Xeyrəddin Qoca – 60
Onun əsərlərində
zamanın ahəngi duyulur
Yazıçı, publisist, sabiq millət vəkili,
Türkiyə Cümhuriyyətinin İstanbul şəhərində
Azərbaycan Respublikasının sabiq Baş konsulu, məşhur
“91-lər”dən biri, Yeni Azərbaycan Partiyasının
yaradılmasının fəal iştirakçısı,
partiyanın Siyasi Şurasının üzvü,
tanınmış ictimai xadim, səmimi, mehriban insan... Bu
titulları və şəxsi keyfiyyətləri sadalamaq kifayətdir
ki, oxucu söhbətin Xeyrəddin Qocadan getdiyini bilsin. Bu
missiyalar və titullar təkcə X.Qocanın kimliyini göstərmir,
həm də onun cəmiyyətdə tutduğu mövqeyi ifadə
edir. Xeyrəddin Qoca 1950-ci ildə Ağdaş rayonunun Qulbəndə
kəndində müəllim ailəsində dünyaya göz
açmış, Pedaqoji Universitetdə ali təhsil
almış, Jurnalist Sənətkarlığı
İnstitutunda peşəsinə daha dərindən
bağlanmış, Azərbaycan publisistikasına töhfələr
vermiş, Mirzə Cəlilin irsini XX əsrin sonlarına
uyğunlaşdırmış, Ə.Haqverdiyevin
“Marall”larını 80 il sonra yenidən
qamçılamış, Bakı ilə İstanbul
arasında diplomatik əlaqələrin möhkəmlənməsində
rolu olmuş, Milli Məclisdə təkcə söz deməmiş,
həm də söz yazmış, ən nəhayət, sadə
Azərbaycan vətəndaşıdır. Dostlarının
dediyinə görə, səmimi, təvazökar, həmişə
arzulanan insandır. Billur kimi saf qəlbi, böyük ürəyi
vardır. Təbiəti etibarilə orijinal, maraqlı bir
insandır. Onun sözü də, işi də, özü də
göz önündədir. Bütün münasibətləri
tam aşkardır. Ütülü, ibarəli
danışmır. İctimaiyyətin qənaətincə,
çirkaba bulaşmamış, siyasət adamı, vətənpərvər
publisist, kəskin və dolğun yazıların müəllifi,
gülüşü göz yaşı ilə müşayiət
olunan satirikdir.
Xeyrəddin Qoca
sözsüz ki, Azərbaycan ictimai və ədəbi fikrində
özünü təsdiqləmiş şəxslərdəndir.
Düz 40 il əvvəl yaradıcılığına
jurnalist məqalələri ilə başlayan
yazıçı tədricən öz ampulasını
genişləndirərək artıq, ədəbi simaya
çevrilib. O, indi mətbuatda minlərlə məqalələrin,
bir sıra kitabların, pyeslərin müəllifidir.
Yaradıcı şəxsin ilk qələm təcrübəsi şübhəsiz ki, onun sənətə “vizit vərəqi” olmaqla yanaşı, həm də keçdiyi həyat yolu ilə həmahənglik təşkil edəcək ədəbi janrını da müəyyənləşdirir. Heç də səbəbsiz deyil ki, Xeyrəddin Qocanın ilk yazısı satirik hekayə olmuşdu və o, Molla Nəsrəddin ənənələrini yaşadan böyük satira jurnalında – “Kipri”də çap edilmişdi. Qeyd edək ki, 1968-ci ildə 18 yaşlı gəncin ilk sənət əsəri – “Hədiyyə” hekayəsi “Kirpi” jurnalının baş redaktoru Seyfəddin Dağlının xoşuna gəlmiş və bilavasitə onun tövsiyəsi ilə dərc edilmişdi. Sonralar Süleyman Rüstəmin rəhbərlik etdiyi “Kirpiçilər məclisi”nin fəal üzvü olan Xeyrəddin Qoca keçən əsrin 70-ci illərinin əvvəllərindən etibarən “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetinin səhifələrində ardıcıl dərc olunmağa başladı. O, əsərlərində mühüm məsələlərə toxunur, oxucusunu uydurmalar, illüziyalar aləmindən ayırıb, real həyata gətirir, nöqsanları vətəndaş mövqeyindən tənqid edir.
Xeyrəddin Qocanın yaradıcılığı barədə ən dolğun, ən müfəssəl və ədəbi tənqid yönümlü rəyin müəllifi professor Pənah Xəlilov yazıçının yumor və satiralarının sətiraltı mənasını, sətirüstü məziyyətlərini, orijinal dəst-xəttini belə ifadə edir: “Onun satiraları oxucunun fikrincə satiradırsa, mənim fikrimcə qroteskdən uzaq olan məlhəmli gülüşdür. Müəllif özü də yumor ustalarımızdan Cəlil Məmmədquluzadəni, Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevi anır, axırıncının “marallarım” ənənəsinə, Molla Nəsrəddin lətifələrinə güvənir. Ağız ədəbiyyatında gördüyümüz atmaca janrı da, təmsil də müəllifin hörmətlə istifadə etdiyi qaynaqlardandır.
Xeyrəddin Qocanın yumorlu istehzası öz tərzinə görə klassiklərimizin istehza tərzinə söykənirsə, onun istər təmsillərinin, istər atmacalarının, istərsə də süjetli hekayələrinin məzmunu təzədir, günümüzün adamlarıdır, idarələrdir, cəmiyyətdir, jurnalistlər, yazıçılar aləmidir” (“Azərbaycan” qəzeti, 5 yanvar 1999-cu il).
X.Qoca satirik əsərlərində həyatın mənfi tərəflərini qəsdən qabarıq, mübaliğəli, gülməli, bəzən də eybəcər şəkildə təsvir edir ki, bunun nəticəsində həmin mənfiliklərin insan həyatına, yüksək qayələrə zidd olduğu, bu mənfiliklərin dözülməzliyi daha aydın meydana çıxır.
Onun əsərlərini oxuyarkən dahi rus tənqidçisi V.Q.Belinskinin məşhur sözləri yada düşür. O, yazırdı: “Satira şən və hazırcavab adamların qərəzsiz hırıltısı deyil, cəmiyyətdəki biabırçılıqdan özünü təhqir edilmiş sayan adamların alovlu, dəhşətli qəzəbidir”.
Xeyrəddin Qocanın “Filankəslər”, “Marallar”, “Hərə öz payını götürsün”, “Gərək yazam...”, “Bu da belə həyatdır...”, “Bu dünyadan məktublar”, “Pyeslər...” kitabları oxucunu güldürdükcə düşündürür, düşündürə-düşündürə islah edir. Öz yazı tərzi, manerası ilə seçilən bu hekayələrdə gülüşün bütün növlərinə rast gəlmək olar. O, hekayələrini kinayəli gülüş və tənqidi pafosla yüklənmiş eyhamlı fikirlərlə, bədii əyaniliyin bütün imkanlarıyla oxunaqlı bir dildə yazır. Bundan əlavə, dialoqların lakonikliyi, onların dilinin tiplərin xarakterinə uyğunlaşdırılması yazıçının əsərlərini daha maraqlı edir.
Ədib xalqın həyatını yaxşı bildiyinə görə əsərlərində xalq ruhunun güclü təsiri duyulur. Onun əsərlərindəki gülüş sözün həqiqi mənasında ümumxalq gülüşüdür. Bu gülüşün ən gözəl xüsusiyyəti müasir səslənməsi, öz tərbiyəvi-estetik gücünü mühafizə etməsidir.
Sözün
“qıza deyilib, gəlinə eşitdirilməsi” ulu
yazarlarımızdan bizə qalan ən qiymətli xəzinədir
ki, X.Qoca bu xəzinədən dəyərincə bəhrələnməyə
çalışır və deməliyik ki, istəyinə
nail olur.
Günümüzün
acı həqiqətlərini satirik qələmlə
oxucularına çatdıran yazıçı öz
“marallar”ının hər cür sifətini bacarıqla
açır.
Tiplərini söz qılıncı ilə
yaralayan ədibin uğuru bir də ondadır ki, o mövzulara
çox konkret yanaşır və onları öz
oxucularına sadə, oxunaqlı ifadələrlə,
yığcam və inandırıcı şəkildə
çatdırır.
“Yazıq
maralların nə təqsiri?” hekayəsində müəllifin
etirafına fikir verin: “Görün, bir yazı-pozu əhli nə
yazır? Yazır ki, balaca ”marallar”dan çox yazırsan, amma
böyük “marallar” qalıb kənarda. Bəs,
onları nə vaxt “şərəfə” mindirəcəksən?
Rəhmətliyin balası bilmir ki, mənim
“marallar”ımın böyüyü, kiçiyi yoxdur. “Maral” elə “maral”dır. Hərəsinin
öz sifəti var...”
Bəli, harada
cəmiyyətimizə yad ünsürlər varsa, X.Qoca ona
müxalifətdədir, əks mövqedədir. Aşağıdakı
sözlər çox ibarətamizdir:
“Ayə, görəsən,
bütün millətlərdə bu qədər “maral” var,
yoxsa, birinci yeri biz tuturuq... Bilmirsən,
qarşındakı ziyalıdır, yoxsa yaltaq. Diqqətlə sifətindəki qırışlara
baxanda görürsən ki, bu elə ziyalı-yaltaqdır” -
deyən müəllif simasızlara öz satirası ilə
daha sərt və tərs şapalaq ilişdirir.
“Kibrit Rəhim” hekayəsinə
nəzər salaq: İş yeri siqaret çəkmək
üçün ayrılan yerin yanında olduğu
üçün Rəhim bütün günü
qapını aralı qoyub siqaret çəkməyə gələnlərin
kimliyinə diqqət yetirir. Əgər rəisdirsə
və cibindən siqaret çıxarırsa, tez kibritini
götürüb ona yaxınlaşır və sonrası da məlumdur.
Adətkərdə olan Rəhim yeni təyin olunan rəisin
siqaretini alışdırmaq istəyərkən “kişi”nin bığını yandırır... Hekayədə
yaltaqlığın tam çılpaqlığı ilə təsviri
çoxlarına ibrət dərsi olacaq səviyyədə
güclü təsir bağışlayır və müəllifin
az sözlə geniş fikir ifadə etmək
bacarığını göstərir.
Professor Pənah Xəlilov
yazır: “Xeyrəddin Qocanın “Belə məhkəmə
olar?” hekayəsinin qısa məzmunu: “Bazar qırağında
yaşlı bir kişi xırda-xuruş şeylər
satır, birtəhər dolanırdı...”
Tullanmış köhnə-köşkül
ayaqqabıları yamayıb qəpik-quruşa satan
fağır bir pinəçinin başına gələnləri
Ə.Haqverdiyevin necə təsvir etdiyi yadıma
düşdü... Növbəti
alış-verişdə alıcı pinəçiyə elə
qiymət təklif edir ki, pinəçinin içi göynəyir
və dilindən çıxan “ay zalım” sözü ətrafındakı
lağlağı uşaqların dilinə düşür.
Pinəçi günlərlə evinə
qapanıb qalır. Axır ki, qorxa-qorxa bir
də bazara çıxanda bu dəfə bazar
lağlağıları “ay zalım, gəldin” - deyə,
fağır pinəçinin qoparağını götürürlər.
Acından ölən pinəçinin meyitini
evindən çıxaranda, uşaqlar “ay zalım, bizi qoyub
hara gedirsən” - deyə bağırışırlar.
Xeyrəddin
Qoca... uşaqları və bazar əhlini polis “ablava”sı və
məhkəmə hökmü ilə əvəz edən bir
neçə cümləyə qane olur. Onun xırdavatçı
qocası tutulub məhkəməyə çəkiləndə
məhkəmə “ədalətinə” etirazını bildirir.
Bu etiraz bir eyham, günümüzün yumoristi
üçün atmacanın sonluğuna çevrilir: “Möhtərəm
hakimlər! Siz alçasatanla xalçasatanı
qarışdırırsınız. Ona
görə mənim kimisinə üç il də (cəza)
azdır”.
Bu kinayəli
sonluq M.Ə.Sabirin “Pülsüz kişi, insanlığı
asanmı sanırsan” istehzasını da yada salır. M.Ə.Sabirlə
zamanımız arasındakı vaxt az
deyil, çox sular axıb, amma pulsuz kişiyə qapaz
insanfsızlığı indiyə qədər cəmiyyətdə
qalıbsa, buna kinayə etmək qələm əhli
üçün aktualdır.
“Ədib görəsən
inanırmı ki, toxunduğu hər ”maral”
onun atmacalarından nəticə çıxaracaqdır? Mən
bilən bu problem ədib üçün niyyətdir, əsas
məqsəd deyil, məqsəd həyat problemlərimizin həlli
üçün düşünmək, insafları oyatmaq,
buna üstüörtülü də olsa münasibət
bildirmək zəruridir” (“Azərbaycan” qəzeti, 5 yanvar 1999-cu
il).
İndi Molla Nəsrəddin
həyatda yoxdur. Lakin mollanəsrəddinçilik davam etməkdədir.
Məhz cəmiyyətdəki nöqsan və bəlaları
özünəməxsusluqla açıb göstərdiyindəndir
ki, yazıçının əsərləri dərin həyati
məzmun kəsb edir. Onun satiraları
çoxyönlü, obyektiv, qərəzsiz və səmimi
olmaqla yanaşı, bəzən aramsız və
amansızdır. Həyat həqiqətlərinə,
faktlara münasibətdə kinayə, istehza ikibaşlı
söz, eyhamdan istifadə edən ədib çox vaxt əks mənalı
ifadələrlə oxucunu tərsinə düşünməyə
vadar edir. Ona görə də, Xeyrəddin
Qocanın satirik gülüşü səfərbəredicidir.
Yazıçı
yaradıcılığında siyasətlə ədəbiyyatı
birləşdirməyə də nail olur. Gündən-günə
sayı göbələk kimi artan partiyalarda gedən proseslər,
“siyasətçilər”in əməlləri, hərəkətləri
və s. onun acı gülüşünə çevrilir. “Ədəbiyyat qəzeti”ndə tez-tez dərc edilən
hekayələrini oxuyanlar bu dediklərimizin həqiqət
olduğunu görərlər.
X.Qoca
güclü müşahidə qabiliyyətinə malikdir. Nöqsanları,
çatışmazlıqları hamı görür. Ancaq o, tək müşahidə ilə kifayətlənmir,
onların səbəblərini açaraq, canlı obrazlar
yaratmağa müvəffəq olur, ən ümdəsi nəticə
çıxarmağı oxucunun öhdəsinə buraxır.
Xeyrəddin Qoca, həm də
dramaturqdur. O, maraqlı komediyalar müəllifidir. Onun jurnalistlikdən yumora, sonra satiraya, daha sonra
dramaturgiyaya gəlməsində bir qanunauyğunluq var. Pyeslərində
hadisələrə dərin bir baxış olmaqla
yanaşı, ictimai ziddiyyətlərə ciddi münasibət
açıq görunur.
Akademik Milli
Dram Teatrında Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti Mərahim
Fərzəlibəyovun rejissorluğu ilə 2002-ci ildə
tamaşaya qoyulan “Hərənin öz payı...” komediyası
X.Qocanın ilk səhnə əsəridir. Bu pyesin bir sıra
tamaşaları böyük anşlaqla qarşılandı və
bir neçə il səhnədən
düşmədi.
“Hərənin
öz payı...” komediyasında müəllif cəmiyyətdəki
neqativ halları gah üstüörtülü, gah da
açıq şəkildə, gah yığcam bir əhvalat
halında, gah da zarafatyana əks etdirmiş, mənalı komik
obrazlarla zəngin düşündürücü bir əsər
yaratmışdır. Təsadüfi deyil ki, hər bir fikir, hər
bir kiçik əhvalat oxucuların,
tamaşaçıların ürəyindən, “tikan
çıxarır”, onların alqışları ilə
müşayiət olunur.
Cəmiyyətdəki
çatışmazlıqların, nöqsanların, eybəcərliklərin
fonunda Cəlil Məmmədquluzadənin, Mirzə Ələkbər
Sabirin, Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin obrazları
canlanır. Yeri gəlmişkən, qeyd edək ki, ilk dəfə
olaraq X.Qoca üç görkəmli qələm sahibinin
birlikdə səhnə obrazlarını yaratmışdır.
Mətbuat “Hərənin öz payı...”
pyesinin səhnə təcəssümünü çox
yüksək qiymətləndirmişdir.
Azərbaycan
Dövlət Televiziyasında əməkdar incəsənət
xadimi Məhərrəm Bədirzadənin rejissorluğu ilə
tamaşaya qoyulmuş “Qonşulaşma, qohumlaşma, kirvələşmə”
(2004) komediyası isə Xeyrəddin Qocanın ilk ekran əsəridir.
...Rəis işləyən
Ağazal daha böyük vəzifəyə qalxmaq
üçün dəridən-qabıqdan çıxır.
O, bu məqsədlə necə olursa-olsun, qızını
yüksək vəzifəli bir şəxsin oğluna vermək
istəyir. İmkanlı yeznə
axtarışına çıxan Ağazal qızının
başqa sevgilisinin olduğundan xəbərsizdir. Sevdiyinə hədsiz vəfalı olan
qızının sevgilisi də ləyaqətli
oğlandır. Böyük arzularla
yaşayan rəisin xəyalları sonda alt-üst olur. Vəzifə hərisliyinin nəticəsində o, rəislikdən
də çıxarılır. Qızı isə
çevdiyi oğlanla ailə qurmağa hazırlaşır...
Sonra X.Qoca bir-birinin
ardınca “Düzü-düz, əyrini-əyri” (2006), “Bu bizim
zəmanədir” (2007), “Toy olacaq...” (2008 pyeslərini
yazdı və bu pyeslər Azərbaycan Milli Radiosunun
tamaşaları kimi efirdə səsləndi, dinləyicilərin
marağına səbəb oldu.
Yazıçının
Heydər Əliyev Sarayında keçirdiyi “Bilirəm, səsim
xoşunuza gəlməyəcək...” adlı satira gecəsini
tamaşaçılar hələ də xatırlayırlar. Göründüyü
kimi, ədib orijinal, özünəməxsus ad
seçmişdir. Çünki yazıçı
böyük Mirzə Cəlilin, Sabirin, Ə.Haqverdiyevin də
“səslərinin” çoxlarının xoşuna gəlmədiyini
yaxşı bilir...
Vaxtilə Məmməd Arif
yazırdı: “Yazıçı, şair yaşa dolduqca onun
sənət xəzinəsi də zənginləşir. Barlı ağacın meyvələri yetişdikcə,
şirəyə dolub ağırlaşdığı kimi,
yazıçının da əsərləri artır, ədəbiyyata
xidməti çoxalır və haqqında söz demək
müəyyən bir hadisəyə cavab olmaqdan başqa,
ümumxalq əhəmiyyəti qazanır. Hətta
ədəbiyyatımız üçün bir ehtiyac, bir zərurət
halı olur”.
Xalq yazıçısı
Anarın X.Qoca haqqında fikri: “Satirik olmaq cəsur
olmaqdır, heç nədən qorxmamaqdır. Bu
gün həyatımızda olan bir çox nöqsanları
görmək və göstərmək böyük cəsarətdir.
Xeyrəddin Qoca heç nədən və
heç kimdən qorxmur”.
Xalq şairi Zəlimxan Yaqub:
“Xeyrəddin Qoca yazıçıdır, jurnalistdir, qələm
adamıdır, ədəbiyyat adamıdır,
ziyalıdır. Cəlil Məmmədquluzadədən gələn,
Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevdən gələn,
haradasa Yusif Vəzir Çəmənzəminlidən gələn,
Sabirin ruhundan süzülən ilahi duyğular bu gün Xeyrəddin
Qocanın dövrlə, zamanla bağlı nəfəsində
ayrı bir ahənglə səslənir. O, bu
yazıçıların ruhunu özündə ehtiva eləyir”.
Hidayət, şair: “Xeyrəddin
Qoca yüksək tərifə, xoş sözlərə layiq
şəxsiyyətdir, ziyalıdır,
yazıçıdır. O, gözəl publisistdir, gözəl
jurnalistdir, gözəl nasirdir, gözəl satirikdir. Mənə elə gəlir ki, o, həyatdan bir
süjet götürür və onu olduğu kimi verir. Bəlkə də, Xeyrəddin Qoca bu süjeti həyatdan
götürmür. Yazdıqları
yaradıcılıq təxəyyülünün məhsuludur.
Lakin mən həmişə Xeyrəddin
Qocanın bədii yazılarında, publisistikasında təsvir
etdiyi süjetlərdə bir bütövlük
görmüşəm. Mənim diqqətimi o cəlb edir
ki, yazıçı bir süjeti götürür, işləyir
və sonra da deyir ki, “Hərə öz payını
götürsün”...”
Dürsün Özdən,
türk yazarı: “Azərbaycan yazıçısının
“Bu dünyadan məktublar...” kitabındakı əsərlər
eybəcərliklərin mövzusu baxımından maraqlı,
kəsərli bir satira nümunəsidir”.
Xeyrəddin Qoca Nəsrəddin
Xoca kimidir... Türk oxucularına “Bu dünyadan
məktublar...” kitabını mütləq oxumalarını məsləhət
görürük. Xeyrəddin Qocanın
ümid və işıq dolu böyük ürəyindən
gələn sevgi və hərarət içinizdə
işıq yandıracaqdır. Çevrəniz
sizin üçün aydınlaşacaq və ürəkdən
güləcəksiniz. Həm də mütləq
düşünməyə vadar olacaqsınız...”
Xalq şairləri Qabil, Cabir
Novruz, Sabir Rüstəmxanlı, professor Nizami Cəfərov,
türk professoru Camal Anadol və başqaları da Xeyrəddin
Qocanın yaradıcılığına yüksək qiymət
verirlər.
Türk
yazıçısı Ürfan Ülkü yazır: “Xeyrəddin
Qocanın “Bu dünyadan məktublar...”ını oxuyun, “biz-bizə
bənzəriz” fikrinin nə qədər gerçək
olduğunu görəcəksiniz...”
Xeyrəddin
Qoca yazıçı olmaqla yanaşı, cəmiyyətimizdə
həm də mərd, qeyrətli insan kimi
tanınmışdır. 1990-cı ildə
Rusiyanın və Azərbaycanın kommunist mətbuatında
Heydər Əliyevə böhtan və iftira kampaniyası
başlananda, əlində qələmindən başqa
heç nəyi olmayan yazıçı ilk olaraq görkəmli
siyasi xadimin müdafiəsinə qalxdı. O zaman Heydər
Əliyev haqqında mətbuatda heç kim
bir kəlmə belə müsbət fikir yaza bilməyəndə
namuslu qələm sahibi baş redaktoru olduğu “Dan ulduzu” qəzetində
böyük insan haqqında səhifə-səhifə məqalələr
yazdı. Xeyrəddin Qoca bu təəssübkeşliyi
ilə təkcə öz mövqeyini
açıqlamırdı, həm də cəsarəti ilə
çoxlarına dərs verirdi. Bu o zamanlar
idi ki, Heydər Əliyev hələ Moskvadan Naxçıvana
gəlməmişdi. Hələ “91-lər”in müraciəti
imzalanmamışdı, Yeni Azərbaycan Partiyası
yaradılmamışdı, “Yeni Azərbaycan” qəzeti də
çıxmırdı...
X.Qoca
jurnalistikada da, bədii yaradıcılıqda da, həyatda da
öz sözü, nəfəsi olan, orijinal bir şəxsdir. Əgər
reallığı bütün çılpaqlığı
ilə çəkinmədən həyatda və bədii
yaradıcılıqda deyə bilən demokratik şəxs
adlanırsa, onda Xeyrəddin Qocaya həm də demokratik yazar
deyə bilərik.
O, birinci
çağırış Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin
deputatı seçilmiş, Türkiyə Cümhuriyyətinin
İstanbul şəhərində Azərbaycan
Respublikasının Baş konsulu kimi Bakı ilə
İstanbul arasında diplomatik əlaqələrin möhkəmlənməsində
rolu olmuş, dövlətimizin xarici siyasətinin qardaş
ölkədə formalaşmasında öz səylərini
göstərmişdir. 2000-ci ildə ədibin həyat
və yaradıcılığından bəhs edən “Xeyrəddin
Qoca” adlı fotokitab, 2005-ci ildə isə “Ömür belə
keçir...” adlı kitab buraxılmışdır. Onun əsərləri, fotoşəkillərinin bir
qismi və mətbuat yazıları S.Mumtaz adına Azərbaycan
Dövlət Ədəbiyyat və İncəsənət
Arxivində, pyesləri tamaşaları, televiziya
çıxışları, müxtəlif səs
yazıları isə Dövlət Səsyazma Arxivində
qorunub saxlanılır. İctimai Televiziya
yazıçı haqqında “Ömür belə
keçir...” adlı film çəkmişdir.
Azərbaycan Prezidentinin 19
mart 2007-ci il tarixli Sərəncamı ilə
mədəniyyət və incəsənət sahələrində
böyük xidmətlərinə görə ona Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü verilir.
Yazıçı
və ictimai xadim Xeyrəddin Qocanın 60 yaşı tamam olur. Onun mənalı
və zəngin ömrünü yaş həddi ilə
ölçmək çətindir. Ədib klassik və
çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatı
bulağından su içə-içə yazıb-yaratmaqda
davam edir...
Mirsaleh AXUNDLU
Xalq qəzeti.- 2010.- 9 yanvar.- S. 6.