğluya həsr olunmuş tədbir keçirilib. Tədbiri giriş sözüylə məclisin sədri Yusif Dirili açıb. Öncə şəhidlərin xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.

Y.Dirili Bəhmən Vətənoğlunun özünəməxsusluğundan danışıb. Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Tariyel Abbaslı Bəhmən Vətənoğlunun sənətkarlığına diqqət çəkib: «Onun şeirləri Azərbaycan aşıqlarının, müğənnilərinin repertuarındadır. Haqqında sənədli film çəkilib. Belə insanları həmişə yada salmaq gərəkdir. Şairin gücü yalnız qələminə çatır. O, gördüyü haqsızlızlıqlara etiraz edir. Bəhmən Vətənoğlu yazdığı şeirlərə, açıqfikirliyinə görə çox zərbələr alıb. Xalqın ürəyinə dəyən zərbələr həm də şairin ürəyinə dəyir. Bəhmən Vətənoğlu haqqında çox danışmaq olar. O, çox insanların ürəyində, yaddaşında iz qoyub».

Şair Malik Əhmədoğlu deyib ki, Bəhmən Vətənoğlunun adı harada çəkilir, oradan mütləq Kəlbəcərin ətri gəlir. Aşıq Təşəkkül şairin illər boyunca çap olunmadığını, şeir sərrafı olmayanlar tərəfindən bəyənilmədiyini bildirib: «Həmişə də deyiblər ki, yaxşısını göndərin. Elə bu kimi hallara görə o, uzun müddət çap olunmayıb». Yazıçı-publisist Əlisahib Əroğul Bəhmən Vətənoğlunu rayonda yaşadığı çağlardan tanıdığını bildirib: «Tez-tez söhbətləşərdik. Qaçqınlıq vaxtı o da Gəncəyə köçmüşdü. Ona da, Sücaətə dedim ki, qaçqınlıq sizi qubarladacaq. Məskunlaşdıqları yerdən Murovdağ görünürdü, baxıb köks ötürürdülər. Sücaət də tez getdi. Gərək ziyalı həmişə cəmiyyətdəki ədalətsizliklərə qarşı çıxsın. Bəhmən Vətənoğlu xalqın əzablarını yazırdı. O, gerçəkdən xalqın şairi idi. Həmişə onun haqqında söz deməyə dəyər». İşıqlı Atalı bildirib ki, Bəhmən Vətənoğlunun dünyası ilə öz dünyası arasında doğmalıq, insani birlik var: «Onun şair dünyası şərə qarşı hiddətlidir: zamanındakı heç bir haqsızlığa dözmür».

Habelə tədbirdə Məmməd Məstaloğlu, Rafiq Mirzə, Ələmdar Cabbarlı, Sofi Bilal, Oruc Şahbuzlu, Məhəbbət, Firidun Şahbuzlu, Daməd Kərimli, Zəminə Xınalı, Mərcan Şahbuzlu, Məhəmməd Qılınc, Bəhram Basqallı, Bəydadaş Cəfərli, Azad Asifoğlu, Həcər Qəbələ, İlahə, aşıqlardan Məhərrəm Hüseynli, Fikrət, Təşəkkül, Pərviz Laçınlı, Fatimə Cəbrayıllı, Dərya Mərdanzadə, Qızqayıt Kəlbəcərli, Mehman Dağlaroğlu, Hüsniyə xanım (muğam) çıxış ediblər.

Yaşanmış gözəl duyğular həsrət gətirir, nisgil gətirir insan ömrünə, ancaq o gözəl çağlar geri dönən deyil. Yaşanmış duyğular o zaman mənalı olur ki, yeni-yeni yaşarı, ümidli hallar gəlir insan ömrünə. İnsan ümidli halıyla ümidsiz dünyanı ümidləndirir. Çağımızda insanları ümidə səsləyən, ümid ünvanı olan ömürlər yox dərəcəsindədir. Bəhmən Vətənoğlunun şeirlərində dəhşətli nisgil var. Naşı ağıl bu şeirlərdə bədbinlik axtarar. Ancaq onlarda inad və döyüş gördüm. İnsan inanır ki, döyüşür. Nisgilli şeir nisgilli mahnı kimidir. Kədərinin məlahətinə qulaq asırsan, sən də kədərlənirsən, ancaq kədərindən sarsıldımın dərəcədə bədbinliyə qapılmırsan. Çünki kədərli şeir, kədərli mahnı bizə doğmalığıyla ümid gətirir. Şair deyir: «Məni anlaya bilən bir insan axtarıram. İnsan isə sanki yox kimidir. Zaman bizə ümid verməz. Zamandan üstünlüyümüz gərək. Şeirimiz insanilik ümidi ilə yaşamalıdır. O zaman Bəhmənlərin də ümidi göyərər, əbədi Vətənli olar, yurd müqəddəsliyini təsdiq edər».

Qısaca Bəhmən Vətənoğlunun (Abbasovun) ömürlüyü haqqında:

1932-ci ildə Kəlbəcər rayonunun Seyidlər kəndində doğulub.

2004-cü ildə 71 yaşında Gəncədə vəfat edib. Kənd orta məktəbini bitirdikdən sonra kolxozda çalışıb, kənd kitabxanasında müdir olub. Azərbaycan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsində təhsilini davam etdirib (1960-1965). Təyinatla Kəlbəcər rayonunun Lev kənd orta məktəbinə müəllim göndərilib (1965-1967). Seyidlər kənd orta məktəbində direktor olub (1967-1993). Qarabağ münaqişəsi dövründə ailəlikcə Gəncəyə köçüb orada məskunlaşıblar. Bir müddət Kəlbəcər təhsil şöbəsinin metodisti işləyib.

Bədii yaradıcılığa orta məktəbdə oxuyarkən başlayıb. İlk mətbu şeri «Dəyişməmişəm» 1958-ci ildə Kəlbəcər rayon qəzetində («Yeni həyat uğrunda») dərc olunub. Respublika mətbuatında vaxtaşırı çıxış edib. «Haqqa qardaş yaranmışam» (1985), «Allahsız dünya» (1992) «Vətən bizi bağışlamaz» (1995), «Qaldı ürəyimdə dağı dağların» (1997), «Nə yaman aldatdın Bəhməni, dünya» şeir topluları nəşr olunub. Şairin yaradıcılığından iki bənd təqdim edirik:

Dünya kiminə kef, kiminə dəhşət,

Bunları qanana yazığım gəlir.

Duyub düşündükcə ömrün sonunu,

İnsanam, insana yazığım gəlir.

Yaxud da

Məni anlaya bilən,

Bir insan axtarıram.

Qəlbimi qana bilən,

Bir insan axtarıram!

«Azərbaycanın bu il qalib olmaq sansı var»

Yan Ola Sand: «Eurovision»dan böyük bir layihə həyata keçirmək istəmirik»

«Eurovision» mahnı müsabiqəsinin icraçı rəhbəri (exectuve supervisor) Yan Ola Sandın APA-ya müsahibəsi

- Çıxışınızda dəfələrlə Azərbaycandakı şounun çox özünəməxsus və möhtəşəm olacağını bildirmisiniz. Bu il müsabiqədə müxtəlif yaş kateqoriyalı təmsilçilərin yarışmasına necə baxırsınız? Sizcə bu yarışmada müvafiq bir yaş həddi olmalıdırmı?

- Bu hal olduqca sevindiricidir və bu onu göstərir ki, müsabiqə daha fərqli və müxtəlif insanları, kateqoriyaları, etnik mənsubiyyətləri cəlb edir. Nəticə isə belədir ki, yarışma daha da maraqlı olur. Bir şeyi qeyd etmək lazımdır ki, bu mədəniyyət tədbiri üçün çox vacib bir faktordur və müxtəliflik tamaşaçılara da geniş şanslar verir.

- Avropa Yayım Birliyi tərəfindən «Asiavision» musiqi yarışmasının keçirilməsi nəzərdə tutulur. Bu layihənin «Eurovision»a rəqib olmasından narahat deyilsiniz ki?

- Bu yarışmanı keçirmək EBU deyil, EBU-nun digər ölkələrdəki qardaş təşkilatları tərəfindən həyata keçiriləcək. Onlar «Asiavision» etmək istəyindədirlər, amma bu layihənin konsepsiyası başqa cür olacaq. «Asiavision»un canlı yayımı, tamaşaçı səsverməsi olmayacaq. Ümumilikdə, onu deyə bilərəm ki, «Eurovision2dan böyük, dünyanı əhatə edəcək bir layihə etmək fikrində deyilik. Ərəb ölkələri və Cənubi Amerika bu cür layihələrə çox maraqlıdır, onlar belə bir şey yaratmaq istəyirlər. «Eurovision» bu gün necə işləyirsə, bundan sonra da ideal formada işini davam etdirəcək. «Asiavision»u isə Asiyada EBU-nun tərəfdaş təşkilatı həyata keçirəcək.

- Builki 42 mahnını dinləmisiniz və fikriniz necədir? Bu il bir çox mahnılar ölkələrin öz dilində səslənəcək. Sizin buna münasibətiniz necədir?

- Mahnıların hər biri üslub baxımından seçilir. Mən təmsilçilərin öz dilində oxumaq azadlığını yüksək qiymətləndirirəm. Onların bir çoxu öz dilində oxuyur və milli alətlərdən istifadə məni sevindirir. Hər il olduğu kimi builki müsabiqənin də mahnıları cəlbedicidir.

- Maraqlıdır, «Eurovision» mahnı müsabiqəsiin rəhbərliyini icra etdikdən sonra hansısa iştirakçıya səs vermisinizmi?

- Bəli, səs vermişəm, amma kimə səs verdiyini açıqlamayacağam. Qoy bu sirr olaraq qalsın:

- Hər il olduğu kimi, bu il də bukmekerlər müsabiqə iştirakçılarının şanslarını dəyərləndirir, «Eurovision» pərəstişkarları arasında səsvermə keçirilir. İsveç təmsilçisi Loreen hər iki səsvermədə ilk yerdədir. Sizin fikrinizcə, bu nəticə doğru ola bilərmi?

- Bu marağa hər zaman çox diqqətlə yanaşıram. Doğrudur, bu il İsveçin mahnısı çox diqqət qazanıb. Ənənəvi olaraq, həm «Ogae»in, həm bukmekerlərin səsverməsini izləyirəm. Bu gün həqiqətən də çox adam İsveçdən danışır. Amma bir məqama diqqət çəkmək istəyirdim, çox illər olub ki, kimsə favorit sayılsa da, həmin iştirakçı aşağı yerlərdən birini tutub. Ötən il Böyük Britaniya, Fransa, İrlandiyaya da maraq çox idi və bütün səsvermələrdə ön sıralarda idilər. Ən vacib iki həftə hələ qabaqdadır, bu müddətdə böyük dəyişikliklər ola bilər. Həm də münsiflər heyəti var, onların fikri hələ məlum deyil.

- Bu il «Eurovision»un 60-cı mahnısı qalib olacaq. Növbəti illərdə də belə hallar baş verdiyi təqdirdə hansı addımı atmaq fikrindəsiniz?

- Bununla bağlı mexanizmimiz var və belə olacağı təqdirdə biz müvafiq addımlar atacağıq. Belə deyim, əgər belə bir hal baş versə, o zaman eyni bal toplamış ölkələrə verilən 12 balların çoxluğu hesablanacaq və daha çox 12 bal qazanan ölkə qalib olacaq.

- Azərbaycanın ikinci il dalbadal «Eurovision»da qalib gəlmək şansı varmı?

- Aydındır ki, Azərbaycan müsabiqəyə qatıldığı ildən bəri «Eurovision»a böyük maraq göstərir. Ümumiyyətlə, ev sahibi olan ölkənin üstünlüyü ondadır ki, hər zaman diqqət mərkəzində olur. Əlbəttə ki, Azərbaycanın bu il də qalib gəlmək şansı var.

- Siz bu müddət ərzində Azərbaycana çox gəlib-getmisiniz. Layihə bitdikdən sonra «Odlar Yurdu» üçün darıxacaqsınız?

- Darıxacağam, amma mən yenə də Azərbaycana gələcəyəm. Azərbaycana və özümüzə qarşıda gələn möhtəşəm yarışmada uğurlar diləyirəm.

Uğur

Xalq Cəbhəsi.- 2012.- 8 may.- S.15.