Məcburi Köçkünlərin Sosial İnkişaf Fondu fəaliyyətini genişləndirir

Son illər məcburi köçkünlərin sosial həyat şəraitinin yaxşılaşdırılması istiqamətində bir sıra uğurlu layihələr reallaşdırılır. Ölkə Prezidenti İlham Əliyevin məcburi köçkünlərin həyat şəraitinin yaxşılaşdırılması məqsədilə imzaladığı sərəncamlar və qəbul olunmuş dövlət proqramları bu sahədə əhəmiyyətli rol oynayır. Həmin sərəncamların və dövlət proqramlarının həyata keçirilməsində Məcburi Köçkünlərin Sosial İnkişaf Fondunun mühüm rolu olmuşdur. MKSİF-nin son illər reallaşdırdığı layihələr barədə məlumat almaq üçün fondun direktor müavini Fəzail Səmədova müraciət edik.

O bildirdi ki, Dünya Bankının "MKSİF-in iqtisadi inkişafına yardım layihəsi üçün əlavə maliyyələşdirmə" üzrə 75 mikrolayihənin icrası başa çatmış, 21 mikrolayihənin icraçına başlanmışdır. 38 mikrolayihə dəqiq qiymətləndirilmiş və layihə-tender sənədləri hazırlanmış, 38 mikrolayihə dəqiq qiymətləndirmə mərhələsindədir. Bundan başqa, 21 mikrolayihə MKSİF-in İcraiyyə Komitəsi tərəfindən qeydiyyata alınmışdır. Ümumilikdə, bu mikrolayihələrin icra olunması nəticəsində 99600 insan faydalanacaqdır ki, bunun da 80 faizə qədərini məcburi köçkünlər təşkil edir.

- Dövlət Neft Fondunun maliyyələşdirdiyi proqramlar barədə nə deyərdiniz?

- MKSİF tərəfindən fin tipli evlərdən ibarət düşərgələrdə və uzunmüddətli yaşayış üçün yararsız olan digər obyektlərdə müvəqqəti olaraq yerləşdirilmiş məcburi köçkünlər üçün yeni qəsəbələrin və məhəllələrin salınması ilə bağlı müvafiq işlər davam etdirilir. Hazırda Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2007-ci il 31 oktyabr tarixli sərəncamının 1.1 və 1.2 bəndinin icrası ilə əlaqədar Yevlax rayonu ərazisində 612 məcburi köçkün ailəsi üçün çoxmərtəbəli binalardan ibarət məhəllənin inşası intensiv şəkildə davam etdirilir, kompleksin 2010-cu ilin sonunadək istismara verilməsi planlaşdırılır. Qəbələ rayonunun Zarağan kəndində 40 məcburi köçkün ailəsi üçün 40 mənzilli bina tikilir.

Eyni zamanda, Mingəçevir şəhərində 502 ailəlik yeni yaşayış məhəlləsinin, Şəki rayonu ərazisində 423 yaşayış evindən ibarət yeni yaşayış qəsəbəsinin layihə-smeta sənədlərinin hazırlanması davam etdirilir. Ağcabədi (Taxta körpü) rayonu ərazisində 552 yaşayış evindən ibarət yeni yaşayış qəsəbəsi və Ağcəbədi rayonu ərazisində 556 yaşayış evindən ibarət məhəllənin layihə-smeta sənədlərinin hazırlanması başa çatmaq üzrədir və avqust ayının sonunda sənədlərin Dövlət Baş Ekspertiza İdarəsinə təqdim edilməsi planlaşdırılır.

Ağdam rayonu ərazisində 689 məcburi köçkün ailəsi üçün salınan yeni qəsəbədə tikinti-quraşdırma işləri artıq başa çatmış, tamamlama işləri intensiv olaraq davam etdirilir. Kompleksin yaxın vaxtlarda istismara verilməsi planlaşdırılır. Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyinin hərbi hissələrinə məxsus binalarda müvəqqəti məskunlaşmış 1410 məcburi köçkün ailəsi üçün yeni mikrorayonun layihələndirilməsi məqsədi ilə Bakı şəhəri Qaradağ rayonunun ərazisindəki Qış yatağında (Müşfiqabad qəsəbəsi yaxınlığında) 22 hektar torpaq sahəsi ayrılmış və Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti tərəfindən "İnşaat pasport"u hazırlanmışdır.

- Layihələrin bir hissəsi Azərbaycan Respublikasının dövlət büdcəsindən maliyyələşdirilir. Bu sahədə vəziyyət necədir?

- Məcburi köçkünlərin yaşayış şəraitinin və rifahının yaxşılaşdırılması məqsədilə müəyyən tədbirlər dövlət büdcəsindən maliyyələşdirilir. Hazırda dövlət büdcəsindən maliyyələşdirilməsi 2009-cu ildə başlanmış bir sıra obyektlərin tikintisi davam etdirilir, o cümlədən Füzuli rayonunun Horadiz şəhəri ərazisində Olimpiya İdman Kompleksinin tikintisi üzrə tamamlama işləri başa çatmış, mebel və avadanlıqlarla təchizata başlanmışdır. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 12 aprel 2009-cu il tarixli sərəncamı ilə Naftalan şəhərində Naftalan Sanatoriya-Kurort Birliyinə məxsus sanatoriyalarda müvəqqəti məskunlaşmış 688 məcburi köçkün ailəsinin köçürülməsi üçün Goranboy şəhərinin ərazisində 164 məcburi köçkün ailəsi üçün 3 beşmərtəbəli yaşayış binasının tikinti-quraşdırma işləri başa çatmış, hazırda tamamlama işləri davam etdirilir. Beyləqan rayonu ərazisində Xocavənd Rayon İcra Hakimiyyətinin inzibati binasının tikintisi üçün torpaq sahəsi ayrılmış, texniki şərtlər alınmış, layihə-smeta sənədlərinin hazırlanması üçün müvafiq müqavilə bağlanmışdır.

- Yaponiya Sosial İnkişaf Fondunun qrant vəsaiti hesabına maliyyələşdirilən "Azərbaycan: məcburi köçkün gənclərin dəstəklənməsi layihəsi" haqqında fikrinizi bilmək istərdik.

- Məcburi köçkünlər üçün tikilmiş yeni qəsəbələrdə gənc məcburi köçkünlərə yardım etmək məqsədilə Yaponiya Sosial İnkişaf Fondu (YSİF) 1 945 800 ABŞ dolları məbləğində qrant vəsaiti ayırmışdır: "Azərbaycan: məcburi köçkün gənclərin dəstəklənməsi layihəsi" üzrə 17 oktyabr 2007-ci il tarixdə imzalanmış qrant sazişi Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 29 dekabr 2007-ci il tarixli sərəncamı ilə təsdiq edilmişdir. YSİF tərəfindən qrant fondunun idarə edilməsi Beynəlxalq İnkişaf Assosiasiyasına (Dünya Bankı) həvalə edilmişdir.

Bu layihə Azərbaycan Hökuməti və Beynəlxalq İnkişaf Assosiasiyası arasında bağlanmış kredit sazişi üzrə həyata keçirilən "məcburi köçkünlərin iqtisadi inkişafına yardım layihəsi"nə dəstək verən layihə kimi tərtib edilmişdir və Dünya Bankı tərəfindən Məcburi Köçkünlərin Sosial İnkişaf Fondu (MKSİF) layihə üzrə icraedici orqan kimi seçilmişdir.Layihənin məqsədləri yeni məcburi köçkün qəsəbələrində və şəhər yerlərindəki kollektiv mərkəzlərdə yaşayan məcburi köçkün gənclərinin sosial inteqrasiyasını genişləndirmək və iqtisadi imkanlarını gücləndirməkdir.

2010-cu ilin 1 avqust tarixinə layihə çərçivəsində 34 gənc icma mikrolayihəsi həyata keçirilmişdir və 120 nəfər gənc məcburi köçkün peşə təlimlərini başa çatdırmışdır.

M.MÜKƏRRƏMOĞLU

Xalq qəzeti.- 2010.- 20 avqust.- S. 4.