Qloballaşan dünya və Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu

Bu il aprelin 7-dən 9-dək Bakı Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumuna ev sahibliyi etdi. Bu beynəlxalq tədbir son illər ölkəmizin bu sahədə həyata keçirdiyi təşəbbüslərin, Bakımızın sülh və əməkdaşlığa mühüm töhfəsi olan tədbirlərin məntiqi davamı idi. Artıq dünyanın bir çox ölkələrində Bakı Forumunun nəticələri müzakirə obyektinə çevrilib, hər yerdə Azərbaycanın bu təşəbbüsünü alqışlayır və onun gələcəkdə çox müsbət nəticələr verəcəyindən əminliklə danışırlar.

Doğrudan da, paytaxtımız üç gün ərzində mədəniyyətlərarası dialoq mərkəzinə çevrilmişdi. Forumun əhəmiyyəti və nəticələri ilə bağlı suallarımızı Bakı Şəhər Mədəniyyət və Turizm İdarəsinin rəisi Əlikram Əliyev cavablandırır.

- Əlikram müəllim, bu beynəlxalq tədbir bir daha sübut etdi ki, Bakı, həqiqi mənada, belə yüksək səviyyəli beynəlxalq tədbirlərə ev sahibliyi etməyə qadirdir. İstərdik ki, sizinlə söhbətimizə bu tədbirin Bakıda keçirilməsini zəruri edən səbəblərdən başlayaq.

- Azərbaycanda bu forumun keçirilməsi ilə bağlı bəzi məqamlara toxunmaq istərdim. Əvvəla qeyd edim ki, Azərbaycanın bu günkü inkişaf tempi, mədəniyyətimizin dünyada tanınması, mənəvi dəyərlərimizin beynəlxalq miqyasda təbliği, ölkəmizdə həyata keçirilən uğurlu mədəniyyət siyasəti bunun üçün əsaslı zəmin yaratmışdır. Təsəvvür edin, son vaxtlar milli-mənəvi dəyərlərimizin nümunələri olan Novruz bayramı, muğam sənəti, aşıq sənəti, xalçaçılıq sənəti YUNESKO kimi nüfuzlu beynəlxalq təşkilatın qeyri-maddi mədəni irs siyahısına daxil edilmişdir. Azərbaycan mədəniyyəti, sözün əsl mənasında dünyanı fəth edir. Bu, ölkədə davamlı olaraq həyata keçirilən mədəniyyət siyasətinin mühüm nəticəsidir. Dövlət siyasətimizin ayrılmaz və olduqca vacib istiqamətlərindən olan mədəniyyət siyasəti - millətin mənəvi, iqtisadi və sosial inkişafını, onun intellektual potensialının artırılmasını, xalqın mənəvi sağlamlığının və rifahının möhkəmləndirilməsini, habelə milli və klassik mədəniyyət nümunələrinin dünyada təbliğini və birliyini təmin edən siyasətdir. Bu amillər mədəniyyət siyasətinin vacibliyini və aktuallığını sübut edir, onun perspektivliyindən xəbər verir. Bu gün bu siyasətin başlıca məqsədlərindən biri, yəni onun strateji hədəfi respublikamızı dünyaya tanıtmaqdır. Digər tərəfdən Azərbaycanın bugünkü reallığı, aparılan informasiya müharibəsi mədəniyyətin daha çox siyasi potensiallarına müraciət olunmasını aktual müstəviyə çıxarır. Və bu gün həmin müstəvidə Azərbaycanın qazandığı uğurlar göz qabağındadır. Belə bir yüksək səviyyəli tədbirin Azərbaycanın paytaxtında keçirilməsi bunun əyani sübutu deyilmi?

"Bakı prosesi" iki ildən artıqdır ki, gedir. Onun əsası Azərbaycanda qoyulmuşdur. Şərqlə Qərbin mədəniyyətlərinin birləşdiyi bir geoməkanda yerləşən Azərbaycan bu gün öz mədəniyyətində hər iki qitənin mədəniyyətlərini ehtiva edir. Təsadüfi deyil ki, 2009-cu ildə Bakı İslam Mədəniyyətinin Paytaxtı elan olundu. 2009-cu ildə Bakıda keçirilən tədbirlər silsiləsi Azərbaycan mədəniyyətinin dünyaya inteqrasiyasında mühüm mərhələ oldu. Bu günlər isə Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu Qərbin də Bakı prosesinə qoşulmasını təmin etdi. Azərbaycan bütün xalqların və millətlərin yaxınlaşmasına böyük önəm verir. Prezident İlham Əliyev də forumun açılış mərasimindəki nitqində demişdir: "Biz istəyirik ki, bütün xalqlar, bütün dinlərin nümayəndələri bir-biri ilə sıx təmasda olsunlar, bütün problemləri açıq şəkildə müzakirə etsinlər, öz fikirlərini bildirsinlər".

Bakı Forumu bunun üçün çox geniş imkan yaratdı. Belə ki, tədbirdə 80-dən artıq ölkə təmsil olunurdu, 20-dən çox ölkənin mədəniyyət nazirləri iştirak edirdi. Bu, təkcə mədəniyyətlərarası dialoqla məhdudlaşmayan, Azərbaycan həqiqətlərinin dünyaya çatdırılması üçün çox əhəmiyyətli bir beynəlxalq forum idi.

- Forumun gedişi, iştirakçıların tərkibi, onların çıxışlarındakı müsbət meyillər deməyə əsas verir ki, bu tədbir beynəlxalq proseslərə təsir göstərmək üçün yeni imkanlar açacaq. Bu barədə nələri demək istərdiniz?

- Mən yenə Prezidentimizin forumdakı çıxışından bir məqama diqqət çəkmək istərdim: "Bu tədbirlər onu göstərir ki, güclü iradə olan yerdə mədəniyyətlərarası dialoqun məzmunu da dolğun olur və bu görüşlər bütün xalqları bir-birinə daha da yaxınlaşdırır və bizi daha da birləşdirir. Bizim niyyətimiz bundan ibarətdir". Bu tədbirlərin əsas məqsədlərindən biri də məhz budur. Mən AŞ PA sədri Mövlud Çavuşoğlunun da bu barədə dediyi sözləri nəzərə çatdırmaq istərdim: "Bu tədbir eyni zamanda, Azərbaycanın artmaqda olan siyasi çəkisini nümayiş etdirir və hazırda dünyada mövcud olan bir çox problemlərin həll edilməsinə kömək edəcək".

Mənim üçün maraqlı olan məsələlərdən biri forumda Qarabağ probleminə yönəlmiş fikirlərin səslənməsidir. İSESKO-nun baş direktoru Əbdüləziz bin Osman əl-Tüveycrinin forumda səsləndirdiyi bu ifadə iştirakçılar tərəfindən çox maraqla qarşılandı: "Biz Ermənistanı bir daha işğala son verməyə və BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinə riayət etməyə çağırırıq. Ümid edirik ki, Ermənistan hökuməti dünyanın bu çağırışlarına əməl edəcək və münaqişənin sülh yolu ilə həllinə yol açılacaq".

Deyim ki, beynəlxalq münasibətlərdə qlobal siyasi və mədəni tendensiyaları müəyyən edən qurumların eyni zamanda, bu məkanda vahid mövzuya həsr olunmuş tədbirdə iştirakı, forumun siyasi çəkisini xeyli artırmış, Azərbaycanın beynəlxalq imicini möhkəmləndirmişdir. Bu tədbir bir daha sübut etdi ki, Azərbaycanın xarici siyasəti regional çərçivədən qlobal çərçivəyə qədər genişlənir. Müasir dünyaya inteqrasiya üçün bu çox önəmli faktordur. Azərbaycan həqiqətən dünya mədəni prosesində əhəmiyyətli rolu ilə öz inkişafının yeni mərhələsinə qədəm qoyduğunu bir daha təsdiq etdi.

Mən forumun iştirakçıları ilə sıx təmasda olmuşam. Onların fikir və düşüncələrini öyrənmişəm. Doğrudan da, onlar bu forumdan, Azərbaycanın inkişafından həsədlə danışırdılar.

- Forumun gedişində çox maraqlı, müasir dünyanı düşündürən mövzular müzakirə obyekti oldu. Sizcə, bu müzakirələrin gələcəkdə davam etdirilməsinə ehtiyac varmı?

- Mən bir mövzunu xüsusi olaraq vurğulamaq istərdim. "Qadınlar - mədəniyyətlərarası dialoqun əsas təmsilçiləri" mövzusunda keçirilən sessiyada çox ciddi problemlər müzakirə olundu. Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyevanın bu sessiyadakı çıxışı böyük maraqla dinlənildi. Mehriban xanım dünyada gedən proseslərə, dinin siyasiləşməsinə, qadın problemlərinə toxunaraq onların həllinin vacibliyini vurğuladır. Mehriban xanım bildirmişdir ki, "artıq mədəniyyətlərarası dialoq sırf kulturoloji problem, çərçivəsindən çıxıb, böyük siyasətin probleminə çevrilibdir. Bu gün qloballaşan dünya artıq reallıqdır... Bu gün hər birimiz dərk etməliyik ki, biz öz ölkəmizin vətəndaşı olmaqla yanaşı, bəşəriyyət adlı bir ailənin üzvüyük". Doğrudan da, dünyada gedən sürətli qloballaşma prosesi hər birimizi böyük və ümumi bir məkanın sakinlərinə çevirib. Azərbaycan bu qlobal məkana özünün ilkin töhfələrini verir. Və bu gün ilk addımlarını atan mədəniyyətlərarası dialoq sabah dünyanın taleyində aparıcı mövqeyə keçə bilər və onu ədalətsizlikdən xilas edə bilər. Bu, Azərbaycan xalqının arzusu, onun bəşəriyyət qarşısındakı ən dəyərli təşəbbüsüdür. Mövzular çox geniş sahələri əhatə edirdi: "Sərhədsiz dünyaya doğru", "Dünyanın davamlı inkişaf gündəliyində mədəniyyətlərarası dialoqun bərqərar edilməsi", "Mədəniyyətlərarası dialoqu mənalı etmək: mədəniyyət, incəsənət və irs", "Texnologiya, sosial media və jurnalistikanın mədəniyyətlərarası əlaqələrə təsiri", "Dünya dinləri arasında mədəniyyətlərarası dialoq". Bütün bu mövzular ətrafında gedən müzakirələr vahid məqsədə yönəlmişdi. Bu da ondan ibarət idi ki, qloballaşan dünyamızın gələcəyini xilas etməyə yönələn səylər birləşdirilsin.

- Sizcə, forumun uğurlu nəticələrindən danışmaq olarmı?

- Əlbəttə olar. Deyim ki, Azərbaycan hökumətinin təşəbbüsü ilə reallaşan hər bir beynəlxalq layihə, o cümlədən sözügedən forum, ölkəmizin beynəlxalq qurumlarda mövqelərinin möhkəmləndirilməsinə və Dağlıq Qarabağla bağlı olan münaqişədə dövlətimizin tərəfdaşlarının artmasına xidmət edir. Bu mötəbər tədbirdə qəbul olunmuş sənədlər və hesabatlar bilavasitə Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunun gələcəkdə davamlılığını təmin edəcək, onu daha da inkişaf etdirməyə imkan yaradacaqdır. İnanıram ki, ölkəmizdə bu istiqamətdə real nəticələrə söykənən bir platforma, həmçinin bu sahədə fəaliyyət göstərən beynəlxalq qurumlar arasında Azərbaycan vasitəsilə qlobal şəbəkə formalaşacaq.

Son olaraq cənab Prezident İlham Əliyevin forumdakı çıxışından bir məqamı diqqətə çatdırmaq istərdim: "Nəzərə alsaq ki, bugünkü tədbirin çox dəqiq və konkret nəticələri olacaq, mən buna əminəm, əlbəttə ki, bu, xalqları daha da birləşdirəcək və insanlar arasında dostluq əlaqələrini daha da gücləndirəcəkdir".

M.MÜKƏRRƏMOĞLU

Xalq qəzeti.- 2011.- 14 aprel.- S. 3.