Heydər Əliyev siyasəti Azərbaycanı
firavan gələcəyə aparır
Ölkəmizin ən yeni tarixinin bütöv bir dövrü
xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin möhtəşəm
siyasi və dövlətçilik fəaliyyəti
ilə bağlıdır. Dünya şöhrətli siyasətçi, görkəmli
dövlət xadimi, alovlu
vətənpərvər Heydər Əliyevin respublikamıza rəhbərlik
etdiyi 1969-1982-ci illərdə, həmçinin
1982-1987-ci illərdə keçmiş Sovet İttifaqının liderlərindən biri olduğu dövrdə
Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi üçün möhkəm zəmin və
bünövrə yaradılmış, siyasi,
iqtisadi və mədəni sahələrdə
çox ciddi nailiyyətlər
əldə edilmişdir. Həmin illərdə
respublikamızda güclü iqtisadiyyat və kadr
potensialı yaradılmış, Azərbaycan SSRİ-nin
ən qabaqcıl müttəfiq respublikalarından birinə çevrilmişdi.
Bütün bu tarixi
dönüşün, inkişaf və tərəqqinin əsası
isə, heç şübhəsiz, ulu öndər Heydər Əliyevin
1969-cu il iyul ayının 14-də Azərbaycana rəhbər təyin
edilməsi ilə qoyulmuşdur. Təsadüfi deyil ki, təqvimin
bu günü xalqımızın yaddaşında
dönüş anı, şərəfli bir tarixin
başlanğıc günü kimi qalır. Məlum olduğu
kimi, hər bir ölkənin inkişaf etməsi, irəli getməsi
iqtisadiyyat sahəsində qazanılan uğurlardan
başlayır. Məhz öz fəaliyyətində bu tezisi rəhbər
tutan ümummilli lider Heydər Əliyev xalqın, dövlətin
gələcəyinin bu günün iqtisadiyyatından
asılı olduğunu böyük uzaqgörənliklə
görür, dərk edirdi.
Ulu öndər respublika
iqtisadiyyatının inkişaf etdirilməsini öz fəaliyyətinin
başlıca prioritetlərindən biri hesab edirdi. Buna qədər
isə iqtisadiyyatı dərin böhran keçirən Azərbaycan
çox böyük çətinliklərlə üzləşmişdi.
İqtisadiyyatın aparıcı sahələri sayılan sənaye
və kənd təsərrüfatında məhsuldar qüvvələrin
düzgün yerləşdirilməməsi, mövcud
potensiallardan səmərəli istifadə edilməməsi
ucbatından böhran getdikcə dərinləşirdi. Zəngin
təbii sərvətlərinə baxmayaraq, Azərbaycan
keçmiş İttifaqın ən geridə qalmış
respublikalarından birinə çevrilmişdi. Digər tərəfdən,
mərkəzi hökumətin respublikamıza uzun illər əsas
xammal mənbəyi kimi baxması da inkişaf və tərəqqini
ləngidir, böhranı getdikcə dərinləşdirirdi.
Belə bir şəraitdə, ilk
növbədə, mərkəzin Azərbaycana bu cür laqeyd
münasibətinin dəyişdirilməsinə nail olmaq
lazım gəlirdi. Həmin dövrdə kifayət qədər
böyük təcrübəyə, siyasi iradəyə və
yüksək nüfuza malik olan Heydər Əliyev bunu bacara
bildi. Sovet rejiminin bütün xüsusiyyətlərini dərindən
bilən və zəngin idarəçilik təcrübəsinə
malik olan ulu öndər respublikamızın inkişafı
üçün ən vacib məsələləri
Sov.İKP. MK-nın Siyasi Bürosuna, MK-nın plenumlarına,
partiya qurultaylarına çıxarır, zəruri qərarların
qəbul edilməsinə nail olurdu. Məhz Heydər Əliyevin
qətiyyəti və ölkə rəhbərliyini
inandırmaq bacarığı sayəsində nəhəng sənaye
müəssisələrinin Azərbaycanda tikintisinə nail
olunurdu. Təkcə onu demək kifayətdir ki, Heydər Əliyevin
Azərbaycana rəhbərlik etdiyi 1969-1982-ci illərdə
respublikamızda yüzlərlə zavod, fabrik, istehsal sahələri
yaradılmış, 213 iri sənaye müəssisəsi
işə salınmışdır. 1970-80-ci illərdə Azərbaycan
dünyanın 65 ölkəsinə 350 adda məhsul ixrac
edirdi.
Azərbaycana rəhbər
seçildiyi ilk gündən etibarən ulu öndər
respublikada geniş islahatlara başladı. İlk növbədə,
respublika iqtisadiyyatına dərindən bələd olan
bacarıqlı kadrlar rəhbər vəzifələrə irəli
çəkildi, onların normal fəaliyyəti
üçün hər cür şərait yaradıldı.
Qısa bir müddətdə iqtisadiyyatda köklü struktur və
keyfiyyət dəyişiklikləri baş verdi. Tərəqqi
yolunda maneəyə çevrilmiş bütün neqativ hallara
qarşı mübarizə sistemli şəkil aldı. Həyata
keçirilmiş bütün bu tədbirlər isə
respublikamızı sürətli inkişaf yoluna
çıxardı, Azərbaycan cəmi bir neçə il ərzində
SSRİ-nin ən qabaqcıl respublikalarından birinə
çevrildi. Təkcə onu demək kifayətdir ki,
ümummilli lider Heydər Əliyevin Azərbaycana rəhbərlik
etdiyi 1969-1982-ci illər ərzində respublikada milli gəlirin
ümumi həcmi 2,5 dəfə, sənaye istehsalı 2 dəfə,
kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı
2,7 dəfə, xalq istehlakı mallarının istehsalı ilə
3 dəfə artmışdı.
Bütün bunlarla yanaşı,
ulu öndər Heydər Əliyev yaxşı bilirdi ki, Azərbaycanın
gələcək inkişafı savadlı gənclərin,
bacarıqlı kadrların yetişdirilməsindən çox
asılıdır. Məhz buna görə də o, gənclərin
SSRİ-nin ən qabaqcıl və tanınmış ali məktəblərində
təhsil almaları üçün çox böyük səy
göstərir, sonradan respublikamıza qayıdan həmin
kadrların işlə təminatına xüsusi diqqət
yetirirdi. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan ötən əsrin
sonlarında yenidən müstəqillik əldə etdikdən
sonra məlum oldu ki, respublikamızda həyatın
bütün sahələrində yüksək savada və zəngin
təcrübəyə malik kadrlarımız, mütəxəssislərimiz
var. Vaxtilə ulu öndər Heydər Əliyevin böyük
diqqət və qayğısını görmüş, onun
xeyir-duasını almış həmin mütəxəssislər
bu gün də Azərbaycanın müstəqilliyinin
qorunmasında, ölkəmizin inkişaf etdirilməsində,
dövlətçiliyimizin möhkəmləndirilməsində
yaxından iştirak edirlər.
Heydər Əliyevin yüksək
idarəçilik məharəti, gözəl təşkilatçılıq
qabiliyyəti, insanlarla işləmək bacarığı,
iqtisadiyyatı dərindən bilməsi İttifaq rəhbərliyinin
diqqətini getdikcə daha çox cəlb edirdi. Məhz belə
bir şəraitdə - 1982-ci ilin sonlarında o, SSRİ Nazirlər
Soveti sədrinin birinci müavini kimi son dərəcə
mühüm və məsuliyyətli bir posta təyin olundu. Nəhəng
bir ölkənin təsərrüfat həyatının bir
çox sahələrinin işinə nəzarət məhz
birbaşa ona etibar edildi. Heydər Əliyev belə bir məsul
vəzifədə işləməklə yanaşı, Azərbaycanın
problemləri ilə də daim məşğul olurdu,
sözün əsl mənasında Azərbaycanla
yaşayırdı.
Heydər Əliyevi ümummilli
lider səviyyəsinə yüksəldən əsas cəhətlərdən
biri də onun Azərbaycanla, Azərbaycan xalqı ilə
qırılmaz tellərlə bağlı olması idi. Təsadüfi
deyildi ki, ümummilli liderimiz sonradan bu barədə deyirdi:
"Mən on il Moskvada yaşamışam, Sovetlər
İttifaqının rəhbərlərindən biri olmuşam
və bu rəhbərliyin imkan verdiyi ən yüksək şəraitdə
yaşamışam. Bir an da Azərbaycanı unutmamışam,
ürəyim daim Azərbaycanla vurub. Sonra qayıtmışam
Azərbaycana, Naxçıvanda bir daxmada yaşamışam.
Gecəm də Azərbaycan olub, gündüzüm də.
Çünki bu, mənim Azərbaycanımdır, mənim Vətənimdir".
Doğrudan da, Azərbaycanı
düşünmək, Azərbaycanla yaşamaq onun
başlıca amalı, həyatının mənası idi.
Heydər Əliyev keçmiş sovet sisteminin sərt
qayda-qanunlarının hakim olduğu bir şəraitdə belə,
daim respublikamızın tərəqqisi naminə əsl liderə
xas olan keyfiyyətlərdən bacarıqla istifadə
etmiş, xalqını yeni, daha miqyaslı yaradıcı, məhsuldar
əməyə səfərbər edə bilmişdi.
Ulu öndər Heydər Əliyevin
Vətən sevgisinin sərhədi yox idi. Onun Vətən,
xalq üçün çalışmaq həvəsi, millətinə
mümkün qədər çox fayda vermək istəyi
sonsuz idi. Təsadüfi deyildi ki, ötən əsrin sonlarında
müstəqilliyini yenicə əldə etmiş Azərbaycan
ağır, çətin sınaq qarşısında qalanda
Heydər Əliyev xalqının səsinə səs verdi,
xilaskarlıq missiyasını öz üzərinə
götürdü. "Mən ömrümün qalan hissəsini
də xalqıma bağışlayıram" - deyərək
hakimiyyət sükanı arxasına keçdi. O, qısa
müddətdə dövlətlə xalqın birliyini,
yekdilliyini təmin etdi, hakimiyyət böhranını aradan
qaldırdı, ölkədə mühüm ictimai-siyasi
sabitliyə nail oldu.
Heydər Əliyev
respublikamızda quruculuq, yaradıcılıq işlərinin
başlıca istiqamətlərini müəyyən etdi.
Ümummilli liderimiz Azərbaycan dövlətinin strateji yolunun
yalnız demokratiya, sərbəst iqtisadiyyat, bazar
iqtisadiyyatı, sahibkarlıq yolu olduğunu göstərdi.
Ölkənin sosial-iqtisadi
inkişaf strategiyasının başlıca konturlarını
müəyyən edən ulu öndər Heydər Əliyev Azərbaycanın
qapılarını xarici sərmayədarların üzünə
açıq elan etdi. Öz növbəsində Azərbaycanda
ictimai-siyasi sabitliyin, burada əlverişli investisiya
mühitinin mövcudluğuna əmin olan xarici iş
adamları ölkəmizin iqtisadiyyatına, xüsusən də
neft sənayesinə maraq göstərməyə
başladılar. Belə bir şəraitdə - 1994-cü il
sentyabrın 20-də Bakıda dünyanın 7 ölkəsini
təmsil edən 11 iri neft şirkəti ilə "Əsrin
müqaviləsi" adlandırılan neft sazişi
imzalandı. Bu addım Azərbaycan iqtisadiyyatına
böyük uğurlar gətirdi. Təkcə onu demək kifayətdir
ki, ulu öndər Heydər Əliyevin bilavasitə
qayğısı və yaxından köməyi ilə
reallaşdırılan "Əsrin müqaviləsi"
çərçivəsində görülən işlərə
doqquz il ərzində 20 milyard dollardan çox investisiya
qoyuldu. Bu da dünya ölkələrində Heydər Əliyevə,
onun şah əsəri adlandırılan Azərbaycana inam və
etibarın məntiqi nəticəsi idi.
Heydər Əliyevin Azərbaycana
ikinci dəfə rəhbərlik etdiyi 10 il əsl
quruculuq-yaradıcılıq dövrü kimi tarixə
düşmüşdür. Bu dövrdə Azərbaycan
sosial-iqtisadi sahələrdə, ordu quruculuğunda, beynəlxalq
münasibətlərdə böyük uğurlar
qazanmış, ölkəmizin nüfuzu xeyli
artmışdır. Daim doğma Vətənini,
xalqımızın gələcəyini düşünən
ümummilli lider deyirdi: "Mənim həyatımın məqsədi
Azərbaycandır, Azərbaycan xalqıdır, Azərbaycan
Respublikasıdır, Azərbaycan vətəndaşıdır".
Doğrudan da, bu gün Azərbaycanda elə bir sahə yoxdur
ki, onun yüksək inkişafında, tərəqqisində
Heydər Əliyevin izi olmasın. Bu mənada Azərbaycanda
sahibkarlığın, özəl bölmənin
bugünkü inkişafı da məhz ulu öndər Heydər
Əliyevin adı ilə bağlıdır.
Təsadüfi deyil ki, müstəqil
Azərbaycanın gələcəyini bazar
iqtisadiyyatının inkişaf etdirilməsində görən
ümummilli lider bu məqsədlə ölkədə yenicə
formalaşmaqda olan sahibkarlar təbəqəsinə hər cür
qayğı və diqqət göstərirdi. Heydər Əliyev
daim iş adamlarının mənəvi hamisi kimi
çıxış edərək onların üzləşdikləri
problemlərin aşkarlanması məqsədilə dövlət-sahibkar
dialoqunun genişləndirilməsinə
çalışırdı. Elə 2002-ci ilin aprel və may
aylarında yerli və xarici iş adamları ilə
keçirdiyi görüşlər zamanı ulu öndər
sahibkarları üzləşdikləri problemlər barədə
açıq danışmağa dəvət etdi, onları səbr
və təmkinlə dinləyərək mövcud çətinliklərin,
ölkədə özəl bölmənin inkişafına
mane olan süni əngəllərin dərhal aradan
qaldırılması üçün dövlət
qurumlarına konkret tapşırıqlar verdi.
Həmin tarixi görüşlərin
birində ümummilli lider bir daha Azərbaycanda iş görmək
istəyən hər bir sahibkarın əsl himayədarı
olduğunu bəyan edərək demişdir: "Əmin ola
bilərsiniz ki, biz - Azərbaycan dövləti və şəxsən
Azərbaycan Prezidenti ölkəmizdə
sahibkarlığın inkişafını
özümüzün əsas vəzifələrimizdən
biri hesab edirik. Biz Azərbaycanın sosial-iqtisadi
inkişafını bilavasitə sahibkarlıqla, onun
inkişafı ilə bağlayırıq və
sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi
üçün bundan sonra lazım olan tədbirlərin həyata
keçirilməsi ilə məşğul
olacağıq". 2002-ci ildə keçirilmiş həmin
tarixi görüşlərin nəticəsi olaraq
imzalanmış bir sıra fərman və sərəncamlarla
Azərbaycanda sahibkarlığın dəstəklənməsi
və investisiya mühitinin daha da təkmilləşdirilməsi
baxımından keyfiyyətcə yeni mərhələnin təməli
qoyuldu.
Dövlətin, onun rəhbərinin
diqqət və qayğısından ruhlanan iş adamları
ölkəmizin sosial-iqtisadi inkişafına yeni-yeni töhfələr
verməyə başladılar. Az müddət ərzində
Azərbaycanda özəl sektorun işində böyük
canlanma, inkişaf baş verdi. Məhz bütün bunların
nəticəsidir ki, hazırda ölkədə iqtisadi
inkişafın 85 faizindən çoxu özəl sektorun
payına düşür. Bir iş adamı kimi qətiyyətlə
söyləyə bilərəm ki, bu gün Azərbaycanın
hər bir sahibkarı əldə etdiyi uğurlara görə
ümummilli lider Heydər Əliyevə, bu dahi şəxsiyyətin
uzaqgörən siyasətinə borcludur.
Xalqımızın ümummilli
lideri Heydər Əliyev əzəmətli bioqrafiyası ilə
nəsillərə örnək olan bir ömür
yaşamış nadir şəxsiyyət, titanik fəaliyyət
dairəsinə malik bir insan idi. Belə bir şərəfli
ömür, fenomenal siyasi bioqrafiya isə hər kəsə nəsib
olmur. Heydər Əliyevin taleyinin möhtəşəmliyi və
bənzərsizliyi bir də onda idi ki, o, bütün
şüurlu həyatını bütövlükdə
doğma xalqına, Vətəninə həsr etmişdi.
Daim Vətənini, xalqını
düşünən ulu öndər Azərbaycana İlham Əliyev
kimi praqmatik düşüncəyə, siyasi təfəkkürə
malik bir lider bəxş etdi. Bu gün ulu öndərin siyasi
kursu, ümummilli mənafeyə yönəldilmiş islahatlar
strategiyası xalqımıza uğurla xidmət göstərir.
Bu siyasəti müasir dövrün tələblərinə
uyğun, yaradıcı şəkildə davam etdirən
möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyev ölkənin
bütün problemlərinə milli dövlətçilik
prinsipləri kontekstindən yanaşır, onların həllinə
uğurla nail olur. Bir sözlə, bu gün ulu öndər
Heydər Əliyevin müəyyənləşdirdiyi
düzgün siyasət Azərbaycanı davamlı inkişafa
və tərəqqiyə, xalqımızı firavan gələcəyə
aparır.
İnqilab HƏZİYEV,
"100 il Qarant"
MMC-nin təsisçisi
Xalq qəzeti.- 2010.- 13 iyul.- S. 3.