UNESCO-da Nəsimiyə həsr olunan tədbir keçirilib

 

Mayın 18-də Parisdə UNESCO-nun baş qərargahında Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Turizm Nazirliyinin Azərbaycanın UNESCO yanında daimi nümayəndəliyinin birgə təşkilatçılığı ilə ölkəmizin UNESCO-ya üzv olmasının 25 illik yubileyinin qeyd edilməsi çərçivəsində böyük şair mütəfəkkir İmadəddin Nəsiminin vəfatının 600-cü ildönümü münasibətilə tədbir keçirilib.

Tədbirin açılışında çıxış edən Azərbaycan Respublikası Baş nazirinin müavini Elçin Əfəndiyev görkəmli Azərbaycan şairi mütəfəkkiri İmadəddin Nəsiminin dünya ədəbiyyatı fəlsəfi fikrində oynadığı roldan bəhs edib. Bildirib ki, Azərbaycanın elm mədəniyyət mərkəzlərindən biri olan Şamaxı şəhərində dünyaya göz açan şair 20 min misranı əhatə edən ədəbi irsinin əsas hissəsini ana dilində qələmə alıb. Nəsimi öz yaradıcılığında Azərbaycan xalqının arzu istəklərini, ümumbəşəri dəyərləri, insanın fövqəlbəşəri varlıq olmasını tərənnüm edib. Lakin Nəsimi istedadının miqyası o qədər geniş idi ki, o, öz yaradıcılığı ilə yalnız Azərbaycan xalqına məxsus deyildi. Fransua Rable yalnız fransız xalqına məxsus olmadığı kimi, Uilyam Şekspir yalnız ingilis xalqına, Migel de Servantes təkcə ispan xalqına məxsus olmadığı kimi eyni zamanda, bütün bəşəriyyətə məxsus olduqları kimi, Nəsimi öz yaradıcılığı ilə bütün bəşəriyyəti əsərlərində ifadə edib.

Elçin Əfəndiyev qeyd edib ki, Nəsiminin adı Azərbaycanda əbədiləşdirilib, elm təhsil ocaqlarına, rayon, küçə, meydanlara onun adı verilib, abidəsi ucaldılıb. Azərbaycanın ümummilli lideri Heydər Əliyevin təşəbbüs səyləri ilə hələ SSRİ dövründə Bakının mərkəzində şairin abidəsi ucaldılıb, onun adının əbədiləşdirilməsi üçün çox işlər görülüb. Şair mütəfəkkir İmadəddin Nəsiminin vəfatının 600-cü ildönümünün qeyd edilməsi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən müvafiq Sərəncamın verilməsi bu gün ölkəmizdə şairə verilən yüksək dəyərin göstəricisidir.

Baş nazirin müavini bildirib ki, Azərbaycan müstəqilliyə qovuşduqdan sonra UNESCO ilə ölkəmiz arasında işgüzar, qarşılıqlı hörmətə söykənən əlaqələr qurulub. Bu il 25-ci ili tamam olan həmin münasibətlərin inkişaf etməsində Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti, UNESCO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban Əliyevanın xüsusi xidmətləri var. Mehriban Əliyevanın UNESCO-nun xoşməramlı səfiri kimi fəaliyyəti təkcə Azərbaycanı əhatə etmir, o, Avropa Asiya ölkələrində xoşməramlı səfirin üzərinə düşən ağır məsuliyyətli vəzifəni şərəflə yerinə yetirir.

Azərbaycanın UNESCO yanında daimi nümayəndəliyinin rəhbəri, səfir Anar Kərimov tədbir iştirakçılarına Nəsimi poeziyasının Azərbaycan poetik dilinin inkişafına göstərdiyi böyük təsir barədə danışıb. Qeyd edilib ki, Nəsimi sufilik cərəyanına yaxın olsa da, sonradan hürufiliyin aparıcı simalarından olub. Nəsimi poeziyası vasitəsilə sülhü, tolerantlığı multikulturalizmi müdafiə edib. Hürufilik təlimi əsasında irəli sürdüyü panteist ideyaları üstündə edam olunan Nəsiminin sərdabəsi Suriyanın Hələb şəhərindədir.

Səfir qeyd edib ki, Nəsiminin ölümündən 600 il sonra UNESCO-nun maddi-mədəni irs siyahısına daxil edilmiş Hələb şəhərinin qədim mərkəzi terrorçu ekstremist qüvvələr tərəfindən xarabazara çevrilib, şairin sərdabəsi dağıntılara məruz qalıb. Simvolik səslənsə , sanki ekstremistlər 600 il sonra Nəsimini ikinci dəfə qətlə yetiriblər. Lakin bununla belə Nəsiminin yaddaşlarda yaşayan ideyaları poeziyası, onun tolerantlıq sülh naminə çağırışları heç zaman məhv edilə bilməz.

Sonra bu ilin yanvarında Hələb şəhəri terrorçulardan azad edildikdən sonra İmadəddin Nəsiminin dağıntılara məruz qalmış sərdabəsinin çəkilmiş fotoları nümayiş olunub.

UNESCO baş direktorunun ictimai informasiya xarici əlaqələr üzrə müavini Erik Falt çıxışında bildirib ki, İmadəddin Nəsimi tolerant humanist mövqeyi ilə tarixə düşən şair, rəssam, yazıçı digər incəsənət xadimləri üçün ilham mənbəyi olub. Onun ideya fəlsəfi fikirləri insanların ortaq dəyərlər ətrafında birləşməsini sülhü təşviq edir. Bu, müasir dövrümüzdə öz təsir gücünü itirməyib.

Tədbirin bədii hissəsində Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq Artisti, AMEA-nın müxbir üzvü Firəngiz Əlizadənin Nəsiminin xatirəsinə bəstələdiyi balet konserti nümayiş olunub. Azərbaycan Dövlət Akademik Opera Balet Teatrının solistlərinin rol aldığı xoreoqrafik səhnələr milli-folklor klassik musiqinin sintezi ilə təqdim olunub. Qərb Şərq musiqisinin sintezindən ibarət baletdə tamaşaçılara Nəsiminin mistik sirli aləmi, onun şər qüvvələrə qarşı mübarizəsi nümayiş etdirilib.

Konsert zalının qarşısındakı foyedə İmadəddin Nəsimiyə həsr olunmuş sərgi nümayiş olunub. Sərgidə dünyanın ölməz sənətkarları sırasında şərəfli yer tutan, poeziyamızda yeni, çox əlamətdar bir dövrün başlanğıcı olan, Azərbaycan dilini ədəbi-bədii dil səviyyəsinə yüksəldən qüdrətli sənətkar İmadəddin Nəsiminin zəngin irsini əks etdirən kitablar, müxtəlif rəssamlar tərəfindən çəkilmiş rəsmlər təqdim olunub.

 

Xalq Cəbhəsi.- 2017.- 20 may.- S.16.