Azərbaycan uşaqları
dövlətin və cəmiyyətin qayğısı
ilə əhatə olunub
Uşaqların müdafiəsi, onların
davamlı olaraq böyüklərin diqqəti
və qayğısı
ilə əhatə olunması məsələsi
Azərbaycanda bütün
dövrlərdə istər
dövlətin, istərsə
də cəmiyyətin
başlıca məqsəd
və vəzifələrindən
biri olub. Azərbaycan cəmiyyəti
həmişə uşaqlara
qarşı məhəbbətlə
yanaşıb, onların
sağlam və gümrah, eyni zamanda, savadlı və vətənpərvər
böyümələri üçün
hər cür şərait yaratmağa çalışıb, necə
deyərlər, hər
şeyin yaxşısını
uşaqlara verib.
1 İyun
Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günü kimi
tarixə düşəndən və bütün dünya
ictimaiyyəti tərəfindən təntənəli şəkildə
qeyd olunmağa başlayandan sonra isə ölkəmizdə
uşaqlara qarşı qayğı və diqqət bir qədər
də artıb, dövlət qurumlarının bu sahədə
səyləri daha da genişlənib. Qeyd edək ki, uşaq
hüquqlarının müdafiəsi ilə bağlı ilk
beynəlxalq sənəd - Uşaq Hüquqları Haqqında
Konvensiya Beynəlxalq Demokratik Qadınlar Federasiyasının təşəbbüsü
ilə Birləşmiş Millətlər Təşkilatı
tərəfindən 1949-cu ildə qəbul edilib. O vaxtdan da
dünyanın ayrı-ayrı ölkələrində 1
İyun Uşaq Hüquqlarının Müdafiəsi
Günü qeyd olunmağa, bu münasibətlə müxtəlif
tədbirlər keçirilməyə başlanıb. Sonrakı
on illər ərzində Uşaq Hüquqları Haqqında
Konvensiyaya qoşulan ölkələrin sayı artmaqda davam
edib.
1991-ci il oktyabrın 18-də
özünün dövlət müstəqilliyini elan etmiş
Azərbaycan Respublikası çox keçmədən -
1992-ci ildə həmin konvensiyaya qoşulub. Azərbaycan bu
konvensiyaya qoşulmuş 189 ölkədən biridir. 2002-ci ildə
isə müstəqil Azərbaycan Respublikası Uşaq
Hüquqları Haqqında Konvensiyaya iki Əlavə Protokola
qoşularaq uşaq hüquqlarının daimi müdafiəsinə
sadiqliyini bir daha təsdiq edib. Əlamətdar cəhətlərdən
biri kimi onu da qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan 1999-cu
ildə Uşaq Hüquqları Haqqında Konvensiyanın
müddəalarına əsaslanaraq "Azərbaycan
Respublikasının uşaq hüquqları haqqında"
Qanununu qəbul edib. Eyni zamanda, məlum Konvensiyaya
qoşulduqdan sonra ölkəmiz mütəmadi olaraq
özünün uşaq hüquqları ilə bağlı
qanunvericilik bazasını və hüquqi-normativ
aktlarını təkmilləşdirib,uşaq
hüquqlarının müdafiəsi, onların əsl vətəndaş
kimi formalaşmaları, ilk növbədə isə sağlam
böyümələri, lazımi təhsil və tərbiyə
almaları üçün ardıcıl tədbirlər
görüb. Müstəqillik illərində Azərbaycanda
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə
Dövlət Komitəsinin yaradılması da birbaşa bu məqsədlərin
uğurla həyata keçirilməsinə xidmət edir.
Bu gün cəsarətlə
demək olar ki, Azərbaycanda dövlət uşaq siyasətinin
əsası ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən
qoyulub və bu siyasət hazırda Prezident İlham Əliyev tərəfindən
məqsədyönlü şəkildə davam etdirilir. Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti vəzifəsində
çalışdığı illər ərzində Heydər
Əliyev həmişə uşaqlara qarşı böyük
məhəbbəti və sonsuz diqqəti ilə seçilib. Azərbaycan
körpələrinin sağlamlığı, onların
yaxşı təhsil və təlim-tərbiyə görməsi,
Vətən və xalq üçün gərəkli övlad
kimi yetişməsi ümummilli liderimizin daimi
qayğısı olub. Bir çox uşaq sağlamlıq mərkəzləri,
idman kompleksləri, eləcə də təhsil müəssisələri
məhz onun rəhbərliyi illərində, bilavasitə şəxsi
tövsiyə və göstərişləri əsasında
yaradılaraq uşaqların istifadəsinə verilib. Ulu
öndər Heydər Əliyev müstəqilliyinin ilk illərində
böyük ictimai-siyasi problemlərlə üzləşmiş,
ədalətsiz müharibəyə cəlb olunmuş, torpaqlarının
20 faizini itirmiş ölkəmizi düçar olduğu faciələrdən
xilas edərkən onun gələcəyi olan uşaqların
taleyini də bir an belə unutmamış, böyük işlərdən
vaxt taparaq həmişə onların görüşünə
gəlmiş, problemlərinin həlli istiqamətində təsirli
tədbirlər görmüşdü. Məhz bu sonsuz diqqət
və qayğının nəticəsi idi ki, Azərbaycan
körpələri millət atası Heydər Əliyevlə
görüşdən həmişə böyük yüksəkliyi
tapıb, onun arzuladığı kimi böyüməyə
çalışıb.
Uzaqgörən siyasi
lider olan Heydər Əliyevin yaratdığı və gələcək
nəsillər üçün miras qoyduğu ənənələr
bu gün də uğurla davam etdirilir. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin uşaq hüquqlarının müdafiəsi
sahəsində atdığı
addımlar, Heydər Əliyev Fondunun gördüyü işlər
bu ənənələrin
hələ uzun illər yaşayacağına
və Azərbaycan körpələrinin taleyində
əhəmiyyətli rol
oynayacağına zəmanət
verir. Son illər ərzində sürətli
iqtisadi inkişaf yolu ilə irəliləyən
Azərbaycanda nə qədər yeni tibb ocaqları, təhsil müəssisələri,
idman-sağlamlıq kompleksləri
istifadəyə verilib!
Təbii
ki, onların böyük əksəriyyəti
bu gün birbaşa uşaqların sərəncamındadır. Sovet İttifaqının dağılmasından
sonra bir müddət istifadəsiz
qalmış uşaq bağçalarının yenidən
dirçəldilməsi ilə
bağlı atılan
addımlar uşaqlara
diqqət və qayğının bariz nümunələridir.
Təkcə Heydər Əliyev
Fondunun son illərdə uşaqlar üçün
yaratdıqlarını saymaqla qurtarmaq olmaz. Bütün bunlar uşaqlarımızın
hərtərəfli inkişafı,
onların müasir beynəlxalq standartların
tələblərinə cavab
verən təhsil, səhiyyə xidmətləri
ilə təmin olunması üçün
edilir. Fond tərəfindən
bu istiqamətdə həyata keçirilən
ən müxtəlif layihələr Azərbaycanın
ən qiymətli milli sərvəti olan uşaqların - genefondumuzun qorunub saxlanmasına və daha da inkişafı
işinə xidmət
edir.
Son illərdə
uşaqlara göstərilən tibbi xidmətin keyfiyyətinin
artırılması, pulsuz səhiyyə xidmətinin tətbiqi,
uşaq ölümü hallarının kəskin şəkildə
azaldılması, uşaqlar arasında tez yayılan xəstəliklərə
qarşı profilaktik tədbirlərin gücləndirilməsi,
eyni zamanda, pulsuz ümumi orta təhsilin tətbiqi ümumilikdə
dövlət uşaq siyasətinin başlıca nailiyyətləri
kimi qiymətləndirilə bilər.
Keçən 2009-cu il
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə
ölkədə "Uşaq ili" elan olundu. Sərəncamdan irəli gələn vəzifələrin həlli
istiqamətində mühüm
layihələr həyata
keçirildi. Və maraqlıdır ki, bu tipli tədbirlər
təkcə əlaqədar
dövlət qurumları,
xüsusən Ailə,
Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən
deyil, eyni zamanda, digər təşkilatlar tərəfindən
də həyata keçirildi. Respublika Uşaq Fondunun, eləcə də ayrı-ayrı qeyri-hökumət
təşkilatlarının iştirakı ilə maraqlı tədbirlər görüldü. İctimaiyyətin, demək olar ki, bütün təbəqələri uşaq
problemlərinin həllinə
cəlb olundu.
Amma bütün bu qayğı və diqqətin müqabilində
Azərbaycan uşaqlarının
illərdən bəri
pozulmuş mühüm
bir hüququnu - doğma torpaqlarda, doğma ev-eşiyində azad, sərbəst yaşamaq hüququnu təmin etmək indiyədək mümkün
olmur. Bu da
artıq 20 ildən bəri qaçqın-köçkün
vəziyyətində yaşayan
uşaqlarımızın doğulduqları
torpaqlara - Qarabağa qayıtmaq hüquqları
ilə bağlıdır.
Doğrudur, bu hüquq dünyada heç kim
tərəfindən inkar
olunmur, Azərbaycanın
ərazi bütövlüyü
hamı tərəfindən
qəbul edilir. Amma Azərbaycan körpələrinin
hüquqlarını pozmuş,
onları öz doğma yurd-yuvasından, ev-eşiyindən didərgin
salmış Ermənistan
hələ də beynəlxalq ictimaiyyətin
rəyi ilə hesablaşmayaraq işğal
etdiyi ərazilərimizi
azad etmir. Ermənistanın Azərbaycana qarşı
apardığı elan
olunmamış, təcavüzkar
müharibə təkcə
balaca vətəndaşlarımızın
qaçqın-köçkün düşməsi ilə nəticələnməyib.
Bu müharibədə nə
qədər körpə
ata-anasını, doğmalarını
itirib. Eyni zamanda, erməni
təcavüzü nəticəsində
1000 nəfərdən çox
körpə fidanımız
amansız müharibənin
qurbanı olub, Xocalıda, başqa işğal olunmuş
rayon və kəndlərimizdə
qanına qəltan edilib. Bu gün
o vaxtkı körpələri
millətimizə qarşı
törədilmiş qanlı
soyqırımın, etnik
təmizləmə siyasətinin
canlı şahidləri
hesab etmək olar. Ancaq ədalətsiz, ikili
standartların əsiri
olan müasir dünyada bu körpələrin fəryadını
eşidən, onların
səsinə səs verən yoxdur. Bu isə beynəlxalq
ictimaiyyət üçün
əsl utanc yeridir. Ümid etmək istərdik
ki, Azərbaycanın bu qaçqın-köçkün
balaları yaxın, çox yaxın vaxtlarda özlərinin bu mübarək bayramlarını doğma
evlərində, yaxınlarının,
əzizlərinin yanında
qeyd edə biləcəklər. Buna, dünyanın
bütün uşaqları
kimi, onların da tam haqqı var. Sadəcə, bu haqqı hamının tanıması gərəkdir!..
Paşa ƏMİRCANOV
Xalq qəzeti.- 2010.- 1 iyun.- S. 5.