Azərbaycan-Yunanıstan əlaqələri yeni mərhələyə qədəm qoyur

Bakıda keçirilmiş biznes forumu iqtisadi sahədə əməkdaşlıq üçün geniş perspektivlər açır

Son illər inkişaf tempinə görə dünyanın ən qabaqcıl ölkələrindən birinə çevrilmiş Azərbaycan Respublikasına beynəlxalq maraq xeyli artmışdır. Təsadüfi deyil ki, ölkəmizdə sosial-iqtisadi inkişaf və davamlı islahatlar sahəsində əldə olunmuş son nailiyyətlər bir sıra nüfuzlu beynəlxalq təşkilatların və maliyyə qurumlarının hesabatlarında yüksək qiymətləndirilir, təqdir olunur. Məhz bütün bunların nəticəsidir ki, Azərbaycanla həyatın müxtəlif sahələrində əməkdaşlığın dərinləşdirilməsinə maraq göstərən ölkələrin sayı getdikcə artır. Azərbaycanda həyata keçirilən qlobal enerji layihələri, eləcə də ölkəmizin beynəlxalq nəqliyyat qovşaqlarının mərkəzinə çevrilməsi bu prosesi bir qədər də sürətləndirir.

Enerji layihələrinin reallaşdırılması sahəsində əldə olunmuş heyranedici nəticələr, eləcə də iqtisadiyyatın davamlı şəkildə artması Azərbaycanı dünyanın inkişaf etmiş ən nüfuzlu dövlətləri üçün etibarlı tərəfdaşa və fəal əməkdaşlıq məkanına çevirmişdir. Son illər Azərbaycanın potensial neft və qaz ixrac edən bir ölkəyə çevrilməsi, Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təminatına mühüm töhfələr verməsi əməkdaşlıq əlaqələrinin coğrafiyasını getdikcə genişləndirir. Bu baxımdan Yunanıstan Respublikasının Azərbaycan üçün etibarlı tərəfdaş olmaqla yanaşı, həm də Avropa İttifaqı ilə ölkəmiz arasında əlaqələrin inkişafında mühüm rol oynaması diqqəti cəlb edir. Yunanıstan Prezidenti Karolos Papulyasın aprelin 5-də Azərbaycana səfər etməsi isə, heç şübhəsiz, ölkələrimiz arasında əməkdaşlıq əlaqələrinin daha da möhkəmlənməsinə təkan verəcəkdir. Yeri gəlmişkən, onu da deyək ki, son illər Azərbaycanla Yunanıstan arasında ticarət dövriyyəsinin həcmi xeyli artmışdır. 2010-cu ildə ölkələrimiz arasında idxal-ixrac əməliyyatlarının həcmi 267 milyon 88,5 min dollar təşkil etmişdir ki, bu da əvvəlki illə müqayisədə xeyli çoxdur. İllik ticarət dövriyyəsində idxal 12 milyon 75,9 min dollar, ixrac isə 255 milyon 126 min dollar təşkil etmişdir. Göründüyü kimi, 2010-cu ildəYunanıstanla həyata keçirilən ticarət dövriyyəsində 242 milyon 936,7 min dollarlıq müsbət saldo əldə olunmuşdur. Aprelin 5-də Prezident İlham Əliyevin və Prezident Karolos Papulyasın nümayəndə heyətlərinin iştirakı ilə geniş tərkibdə görüşləri başa çatdıqdan sonra ölkələrimiz arasında əməkdaşlığın daha da möhkəmləndirilməsinə təkan verəcək bir sıra vacib sənədlərin imzalanması isə, heç şübhəsiz, yaxın illərdə idxal-ixrac əməliyyatlarının həcminin xeyli artmasına səbəb olacaqdır. Elə hər iki ölkə başçısının qarşılıqlı səfərləri də əməkdaşlıq əlaqələrinin daha da möhkəmləndirilməsi üçün geniş imkanlar yaradır. Təsadüfi deyil ki, dövlətimizin başçısı İlham Əliyev aprelin 6-da Bakı-Biznes Mərkəzində keçirilən Azərbaycan-Yunanıstan biznes forumunda demişdir: "Yunanıstan ilə Azərbaycan arasındakı əlaqələr yüksək səviyyədədir. Prezidentin səfəri və mənim 2009-cu ildə Yunanıstana səfərim siyasi əlaqələrin yüksək səviyyədə olmasını göstərir. Eyni zamanda, iqtisadi sahədə qarşılıqlı maraqlar kifayət qədər çoxdur və bu biznes forumunun təşkil olunması bunun bariz nümunəsidir".

Xatırladaq ki, 2009-cu ildə Prezident İlham Əliyevin Yunanıstana səfəri zamanı bu ölkədə keçirilən biznes forumu iqtisadi əlaqələrin genişləndirilməsinə müəyyən dərəcədə təkan vermişdir. Aprelin 6-da keçirilən budəfəki tədbirdə isə hər iki ölkədən kənd təsərrüfatı və qida sənayesi, səhiyyə və əczaçılıq, enerji, informasiya, kommunikasiya texnologiyaları, maliyyə, logistika, tikinti və digər sahələrdə fəaliyyət göstərən 21 şirkətin 250-dək nümayəndəsi iştirak etmişdir. Yunanıstandan olan iş adamlarının tədbirdə fəal iştirakı da öz növbəsində Azərbaycana marağın, eləcə də ölkəmizdə əlverişli biznes mühitinin mövcudluğuna olan möhkəm inamın nəticəsi idi. Prezident İlham Əliyev biznes forumundakı çıxışı zamanı da bu məsələyə toxunaraq demişdir: "...Azərbaycanda iş görmək üçün yaxşı şərait var, çox yaxşı investisiya mühiti var, xarici sərmayələr dövlət tərəfindən lazımınca qorunur. Adambaşına düşən birbaşa xarici sərmayələrin həcminə görə Azərbaycan postsovet məkanında, həmişə olduğu kimi, ön sıralardadır. Bizdə investorlar üçün yaradılmış şəraitdən xarici və yerli iş adamları bəhrələnirlər. Təkcə keçən il ölkə iqtisadiyyatına 15,5 milyard dollar sərmayə qoyulmuşdur. Bunun 54 faizi daxili, 46 faizi isə xarici sərmayələrdir. Bu, onu göstərir ki, hətta dünyada hökm sürən iqtisadi və maliyyə böhranı zamanı da xarici investorlar Azərbaycana sərmayə qoyulmasında maraqlıdırlar".

Məlum olduğu kimi, son illər Azərbaycanda kənd təsərrüfatının inkişafına xüsusi diqqət yetirilir. Bunda da başlıca məqsəd ölkəmizdə ərzaq təhlükəsizliyini tamamilə daxili ehtiyatlar hesabına həyata keçirməkdir. Təsadüfi deyil ki, hazırda Azərbaycanda ərzaq təhlükəsizliyinə dair xüsusi proqram həyata keçirilir. Azərbaycan və Yunanıstan iş adamlarının iştirakı ilə keçirilən biznes forumunda ölkələrimiz arasında iqtisadi əlaqələrin çoxşaxəli olmasının vacibliyini önə çəkən dövlətimizin başçısı kənd təsərrüfatı sahəsində əməkdaşlığa xüsusi diqqət yetiriləcəyini bildirdi. Qeyd olundu ki, təbii və iqlim şəraitinin oxşarlığı bu sahədə əməkdaşlıq üçün yaxşı imkanlar yaradır.

Prezident İlham Əliyev Yunanıstanın alternativ və bərpa olunan enerji növlərindən istifadə sahəsindəki təcrübəsindən də bəhrələnməsinin vacibliyini diqqətə çatdırdı. Dövlət başçısı həmçinin qeyd etdi ki, Yunanıstanla informasiya-kommunikasiya texnologiyaları, turizm, nəqliyyat, inşaat sahəsində də qarşılıqlı surətdə faydalı iqtisadi əlaqələr qurmaq mümkündür.

Bütün bunlarla yanaşı, Azərbaycanla Yunanıstan arasında energetika, neft-qaz sahəsində çox yaxşı əməkdaşlıq əlaqələri mövcuddur. Bu da ölkəmizdə zəngin karbohidrogen ehtiyatlarının mövcudluğu və bu ehtiyatların dünya bazarına çıxarılması üçün yaradılmış ixrac marşrutları sistemi ilə bağlıdır. Xatırladaq ki, Azərbaycan artıq 13 ilə yaxındır ki, dünya bazarına xam neft ixrac edir. 2007-ci ilin əvvəllərindən etibarən ölkəmiz Gürcüstan və Türkiyəyə qaz ixrac etməyə başlamışdır. Həmin ilin sonundan Azərbaycan qazı Türkiyə vasitəsilə Yunanıstana da ixrac olunur. Aprelin 5-də Bakıda imzalanmış anlaşma memorandumu isə Azərbaycandan Yunanıstana təbii qazın nəqlinin daha da artırılmasına səbəb olacaq. Yeri gəlmişkən, indən belə ölkəmiz Yunanıstana qaz satışını birbaşa həyata keçirəcəkdir. Azərbaycanda qaz hasilatının ilbəil artması, yaxın illərdə isə "Şahdəniz" yatağının ikinci mərhələsi çərçivəsində daha çox təbii qaz hasil ediləcəyi ölkəmizin ixrac imkanlarının bir qədər də genişlənməsinə gətirib çıxaracaqdır. Hazırda isə Azərbaycanda qaz hasilatı 28 milyard kubmetr səviyyəsindədir və bu rəqəmin yaxın bir neçə ildə xeyli artacağı şəksizdir. Ölkəmizin təsdiq olunmuş qaz ehtiyatları 2,2 trilyon kubmetr təşkil etsə də, mütəxəssislərin rəyincə, potensial ehtiyatlar bundan da çoxdur. Bu da ixracın coğrafiyasının xeyli genişlənməsinə, Azərbaycanla enerji sahəsində əməkdaşlığa marağın artmasına səbəb olacaqdır. Bütün bunları nəzərə alsaq, Yunanıstanın gələcəkdə Azərbaycan qazının Avropa ölkələrinə çatdırılmasında mühüm tranzit ölkə rolunu oynayacağını da söyləmək olar.

Yunanıstan Prezidenti Karolos Papulyasın ölkələrimiz arasında iqtisadi əlaqələrin mövcud səviyyəsi və gələcək əməkdaşlığın genişləndirilməsi ilə bağlı təklifləri də maraq doğurur. Belə ki, aprelin 6-da Bakıda keçirilən biznes forumunda çıxış edən Prezident K.Papulyas ölkələrimizin ikitərəfli iqtisadi və ticari münasibətlərinin möhkəmləndirilməsinin, əlaqələrin gücləndirilməsinin vacibliyini önə çəkmişdir. O, Yunanıstan iqtisadiyyatının ixraca işləyən əsas sektorları sayılan ərzaq məhsullarının, tikinti materiallarının, kosmetika və əczaçılıq məhsullarının ixracının daha da artırılması təklifini irəli sürmüşdür. Bununla yanaşı, ikitərəfli əlaqələrimizdə, əməkdaşlığımızda böyük potensialın mövcudluğunu diqqətə çatdıran Yunanıstan Prezidenti Azərbaycanın iş adamlarının ölkəsində həyata keçirilən bir çox layihələrdəki iştirakını yüksək qiymətləndirmişdir. O, ölkəmizin iş adamlarını Yunanıstana dəvət etmiş, öz ölkəsində maraqlı və gəlirli fəaliyyət sahələrini də onlara nişan vermişdir. Qeyd etmişdir ki, Yunanıstanda enerji, ətraf mühitin qorunması, telekommunikasiya, konsaltinq, ərzaq sənayesi, tikinti materialları və əczaçılıq sahələrində mühüm işlər görüb uğurlar qazanmaq olar. Dövlət başçısı biznes forumundan sonra Azərbaycanın iş adamlarının Yunanıstan bazarına daxil olaraq faydalı biznes əlaqələri quracağına əminliyini bildirmişdir.

Azərbaycanla Yunanıstan arasında enerji sahəsində əməkdaşlığın daha da möhkəmləndirilməsinə toxunan Yunanıstan Prezidenti Karolos Papulyas demişdir: "Enerji sektoru bizim təşəbbüslərimizin ən önündə gedən bir sektor olmalıdır və ola da bilər. Hesab edirik ki, bundan sonra neftayırma zavodları sahəsində müəyyən birgə layihələri həyata keçirə bilərik. Bu, bizim münasibətlərimizi daha da gücləndirir və bu əməkdaşlıqdan irəli gələrək, digər sahələrdə də iqtisadiyyatlarımızı möhkəmləndirəcək birgə layihələri həyata keçirə bilərik".

Göründüyü kimi, Yunanıstan Prezidentinin Azərbaycana səfəri zamanı dövlət başçıları arasında təkbətək görüş və nümayəndə heyətlərinin iştirakı ilə keçirilmiş geniş tərkibdə danışıqlar, əməkdaşlığa dair bir sıra vacib sənədlərin imzalanması, eləcə də iş adamları üçün təşkil edilmiş biznes forumu, yaxın illərdə ölkələrimiz arasında əlaqələrin daha genişləndirilməsi üçün çox yaxşı perspektivlər vəd edir.

Mirbağır YAQUBZADƏ

Xalq qəzeti.- 2011.- 10 aprel.- S. 1,3.