Təbrik edirik

İctimai Televiziya - ictimaiyyətin televiziyası

Bu gün Azərbaycanın teleradio məkanında xüsusi yeri olan İTV-nin beş yaşı tamam olur. Doğrusu, adam heç inana bilmir ki, beş il ərzində həqiqətən də belə bir nüfuzlu telekanal formalaşdırmaq olar. Tamaşaçı və dinləyicilərin rəğbətini qazanmağın nə qədər çətin bir iş olduğunu teleradio sahəsində çalışanlar hər kəsdən daha yaxşı bilirlər. Özü də indiki şəraitdə, digər teleradio yayımçıları ilə rəqabət mühitində bu xüsusilə çətin bir işdir. Necə edəsən ki, tamaşaçı dalğanı dəyişməsin, başqa kanalları deyil, məhz səni daha çox izləsin. Bunun tək bir yolu var, o da yaxşı işləmək, geniş ictimaiyyəti, əhalinin bütün zümrələrini düşündürən, qayğılandıran və nəhayət, narahat edən problemlərlə efirə çıxmaq.

İctimai Televiziya və Radio Yayımlar Şirkəti bu cəhətdən Azərbaycan tamaşaçısı və dinləyicisinin rəğbətini qazana bilib. Ona görə də cəmiyyətin ən müxtəlif zümrələri içərisində İTV-nin reytinqi həqiqətən çox yüksəkdir. Yəni, tamaşaçı istədiyini, arzu etdiyini bu telekanaldan ala bilir.

Dünyanın əksər ölkələrində ictimai kanallar mövcuddur. Qəribə burasıdır ki, həmin ölkələrin əksəriyyətində ictimai kanalların reytinqi olduqca aşağıdır. Onların bir çoxu dövlət qayğısından kənarda qaldığına görə daimi olaraq maliyyə problemləri içərisində çabalayır. Bu səbəbdən də işlərini müasir tələblər səviyyəsində qura bilmirlər. Azərbaycanın I kanalı olan İTV-nin cəmisi beş il ərzində sözün əsl mənasında nüfuzlu və oturuşmuş bir telekanala çevrilməsini təmin edən başlıca amil də elə məhz onun hərtərəfli dövlət qayğısı ilə əhatə olunmasıdır. Bəli, məhz Azərbaycan dövlətinin hərtərəfli qayğısı sayəsində İctimai Televiziya və Radio Yayımları Şirkəti çox qısa vaxt ərzində müasir beynəlxalq standartlara cavab verən kifayət qədər güclü maddi texniki bazaya yiyələnib.

Şirkətdə tam demokratik əsaslarla keçirilən seçim əsasında enerjili, təcrübəli və ən başlıcası peşəkar kadrlardan ibarət yaradıcı və işguzar komanda yaradılıb. Bu insanlardan hər birinin nə dərəcədə səmərəli işlədiyini hər birimiz, özü də hər gün görürük. Həm də tamaşaçı və dinləyici auditoriyasından əksər vaxtlarda məhz İTV-nin ünvanına xoş sözlər eşidirik. Teleradio Şurasına daxil olan zənglərdə, müraciət və məktublarda, ictimaiyyət nümayəndələri ilə olan görüşlərdə də İTV-nin verlişlərindən razılıq edirlər. Bu kanalın bir sıra layihələri geniş tamaşaçı auditoriyası tərəfindən daim maraqla izlənilir. Gəlin, həmin verlişlərin bəzilərinin sadəcə adlarını yada salaq. Məsələn, çoxumuz xəbərləri "Carçı"dan eşitməyə üstünlük veririk. Ona görə ki, tamaşaçı və dinləyici hər an yeni-yeni xəbərlər eşitmək istəyir. "Carçı" isə gün ərzində bir-iki dəfə yox, düz beş-altı dəfə efirə çıxır. Üstəlik İTV-nin xəbərləri daha dəqiq və daha əhatəli olur.

Hər səhər xəbərlərin ardınca efirə çıxan "Yeni gün" musiqi-informasiya proqramı da geniş tamaşaçı auditoriyası tərəfindən rəğbətlə izlənən proqramlardandır. Əlbəttə, sevilən proqram olmasaydı, belə uzunömrü ola bilməzdi. Ağşam çağı-hamının ev-eşiyə yığışdığı vaxt "Ortaq məxrəc" də ekrana gəlir. Müzakirəyə çıxarılan məsələlər ətrafında bəzən sakit, təmkinli, bəzən də çox çılğın müzakirələr gedir. Hərənin ağzından bir hava gəlsə də, sonda çıxarılan yekun nəticə əksər hallarda hamının ürəyindən olur. Daha sonra özümüzü kökləyirik ki, "İqtisadiyyat" proqramını izləyək. Çünki həftə ərzində ən azı 4 dəfə efirə gedən bu proqramda elə mətləblərə aydınlıq gətirilir ki, onların hər biri elə hər birimiz üçün təkcə maraqlı yox, həm də gərəklidir. Vaxtaşırı efirdə olan "İşgüzar zaman" proqramı da onun kimi. Elə "İstehlakçıların dəyərli vaxtı" proqramını daim olaraq izləyənlər də peşman deyillər. Çünki hər birimiz sadəcə olaraq orada toxunulan məsələlərdən, qaldırılan problemlərdən hali olmaqla özümüz üçün zəruri nəticələr çıxarırıq.

Uşaqlar çoxdan idi ki, "Biri var imiş, biri yox imiş" kimi proqramlara həsrət idi. İTV bu boşluğu da doldurdu. İndi hər axşam kiçik yaşlı uşaqlar saat 21:00 olan kimi hər şeyi unudaraq ekran qarşısına toplaşırlar.

Həftə ərzində baş verən ən mühüm hadisələrin şərhi ilə efirə çıxan "Yekun" analitik proqramı toxunulan məsələlərin aktuallığı, ekspert kimi dəvət olunan qonaqların dairəsinin genişliyi ilə diqqəti cəlb edir. Azərbaycanla bu və ya digər dərəcədə bağlı olan qlobal və regional məsələlər "Yekun" üçün hər zaman prioritet mövzulardır. O mövzular ki, onlar Azərbaycan tamaşaçısı üçün hər zaman aktual və maraqlı mövzular olaraq qalmaqdadır.

İTV-nin elə uğurlu və gərəkli layihələri vardır ki, onun barəsində məxsusi olaraq danışmamaq olmaz. Məsələn, ilk vaxtlar "Ovqat", daha sonra isə daha da təkmilləşdirilərək efirə çıxan "Səhər sovqatı" proqramı məhz belə layihələrdəndir. Bir çoxları kimi mən də artıq hər istirahət günü "Səhər sovqatı"na baxmağa bir növ adət etmişəm. Həmin proqramı izlədikcə sanki insanın əsəbləri müalicə olunur. Tanınmış şairləri, yazıçıları, elm və mədəniyyət adamlarını və bir-birindən həzin ifaları dinlədikcə adam özündən asılı olmadan elə bil bir qədər də sakit, humanist və mərhəmətli olur. Hər cür pisliyi, kin-küdurəti unudaraq ancaq yaxşılıq etmək barədə düşünürsən.

İTV xalqımıza məxsus qədim və zəngin tarixi-mədəni dəyərlərin öyrənilməsinə və təbliğinə hər zaman çox böyük önəm verir. Bu cəhətdən "Danışan tarix" layihəsini xüsusi olaraq qeyd etmək istərdim. Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində olan nadir tarixi abidələrimiz, onların tariximizdəki yeri və əhəmiyyəti bu veriliş vasitəsi ilə geniş ictimaiyyətə çatdırılır. Bu isə tamaşaçıya imkan yaradır ki, Vətənin və xalqın tarixini dərindən öyrənsin.

"Qərib axşamlar" 1-ci kanalın yeni, həm də uğurlu layihələrindən biridir. Dünyanın ən müxtəlif guşələrində yaşayan soydaşlarımız tərəfindən bu proqram diqqətlə izlənilir. Proqram boyu çoxsaylı insanların ayrı-ayrı ölkələrdən birbaşa telefon əlaqələrinə girməsi, ürək sözlərini ifadə etməsi də elə bu layihənin uzaq-uzaq yerlərdə milyonlarla soydaşımız tərəfindən izlənildiyindən xəbər verir. Göründüyü kimi, bu veriliş azərbaycanlıları bir-birinə yaxınlaşdırır, onları daha da həmrəy edir. İnanın, xalqımızın bu gün həmrəyliyə həmişəkindən daha çox ehtiyacı var. Biz həmrəy olsaq, bütün problemləri özümüz həll edəcəyik. O, zaman ATƏT də, Avropa Şurası da, digər beynəlxalq təşkilatlar və dövlətlər də Azərbaycanla hesablaşacaqlar, onun haqlarına və maraqlarına hörmətlə yanaşacaqlar.

"Açıq dərs" 1-ci kanalın ən dəyərli layihələrindəndir. Bu verilişin tamaşaçı auditoriyası olduqca böyükdür. Orada müzakirəyə çıxarılan məsələlərin hamısı bir-birindən aktualdır. Tamaşaçı əvvəldən sonadək müxtəlif nəsillərin, müxtəlif peşə və düşüncə sahiblərinin fəal diskussiyanın şahidi olur. Beləliklə də, elm və təhsil sahəsindəki uğurlar da, problemlər də peşəkarcasına təhlil olunur. Ən azı ölkənin düşünən beyinləri, alim və ziyalıları, çoxminlik tələbə, magistr və aspirant ordusu nəfəs dərmədən bu verilişi izləyir. Diqqəti cəlb edən odur ki, hər dəfə də yeni-yeni mövzular tapılır, ekspertlərin və iştirakçıların öz mövqeyini, rəy və təkliflərini bildirmələri üçün şərait yaradılır. Bir sözlə, veriliş canlı olmasına baxmayaraq, aparıcı tərəfindən daim çox məharətlə idarə olunur. Mən çox arzu edərdim ki, digər telekanallarda da buna bənzər verlişlər olsun.

İnsanların oxumağa, öyrənməyə, mariflənməyə həmişə ehtiyacı olub və bu gün də belədir. Bu missiyanın həyata keçrilməsində televiziyanın imkanları olduqca böyükdür. Əslində, cəmiyyətin maarifləndirilməsi televiziyanın başlıca vəzifələrindən biridir. Bu işdə sözün əsil mənasında xalqın televiziyası,ictimayətin televiziyası olan İctimai televiziya üzərinə böyük yük və ondan daha böyük məsuliyyət düşür. Etiraf etməliyik ki, İTV bu missiyanı layiqincə həyata keçirir.

Beş il öncə İctimai Televiziya yaradılarkən çoxları pessimist idi. Pessimistlərin bir qismi bilərəkdən hay - küy qaldırmaqla yeni açılan telekanalın gələcəyini şübhə altına almaq istəyirdi. Bir qismi isə həqiqətən yaxın gələcəkdə bu istiqamətdə hansısa bir uğur qazanılacağına inana bilmirdi. Beş il öncə yeni yaradılmaqda olan İTV-yə münasibət belə idi. Göründüyü kimi, ötən illər ərzində tədricən İTV-yə münasibət də dəyişdi. Daha doğrusu, İTV bu illərdə elə işlədi ki, hətta bilərəkdən ona qarşı ifrat dərəcədə pozuçuluq fəaliyyəti ilə məşğul olanlar da onun uğurlarını etiraf etməli oldular. Bu gün Azərbaycanın 1-ci kanalı olan İTV bütün göstəricilər üzrə Avropa və Asiyanın adlı - sanlı telekanalları ilə yanaşı addımlamaq iddiasındadır. Niyə də olmasın?! Bu yaxınlarda Bakıda Avropa Yayımçıları İttifaqının növbəti sessiyası oldu. O zaman avropalı qonaqlar təbiidir ki, İctimai Televiziyanı da ziyarət etdilər, onun texniki imkanları və arxivi ilə tanış oldular. Avropanın ən nüfuzlu telekanallarının rəhbərlərinin və məsul nümayəndələrinin İTV barəsindəki rəy və mülahizələri dönə-dönə efirdə səsləndi, mətbuatda dərc olundu. Bu o deməkdir ki, İTV artıq həm də beynəlxalq səviyyədə tanınan bir telekanaldır.

Bütün Azərbaycan tamaşaçıları və İTVsevərlər kimi mən də hər birimiz üçün əziz olan 1-ci kanalın yaradıcı kollektivini beş yaşlarının tamam olması münasibəti ilə ürəkdən təbrik edirəm. Əmin olmaq istərdik ki, onun uğurları bundan sonra da artmaqda davam edəcəkdir.

Qafar CƏBİYEV,

Azərbaycan Respublikası Milli

Televiziya və Radio Şurasının üzvü,

tarix elmləri doktoru

Xalq qəzeti.- 2010.- 29 avqust.- S. 4.