Xədicə Zeynalova: əsərləri
Avropanı dolaşan bəstəkar
Özünü təhsilə, yaradıcılığa həsr edib. 1999-cu ildən Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının üzvü olan Xədicə Zeynalovanın mükafat almış "İn memoriam Kara Karayev", "İn memoriam Ludwig van Beethoven", beş hissəli "Qarabağ suita"sı, "Qarabağ həsrəti", "Odlar ölkəsindən şəkillər", solo Arfa və Orkestr üçün konsert, simli kvartet üçün “Miniatürlər”, “Səma” viola və akkordeon üçün duet, Simfonik orkestr üçün “Qarabağ” simfonik poeması, kamera orksteri üçün “Azerbaijani Fairy Tale” və s. bir çox musiqi əsərləri indiyədək Kanada, Fransa, Avstriya, İsveç, Almaniya, İsveçrə, Kipr, İngiltərə, ABŞ, Gürcüstan, Yunanıstan, Türkiyə Oman Sultanlığı və eləcə də bir sıra ölkələrdə ifa olunub. Qeyd etmək lazımdır ki, bəstəkarın bir çox əsərləri Almaniyanın müxtəlif şəhərlərində uğurla ifa olunaraq MDR Radio, WDR Radio, Deutschlandfunk, Radio Bremen, SWR Radio, Cosmo Radio, RBB Berlin Radiolarında yayımlanmışdır.
On yeddi ildir ki, Almaniyada yaşayır. Zəngin mədəniyytə malik olan bu
məmləkətdə Azərbaycan
musiqisini yorulmadan təbliğ edir, almanlara sevdirməyə səy göstərir.
Haqqında söhbət açdığım
Xədicə xanım
Zeynalova Sumqayıt şəhərində ziyalı
ailəsində dünyaya
gəlib. Səkkizinci sinfədək
27 nömrəli məktəbdə
oxuyub. Sonra indiki Sumqayıt Musiqi Kollecinə qəbul olunaraq, dörd il
də orada təhsil alıb. 1994-cü ildə həmin kolleci musiqi nəzəriyyəsi
ixtisası üzrə
fərqlənmə diplomu
ilə bitirib. 1994-1998-ci illərdə Bakı Musiqi Akademiyasının bəstəkarlıq
və musiqişünaslıq
fakultəsində Prof. Xəyyam
Mirzəzadənin sinfində
bakalavr, 1998-2000-ci illərdə
isə magistr dərəcələrinə yiyələnib.
Hər iki dərəcədən
də fərqlənmə
diplomuna layiq görülüb. Eyni zamanda
1995-2005-ci illərdə Sumqayıt
Musiqi Kollecində müəllim işləyib,
musiqi nəzəriyyəsi
fənnini tədris edib. Həmçinin 2000-2005-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və
İncəsənət Universitetində
müəllim kimi çalışıb. 2005-ci ildən Almaniyanın
Detmold şəhərində yaşayır…
Atası Əbdülrəhim Sumqayıtda
yaşasa da Bakıda, İçərişəhərdə
doğulub boya-başa
çatıb. Hərbiçi olub, hazırda
istefadadır. Anası
Əzizə xanım qida sənayesi üzrə mütəxəsisdir…
Xədicə xanım Almaniyada Detmold Konservatoriyasının bəstəkarlıq
şöbəsində təhsilini
davam etdirib və oranı da fərqlənmə diplomu ilə başa vurub. 2006-2012-ci ildə
Almaniyanın Paderborn Universitetində
Doktoranturada ilk azərbaycanlı
bəstəkar və musiqişünas olaraq
"Azərbaycanın 20-ci əsr musiqi mədəniyyəti və
Qərb musiqisinin təmayülləri" mövzusunda
dissertasiyasını böyük
uğurla və fərqlənmə ilə
müdafiə edərək
sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə
doktoru alimlik dərəcəsinə yiyələnib.
Bu Dissertasiya Almaniyada bizim musiqi mədəniyyətimiz
haqqında yazılan
400 səhifəlik ilk elmi
iş və kitabdır.
2012-ci ildən Musiqi və İncəsənət
Məktəbində fortepianodan,
2013-cü ildən isə
Detmold Konservatoriyasında müsiqi
nəzəriyyəsindən dərs deyir…
Xədicə Zeynalova bəstəkar
və musiqişünas
kimi Almaniyada nüfuzlu Friedrich-Ebert-Stiftung
Doktor Təqaüdü
mükafatı, DAAD Təqaüdü
mükafatı, Almaniya
Mədəniyyət Nazirliyinin
Təqaüdü mükafatı,
Almaniya Şimali Reyn Westfaliya Mədəniyyət Nazirliyinin
Təqaüdü mükafatı,
GVL Fondunun Təqaüdü
mükafatı, GEMA və
Musikfonds Fondlarının
Təqaüdü mükafatı
laureatıdır.
X.Zeynalova
2020-ci il Azərbaycan Respublikasının Diasporla
iş üzrə Dövlət Komitəsinin
“Azərbaycan həqiqətlərinin
dünya ictimaiyyətinə
çatdırılması və 2020-ci ildə diaspor quruculuğu işində göstərdiyi
xüsusi fəallığa
görə” Təşəkkürnamə,
2021-ci il Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət
Nazirliyinin “Nizaminin 880
illiyi” Medalı ilə, həmin il Nizami və
Yunus Əmrə İlində Türksoyun təşkil etdiyi "Türk Dünyasının
Şah əsərləri"
layihəsində bəstəkar
kimi “Təşəkkürnamə”
və Azərbaycan Mədəniyyətinin beşiyi
Şuşada keçirilən
Dünya Azərbaycanlılarının
V Qurultayında “Azərbaycan
Respublikasının Diaspor
Fəalliyyətində xidmətə
görə” medalı
ilə təltif edilib.
Dəfələrlə beynəlxalq bəstəkarlıq müsabiqələrinin
laureatı seçilib...
Xədicə Zeynalova 2021-ci il
noyabr ayında "Zəfərə doğru"
Zəfərimizə həsr
edilmiş "Harmony of Sound" adlı ilk Alman-Azərbaycan
beynəlxalq Musiqi Festivalı təşkil edib və yaradıb.
Beynəlxalq Musiqi Festivalı
"Odlar diyarından"
adı altında Azərbaycanın zəngin
musiqi mədəniyyətinə
həsr edilmişdir və Almaniyada 3 gün ərzində 3 müxtəlif şəhərlərdə
keçirilib. Bundan əlavə
Festivalda bütün gələn qonaqlara və festival dinləyicilərinə
"Xarı Bülbül"
döş nişanları
təqdim edilib.
Xədicə Zeynalovanın "Odlar
diyarından Azərbaycan
Almaniya arasında körpülər" adlı
ilk CD musiqi albomu Azərbaycan Demokratik Respublikasının 100 illik
Yubileyinə həsr edilib və dünyaşöhrətli "Deutschlandfunk
Radio Şirkəti"ndə ərsəyə gətirilib.
Haqqında Alman mətbuatında
xeyli məqalə dərc olunub.
Bəstəkarın "Heinrich və Leyla" simfonik orkestr üçün əsəri
isə Almaniya-Azərbaycan
tarixinin 200 illik yubileyinə həsr edilib. X. Zeynalovanın “Heinrich və Leyla” adlı CD albomu Azərbaycan Respublikasının
Diaspora Fondunun dəstəyi
ilə Amerika Briləşmiş Ştataları
və Almaniyada 2022-ci ilin may ayında işıq üzü görüb.
Səyahət etməyi xoşlayır. Artıq avropa ölkələrinin bir çoxunda turist kimi səfərdə olub. Getdiyi ölkələrin muzeylərini ziyarət etməkdən zövq alır. Söylədiyinə görə, gözəl rəsm əsərinə baxıb ilhamlanır. Bu isə yeni musiqi əsərinin yaranmasına səbəb olur.
Otuzdan çox kitabın müəllifidir. Həmin əsərlər Hollandiya, İngiltərə, Almaniya və Azərbaycan nəşriyyatlarında işıq üzü görüb.
2016-cı ildə şərq və qərb musiqi alətlərindən ibarət "Bridge of Sound" ansamblını, eləcə də eyniadlı cəmiyyəti yaradıb. İstəyir ki, ansanblı ilə birlikdə dünyanın müxtəlif ölkələrində qastrol səfərlərində olub, ölməz Azərbaycan bəstəkarlarının musiqilərini bütün dünyaya sevdirsin. Şəxsi studiya yaratmaq arzusundadır. İnanırıq ki, o, tezliklə bu arzusuna da çatacaq.
Çox mehriban insandır. Söhbətimiz boyu onun nə qədər alicənab, yüksək zövqlü, kübar bir xanım olduğuna şahidlik etdim. Zarafat deyil, 2019-cu ilin yanvar ayından hər il keçirilən qadın bəstəkarların beynəlxalq müsabiqəsinin münsiflər heyətinə seçilən yeganə azərbaycanlıdır.
Bəli, milli musiqimizi xaricdə sevə-sevə təbliğ edən, iştirakçısı olduğu tədbirlərdəki çıxışlarında "Azərbaycan" kəlməsi dilindən düşməyən, vətəni göz bəbəyi qədər əziz bilən bir vətənpərvər soydaşımız haqqında da söhbətim beləcə başa çatdı. Mərhum xalq şairi Cabir Novruzun sözləri ilə desək:
"Onun əvəzi olmur, o hər kəsdən irəli.
Gözdən əzizi olmur, Vətən gözdən irəli"
Elman Eldaroğlu
Xalq Cəbhəsi.- 2023.- 20 aprel.-
S.15.