«İndiki
zamanda hər şeyi maddiyyat həll edir»
Səbuhi
Hamletoğlu: «Saz milli dəyərdirsə, onu
bayrağımız kimi qorumalıyıq»
Müsahibimiz gənc aşıq
Aşıq Səbuhi Hamletoğludur
- Son
illər aşıq sənətinin UNESCO-nun «Qeyri-Maddi İrs»
siyahısına salınması bu sahədə bir canlanma əmələ
gətirsə də, irəliləyiş yavaş gedir.
Aşıqların konsertləri az-az olur, telekanallarda
aşıq musiqisinə az yer verilir. Bunun səbəbləri nədir?
-
Aşıq Sənəti milli dəyərlər kimi
siyahıda yer aldı, amma hazırda maddi durum və gənclərin
istəyi daha qabarıqdır. Buna görə də
aşıqlar az konsert verir və yenilikləri azdır.
İndi müasir zamandır və zamanla ayaqlaşmaq
lazımdır. Amma bizdə müasirliyi qəbahət bilirlər
aşıqlarımız. Bu səbəbdən də mən bu
prinsiplərə qarşı çıxıram və öz
yaradıcılığımla sübut edirəm. Musiqilərim
bunun bariz nümunəsidir.
- Bu
gün Azərbaycanda aşıq sənəti bölgələr
üzrə ayrılır: Qazax-Borçalı, Şirvan, Cənubi
Azərbaycan və Göyçə aşıq məktəbi…
Siz özünüzü hansı bölgənin aşıq sənətinə
aid edirsiniz?
- Mən
özüm Qərb aşıq məktəbi, yəni
Qazax-Borçalı kimi qeyd etdiyiniz məktəbin şagirdiyəm.
Ustadım Gədəbəy aşıq məktəbinin
ustadlarından biri olan Aşıq Zirəddin Hüseynov olub.
Qeyd edim ki, aşıq Zirəddin instrumental solo saz
ifaçılığında öz damğasını
vurmuş ustadlardandır, fəxr edirəm ki, onun şagirdiyəm.
-
Aşıq Zülfiyyə müsahibəsində ağır
ittiham irəli sürüb: «Rayonlardan gələn
aşıqlar harada gecələyir, nə yeyir, nə
içir, hansı puldan geri dönür, bunlardan
Aşıqlar Birliyinin xəbəri yoxdur»… Yəni,
Aşıqlar Birliyində də digər yaradıcı qurumlarda
olduğu kimi ciddi problemlər var?
-
Zülfiyyə xanımın dedikləri ilə razıyam. Həqiqəti
vurğulayıb. Bizim elə gənc
ifaçılarımız var ki, hazırda efirdə olan bəzi
«aşıqlarımızdan» qat-qat güclü və
professionaldırlar. Amma onların şəhərə gəlişi
və onlara qarşı olan qayğısızlıq bu cür
sənətkarları sənətdən küsdürür.
Qeyd etdiyiniz qurumda heç mənim özüm də qeydiyyatda
deyiləm. Bilirsiniz, indiki zamanda hər şeyi maddiyyat daha
çox həll edir. Sənət onlar üçün ikinci dərəcədədir.
- Bir
müddət əvvəl «Az yekə qızsan» adlı bir layihəniz
çıxdı ortaya. Meyxana ilə sazı sintez eləyəndə
qarşınıza məqsəd nəyi qoymuşdunuz?
Ümumiyyətlə saz hara, meyxana hara?…
-
Çox mükəmməl sualdır. Qeyd edim ki, bizim sazın
imkanları çox genişdir. Sizi inandırıram ki, milli
sazımızda dinlədiyiniz müxtəlif janrlı musiqiləri
ifa etmək mümkündür. Sadəcə əziyyət
çəkib bu işi püxtələşdirmək
lazımdır. Buna görə də aşıqlarımız
həmişə geridədirlər. Onlar yalnız maddi gəlir
və həftədə neçə toy idarə etməyi
düşünürlər. Sənəti düşünən
yoxdur. Bəli, mən bu yeniliyi etdim. Qeyd edim ki, bu cür sintez
Namiq Qaraçuxurlu tərəfindən ilk dəfə
reallaşdı. Növbəti addımı isə mən
tanınmış gənc meyxanaçı Orxan Dənizlə
birlikdə atdım. Layihəmiz çox böyük səs-küyə
səbəb oldu. Bizim bir sıra
«aşıqlarımız»ın qınağına səbəb
olduq. Amma nəticə nə oldu? Bizim layihənin səsi uzaq
Rusiyadan, Avstriyadan, Türkiyədən və digər ölkələrdən
gəldi. Buna yalnız sevinmək lazımdır. Bizim millətin
bir zəif xüsusiyyəti var. İrəli gedənin
ayağından dartırlar geriyə. Amma buna rəğmən
öz layihələrimlə Türkiyə şou-biznesində
və həmçinin müasir musiqi aləmində öz
sözümü deyirəm. Buna son ifa etdiyim FANTAZİYA
instrumental parçam əyani misaldır. Hazırda Türkiyənin
4 ən tanınmış radiolarında musiqim səslənir,
hit-paradlarda layiqli yerini tutur. Dünya musiqiçilərinin
reytinq kataloqunda mən düz 2 həftə TOP 40-lıqda
birinci yeri tutdum. Bu nədir bəs? Bu Azərbaycan
sazının uğuru deyilmi? Mənim bir idealogiyam var:
Bütün Avropa Azərbaycan saz musiqisini dinləyəcək
və bu sənətim qarşısında baş əyəcək.
- Bəzi «aşıqlar»ın kafelərdə saz kimi milli dəyərimizi içki məzəsi eləyirlər. Bunu necə dəyərləndirmək olar: sizcə, dəyərlərin aşınması, yoxsa?!….
- Tamamilə düzgün buyurdunuz. Bu çox pis haldır. Bunu nəinki saza, birmənalı şəkildə sənətə təhqir kimi qəbul edirəm. Əgər saz Azərbaycanın milli dəyəridirsə, onu bayrağımız kimi qorumalıyıq. Çünki Azərbaycanın milli dəyərinə hörmətsizlik edən kəs, elə dövlətə hörmətsizlik etmiş olur. Təəssüflər olsun ki, hazırda sənətdə elə üzdəniraq özünü aşıq adlandıran insanlar var. Dəhşətlisi odur ki, bizim teleməkanlar onların reklamına böyük şərait yaradır. Burdan belə çıxır ki, bizim xalqa sənətkar yox, sazda klonluq edənlər lazımdır. Çox təəssüflər olsun.
- Bəs, siz özünüz el şənliklərinə gedəndə hansı kriteriyalara fikir verirsiniz?
- Düzünü desəm, el şənliklərinə getməyə bir o qədər vaxtım olmur. Sənətlə əlaqəli işlər çox olduğu üçün və böyük layihələrə hazırlaşdığımdan bir o qədər vaxt tapa bilmirəm. Çünki studiya işlərim çox ağırdır. Amma məclislərə dəvət alıram. Bu məclislər elit məclislər də olur, sadə vətəndaşların da məclisi olur. Amma mən həmişə məclisdə saza hörmətlə yanaşmağı çox önəmsəmişəm. İndiki zamanda aşıq özünü tam göstərə bilmir. Amma çalışırıq restaranın şərtlərini də nəzərə alaq. Məni dəvət edənlər sənətimi sevənlərdir və mənim ifamda eşitdikləri musiqiləri canlı olaraq eşitmək istəyirlər və mən də sevə-sevə dəvət aldığım məclisdə onlar üçün ifa edirəm.
- Yeni hansı layihə üzərində işləyirsiniz?
- Hazırda çox böyük layihə üzərində çalışıram. Qeyd edim ki, bu gördüyüm iş Azərbaycanda analoqu olmayan bir iş olacaq. Öncədən demək istəmirəm. İnşallah, sizin özünüz buna şahidlik edəcəksiniz.
Söhbətləşdi:
Oktay Hacımusalı
Xalq Cəbhəsi.- 2012.- 13 oktyabr.- S.13.