Xocalı faciəsi...

1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə Xocalı şəhəri yerlə-yeksan edilib, dinc əhaliyə vəhşicəsinə divan tutulub. Bütün sivilizasiya normalarına zidd olan bu qanlı aksiyanı erməni silahlı dəstələri keçmiş SSRİ-nin Xankəndində yerləşdirilən 366-cı motoatıcı alayının hərbi qulluqçularından və zirehli texnikasından istifadə etməklə törədiblər. Həmin alayın şəxsi heyətində milliyyətcə erməni olan 40-dan çox zabit və gizir vardı. 613 nəfərin, o cümlədən 106 qadının və 63 uşağın həyatına son qoymuş, 8 ailəni tamamilə məhv etmiş, 487 nəfərin şikəst olması, 1275 sakinin girov götürülməsi, onların 150 nəfərinin, o cümlədən 68 qadının və 26 uşağın taleyinin məlum olmaması ilə nəticələnən bu kütləvi qırğını törədənlər hələ də azadlıqdadırlar. Bəşər tarixində soyqırım aktları əvvəllər də olub: Xatın, Liditse, Oradur hadisələri bu qəbildəndir. Lakin Xocalı soyqırımı bu faciələrin ən dəhşətlisidir...

Amma hər il Xocalı soyqırımının ildönümü ərəfəsində bütün erməni saytları bu faciənin azərbaycanlılar tərəfindən törədildiyini iddia edən saxta və əsassız arqumentlər gətirməklə öz cinayətlərini ört-basdır etməyə cəhd göstərirlər. Lakin özlərini çaşdıraraq bilmədən cinayəti etiraf etməyə məcbur olurlar. Məsələn, Levon Məlik-Şahnazaryan və Hayk Demonyanın "Xocalı işi: xüsusi qovluq"u (Yerevan, 2002) ilə tanış olduqda bu məqamları aşkar edə bildik.

"... Erməni hərbi birləşmələri Xocalıya artilleriyadan atəş açmağa başladılar. Fevralın 26-sı saat 4 radələrində artıq Xocalıda erməni əsgərlər görünməyə başladılar". "... "Memorial"ın (Rusiyanın "Memorial" hüquq müdafiəsi mərkəzi - C.) hesabatında deyilir ki, Xocalıya edilən hücumdan sonra orada 200-300 insan evlərin zirzəmisində gizlənmişdilər və onlar Xankəndinə aparıldı..." "... Xocalı əməliyyatından sonra "Arsax"ın azadlığı uğrunda döyüşən dəstələr şəhərdə 11 ölü tapıblar, o cümlədən 1 uşaq və 4 qadın meyidi..." "... Xankəndində yerləşdirilən 366-cı motoatıcı alay Xocalı qaçqınlarının daşınması ilə məşğul idi. "Memorial"ın hesabatında deyilir ki, Xocalıya hücumda 366-cı alayın hərbi texnikası da iştirak edib..."

"... 1992-ci ilin yanvarında Şuşa, Xocalı, Kosalar və Canhəsən kəndləri istiqamətindən Xankəndinə raket-artilleriya atəşləri açıldığından MDB birləşmiş hərbi qüvvələrinin baş komandanı marşal E.Şapoşnikovun əmri ilə 366-cı alay Xankəndində yerləşdirildi ki, onun təhlükəsizliyi təmin olunsun..." Vertolyot eskadrilyasının komandir müavini mayor Leonid Kraveç: "Fevralın 26-da mən Xankəndindən yaralıları aparırdım və geriyə Əsgərandan qayıtdım. Diqqətim aşağını çəkdi və əmr etdim ki, vertolyotu endirsinlər. Aşağıda 200-ə yaxın insanın öldürüldüyünün şahidi oldum..."

Bütün bunlar o demək deyilmi ki Xocalı qətliamı erməni və rus hərbçiləri, xüsusən də 366-cı motoatıcı alayın köməyi ilə törədilib? Bu faktları erməni başbilən politoloqlarından olan Levon Məlik-Şahnazaryan və Hayk Demonyan yazaraq elə öz saytlarında yerləşdiriblər.

Erməni ziyalılar da Xocalı qətliamını erməni xalqının qəhrəmanlığı kimi qələmə veriblər. O müdhiş hadisəni öz əsərlərində dönə-dönə xatırladaraq dünya ictimaiyyətinə bir daha vəhşiliklərini sübuta yetirmiş olublar. "... Bu şaxtalı qış şəhərində Daşbulaq yaxınlığındakı bataqlıqdan bizdən ölülərdən 1 kilometrlik körpü qurmaq tələb olundu. Körpüdən mən keçmək istəmədim. Onda polkovnik Ohanyan mənə işarə verdi ki, qorxmayıb meyitlərin üstündən keçim. Bu, müharibənin qanunlarından biridir. Mən ilk addımımı 9-11 yaşlı qız meyitinin qanlı sinəsi üstünə qoyub addımlamağa başladım. Mənim ayaqqabılarım və şalvarım bu "körpü"nü keçənə kimi tamamilə qana batdı. Beləliklə, mən 1200 meyiti belə addımladım". "... Martın 2-də Qaflan erməni qrupu (meyitlərin yandırılması ilə məşğul olurdular - C.) 2000-ə yaxın monqol (türklər) rütbəlilərin meyitlərini yığıb Xocalıdan 1 kilometr uzaqda ayrı-ayrı topalarla yandırmağa başladılar. Axırıncı yük maşınında boyun nahiyəsindən yaralanmış 10 yaşında qız uşağı gördüm. Diqqətlə nəzər yetirəndə gördüm ki, hələ də yavaş-yavaş nəfəs alır. Şaxta, aclıq və aldığı yaraya baxmayaraq, uşaq hələ də yaşayırdı. Mən heç vaxt ölümdən qorxan bu uşağın gözlərini unuda bilmirəm. Sonra bir əsgər, deyəsən, onu Tiqranyan deyə çağırırdılar, onun qulağından tutub sürüyərək mazutlu gölməçədə mazuta bulaşdırdı, sonra isə yandırdı. Bu vaxt ətrafda kömək üçün qışqıran birinin səsini eşitdim. Mən artıq qabağa gedə bilmirdim. Şuşanın azad edilməsinə qatılmaq istəmirdim. Buna görə mən geriyə qayıtdım. Onlar isə Xaç naminə öz yollarını davam etdilər..." Dayd Xeriyan, "Xaç naminə" kitabından (Beyrut, 2000-ci il. Xocalıdakı döyüş haqqında səh. 26, 62, 63.)

"... Ancaq ermənilər bu sətirlərdən qürurlana bilərlər. Mən özüm də vətəndaşlıq və müqəddəs kişilik borcuma görə bu işlə məşğul oldum ki, monqollardan qisasımı alım. Mən və Xaçatur onların saxlandığı zirzəmiyə daxil olanda artıq əsgərlərimiz bir uşağı pəncərənin çərçivəsinə tikmişdilər. Onun çox səs-küy etməməsi üçün ölmüş atasının dərisini qoparıb ağzına soxmuşdular. Sonra mən 13 yaşlı bir türkün baş, sinə və qarnından dərisini qopardım. Təxminən 7 dəqiqədən sonra uşaq qan itkisindən öldü. Mən birinci dərəcəli həkim kimi humanistəm, ona görə də uşağın başına gətirdiyim zülmlərdən xoşbəxtlik hiss eləmirdim. Lakin daxilən sevinirdim... Xaçatur uşağın cəsədini tikə-tikə doğradı və itlərə yem kimi atdı. Həmin axşam biz daha 3 türk törəməsinin başına həmin oyunu açdıq. Mən patriot, vətəndaş, erməni borcunu yerinə yetirirdim.

Xaçaturun və digərlərinin gözlərində mən güclü qisas mübarizəsi görürdüm. Sonra mayor Suren (uşaqlıq dostum) mənə dedi: "Biz vəhşi deyilik, lakin soyuqqanlı olmalıyıq. Türk cəlladların əlində qətlə yetirilən ermənilərin ruhları sakitləşib, şad olmalıdı". Ertəsi gün biz kilsəyə getdik. Orada 1905-ci ildə ölən ermənilərin ruhlarına dua oxuduq və dünən gördüyümüz, törətdiyimiz vəhşiliklərə görə Allahdan bizi bağışlamasını istədik. Digər tərəfdən biz Xocalını 30 minlik pislikdən azad etməyə müvəffəq olduq. Surenin evində olarkən arvadı bizə "Cermuk" süzdü və Suren dedi: "Ermənilər doğma torpaqlarını azad edib, böyük Ermənistan yaratmağa borcludurlar. Göylər bizdən tələb edir ki, biz əcdadlarımız qarşısında öz vicdanımızı təmizləyək" (Zori Balayan, "Ruhumuzun dirilməsi" kitabından (1996-cı il,. səh. 260-262).

Xocalı hadisəsindən sonra Avropaya insan orqanlarının satılması prosesinin sürətlənməsi diqqətdən yayınmadı... Aparılan araşdırmalardan məlum olub ki, bu donor orqanları Xocalı soyqırımında əsir və itkin düşən azərbaycanlılara məxsus olub... (Almaniya, Duysburqda nəşr olunan "Blick" qəzeti (1997-ci il). "... Erməni həkimləri Qərbi Avropaya donor orqanları və qan daşınması əməliyyatında iştirakdan yazırlar. Daşınan məhsul Köln və Ştutqartdakı tibb müəssisələrinə gətirilirmiş. Təsadüfi yoxlama zamanı donor orqanlarından bəzilərinin sənədlərinin yerində olmaması polis tərəfindən araşdırma aparılmasına səbəb oldu. Yarımillik araşdırmalardan sonra polis Marvel Qalstyan adlı erməni həkimin izinə düşür. Bu həkim Tuluzdakı hərbi hospitalda işləyirmiş. Eyni zamanda bu işdə əli olan Fransaya qanunsuz miqrasiya olunmuş Sarkis Mnatskanov (o da həkimdir), Prokor Berqer kimi ermənilər müəyyənləşdirilir. Məlum olub ki, əksər hallarda donor orqanlar Ermənistandan Almaniyaya birbaşa daşınırmış. Əsas daşınan orqanlar böyrək, qız böyrəkləri, onurğa beyni, ciyər və donor qanı olmuşdu. Tam məsuliyyətlə demək olar ki, daşınan bu orqanlar erməni əsirliyində olan türklərdən götürülüb...".

Bu haqda amerikalı tədqiqatçı-jurnalist Tomas Qolts "Ötən əsrin qanlı mənzərəsi" (2001-ci il) kitabında göstərib. Kitabda Bakıda erməni əsirliyindən Qırmızı Xaç Komitəsi tərəfindən azad edilmiş Kəlbəcərdən olan mayor Səlim Həsənovun (o, 1993-cü ilin sonunda əsir düşüb, 2000-ci ildə azad olunub) müsahibəsi dərc olunub: "Bir çox mənimlə əsirlikdə olanların (əsasən də gənclərin) onurğa beyinləri götürülərək öldürülmüşlər. Bəziləri isə bir neçə gün keçəndən sonra kameraya qaytarılanda bir gözlə və ya hər iki gözü çıxarılmış formada gətirildilər. Mənimlə eyni kamerada olan 5 qoca və 18 gənc qalmışdı ki, onların da yaşı 35-i keçmişdi".

Dünya mətbuatı erməni vəhşiliyindən yazıb. Fransalı jurnalist Jan-İv Yunet: "Biz Xocalı faciəsinin şahidi olduq, həlak olmuş yüzlərcə dinc sakinin, eləcə də Xocalını müdafiə edənlərin cəsədlərini gördük... Bu, dəhşətli mənzərə idi. Mən müharibələr, alman faşistləri haqqında çox eşitmişdim. Lakin 5-6 yaşlı uşaqları, dinc əhalini qətlə yetirən ermənilər faşistləri də geridə qoymuşdular..."

Rusiyanın "İzvestiya" qəzetinin müxbiri V.Belıx: "Ağdama vaxtaşırı cəsədlər gətirilir. Ermənilər həlak olmuş bu insanların cəsədlərinin müqabilində qarşı tərəfdən diri adamları girov götürürlər. Gecənin qaranlığında bu insanların çıxarılmış gözlərini, kəsilmiş qulaqlarını, dərisi soyulmuş, bədəndən ayrılmış başlarını görəndə adam dəhşətə gəlir. Bir neçə cəsədi kəndirlə bir-birinə bağlayıb zirehli transportyora qoşaraq sürümüşdülər..."

"Sandi tayms" qəzetinin müxbiri: "Erməni əsgərlər yüzlərcə azərbaycanlıya divan tutmuşlar... Ermənilər bu insanlara fasiləsiz atəş açır, sonra onları süngülərlə dəlik-deşik edir, bıçaqla doğrayırdılar. Bir oğlanın qulağı kəsilmişdi..." "Vaşinqton post"un müxbiri: "Cəsədlər arasında 2 uşaq və 3 qadın meyiti vardı. Onlardan birinin sinəsinə yaxın məsafədən atəş açılmışdı. Ağdam hospitalına gətirilmiş 120 qadının çoxunda süngü yarası vardı..." Parisdə çıxan "Le Monde" qəzetinin müxbiri: ".. 3 nəfərin başının dərisi soyulmuş, barmaqları kəsilmişdi..." Londonda çıxan "Tayms" qəzetinin müxbiri: "Gördüyümüz adamların çoxu eybəcər hala salınmış, balaca qızcığazın isə yalnız başı qalmışdı..." Rusiyanın "Memorial" hüquq müdafiə mərkəzi: "Ermənilər hətta ölüləri də təhqir edirdilər. Bir azərbaycanlının diri-diri başının dərisi soyulmuşdu..."

Cavid

Xalq Cəbhəsi.- 2015.- 25 fevral.- S.13.