Dağlıq Qarabağ
münaqişəsinin nizamlanmasında Azərbaycanın milli
maraqları nəzərə alınmalıdır
Belə olmasa, Cənubi Qafqazda süni şəkildə
tətbiq edilən hər hansı nizamlama prosesi heç bir nəticə
verə bilməz
Son vaxtlar beynəlxalq aləmdə
bir-birinin ardınca baş verən hadisələr Azərbaycanın
xarici siyasətinin düzgün qurulmasından xəbər
verir. Ən başlıcası isə ölkəmizin milli
maraqlarını hər şeydən yüksəkdə tutan
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev əsl siyasi liderə
xas olan iradə, uzaqgörənlik nümayiş etdirir. Bununla
da dövlətimizin mənafelərinə zidd siyasətin həyata
keçirilməsinə imkan verilmədi. Dünya ictimaiyyətinə
bir daha sübut olundu ki, Azərbaycan dövləti, onun
başçısı öz iradəsini reallaşdırmaq
üçün yüksək siyasi potensiala malikdir. Ermənistana
isə ikili standartlar nümayiş etdirən dövlətlər
və bəzi qurumlar nə qədər siyasi dəstək versələr
də, yenə də onu işğalçı, təcavüzkar
adından xilas edə bilmirlər.
Azərbaycan Prezidenti,
Ali Baş Komandan İlham Əliyevin bu il aprelin 23-də
Müdafiə Nazirliyində ordu quruculuğu məsələlərinə
həsr olunmuş müşavirə keçirməsi Ermənistanda
çox ciddi narahatçılıqlara səbəb olub. Yerli
kütləvi informasiya vasitələrində dərc olunan məqalələrdə
bildirilir ki, Azərbaycan tərəfi artıq müharibəyə
hazırlaşır. “Aravot” qəzetinin siyasi şərhçisi
Samvel Mkırtıçyan yazır ki, əgər Ermənistana
digər dövlətlər hərbi yardım göstərməsələr,
bizim üçün çox ağır olacaq. Onun
yazdığına görə, bu gün Ermənistan ordusunda
olduqca acınacaqlı vəziyyət yaranıb. “Orduda baş
verən müəmmalı ölüm halları, əsgərlərimizin
döyüş yerlərini atıb düşmən tərəfə
keçmələri, orada yaşamağa razılıq vermələri,
yoluxucu xəstəliklərə tutulmaları və
ayrı-ayrı imkanlı məmurların həyətlərində
qul kimi işlədilmələri valideynlərə çox
pis təsir edib. Onlar öz uşaqlarını Ermənistan
ordusunda xidmətə göndərməkdən açıq
şəkildə imtina edirlər". Yeri gəlmişkən,
bu günlərdə Ermənistan Müdafiə Nazirliyinin
baş qərargah rəisi Yuri Xaçaturov da bəyanat verərək
bildirmişdi ki, 2010 — 2016-cı illərdə Ermənistanda hərbi
çağırışla əlaqədar problemlərlə
üzləşəcəyik. Bunu əhalinin kütləvi
şəkildə xarici ölkələrə köçmələri
ilə əlaqələndirmişdir.
Ermənistanda yerli əhali,
habelə hərbçilər, ictimai-siyasi xadimlər çox
yaxşı bilirlər ki, onların ölkələrinin təklikdə
müharibə aparmağa cəsarətləri, qüvvələri,
güclü orduları yoxdur. Hətta erməni əsgərləri
qanunsuz aparılan döyüşlərdə də
iştirakdan imtina edirlər. Ötən il isə Ermənistan
Müdafiə Nazirliyi bir neçə hərbi hissəni
çağırışçı
çatışmazlığından komplektləşdirə
bilməyib. Bütün bunlardan sonra dövlət
başçımızın ordu quruculuğu məsələlərinə
həsr olunmuş müşavirə keçirməsi Ermənistanda
ciddi təşviş doğurub. Azərbaycan Prezidentinin
müşavirədə səsləndirdiyi əsaslı fikirlər
və digər açıqlamalar təkcə Ermənistanda
yox, bütün dünyada geniş əks-səda doğurub. Milli
Ordumuzun yetərincə müasir silah-sursatla, ağır
texnika ilə təchizatı, əsgərlərin
döyüş ruhu, hər qarış
torpağımızın müdafiəsi uğrunda canından
keçməyə hazır olmaları, ən əsası isə
Prezidentlə xalqın yekdilliyi böyük imkanlar
yaratmış, diqqət mərkəzində olmuşdur.
Bəs Ermənistanda
dövlət başçısına münasibət necədir?
Artıq bu ölkədə əhalinin prezidentə inamı
heçə enib. Bu yaxınlarda dövlət məmurlarının
korrupsiya əməllərinin üstü
açıldıqdan, istənilən dövlət məmurunun,
o cümlədən prezident Serj Sarkisyanın varidatı bəlli
olduqdan sonra dövlət başçısına heç kim
ümidlə baxmır. Siyasi aləmdəki hərəkətləri
isə onu və ölkəni gülünc vəziyyətinə
salıb. Ermənistan Milli Konqresinin üzvü Arkadi Melikyan
yerli kütləvi informasiya vasitələrinə verdiyi müsahibəsində
deyib ki, prezident Serj Sarkisyan hər hansı bir beynəlxalq tədbirə
gedəndə, orada sənəd imzalayanda biz buna çox
ümidsiz yanaşırıq və fikirləşirik ki, o,
(Serj Sarkisyan) bu dəfə də ölkəmizi gülünc
vəziyyətinə salacaq. Onun sözünün
üstündə durmaması, xarici ölkələrdəki
çıxışında bir söz, Yerevana
qayıtdıqdan sonra isə dövlət televiziyasında
başqa söz deməsi bizdə təəccüb yaradır.
Belə də hərdəmxəyal, qeyri-ciddi dövlət
başçısı olarmı?
Ermənistan prezidenti S.Sarkisyan Ermənistanla Türkiyə arasında münasibətlərin normallaşmasını, sərhədlərin açılması və diplomatik əlaqələrin qurulmasını nəzərdə tutan Sürix protokollarını imzaladıqdan bir müddət sonra bu sənədlərin parlamentdə ratifikasiyasını dayandırdığını bəyan etməsi onun qeyri-ciddi insan olduğunu bir daha təsdiqlədi. Bir çox siyasi ekspertlərin də təəccübünə səbəb olan bu bəyanatdan sonra haqlı sual yaranır: niyə imzalamışdın, niyə də imtina etdin? Dövlət başçısının hərdəmxəyallığı onun rəhbərlik etdiyi ölkənin də nə qədər qeyri-ciddi olduğunu göstərir. Ümumiyyətlə, Ermənistan tərəfi Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması istiqamətində aparılan danışıqlarda da həmişə qeyri-konstruktiv mövqe nümayiş etdirir. Serj Sarkisyan danışıqlar prosesini süni şəkildə uzadır, səmimilik, konstruktiv yanaşma nümayiş etdirmir. Münaqişənin nizamlanmasında müəyyən mərhələlərdə razılaşdırılmış məsələləri yenidən gündəmə gətirməklə danışıqların mövzusuna çevirir və əslində bununla vaxt qazanmaq istəyir. Elə ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrlərinin təklif etdiyi Madrid prinsiplərini götürək. Ermənistan tərəfi bu gün “hə” deyir, sabah isə sözünü dəyişir. Bu sənədin yenilənmiş variantına Azərbaycan tərəfi razılıq versə də, Ermənistan tərəfi ağlasığmaz şərtlər irəli sürür. Halbuki, müəyyən şərtləri işğala məruz qalan tərəf irəli sürə bilər. Ermənistan isə təcavüzkar olduğu halda, üstəlik müəyyən şərtlərlə danışır. Buna baxmayaraq, artıq danışıqlar prosesi elə bir mərhələyə yaxınlaşıb ki, Ermənistan bundan sonra məkrli, riyakar və yalançı siyasətini davam etdirə bilməyəcək. Vəziyyətin bu məcrada davam etməsi Ermənistanın ziyanınadır. Çünki bu ölkə nə vaxta qədər öz təcavüzkarlıq, işğalçılıq siyasətindən, qonşu dövlətlərə qarşı ərazi iddialarından əl çəkməyib, həm iri infrastruktur layihələrdən, həm Türkiyə, həm də Azərbaycanla bütün əməkdaşlıqdan məhrum olacaq. Bu da Ermənistanda iqtisadi böhranın daha da dərinləşəcəyindən xəbər verir. Bu ölkəni ölü vəziyyətindən xilas etmək üçün digər dövlətlərin dəstək verməsinin də faydası olmayacaq. Çünki Ermənistana göndərilən yardım və ianələr uzunmüddətli ola bilməz. Dünyanı bürümüş qlobal maliyyə və iqtisadi böhrandan sonra Ermənistana maliyyə yardımı göstərən dövlətlərin özləri çətin duruma düşüblər. Digər tərəfdən, Gürcüstanla Rusiya arasında yaranmış gərginlik Ermənistana gedən yolları bağladı. Gözlərini digər dövlətlərdən gələn ianə və yardımlara dikmiş ermənilərin həyat səviyyəsi daha da ağırlaşdı və ölkəni aclıq, səfalət bürüdü.
ABŞ administrasiyasının Ermənistanı ağır iqtisadi böhrandan xilas etmək cəhdləri də bir nəticə vermədi. Bu məqsədlə Türkiyəyə təzyiqlər göstərilməsi, qondarma “erməni soyqırımı” kartından istifadə olunması, Konqresin Nümayəndələr Palatasının Xarici Əlaqələr Komitəsində qondarma “erməni soyqırımı”nın tanınması haqqında qərar qəbul olunması da Türkiyəni öz mövqeyindən döndərə bilmədi. Türkiyə Cümhuriyyətinin rəsmiləri birmənalı olaraq bəyan etdilər ki, Ermənistan işğal etdiyi Azərbaycan ərazilərini azad etməyincə, bu ölkə ilə hər hansı bir diplomatik əlaqə qurulmayacaq və sərhədlərin açılmasından söhbət gedə bilməz. Qardaş Türkiyə bütün təzyiqlərə ləyaqətlə dözdü və dediyindən dönmədi. Obama administrasiyasına sübut olundu ki, iki qardaş — Azərbaycanla Türkiyə arasında münasibətlərin korlanmasına istiqamətlənmiş bütün cəhdlər iflasa uğrayacaq.
Azərbaycan Avropaya və dünya birliyinə çox uğurla inteqrasiya edir, dövlətimizin yeritdiyi siyasət regionun inkişafına müsbət təsir göstərir. Dövlət başçımızın xarici siyasəti də daim açıq və səmimi olub. Ona görə də Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanmasında Azərbaycanın milli maraqları nəzərə alınmasa, Cənubi Qafqazda süni şəkildə tətbiq edilən hər hansı nizamlama prosesi əhəmiyyətsizdir və bunun heç bir faydası olmayacaq.
Əliqismət BƏDƏLOV
Xalq qəzeti.- 2010.- 7 may.- S. 1.