Nurlu insan

 

1988-ci ilin xoş bir yaz səhəri idi. Kabinetdə oturub qəzet üçün material hazırlayırdım. Hökumət telefonu zəng çaldı. Vilayət partiya komitəsinin birinci katibi nəzakətli mülayim səslə salamlaşdıqdan sonra onun yanına gəlməyimi xahiş etdi. Birinci katibin otağında dolu bədənli, dən düşmüş saçları seyrələn orta yaşlı bir kişi oturmuşdu. İlk baxışdan adamı özünə çəkirdi, necə deyərlər, üz-gözündən nur yağırdı.

 

— Tanış ol, Cahangir müəllim Mərkəzi Komitənin mətbuat bölməsinin əməkdaşıdır. Birinci dəfədir Naxçıvana gəlib, beş gün qonağımız olacaq.

Sonra üzünü qonağa tutaraq:

— Bayaq haqqında danışdığım müxbir budur. Muxtar Respublikanı beş barmağı kimi tanıyır, əhali arasında da böyük hörməti var. Məncə, bir-birinizi yaxşı başa düşəcəksiniz.

Təqdimat mərasimi qurtaran kimi katiblə xudahafisləşib kabinetdən çıxdıq. Təzə istifadəyə verilmiş “Təbriz” mehmanxanasında lüks nömrə alıb, səhər yeməyi yedik.

— Uzaq yol gəlmisən, bəlkə, bir az istirahət edəsən — deyə dilləndim.

— Ehtiyac yoxdur, axşam qatarda yaxşı yatmışam, haqqında çox eşitdiyim qədim Naxçıvanla tanışlığı səbirsizliklə gözləyirəm.

Şəhərə çıxdıq. Mehmanxananın qənşərində ucaldılan Cəlil Məmmədquluzadənin monumental heykəli Cahangir müəllimin çox xoşuna gəldi. Bir az aşağı enib Əcəmi seyrangahına çıxdıq. Möminəxatun məqbərəsinin əzəməti qonağı valeh etmişdi. Qonşuluqda salınmış yaşıllıqların, gül-çiçəyin arasında iki dəfə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı Heydər Əliyevin şərəfinə ucaldılan büstə heyranlıqla tamaşa edən Cahangir müəllim dedi:

— Halal olsun naxçıvanlılara, bu dahi şəxsiyyətin adına layiq iş görüblər.

Əcəmi seyrangahındakı yaşıl teatrla üzbəüzdə, kolxoz bazarının alt hissəsində yerləşən “Qızlar bulağı”na da baxdıqdan sonra şəhərin digər qədim tarixi abidələrinə baş çəkdik. Mineral sular istehsalat birliyinin müəssisəsi, şüşə qablar zavodu, alt trikotaj malları fabriki və başqa sənaye obyektləri ilə ətraflı tanış olduq. Naxçıvanın mətbuat elm, mədəniyyət, incəsənət və təhsil sahələrində əldə etdiyi nailiyyətlər həmkarımda xoş təəssürat yaratmışdı.

Axşam yeməyindən sonra Cahangir müəllimlə daha ətraflı tanış oldum. Öyrəndim ki, ömrünün 55 ilini Qərbi Azərbaycanda, Türkiyə sərhədində qürurla dayanan Ağbaba mahalının Amasiya rayonunda keçirib. İşgüzarlığı, fərasəti və yüksək təşkilatçılıq bacarığı sayəsində uzun illər rəhbər vəzifələrdə çalışıb, ali qanunvericilik orqanına dəfələrlə deputat seçilib. Ailəsinin, qohum-əqrəbasının, el-obasının təəssübünü çəkən kişi olub. Millətçilər Ermənistanda baş qaldıranda Bakıya köçüb.

— Lənət şeytana, erməniləri yoldan çıxartdı, bizi də eldən-obadan didərgin saldı — deyə Cahangir müəllim məyus halda sözünü yekunlaşdırdı.

Səhəri gün eşitdiyimiz dəhşətli bir xəbərdən sarsıldıq. Erməni cəlladlarının əlindən canlarını götürüb qaçan bütöv bir ailə — ata, ana, üç uşaq Şərur rayonunun Xanlıqlar kəndi yaxınlığında maşınla qəzaya düşərək həlak olmuşdur. Hadisə yerinə Muxtar Respublikanın rəhbərləri, ətraf kəndlərin camaatı da gəlmişdi. Onlar nankor qonşularımıza lənət yağdıra-yağdıra mərhumları torpağa tapşırdılar, el adəti üzrə mağar qurub yas saxladılar. Gördükləri Cahangir müəllimi heyrətləndirmişdi. O, bir tərəfdən həmyerlilərinin müsibətinə acıyır, digər tərəfdən isə naxçıvanlıların geniş qəlbliyinə, mərdliyinə, qonaqpərvərliyinə heyran qalmışdı.

Yas yerindən Sədərək qəsəbəsinin yaxınlığındakı Arazdəyənə getdik. Sərhəd-keçid məntəqəsindən aydın görünən Ağrı dağına həsrətlə tamaşa etdi qonaq. Uşaqlığını xatırladı, doğma dağın ətəklərində keçirdiyi günləri yadına saldı. Kövrəldi, bir gilə yaş gözlərindən süzülərək sifətini islatdı.

Könlünü almaq, qəmli fikirlərini dağıtmaq üçün onu Arpaçay dəryaçısına apardım. Yol boyu uzanıb gedən çiçəkləmiş alma, şaftalı, ərik bağları eynini açdı. Batabat yaylağının laləzarlığına, “Zor bulağın” buz kimi suyuna, Rüstəm, Xal-xal meşələrinin gözəlliyinə heyran qaldı. Ordubadın kəndlərinə gedən vadilərdən, Culfanın İlanlı dağından, Bənənyar gölündən, məşhur Badamlı, Sirab, Vayxır mineral sularının mənbələrindən zövq aldı.

Beş günün necə tez gəlib keçdiyini hiss etmədik. Xudahafizləşəndə yüz ilin dostları kimi ayrıldıq. Tale bizi yenidən görüşdürdü. Cahangir Əliyev Mərkəzi Komitə ləğv ediləndə qəzetimizə redaktor müavini gəldi. Az vaxtda kollektivlə qaynayıb-qarışdı. Zəngin həyat təcrübəsi yeni məkanda da özünə layiq yer tutmaqda karına gəldi. 1993-cü ildə oğlu Xanların vaxtsız vəfatı kişinin belini əydi, ürəyi sözünə baxmadı, neçə dəfə infarkt keçirdi. Xəstəhal olsa da işdən qalmadı.

Ötən ay evdə xəstə yatırdım. Zəng çalmışdı. İlk tanışlığımızdan sonra mənə “dünyanın düz adamı” deyə müraciət edirdi. Bu dəfə də zarafatından qalmadı.

— Ay dünyanın düz adamı, darıxmışıq, nə vaxt işə çıxacaqsan — deyə soruşdu.

Vəfatından üç gün əvvəl işə gəlmişdi. Görüşdük, ürəyinin zəifləməsindən şikayətləndi. Adəti üzrə öyüd-nəsihət verməyi də unutmadı. Dedi ki, bir-birinizdən muğayat olun, heç kəsin qəlbinə dəyməyin.

Şərəfli, ibrətamiz həyat yolu keçmişdi, Cahangir müəllim. Onda, sözün əsl mənasında, ağsaqqal müdrikliyi vardı. Böyüklə böyük, uşaqla uşaq dilində danışmağı bacarırdı.

Dost itkisi ağır olur. Dəfn mərasimində söylənilən vida sözlərindən təskinlik tapırıq. Yerin behişt olsun. Amin!

 

 

Telman ƏLİYEV

 

Xalq qəzeti.- 2010.- 20 yanvar.- S. 7.