Peşə təhsili: islahat davam edir

Ölkəmizdə aparılan təhsil islahatının tərkib hissəsi olan texniki-peşə təhsilinin yeniləşdirilməsi sahəsində son illər böyük işlər görülməkdədir. Söz yox ki, müxtəlif fəaliyyət sahələri üçün yeni texnologiyalara yiyələnmiş kadrların hazırlanması ölkənin dinamik inkişafında həlledici amillərdən biridir. Xarici ölkələrin təcrübəsi göstərir ki, orta məktəb məzunlarının 40-60 faizi texniki peşə təhsili ilə əhatə olunur. Bizdə isə bu göstərici 10-11 faizə bərabərdir. Beləliklə, texniki peşə təhsil sisteminin əsas istiqamətlərindən biri olmaqla, cəmiyyətin sosial-mədəni və iqtisadi inkişafında fərdlərin iştirakını təmin edir, onların ətraf mühitə təsir etmək imkanlarını artırır, insanları yeni biliklərə yiyələnməyə istiqamətləndirir, peşəkar fəaliyyətdə davamlı inkişafa nail olmaqda real köməklik göstərir.

Bu gün peşə təhsili sadəcə olaraq “sənətkarlar və ustalar” hazırlamaqla öz işini bitirməməlidir. Burada daha yüksək bilik və bacarığa malik ixtisaslı mütəxəssis hazırlığını həyata keçirilməlidir.

Bir vaxtlar cəmiyyətdə texniki peşə təhsilinə maraq xeyli zəifləmişdi, bu məktəblərə zəif oxuyan, savadsız uşaqları göndərirdilər. Ancaq son illər cəmiyyətdə yaranmış bu münasibət dəyişməyə başlamış, aparılan təbliğat və maarifləndirmə işləri öz müsbət nəticəsini verməkdədir. Digər tərəfdən, son illər texniki peşə təhsilinin maddi texniki bazasının möhkəmləndirilməsi sahəsində də davamlı iş aparılır.

Ölkəmizin iqtisadiyyatı gücləndikcə bu sahəyə yönəldilən dövlət vəsaiti də artmağa başlamışdır. Müqayisə üçün belə bir faktı nəzərə çatdırmaq istərdik. Əgər texniki peşə təhsilinə ayrılan dövlət vəsaiti 2004-cü ildə 5,4 milyon manat təşkil etmişdisə, 2009-cu ildə bu rəqəm 26 milyon manata çatmışdır.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev təhsilin bu sahəsinin inkişafını həmişə diqqət mərkəzində saxlamışdır. Prezident 2007-ci ildə “Texniki peşə təhsilinin inkişafı üzrə Dövlət Proqramı”nı təsdiq etməklə bu sahənin sürətli inkişafı üçün güclü stimul yaratdı. Burada çox mühüm məsələlər qoyulmuşdu və onların reallaşdırılmasına artıq başlanılmışdır. Belə ki, texniki peşə təhsilinin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi, idarəetmə strukturunun təkmilləşdirilməsi, adambaşına maliyyə idarəetmə sisteminə keçid, hər bir iqtisadi rayonda əhalinin texniki peşə təhsilinə olan tələbatı ödəmək üçün mövcud peşə məktəbləri və peşə liseylərinin bazalarında peşə təhsili mərkəzlərinin yaradılması, peşə təhsilinin ictimai statusunun yüksəldilməsi və s. məsələlər Proqramda nəzərdə tutulurdu.

Bu gün artıq Proqramın reallaşması istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər barədə danışmaq olar. Peşə təhsilinin ictimai statusunun yüksəldilməsi, işə götürən təşkilatlarla təhsil müəssisələri arasında duran problemlərin həlli məqsədilə müxtəlif dövlət və qeyri-dövlət təşkilatlarının nümayəndələrindən ibarət əlaqələndirmə şurası yaradıldı. Bu şurada təhsilin bu sahəsinin ciddi problemləri müzakirə mövzusuna çevrildi.

Proqrama uyğun olaraq, peşə məktəblərimiz təmir edildi, onlara əyani vəsaitlər verildi, məktəblərimizdə kompyuter laboratoriyaları yaradıldı. Azərbaycanın ayrı-ayrı regionlarında da peşə təhsilinin inkişafına diqqət artırıldı. Qəbələ rayonunda Turizm və Otelçilik üzrə Peşə Tədris Mərkəzinin yaradılması bu sahədə atılan ilk uğurlu addım kimi qiymətləndirilməlidir. Qeyd edək ki, bu mərkəz son 20 ildə yeni yaradılan ilk texniki peşə təhsili müəssisəsidir. Belə mərkəzlərin respublikamızın müxtəlif rayonlarında yaradılması da planlaşdırılır.

Çox sevindiricidir ki, Təhsil Nazirliyi texniki peşə təhsili sahəsində bir sıra beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq edir. Belə ki, YUNESKO, Dünya Bankı, Avropa Təhsil Fondu, Beynəlxalq Əmək Təşkilatı, Yaponiya Beynəlxalq Əməkdaşlıq Bankı, Cənubi Koreyanın DEU İnternational Korporasiyası ilə ölkəmizdə texniki peşə təhsilinin inkişafı sahəsində bir sıra layihələr həyata keçirilməkdədir.

Azərbaycan Hökuməti və Heydər Əliyev Fondu ilə YUNESKO arasında 18 iyun 2007-ci il tarixdə imzalanmış sazişə əsasən, “Azərbaycanda peşə təhsilinin təkmilləşdirilməsi layihəsi” həyata keçirilir. Söz yox ki, son illər həyata keçirilən islahat rəhbərlik etdiyim 17 saylı Bakı peşə liseyinin fəaliyyətinə də öz təsirini göstərmişdir.

Bizim liseyin əsası 1936-cı ildə qoyulmuşdur. Ötən illər ərzində liseyin ixtisas yönümü bir neçə dəfə dəyişmiş və bu gün isə informasiya texnologiyaları üzrə kadrlar hazırlanmasına daha çox üstünlük verilir. Bizim lisey kompyuter üzrə operator, telekommunikasiyada kompyuter texnologiyasının istismarı operatoru, mühasib-fərdi kompyuter operatoru, kabel calayıcısı – rabitə montyoru ixtisasları üzrə kadrlar hazırlayır.

Respublika Prezidenti İlham Əliyevin texniki peşə təhsilinin inkişafı ilə bağlı sərəncamından sonra bizim liseydə əsaslı təmir işləri aparılmış, bütün sinif otaqları və emalatxanalar ən müasir texniki avadanlıqlarla təmin olunmuşdur. Bununla yanaşı, fizika, kimya laboratoriyaları, kompyuter otaqları yenidən qurulmuşdur.

Hazırda liseyimizdə 375 şagird təhsil alır. Onların təlim-tərbiyəsi ilə 72 müəllim və mühəndis-texniki işçi məşğul olur. Liseyimizin böyük kitabxanası və müasir tipli oxu zalı vardır ki, bu da şagirdlərə biliklərə yiyələnmək üçün geniş imkan yaradır. Müntəzəm olaraq mədəni-kütləvi tədbirlər həyata keçirilir. Ədəbiyat və incəsənət xadimlərimizin yubileyləri, tarixi və bayram günləri xüsusi olaraq qeyd edilir. Uşaqların hərbi vətənpərvərlik tərbiyəsi də nəzərdən qaçırılmır. Böyük Vətən müharibəsi, Qarabağ müharibəsi veteranları ilə görüşlərə şagirdlər böyük maraq göstərirlər.

Son illər kompyuter sahəsinə böyük maraq olduğundan bizim liseyə daha çox maraq göstərilir. Biz də çalışırıq ki, hazırladığımız mütəxəssislər bilikli, bacarıqlı, öz işlərinin mahir ustaları olsunlar.

Qəhrəman HACIYEV,

17 saylı Bakı Peşə Liseyinin direktoru

Xalq qəzeti.- 2010.- 21 mart.- S. 7.