Aprel döyüşləri Azərbaycan Ordusunun gücünü bir daha düşmənə göstərdi

Hələ 2016-cı il Aprel döyüşlərindən özünə gələ bilməyən işğalçı Ermənistan yenə də rəsmi Bakını müharibə ilə hədələməkdə davam edir. Belə ki, Ermənistanın Respublikaçılar Partiyası Müdafiə naziri David Tonoyanın Azərbaycanın yeni ərazilərinin işğalıyla bağlı bəyanatını dəstəkləyib.

Jurnalistlərə açıqlamasında partiyanın sədr müavini Armen Aşotyan Azərbaycana müharibəyə başlamamasıyla bağlı mesaj göndərilməsi gərəkliyini bildirib.

“Düşməni yeni müharibəyə başlayacağı halda yeni itkilər verəcəyini başa salmaq lazımdır. “İsgəndər”lərin tətbiqi də burada istisna olunmamalıdır. Müharibə nəticəsi yeni ərazilərin “azad edilməsi” ola bilər”, – deyə o bildirib.

Qeyd edək ki, Vyana görüşündən dərhal sonra Ermənistan Müdafiə naziri David Tonoyan Nyu Yorkda erməni icması qarşısında çıxış edərək, İrəvanın Azərbaycana heç bir torpaq qaytarmayacağını bildirib. O, həmçinin “sülh naminə ərazi” formulu əvəzinə “yeni ərazilər uğrunda yeni müharibə prinsipinə üstünlük verəcəklərini, hücum bölmələrinin sayını artıracaqlarını” açıqlayıb.

Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan Tonoyanın bu bəyanatını dəstəkləyib. Paşinyan nazirin ondan icazəsiz hərəkət etmədiyini bildirib.

Paşinyanla bərabər Daşnaksütyun Partiyası da Tonoyanla həmfikir olduğunu bəyan edib.

Rusiyalı politoloq, tarixçi Oleq Kuznetsov deyib ki, Aprel müharibəsi, hərbi dillə desək, Azərbaycan Ordusunun taktiki əməliyyatıdır. Azərbaycan hərbi fəaliyyətlərlə lokal uğura nail oldu və cəbhə xəttinin müəyyən məntəqələrinin konfiqurasiyasını özü üçün daha əlverişli hala gətirdi.

Onun sözlərinə görə, bu əməliyyatın Azərbaycan Ordusu və ictimaiyyəti üçün mənəvi-psixoloji nəticələrini qiymətləndirmək olduqca çətindir:

“2016-cı ilin aprelindəki döyüşlərdə Azərbaycan Ordusu qələbənin dadını hiss etdi, onun komandirləri isə erməni həmkarları ilə nəinki döyüşməyin, eləcə də onları açıq hücum döyüşündə məğlub etməyin mümkün olduğunu praktik şəkildə gördülər. 2016-cı ilin aprelin əvvəlində qazanılmış uğur Azərbaycanın hərbi-siyasi rəhbərliyinə, zabitlər və əsgərlərə qələbə ruhu aşılamağa imkan verdi. Bu şərtlər qoşunların döyüş hazırlığı və bütövlükdə dövlətin hərbi doktrinasının təyin olunması üçün son dərəcə vacibdir”.

Rusiyalı ekspert Aprel döyüşləri ilə bağlı medalın əks tərəfinin olmasına da diqqət çəkib:

“Əgər tam açıq danışsaq, həmin hadisələr həmçinin qoşunların hazırlığı, xüsusən döyüş meydanında qoşunların idarə edilməsi cəhətdən çatışmazlıqlar və boşluqların olduğunu göstərdi. Bütün bunlar o zaman əsassız itkilərə gətirib çıxardı. Həmin vaxtdan keçən 3 il ərzində Azərbaycan ordusunun rəhbərliyi müvafiq nəticələr çıxardı, kadr rotasiyası və komandir heyətinin yeni hazırlıqları həyata keçirildi, yeni ağır hücum silahlarının alınması hesabına raket artilleriyasının atəş gücü qaldırıldı, döyüş meydanında itkiləri azaltmaq üçün döyüş vəziyyətində silah növlərinin qarşılıqlı əlaqələndirilməsi sistemi yenidən nəzərdən keçirildi”.

Kuznetsovun sözlərinə görə, bütün bunları cəmləşdirdikdə Azərbaycanda yeni qərargah düşüncə tərzi modelinin yarandığını söyləmək olar. Bu döyüşən ordu üçün prinsipial əhəmiyyət daşıyır.

“Bütün bunlar mart ayında keçirilən Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin genişmiqyaslı təlimlərinin nəticələri ilə aydın şəkildə nümayiş edildi. Bütün bunlara görə, Azərbaycan Ordusunun müdafiə ordusundan Qarabağın azad edilməsi uğrunda vuruşan hücum ordusuna çevrildiyi nəticəsinə gəlmək olar”, - ekspert bildirib.

Siyasi təhlilçi yuxarıda qeyd olunanlara əsaslanaraq bildirib ki, 2016-cı ilin əvvəllərində baş verən hadisələr Azərbaycanda hərbi quruculuğun yeni bir məqsədyönlü mərhələyə keçdiyini göstərir, həmçinin Silahlı Qüvvələrin həm hərbi-texniki, həm də mənəvi-psixoloji cəhətdən yeni keyfiyyət səviyyəsinə qalxmasına səbəb olub:

“Həqiqətən, bu gün adi əsgərdən tutmuş Müdafiə naziri və Baş Qərargah rəisinə qədər, Azərbaycan Ordusunun bütün hərbi qulluqçuları özlərini qalib və ərazi azad edən kimi hiss edirlər. Kənardan müşahidə edən biri kimi tam məsuliyyəti ilə deyə bilərəm ki, islahatlar Azərbaycan Ordusunun struktur dəyişikliklərinin final mərhələsinə qədəm qoyub. Tamamilə başa çatmamasına və inkişaf potensialını özündə saxlamasına baxmayaraq, sistemin artıq Azərbaycanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin təyin etdiyi kriteriyalarla uyğun olduğunu söyləmək olar. Bu prosesin – Azərbaycan Ordusunun struktur və düşüncə tərzi cəhətdən yenilənməsinin əsası 2016-cı ilin Aprel hadisələri ilə start götürüb. Bu planda onların tarixi əhəmiyyətini qiymətləndirmək çətindir”.

Ekspert Hikmət Şikarov “Xaq Cəbhəsi”nə açıqlamasında bildirib ki, xalqımız bu tarixi qürurla anır, qəhrəman oğullarımızı fərəhlə yad edir:”Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyev aprel döyüşlərinə xüsusi önəm verərək, onu şanlı tariximiz adlandırdı. Xüsusilə erməni işğalçıları tərəfindən işğal olunmuş torpaqlarımızın 2000 hektar ərazisi Azərbaycan Ordusu tərəfindən azad edildikdən sonra ölkə başçısının cəbhəyanı bölgələrə səfər etməsi və əsgərlərimizlə, zabitlərimizlə görüşməsi, orada yaşayan əhalinin yaşayış şəraiti ilə yaxından tanış olması bir daha xalqımızın mənfur düşmən üzərində əldə edəcəyi növbəti qələbələrə inamını artırdı. Bu baxımdan, dövlət başçısının aprel döyüşlərinin bizim şanlı qələbəmiz olduğunu vurğulaması bu qələbələrin davamlı olacağına, bir qarış torpağımızın belə düşməndə qalmayacağına dair verdiyi mesaj kimi qiymətləndirilməlidir. Aprel döyüşləri dünya ictimaiyyətinə Azərbaycan Ordusunun nə qədər qüdrətli ordu olduğunu bir daha nümayiş etdirdi. Bütün dünya şahidi oldu ki, Azərbaycan Ordusu bu döyüşlərdə necə peşəkarlıq, qəhrəmanlıq, məharət göstərdi. Aprel döyüşləri öz ordusu haqqında yalanlar, miflər uyduran Ermənistanın təbliğatına ciddi zərbə vurdu, erməni cəmiyyətini sarsıtdı.

Ali Baş Komandan İlham Əliyevin həyata keçirdiyi düşünülmüş siyasət nəticəsində bu gün Azərbaycan Cənubi Qafqazın ən güclü iqtisadiyyatına və modern ordusuna sahibdir. İlham Əliyev sistemli şəkildə təmas xəttində, səngərlərdə olur, əsgərlərlə görüşür, onları təltif edir, durumları ilə maraqlanır, onlarla birgə əsgər yeməyi yeyir. Bunlar həm orduda böyük ruh yüksəkliyi doğurur, həm də onun daxilində olan məsələləri öyrənib problemlərin dərhal həll olunmasına şərait yaradır. Bütövlükdə ordu-rəhbər birliyi, ordu-xalq vəhdəti özünün yüksək səviyyədə həllini tapmışdır! Bu vəhdətin sübutunu biz üç il əvvəl aprel döyüşlərində də gördük. Həmin vaxt həyata keçirilən hərbi əməliyyatlar Azərbaycan Ordusunun nəyə qadir olduğunu göstərdi. Gördük ki, bu ordu çox qısa müddətdə qarşısına qoyulan vəzifələri yüksək səviyyədə həyata keçirmək iqtidarındadır. Aprel döyüşləri başlayanda yüzlərlə Azərbaycan gənci hərbi xidmətə çağırış vərəqəsini gözləmədən döyüşmək istəyi ilə səfərbərlik orqanlarına müraciət etdi. Əməliyyat gedən əraziyə bu gəncləri buraxmamaq üçün bir sədd yaratmışdılar. Ermənistan tərəfdə isə Azərbaycan əsgərindən, Azərbaycan silahından qorxub qaçan erməni əsgərlərini saxlamaq üçün sədd çəkmişdilər, hətta onları geriyə qaytarmaq üçün güllə ilə vururdular da! Bərkə düşən kimi erməni hərbçiləri qaçmağa başladılar. Çünki bilirdilər ki, Qarabağ onların deyil və bu ərazidə müvəqqətidirlər! Azərbaycanın Ermənistana tərs silləsi olan aprel müharibəsi həm Dağlıq Qarabağ münaqişəsində indiyədək yaranmış vəziyyəti ərazi baxımından qismən dəyişdi, həm qüvvələr nisbətində baş vermiş ciddi dəyişiklikləri nümayiş etdirdi, həm də çox ciddi psixoloji dönüşə səbəb oldu! Cəmi dörd gün çəkən aprel müharibəsi göstərdi ki, Azərbaycan iqtisadi, siyasi, mənəvi-psixoloji və hərbi cəhətdən düşməndən qat-qat güclü və üstün mövqedədir!

Uğurlu Aprel qələbəsindən daha da ruhlanan Azərbaycan Ordusu iki il sonra daha bir böyük zəfər qazandı. Ötən ilin mayında Əlahiddə Ümumqoşun Ordu tərəfindən Günnüt kəndi və ətraf ərazilərin nəzarət altına alınması bir daha göstərdi ki, əsgər və zabitlərimiz qarşıya qoyulan istənilən tapşırığı yerinə yetirmək əzmindədir. İstər şanlı Aprel döyüşləri və Günnüt zəfəri, istərsə də ötən ilin iyununda və sentyabrında Bakıda keçirilmiş iki möhtəşəm hərbi parad bütün dünya ölkələrinə bir daha göstərdi ki, Azərbaycan hər an öz torpaqlarını düşmən tapdağından azad etməyə qadir ölkədir”.

Xatırladaq ki, 2016-cı il aprelin 1-dən 2-nə keçən gecədən başlayaraq Azərbaycan və Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin Qondarma Dağlıq-Qarabağ Respublikasının hərbi birləşmələri arasında hərbi münaqişə baş verib. Aprel döyüşləri Dağlıq Qarabağda 1994-cü ildə atəşkəs haqqında saziş imzalandıqdan bəri ən şiddətli döyüşlər olub. Döyüşlər Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin qələbəsi ilə nəticələnib, Tərtər rayonunun Talış kəndi ətrafındakı yüksəkliklər və Seysulan kəndi, Cəbrayıl rayonunun Lələ təpə yüksəkliyi və Cocuq Mərcanlı, Goranboy rayonunun Gülüstan kəndi, Tərtər rayonunun Qazaxlar kəndi və Tərtər rayonunun Madaqiz kəndi istiqamətində yollar düşməndən azad olunub.

5 apreldə hər iki tərəfin razılığı və beynəlxalq qurumların müşahidəsi ilə yenidən atəşkəs müqaviləsi imzalanıb. Buna baxmayaraq, Ermənistan tərəfindən dəstəklənən seperatçı qüvvələr atəşkəs imzalanmazdan bir neçə saat sonra onu dəfələrlə pozub. Azərbaycan Respublikasının verdiyi rəsmi məlumata görə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri 2,000 hektarlıq ərazini azad edib.

Cavid

Xalq cəbhəsi 2019.- 4 aprel.- S.9.