Məcburi köçkün həyatı olsa da...

Azərbaycanın 56 şəhər və rayonunda məskunlaşan kəlbəcərlilərin əli işdən soyumur

- Kəlbəcərli harada olursa-olsun zəhmətsevərliyini, işgüzarlığını göstərəcək. Tənbəllik, passivlik onlara xas olan xüsusiyyət deyil...

Rayon icra hakimiyyətinin başçısı Vidadi Məhərrəmovun dediyi bu sözlərdə böyük həqiqət var. Kəlbəcərlilər 17 ildən çoxdur ki, məcburi köçkün həyatı yaşasalar da əlləri işdən-gücdən bir an belə soyumayıb. Az şəhər, rayon tapılar ki, orada kəlbəcərli məskunlaşmasın. Amma onların gündəlik həyatı ilə yaxından tanış olduqda görürsən ki, kiçik bir torpaq sahəsi varsa belə, orada necə əkir, yetişdirir, mal-heyvan saxlayır, arı bəsləyir... Tarixən belə olub, indi də belədir.

Bəs 2010-cu ildə vəziyyət necədir? Bu yaxınlarda rayon icra hakimiyyətində birinci rübə yekun vurulub. Faktlar yenə ürək açandır. Gəlin nəzər salaq.

Ağır məcburi köçkün həyatı yaşayan kəlbəcərlilərin, xüsusilə heyvandarlıqla məşğul olan sahibkarlara göstərilən köməyin və onlar üçün yaradılan lazımi şəraitin nəticəsidir ki, 2010-cu ilin I rübündə qara malın sayı 7 faiz və ya 1369 baş artıb. Qoyun-keçilərin sayı 6 faiz və ya 9867 baş, arı ailələrinin sayı 22 faiz və ya 870 ədəd çoxalmışdır.

Bu ilin birinci rübündə kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının həcmi 9 faiz artaraq 3 milyon 281 min manat olmuşdur, bu da 2009-cu ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 266 min manat çoxdur.

Adambaşına məhsul istehsalı 48,39 manat təşkil edir. Əhalinin orta aylıq əmək haqqı 208 manatdır ki, bu da ötən ilin müvafiq dövründəkindən çoxdur.

Rayonun daxili imkanları hesabına 18 yeni iş yeri açılmışdır, o cümlədən hesabat dövründə 17 nəfər fiziki şəxs daimi iş yerləri ilə təmin edilmiş, 1 hüquqi şəxs qeydə alınmış, RİH-nin köməkliyi ilə 12 nəfər işə düzəlmiş, "Azəryolservis" ASC-nin köməkliyi ilə 44 nəfər işlə təmin edilmişdir. Ümumiyyətlə, daxili imkanlar hesabına 2003-cü ilin oktyabr ayından indiyədək rayon üzrə 654 yeni iş yeri açılmışdır. Nəqliyyat Nazirliyinin tabe qurumlarında Kəlbəcər rayonundan olan 32 nəfər işə düzəlmişdir.

2010-cu ilin I rübündə rayonun məcburi köçkünlərinin mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılması, digər sosial problemlərin həlli rayon icra hakimiyyətinin fəaliyyətində əsas yer tutmuşdur. Cari ilin fevral ayının 27-də Qəbələ şəhərində ölkə başçısı İlham Əliyevin məcburi köçkünlərlə keçirdiyi tarixi görüş kəlbəcərlilərin həyatında ən əlamətdar hadisəyə çevrilib. Qəbələ rayonunda Turist bazasında müvəqqəti məskunlaşmış 132 kəlbəcərli məcburi köçkün ailəsi hündürmərtəbəli evlərə və hər cür şəraiti olan yeni mənzillərə köçürüldü. Ümumiyyətlə, son 4 ay ərzində ölkə Prezidentinin köməyi ilə rayonun 758 məcburi köçkün ailəsi yeni mənzillərə köçürülmüşdür.

Məcburi köçkünlərin mənzil probleminin həlli ilə bağlı Dövlət Proqramına uyğun olaraq 500 evdən ibarət yeni qəsəbə və rayon inzibati mərkəzi üçün Göygöl rayonu ərazisində 40 hektar torpaq sahəsi ayrılmışdır. Bundan başqa, Nazirlər Kabinetinin sərəncamı ilə həmin qəsəbənin tikilməsi üçün əlavə olaraq 20 hektar toraq sahəsi ayrılmışdır.

Naftalan şəhərindəki "Qarabağ" sanatoriyasında müvəqqəti məskunlaşmış məcburi köçkünlər üçün Goranboy rayonu ərazisində 3 ədəd beşmərtəbəli yaşayış binaları tikilir.

Eyni zamanda Yevlax rayonu ərazisindəki "Aran" qəsəbəsində müvəqqəti məskunlaşmış 612 məcburi köçkün ailəsi üçün Yevlax şəhərində 12 ədəd hündürmrtəbəli evlər tikilir. Mənzil tikintisi ilə bağlı olaraq digər işlər davam etdirilir.

Rayon zəhmətkeşləri 2009-cu ildə 10373 ədəd müxtəlif növ ağac əkmişlər. O cümlədən, Gəncə şəhərinin Gülüstan qəsəbəsi ərazisində Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetin 6 saylı yataqxanası ətrafında, Ağdam rayonunun Dördyol qəsəbəsində, Goranboy rayonunun "Yeni qəsəbəsi"ndə, Gəncə şəhəri 84 saylı hərbi şəhərcikdə və rayon ümumtəhsil məktəblərinin həyətində 7200 müxtəlif növ meyvə, 3173 ədəd sərv ağacı əkilmişdir.

Bu işlər cari ilin mart-aprel aylarında davam etdirilmiş, Goranboy rayon "Yeni qəsəbə"si ətrafında 300 ədəd, Göygöl rayonunun Murovdağ məcburi köçkün qəsəbəsində həkim ambulatoriyasının ətrafında və qəbiristanlıqda 70 ədəd, Gəncə şəhərinin Gülüstan qəsəbəsində 2 saylı orta məktəbin həyətində 120 ədəd, rayon baytarlıq idarəsinin ətrafında 30 ədəd, cəmi 600 ədəd sərv ağacı əkilmişdir. Ağaclara texniki qulluq göstərilməsi təmin edilmişdir.

Rayon əhalisi 56 rayon və şəhərin 1000-ə yaxın məntəqəsində müvəqqəti məskunlaşıb. Rayon rəhbərliyi mütəmadi olaraq yerlərdə olur, görüşlər, səyyar qəbullar keçirir, onları narahat edən sosial və digər problemlərin həllinə nail olur. Başçı V.Məhərrəmov 2009-cu ildə əvvəlcədən təsdiq edilmiş qrafikə uyğun olaraq 39 şəhər və rayonun 58 yaşayış məntəqəsində 3000 nəfərdən çox vətəndaşı qəbul edib, onların qaldırdıqları 122 tələb-təklifin icrası ilə məşğul olub. Bu ilin I rübündə isə 8 yerdə səyyar qəbul-görüş keçirilib, 732 nəfər vətəndaş qəbul olunub, problemlərinin həllinə kömək göstərilib. Göygöl rayonu Üçtəpə kəndində 118 saylı məktəb üçün "Azəryolservis" ASC tərəfindən əlavə 5 sinif otağının tikintisinə başlanılmış və 2-3 aya başa çatdırılacaqdır. Ümumiyyətlə, dövlət başçısı İlham Əliyevin, Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun Prezidenti, millət vəkili Mehriban xanım Əliyevanın qayğısı ilə son vaxtlar məktəb tikintisi geniş vüsət almışdır. Keçən ilin noyabr ayının 20-də Goranboy rayonunun "Yeni qəsəbə"sində 360 şagird yerlik, bu ilin fevral ayının 27-də Qəbələ rayonunun Zarağan məhəlləsində 188 şagird yerlik məktəb tikilmişdir.

...Göründüyü kimi, kəlbəcərlilər yenə də işgüzarlıq nümayiş etdirirlər. Amma atalar məsəli var: "tək əldən səs çıxmaz". Nə yaxşı ki, xeyirxah adamlar soydaşlarımıza hərtərəfli qayğı göstərirlər.

Hamlet QASIMOV,

"Xalq qəzeti"nin bölgə müxbiri

Xalq qəzeti.- 2010.- 23 may.- S. 7.