Beynəlxalq ictimaiyyət Azərbaycanın haqq işini indi daha böyük qətiyyətlə dəstəkləyir

ATƏT-in qiymətləndirmə missiyasının işğal edilmiş ərazilərə səfəri ərəfəsində ermənilər böyük təşviş keçirirlər

Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Baş Assambleyasının 65-ci sessiyası dünyanın ictimai-siyasi həyatında xüsusi məqamlarla yadda qaldı. Əsas güc mərkəzlərinin perspektiv istiqamətləri müəyyənləşdirmək üçün tərtib etdikləri plan-proqramlarına özünəməxsus təsir göstərən sessiya ermənilər üçün də unudulmaz amillərlə tarixə düşdü. Belə ki, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ilk illərində BMT Təhlükəsizlik Şurasının məlum qətnamələrini qulaqardına vuran, dünyanın ən böyük beynəlxalq təşkilatının sənədlərinə hörmətsizlik edən rəsmi İrəvan Baş Assambleyanın sessiyasında səsləndirilən bir neçə cümlədən sonra əməlli-başlı təşvişə düşdü. Səsləndirilən fikirlər və büruzə verilən təlaş nədən ibarət idi?

Sessiyanın sentyabrın 23-də təşkil edilmiş iclasında Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev öz çıxışında ölkəmizin əsəs problemi olan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həll edilməmiş qalmasından narahatlığını ifadə etdi. Prezident beynəlxalq ictimaiyyətin nəzərinə bir daha çatdırdı ki, Ermənistan rəsmiləri münaqişənin həll edilməsi üçün vicdanla danışıqlar aparmaq əvəzinə vəziyyətin daha da ağırlaşmasına üstünlük verir: "Bu da öz növbəsində gözlənilməz nəticələrə gətirə bilər". Yəni Azərbaycan Prezidenti 100-dən çox dövlət başçısının iştirak etdiyi auditoriyaya söylədi ki, müstəqil Azərbaycan dövləti öz ərazi bütövlüyünü bərpa etmək üçün istənilən variantı məqbul sayacaq. İlham Əliyevin həmin bəyanatından dərhal sonra - sentyabrın 25-də Ermənistan Prezidenti Serj Sarkisyan Milli Təhlükəsizlik Şurasının iclasını çağırdı. "Reqnum" informasiya agentliyinin verdiyi məlumata görə iclasın gündəliyinə bircə məsələ daxil edilmişdi: "Sərhədlərin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi strategiyası və dövlət sərhəd kompleksinin idarə edilməsi". Məsələ Şuranın iclasına elə tələm-tələsik gətirilmişdi ki, guya BMT Baş Assambleyasının sessiyası qurtaran kimi Azərbaycan hərbi müdaxiləyə başlayacaq.

Erməni ekspertlər yazırlar ki, Milli Təhlükəsizlik Şurasının iclasında sərhədlərin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi strategiyası müzakirə edilsə də Ermənistan rəsmiləri ATƏT-in qiymətləndirmə missiyasının işğal edilmiş Azərbaycan ərazilərinə oktyabrın birinci yarısında gözlənilən səfərindən də böyük təlaşla danışıblar. Bu təlaş da əsassız deyil. Çünki Prezident İlham Əliyevin BMT Baş Assambleyasının sessiyasında söylədiyi kimi ermənilər Dağlıq Qarabağda və işğal edilmiş digər ərazilərimizdə Azərbaycanın mədəniyyəti və tarixi ilə bağlı olan hər şeyi yox etməyə çalışırlar. ATƏT rəsmilərinin əlində isə Azərbaycanın BMT-yə üzv olduğu dövrün rəsmi sənədləri, həmin ildən sonra işğal edilmiş ərazilərdə aparılan bədnam siyasət - türk-Azərbaycan yer adlarının və tarixi abidələrin erməniləşdirilməsi, mono-etnik dövlət yaradılması üçün yerli əhalinin qovulması, qırılması, islam dini ilə bağlı yerlərin tamamilə sökülüb dağıdılması, süni məskunlaşdırma tədbirləri və bir çox başqa eybəcərliklər barədə yetərincə məlumat vardır.

Bir müddət əvvəl Azərbaycan tərəfin Dağlıq Qarabağ münaqişəsi barədə məsələnin və qətnamə layihəsinin BMT Baş Assambleyasının gündəliyindən geri götürməsi İrəvanda birmənalı qarşılanmamışdı. Artyom Muradyan adlı siyasətçi BMT və ATƏT rəsmilərinin ünvanına şər və böhtan yağdıraraq söyləyirdi ki, onlar Azərbaycan rəhbərliyi ilə "bazarlıq ediblər". Guya rəsmi Bakı hələ qətnamə layihəsini BMT Baş Assambleyasının gündəliyinə çıxaranda belə məsələnin orada müzakirəsini istəmirmiş. Guya Azərbaycan rəhbərliyi həmin addımı atmaqla Dağlıq Qarabağa qiymətləndirmə missiyasının göndərilməsinə nail olmaq istəyirmiş. "Azərbaycan diplomatiyası növbəti dəfə erməniləri tələyə saldı" - deyən Muradyanın fikrincə, ATƏT rəsmilərinin işğal edilmiş ərazilərdə əldə etdiyi məlumatlar Bakıya təqdim edilərsə, Azərbaycan Ermənistanı mütləq Haaqa Məhkəməsinə verəcək. Muradyanın fikrincə, bundansa məsələnin BMT Baş Assambleyasındakı müzakirəsi Ermənistana daha çox sərf edərdi.

Yeri gəlmişkən, ATƏT-in rəsmi saytında Minsk qrupunun bu məsələ ilə bağlı bəyanatı yayılmışdır. Bəyanatda bildirilir ki, qiymətləndirmə missiyası Dağlıq Qarabağın ətrafındakı ərazilərdə oktyabrın 4-dən 14-dək olacaqdır. Bu barədə həm Azərbaycanın, həm də Ermənistanın xarici işlər nazirlərinə məlumat verilmişdir. Bəyanatda əlavə edilir ki, Azərbaycanın təşəbbüsü ilə ATƏT-in qiymətləndirmə missiyası hazırda Ermənistanın işğalı altında olan Azərbaycan torpaqlarındakı vəziyyət barədə ətraflı məlumat alacaq və bu məzmunda xüsusi hesabat hazırlanacaqdır. Erməni siyasətçilərini narahat edən də məhz həmin xüsusi hesabat məsələsidir.

Başqa bir məqama diqqət yetirək. Rusiya Dövlət Dumasının komitə sədri Aleksey Ostrovskinin sentyabrın 23-də söylədiyi həqiqətlər də Ermənistanda bomba kimi partlamışdır: "Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində beynəlxalq ictimai rəy Azərbaycanın tərəfindədir. Bütün dünya Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyir". Bu həqiqəti Erməni Ümumdünya Milli Hərəkatının İdarə Heyətinin sədri Aram Manukyan da söyləyib.

Ancaq cənab Ostrovskidən fərqli olaraq Manukyan öz fikirlərini daha böyük emosiya və təlaşla ifadə edib: "Əgər xalq ümumi şəkildə ölkəni tərk edirsə, suverenlikdən danışmağa dəyməz. Erməni xalqı sabaha inamı olmayan, köməksiz (onun fikrincə hamı Azərbaycana kömək edir - red.) özünə inanmayan xalqdır. Bütün göstəricilər üzrə böyük tənəzzül var. Əgər əvvəllər müxtəlif hesabatlarda Ermənistan 75-90-cı yerlərdə qərarlaşırdısa, indi bu göstərici 125-130-cu yerə kimi aşağı düşüb. Bütün beynəlxalq qətnamələrdə və hesabatlarda Ermənistanda mənfi, neqativ dinamika qeyd olunur". Manukyanın fikrincə, bütün bu amillər Dağlıq Qarabağ məsələsində Ermənistanın öz istəyinə çatmayacağına zəmin yaradır.

Bu gün Ermənistanın işğalı altında olan Dağlıq Qarabağa və digər rayonlara ATƏT-in qiymətləndirmə missiyasının göndəriləcəyi barədə xəbər (əslində həmin proses uzun müddətdir ki, beynəlxalq təşkilatların diqqət mərkəzindədir) İrəvanda böyük narahatlıqla qəbul edilir. Ancaq erməni ekspertlərinin fikrincə, bundan da böyük bir narahatlıqla onlar hələ sentyabrın 15-də üzləşmişdilər. "Reqnum" informasiya agentliyi yazır ki, NATO Baş katibinin Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiyadakı xüsusi nümayəndəsi Robert Simmons sentyabrın 15-də İrəvanda keçirilən mətbuat konfransında erməni jurnalistin sualını cavablandırarkən sadəcə fikir söyləməyib, həm də bədnam qonşularımızın belini qırıb. Erməni jurnalisti soruşub ki, Gümrüdəki Rusiya hərbi bazasının bu ölkədə qalma müddətinin uzadılması barədə Rusiya-Ermənistan müqaviləsinin imzalanmasını NATO- nun soyuqqanlılıqla qarşılaması necə izah olunur? Cənab Simmons bildirib ki, NATO-nun hər üç Qafqaz ölkəsi ilə balanslaşdırıcı siyasəti mövcuddur və biz o siyasəti inkişaf etdirmək niyyətindəyik. NATO Ermənistanda Rusiya hərbi bazasının saxlanılmasına etiraz etmədiyi kimi Naxçıvanda Türkiyə bazasının yerləşdirilməsinə də müdaxilə etməyəcək. Ekspertlərin fikrincə, cənab Simmonsun bu ifadəsi Ermənistanda qalmış milyon yarım erməninin də ölkəni tərk etməsinə səbəb olacaq.

Yeri gəlmişkən əlavə edək ki, əvvəllər Ermənistanı müdafiə edən və ya Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ədalətli şəkildə həllinə biganə qalan bütün təşkilat və ölkələr indi artıq həqiqətin, yəni Azərbaycanın tərəfindədir.

İttifaq MİRZƏBƏYLİ

Xalq qəzeti.- 2010.- 30 sentyabr.- S. 3.