“Düşdüm eşqin
sevdasına”
Əsən yellər, bir
Allahın eşqinə,
Ərzimi o doğma vətənə
yetir,
Bəndədən bəndəyə
kəramət olmaz,
Qeyzinən xeybəri atana
yetir.
Ozan sənəti
vurğunlarının dillər əzbəri olan bu
misraların müəllifi, 46 il ömür sürmüş,
tanınmış el sənətkarı Əlimərdanlı
Aşıq Nəcəfin 110 illik yubileyi Gənc
Tamaşaçılar Teatrında qeyd edildi. Ədəbi-bədii
gecədə sənətkarın yubileyi münasibətilə
onun yaradıcılığına həsr edilmiş
“Düşdüm eşqin sevdasına” kitabının təqdimatı
aşıq sənətinin vurğunları, ziyalılar tərəfindən
yüksək qiymətləndirildi.
Tədbiri giriş
sözü ilə açan professor Qəzənfər
Paşayev ozan sənətinin milli mədəniyyətimizdə
mühüm yer tutduğunu, bu sənətə verilən qiymətdən
danışdı. Kitaba rəy vermiş professor bildirdi ki,
aşıq Nəcəfin yazdığı gəraylı,
qoşma, ustadnamə kimi müxtəlif səpkili şeirlər
aşıq poeziyasının dəyərli nümunələri
sırasındadır. Millət vəkili Qənirə
Paşayevanın dəstəyi ilə işıq üzü
görmüş “Düşdüm eşqin sevdasına”
kitabının redaktorları, əməkdar elm xadimi Bəhlul
Abdulla və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin rəhbəri,
gənc şair Əkbər Qoşalı, toplayıb tərtib
edəni şair Bağman Babadır.
Kitaba ön söz
yazmış Q. Paşayeva çıxışında Azərbaycan
mədəniyyətində önəmli irs qoyub getmiş
insanların gələcək nəslə
çatdırılmasında bu cür tədbirlərin əhəmiyyətini
vurğuladı və kitabın ərsəyə gətirilməsində
dəstəklərini əsirgəmədikləri
üçün sənətkarın ailəsinə, xüsusən
də nəvələrinə təşəkkür etdi. Aşıqlar
Birliyinin sədri Zəlimxan Yaqub aşığın
yaradıcılığına bu cür qiymət verdi: “Sənətkarın
şeirləri kitablardan yox, ustad aşıqların dilindən
yaddaşıma hopub. Şairin xoşbəxtliyi odur ki, o
kitabdan əvvəl yaddaşlara köçür. Aşıq
Nəcəf belə aşıqlardan idi.”
Şair Əkbər
Qoşalı aşıq Nəcəf kimi bir sənətkarın
kitabının üzərində
çalışmasının onun üçün bir bəxtiyarlıq
olduğunu söylədi. O bildirdi ki, el sənətkarının
yaradıcılığında milli kimliyimizlə dini mənsubluğumuz
vəhdət təşkil edir. Ədəbi-bədii gecədə
ozan sənətini öz nəğmələri və ifa tərzləri
ilə bu gün də yaşadan tanınmış
aşıqlar el sənətkarının şeirlərini oxudular,
ifa olunan müxtəlif saz havaları
tamaşaçıların zövqünü oxşadı. Aşıq
Nəcəf 1900-cü ildə Azərbaycanın
sazlı-sözlü bölgələrindən birində –
Tovuzun Əlimərdanlı kəndində dünyaya göz
açıb. Yaradıcılığa erkən yaşlarda
başlamış aşığın şeirləri hələ
1926-cı ildə Bakıda “El aşıqları” toplusunda
işıq üzü görüb. O, tanınmış ustad
Aşıq Hüseyn Bozalqanlının şəyirdi olub,
ondan bu sənətin sirlərini öyrənib. 1928-ci ildə
keçirilmiş Azərbaycan aşıqlarının birinci
qurultayında nümayəndə kimi iştirak etmiş
aşıq Nəcəf 1937-ci ildə Azərbaycan
Yazıçılar İttifaqına üzv qəbul edilib. Kitabda
kəşməkəşli həyat sürmüş,
İkinci dünya müharibəsinin
iştirakçısı olmuş Aşıq Nəcəfin
müxtəlif mövzulara həsr etdiyi gəraylı, müxəmməs,
gözəlləmə, qoşma, təcnis və divaniləri
yer alır. Aşıq Nəcəfin Çoban Həsənlə
və Dilşad xanımla deyişmələri, eləcə də
el sənətkarına ithaf olunmuş şeirlər də
kitaba daxil edilib. Aşıq Nəcəf cəbhədə
yaralanaraq sağ gözünü itirib. Müharibənin ona
vurduğu fiziki-mənəvi yaralar, həyatdan şikayət,
Bakıda və Ufa şəhərlərində müalicə
aldığı dövrlər aşığın bir
sıra şeirlərində öz izini qoyub. Tədbir
iştirakçıları son illər dövlətimizin mədəniyyətə,
xüsusilə də aşıq sənətinə
qayğı və diqqətindən söz açdılar. Qeyd
olundu ki, aşıq sənətinin YUNESKO-nun qeyri-maddi mədəni
irs siyahısına salınması, Parisin Luvr Muzeyində Azərbaycan
aşıqlarının konsertinin keçirilməsi və
aşıq musiqisindən ibarət diskin işıq
üzü görməsi Azərbaycan musiqi sənətinə
göstərilən diqqət və marağın nəticəsidir.
Əfsanə BAYRAMQIZI
Xalq qəzeti.- 2010.- 23 aprel.- S. 7.