"Petkim"
Azərbaycan və Türkiyəni iqtisadi
cəhətdən daha da
yaxınlaşdıracaq
Bu gün Azərbaycan investisiya cəlb edən ölkədən investisiya yatıran ölkəyə çevrilməkdədir. ARDNŞ beynəlxalq enerji bazarlarına yaxınlaşmaq
məqsədi ilə bu istiqamətdə böyük işlər görür. Məlum olduğu
kimi, qonşu Türkiyədə gerçəkləşdirilən
sərmayə proqramına
əsasən, ARDNŞ "SOCAR-Turcas" alyansı tərkibində qardaş ölkənin ən iri neft-kimya müəssisəsi olan
"Petkim" şirkətinin
idarəçiliyini həyata
keçirir.
Şirkətin idarəçiliyinə veriləndən
ötən müddət
ərzində "Petkim"
Türkiyə bazarında
mövqeyini daha da gücləndirmişdir. Əsas
etibarı ilə etilen, polietilen, polivinilxlorid, akrilonitril və s. kimi kimya məhsullarının
istehsalı ilə məşğul olan "Petkim"in xammalla fasiləsiz və etibarlı təchizatı
məqsədilə "SOCAR-TURCAS" Birgə Müəssisəsi
neft-kimya kompleksinin Türkiyədə, İzmir
vilayətinin Əliağa
bölgəsində yerləşən
istehsalat ərazisində
yeni Ege Neft Emalı Zavodunun tikintisi planlaşdırılır.
Bu günlərdə Ankarada keçirilmiş təntənəli
mərasimdə İzmir
bölgəsində yeni
neft emalı zavodunun tikilməsinə dair Türkiyə Enerji Bazarını Tənzimləmə Qurumunun
(Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu - EPDK) müvafiq lisenziyası
"SOCAR-TURCAS" Birgə Müəssisəsinə təqdim
edilmişdir.
Qeyd edək ki, belə
bir zavodun inşa olunması "Petkim"in məhsuldarlığını
artırmaqla yanaşı,
ARDNŞ-nin istehsal etdiyi neft məhsullarının
Türkiyə bazarına
daha sürətlə
daxil olmasına imkan yaradacaqdır.
ARDNŞ-nin "SOCAR-Turcas" alyansı tərkibində
Türkiyənin böyük
neft-kimya müəssisəsi
olan "Petkim"in inkişafı istiqamətində
gördüyü işlər
bu gün təkcə Azərbaycan
KİV-də deyil, eləcə də qardaş Türkiyə mətbuatında diqqətlə
izlənilir. Bu baxımdan
"SOCAR-TURCAS" Birgə Müəssisəsinə lisenziyanın
verilməsi mərasimini
Türkiyə mediası
önəmli bir hadisə kimi qiymətləndirmişdir. Qardaş ölkənin
"Milliyət", "Yeni
asır", "Dünya",
"Referans", "Bugün",
"Star", "Ege telegraf"
"Zaman", "Yeni
gün", "Radikal"
kimi nüfuzlu qəzetlərinin bu hadisəni şərh edən yazılarında Türkiyə bazarının
40 faizinə malik olan neft emalı
və neft-kimya kompleksi olan "Petkim"in getdikcə Avropanın ən məhsuldar və rəqabətədavamlı müəssisələrdən
birinə çevrilməsi
yüksək dəyərləndirilmiş,
Azərbaycan ilə birgə həyata keçirilən layihənin
son dərəcə önəmli
olması vurğulanmışdır.
İnşa ediləcək
yeni Ege Neft Emalı Zavodunun türk sənayesinin inkişafında
mühüm rol oynayacağından ətraflı
bəhs edən qəzetlər "SOCAR-TURCAS" Birgə Müəssisəsinin
icraçı direktoru
və "Petkim" İdarə Heyətinin üzvü Kənan Yavuza istinadən qeyd edirlər ki, türk sənayesi
və idxalatında böyük əhəmiyyətə
malik layihə əsasında müasir texnologiyalara uyğun qurulacaq zavod ildə 10 milyon ton neft emal etmək
gücünə malik
olacaq: "İstehsalat
müəssisəsinin tikintisi
dövründə burada
7-10 min, fəaliyyətə başlayandan 2015-ci ilə
qədər isə
1000 (min) nəfər çalışacaq".
Qəzetlərin haqlı
olaraq qeyd etdiyi kimi, Əliağa
bölgəsində 1375 hektar
ərazidə inşa
edilməsi planlaşdırılan,
49 illiyinə lisenziyası
alınmış neft
emalı zavodunda
2018-2023-cü illər ərzində
10 min nəfərin çalışması
"Petkim"in gələcəkdə
sosial baxımdan öz fəaliyyət dairəsini daha da genişləndirməsindən,
eləcə də bölgədə işsizlik
probleminin aradan qaldırılmasından xəbər
verir. Yeni müəssisənin gücü sutkada 214 min barel təşkil edəcək.
Kimyəvi məhsulların istehsalı
üçün nafta
və mazut hidrokrekinq prosesindən sonra "Petkim" kompleksinə göndəriləcək. Türkiyə
mətbuatı, həmçinin,
bu enerji layihəsinin iki ölkə arasında əlaqələrin daha da möhkəmlənməsinə
xidmət etdiyini xüsusi olaraq qeyd etmiş, Azərbaycan və Türkiyə əlaqələrindən,
Azərbaycanın Avropanın
enerji təhlükəsizliyində
oynadığı roldan
bəhs etmiş, iki dost və qardaş ölkənin strateji müttəfiq olduğu sahələri ətraflı təhlil etmişdir. "Petkim"in
nəzdində emal zavodunun inşası bu kompleksin xammal
kimi istifadə etdiyi neft emalı
məhsulları ilə
təminatında ciddi
irəliləyişə təkan
verəcək.
Türkiyə mətbuatında
yer alan
məqalələrdə qeyd
olunduğu kimi, bu layihə tezliklə Azərbaycan və Türkiyənin iqtisadi cəhətdən daha da qüdrətlənməsinə
öz töhfəsini
verəcək. Yaxın vaxtlarda
Türkiyənin İzmir
Vilayətinin Əliağa
qəsəbəsində yeni
neftayırma zavodunun inşası işlərinə
5 milyard ABŞ dolları
həcmində sərmayə
yatırılacaq. "Petkim" şirkətinin
İdarə Heyətinin
sədri Kənan Yavuz bu layihəni,
Türkiyədə son illərdə
reallaşdırılan ən
böyük investisiya
layihəsi adlandırıb.
Türkiyənin enerji və təbii ehtiyatlar naziri Taner Yıldız isə "Petkim"i Türkiyənin sənayeləşmə
tarixinin 5 mühüm
layihəsindən biri
kimi göstərir:
"Bu gün Türkiyə
sahillərində Türkiyə
Enerji Bazarını Tənzimləmə Qurumunun
(Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu - EPDK) müvafiq lisenziyasını
almaq istəyən 46 layihə mövcuddur. Amma lisenziyanın zavod tikintisinə verilməsi daha çox əhəmiyyət kəsb
edir. Bu, Türkiyənin enerji, neft və neft-kimya
sektoru uçun mühüm əhəmiyyət
daşıyır". Bildirilir ki, hazırda Türkiyə zəruri kimya məhsullarının
70-75 faizini idxal edir. "SOCAR-Turcas"ın "Petkim"in
inkişafına yatıracağı
sərmayə ölkəyə
kimya məhsulları idxalını 30 faizədək
azaltmağa imkan verəcək. Türkiyənin nüfuzlu qəzetləri onu da qeyd
edir ki, "SOCAR-TURCAS"
Birgə Müəssisəsinin
idarəçiliyində fəaliyyət
göstərən "Petkim"in
neft emalı zavodunun inşası üzrə aparılan fəaliyyət bundan sonra da işlərin
planauyğun şəkildə
və eyni müvəffəqiyyətlə həyata keçiriləcəyinə
dəlalət edir.
Digər tərəfdən,
"SOCAR-TURCAS" birgə müəssisəsi tərəfindən
hazırlanan layihələr
tezliklə, Azərbaycan
və Türkiyənin
iqtisadi cəhətdən
daha da yaxınlaşmasına
öz töhfəsini
verəcəkdir
V.BAYRAMOV
Xalq qəzeti.- 2010.- 14 avqust.- S. 5.