İtmiş qiblə…
- Gedirsən?!.. — Hə… gedirəm… — Demək,
fikrin
qətidir?!..
— deyə, yaşlı kişi titrəyən əllərini qarşısında dayanan qadının həyacandan pörtmüş yanaqlarına toxundurdu. Qadın onun əlini
ovucları arasına alaraq, əvvəlcə dodaqlarına
yaxınlaşdırıb xəfifcə öpdü, sonra sinəsinə
basaraq hönkürdü. Kişi də, yaz
buludu kimi dolmuşdu. Bu halını qadın hiss etməsin
deyə, tez-tez başını qaşıyaraq,
bığlarının ucunu dişləri arasına alib
çeynəyirdi. O, sudan sahilə
atılmış balıq kimi, sanki ölümün pəncəsindən
qurtulmaq üçün ağzını geniş açaraq
dərindən nəfəs alırdı. Qadın
isə qəmli baxışlarını kişinin üzünə
dikərək, gözlərini qırpmadan ona baxırdı.
Elə bil, onun şəklini son dəfə
gözlərinin yaddaşına köçürmək istəyirdi.
Kişi həyacanını gizlətmək üçün
zorla da olsa gülümsəməyə
çalışdı:
- Niyə
mənə belə baxırsan?!..
Qadının dodaqları titrədi.
- Bilirsən, mən qadın olduğumu səninlə keçirtdiyim bu qısa müddətdə anladım. Qadın ömrü yaşamamışdım axı… Həmişə arzulamışdım ki, atamdan, anamdan, balamdan yaxın bir kimsəm olsun, yəni ağılsız odla, ocaqla oynayan, ağacın altında yox, üstündə oturum. Özüm kimi duysun hər şeyi. Qız vaxtı düşünürdüm ki, kaş şikəst adama ərə gedim, amma mənimlə danışan dili olsun.
- Olmaya, arzuna çatmısan? — deyə kişi gülümsədi?
- Ehhh… —
qadın əlini havada yellədi.
- Ərə
gedəndən sonra iş-gücüm o qədər
artmışdı ki, az qalırdım
doğduğum uşağımı da özüm tutum. İşləməkdən əlimin qabarıyla,
dabanlarımın döyənəyi çütə
qoşulan öküzün dırnaqlarından da betər
olmuşdu.
- Hə,
mənimlə danışan dili vardı ərimin, amma
çox zəhərli idi o dil. Arada fikirləşirdim ki, ilan
zəhəri toplayanları axtarım tapım, bəlkə ərimin
məni danlayanda ağzından ətrafa səpələnən
ağız suyundan heç olmasa
dolanışığımız üçün bir şey
çıxara bildim. Onun dili ilan zəhərindən
də kəsərliydi. Arada
xoşdamarı tutanda, guya məni öpüb-əzizləmək
istəyir, üstümə elə gəlirdi ki, elə bilirdim
məni döyməyə gəlir. Hər
zülmünə dözürdüm, nə etməliydim,
özüm seçmişdim onu, həm də bircə
balamı atasız qoymaq istəmirdim.
- Siz mənim
çəkdiyim rəsmləri görmüsünüz də?
— deyə qadın, nədənsə, birdən-birə
söhbəti dəyişmək istədi.
Sonra da
cavab gözləmədən:
- O rəsmlərdə
işlətdiyim bütün rənglər öz həyatımın
ağlı-qaralı cizgiləridir. O rəsmlərin
hamısı mənim özümdür. Onları
ancaq mən ayırd edə bilərəm, başqa heç kəs.
- Mən
səni başa düşürəm, — deyə kişi
yüngülcə qadının çiyinlərinə toxundu.
Biz hər ikimiz hərbçiyik, axı, sən
həyatla döyüşmüsən, mən isə
düşmənlə.
- Hə,
elədir… Amma mənim düşmənlərim
daha qorxunc olublar, axı onlar özümkülərdir. Sənin düşməninə nə var ki, bilirsən
bu sənin düşmənindir, onu öldürməsən, o
səni öldürəcək. Mən isə
həmişə məğlub olmuşam. Qəribədir,
qız vaxtı arzulamışdım ki, kaş mən də
tibb bacısı olaydım, sevdiyim oğlan da hərbiçi
olaydı. Hərbiçiylə cəbhədə
bir olaydıq, yeri gələndə ona dəyəcək
güllənin qabağına sinəmi verərdim. Görürsən, neçə illərdən sonra
arzum çin oldu, özüm hərbiçinin qəfil
gülləsinə tuş gəldim… özü də düz
ürəyimin başından vurdu, — deyə qadın
gülümsədi.
- Gör,
neçə ildir ki, bu görüşün həsrətindəydik,
mən səni ilk dəfə gördüyüm andan iyirmi ilə
yaxın bir vaxt keçib. Bu iyirmi ildə
yalnız bircə dəfə görüşmək qismətimiz
oldu. İndi də ayrılırıq,
özü də bu ayrılığın əbədi
olacağını düşünəndə
damarlarımdakı qanım da donur.
-
Neçə illərdi ki, xəyallarımda bu sakit
otağı tikirdim, toz-torpağını silirdim,
divarlarını öpürdüm, yerinə xalça-palaz əvəzinə
çəkdiyim rəsmlərimi döşəyirdim. Qapısı, pəncərəsinə qıfıl
axtarırdım ki, tanrıdan başqa heç kəsin
açarı düşməsin bu qıfıla. Axır ki, arzuladığım və xəyallarımda
yaşatdığım bu otağı qurdum. Xoşuna gəlirmi, necə «inşaatçıyam»,
qurban olum? — deyə qadın onun sinəsinə
sığındı. Kişi gözlərini otağın
bütün künc-bucağına dolandiraraq, diqqətini
qoşaçarpayıda tər-təmiz, amma
qırış-qırış olmuş yataq dəstinə
dikərək, dərindən köks ötürdü: — Sən
yanımdasan, ömrümdəsən… Səsini eşidirəm,
rahat oluram, elə doğmasan ki mənə, anamın
laylası qədər… Niyə ürəyimin bu
boyda yetim olduğunu duymamışdın? Mən
səni axtarırdım. Nə olar, söz
ver ki, məni tərk etməyəcəksən, sən bu
şəhərdən kənara çıxmayacaqsan. Çıxırsansa, çıx ürəyimin
başına, daraş mənim ömrümə.
- Elə
istəyirəm, bu dəqiqə, elə bu an mənə deyəsən
ki, heç kəs ürəyimi belə öpməyib,
heç kimi bu qədər ürəkdən sevməmişəm.
Və sonra da deyəsən: — axı, nə verəcək bu
sevgi bizə, nə qədər gec deyil uzaqlaş, qaç məndən.
Qadın xəstə adamlar kimi zarıdı:
- Bu
gün bildim sənə nə qədər bağlı
olduğumu. Ürəyim elə sızlayır ki… Sən də çalış unutmayasan məni.
Sən mənə hamıdan dotmasan. Sənə tərəf gələn yol çox uzun
oldu e… özündə deyirdin axı, bu yol çox uzun yoldur.
Bəs, niyə görüşümüz bu qədər
qısa oldu.
-
Çox şükür ki, sat və salamat gəldin, — deyə
kişi qadını bərk-bərk sinəsinə
sıxdı.
- Sən
keçirtdiyin şissləri mən də keçirirəm. Yox, məncə tələsmədik, şər
şey vaxtından oldu. Sənə
demişdim, axı, sən mənim tanrı payımsan,
tanrım tərəfindən mənə göndərilmiş
bir mələksən. Görürsən,
Allaşım necə qovuşdurdu bizi?
- Mən
bura gəlincə nələrdən keçdim bir Allah bilir. Allahım yol açdı, çünki məqsədim,
niyyətim təmiz idi. Gəldim ki, sənin də ürəyin
sakitləşsin, məni az da olsa
tanıyasan, biləsən ki, mən səni nə qədər
sevirəm. Bundan sonra mənim haqqımda nə
düşünürsən, düşün, özün bilərsən.
Mən sevgiyə Allahıma inandığım
qədər inanmışam, amma dadını bilməmişəm.
İndi anladım ki, bir-birinə qovuşanlar
necə də xoşbəxtdirlər. Hər
gün yuxularımda, xəyallarımda yaşadırdım səni.
Bəzən xəyallarımda səni itirirdim,
yenidən tapanda qucaqlayırdım, zəhmli
baxışlarından öpə-öpə əriyirdim; —
heç kəsə verməyəcəyəm səni —
deyirdim. Ancaq sözlərim boşluqda əks-səda
verən səs kimi yenidən özümə
qayıdırdı. Həmişə
düşünürdüm, sənə necə müraciət
edim, ömrüm, canım, həyatım, rəsmlərimmi
deyim?! Fikirləşirdim ki, yox, bunların
hamısı sənə olan sevgimin yanında çox
cılız görünər. Sən
bunların hamısından çox güclüydün. Bəlkə, elə Allahım deyim sənə?!
Biz bir az da gec görüşsəydik,
inan ki, dəlixanalıq olacaqdım. Axı, sən
həmişə deyirdin, deyirdin ki, məni sevənlərin
axırı dəlixanalıq olur. Mən dəlixanalıq
olmamaqçün buraları tərk edib gedirəm. Səndən bir xahişim var, məni xatırlayanda
doğulduğum o torpağa baş çək. O, həmin
torpaqdır ki, mənim uşaqlıq illərim keçib,
orada ata-anamın ruhları dolaşır. Onların
ruhları, qoy sənə duaçı olsun. Mən isə ömrümboyu bu otağın
havasını, sənin nəfəsin qarışan
otağın havasını, ciyərlərimdə
saxlayacağam, saxlayacağam ki, qoy bir də heç zaman
burnuma yad nəfəsi dəyməsin. Bir də,
səni hələ «doğmayacağam», ətimi-qanımı
yedirəcəyəm, gözümün suyunu içirəcəyəm,
canımdan ayırmayacağam səni. Darıxarsan mənim
üçün, nə olar… Qadının bu sözləri
kişini yamanca kövrəltdiyindən: — Gözlərimin dərinliyində
boğulub batacağına və səni oradan sevgimlə
çıxaracağıma söz verirəm. Sənin
gözlərində hara kimi üzəcəyimə tam əmin
deyiləm. Kaş, gözündəki ləpələr
məni sahilə çırpmayaydı. Mən
səni bağrıma basıb baxışlarımla gözlərindəki
«iz»ləri yuyub aparardım və elə bu andaca, «Getmə
uzaqlara, qal sənə qurban…» mahnısını oxuyardım.
Amma sənin inadına bələd olduğum
üçün, bu inad qarşısında çox
gücsüzəm. Barı, gedən zaman söylə,
hansı tərəfə gedirsən, mənim qibləm hara
olacaq, mən üzümü hayana tutum?!..
Qadın çantasından çıxartdığı əl
dəsmalıyla yanağından süzülən
gözyaşlarını silərək son dəfə
gülümsədi və bir söz demədən otağı
tərk edib getdi…
Faiq Balabəyli
Xalq Cəbhəsi.-
2013.- 22 avqust.- S.14.