Azərbaycanın regiondakı nüfuzu gündən-günə artmaqdadır

Regional baxımdan biz sabitləşdirici amil rolunu oynayırıq. Biz bir sıra mühüm siyasi və iqtisadi layihələrin təşəbbüskarı olmuşuq. Bu gün də bunu etməkdə davam edirik və bütün bu layihələr, təşəbbüslər uğurlu olmuşdur.

İlham ƏLİYEV, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

Bu, ölkəmizin yeritdiyi müstəqil xarici siyasətin məntiqi nəticəsidir

Artıq öz dövlət müstəqilliyinin 21-ci ilinin uğurlarını yaratmaqda olan Azərbaycan Respublikası beynəlxalq aləmdəki, xüsusən, regiondakı nüfuzunu ildən-ilə deyil, aydan-aya, gündən-günə artırır. Bu tendensiya əsasən ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən qoyulmuş çoxvektorlu, müstəqil, dövlətimizin geostrateji maraqlarını maksimum şəkildə təmin edən xarici siyasət nəticəsində reallaşır.

Hələ 1993-cü ilin sonundan etibarən ümummilli lider tərəfindən işlənib hazırlanan, sonra isə mərhələ-mərhələ icra olunan xarici siyasət kursumuz bu gün Prezident İlham Əliyev tərəfindən müasir dövrün tələbləri və beynəlxalq aləmdə baş verən ictimai-siyasi proseslərin yaratdığı reallıqlar nəzərə alınmaqla həyata keçirilir. Dünya siyasətçiləri böyük səmimiyyətlə və ürək açıqlığı ilə qeyd edirlər ki, Azərbaycanın xarici siyasəti təkcə bu ölkənin özünün gələcəyi üçün düşünülməyib. Bu siyasi kurs region ölkələri üçün də xüsusi önəm kəsb edir.

Həqiqətən, Prezident İlham Əliyevin xarici siyasəti xalqımızın maraqlarına, milli mənafelərimizin təmin olunmasına, Azərbaycanın beynəlxalq aləmdəki nüfuzunun artmasına, rəsmi Bakının dünya siyasətində söz sahibinə çevrilməsinə xidmət edir. Bütün bunları qeyd edən ekspertlər sadalanan amillərin hər birinin uğurlu olduğunu qeyd edirlər. Məhz həmin ekspertlərin fikrincə, Azərbaycan dövlətinin xarici siyasətdəki ən böyük uğuru öz siyasətini özünün müstəqil formalaşdırmasıdır. BMT-yə 1991-ci ildən sonra üzv olan ölkələr arasında müstəqil xarici siyasət yeridən dövlətlər barədə söz açılarkən ilk növbədə Azərbaycanın adı çəkilir. Çünki Azərbaycan heç bir ölkənin vassalı və ya forpostu rolunu oynamır. Ölkəmiz özünün daxili və xarici siyasətini hansısa xarici qüvvənin istəyi əsasında formalaşdırmır. Dövlətimizin hansısa beynəlxalq təşkilatdan iqtisadi, siyasi, hüquqi və ya başqa bir asılılığı yoxdur.

Rəsmi Bakı beynəlxalq təşkilatların norma və prinsipləri, eldəcə də beynəlxalq konvensiyaların müddəaları istisna olmaqla, heç kəsin qarşısında xüsusi öhdəlik götürməyib. Region ölkələri və xüsusən, həmsərhəd olduğumuz dövlətlərlə münasibətlərdə, eləcə də həmin ölkələrin beynəlxalq təşkilatlarla münasibətlərində rəsmi Bakının mövqeyi daim elə bir sağlam müstəvidə formalaşıb ki, bu münasibətlər bütün tərəflərin məmnunluğuna səbəb olur.

Balanslaşdırıcı, tarazlaşdırıcı və çoxvektorlu xarici siyasət yeritmək bütün ölkələr üçün asan deyil. Bunun üçün öncə xarici siyasəti müəyyən edən liderin siyasi müdrikliyi vacibdir. Azərbaycanın öz dövlət müstəqilliyini bərpa etməsindən sonrakı ilk illərdə biz də Ermənistan kimi həmin məsələdə böyük problemlə üzləşmişdik. Yəni uzaqgörən müdrik dövlət rəhbəri olmadığından yeritdiyimiz, daha doğrusu, yeritmək istədiyimiz xarici siyasət həddən artıq bəsit və diletantcasına formalaşdırılmışdı. Həmin siyasi kurs nəinki bizə hansısa uğur gətirmək iqtidarında idi, əksinə, bütün ölkələri Azərbaycanın düşməninə çevirmişdi. Gənc müstəqil dövlətimizi həmin fəlakətdən məhz Heydər Əliyev müdrikliyi xilas etdi və haqqında söz açdığımız siyasi kurs ərsəyə gəldi.

Hətta, ən mükəmməl şəkildə işlənib hazırlanmış, bütün reallıqların nəzərə alınmasıyla qəbul edilmiş siyasi kurs belə naşı siyasətçilər tərəfindən icra olunarkən hansısa uğurun əldə olunması qeyri-mümkündür. Azərbaycan xalqının xoşbəxtliyidir ki, həm 1993 - 2003-cü illərdə, həm də 2003-cü ildən sonra ölkəyə rəhbərlik edən şəxslər təkcə siyasi baxımdan deyil, həm də milli maraqların, dövlətçilik mənafelərinin təmin olunması baxımından böyük qətiyyət və iradəyə malik şəxslər olmuşdur. Müqayisə üçün bir məqamı yada salaq.

Müstəqilliyin ilk illərində Ermənistanda gələcək fəaliyyət üçün xarici siyasət kursunu müəyyən edən bir lider yox idi. Ona görə də Fransa və ABŞ-dakı erməni diasporunun başbilənləri müstəqil Ermənistan dövlətinin xarici siyasət kursunun əsas istiqamətlərini işləyib hazırlamaq üçün xaricdəki müxtəlif institutlara müraciət etmişdilər. Deyilənə görə, o qədər də pis olmayan bir xarici siyasət kursu işləyib hazırlamışdılar. Ancaq talançılıq, qarət və quldurluqla məşğul olan Robert Koçaryan və Serj Sarkisyan iqtidarları həmin siyasi kursu elə bir günə saldılar ki, nəticədə, bütövlükdə erməni xalqı zərərdidə oldu. Yəni, istənilən siyasi kursun həyata keçirilməsi üçün dövlət başçısından siyasi iradə və təmiz əl, deməli, həm də təmiz vicdan tələb edilir.

Dövlətin xarici siyasətdə əldə etdiyi uğurların təməlində dayanan uçüncü amil ölkənin geosiyasi əhəmiyyətidir. Azərbaycan Şərqlə Qərbin, Şimalla Cənubun Avropa ilə Asiyanın qovuşuğuna yerləşən bir ölkə kimi dünyanın bütün güc mərkəzlərinin və aparıcı dövlətələrin diqqət mərkəzindədir. Böyük İpək yolunun bərpası zamanı, Şanxay - London iqtisadi nəqliyyat dəhzlizinin formalaşdırılması prosesində dünyanın bütün iqtisadçıları və siyasətçiləri Azərbaycana böyük önəm vermişdilər. Bakı - Tbilisi - Qars dəmir yol layihəsinin reallaşdırılması zamanı da dünya ekspertlərinin Azərbaycanın təşəbbüsünü dəstəkləməsi məhz həmin önəmin nəticəsi idi.

Ermənilər isə iyirminci əsrin əvvəlində Azərbaycanın qərb ərazilərində Ermənistan dövləti yaratmağa nail olanda əslində geostrateji və geosiyasi baxımdan tamamilə təcrid olunmuş bir yerə düşmüşdülər. Məhz ona görə də olan-qalan iqtisadi imkanları gah xarici qüvvələr tərəfindən, gah da iqtidarda olan hakim dairələrin əli ilə talan edildi. İşğalçı ölkənin həmin geriləmələri fonunda gündən-günə inkişaf edən Azərbaycan dövlətinin xarici siyasəti təkcə Bakının beynəlxalq aləmdə söz sahibinə çevirmədi, həm də İrəvanı dalana dirəmiş oldu.

Prezident İlham Əliyevin düşünülmüş xarici siyasəti Azərbaycanı Cənubi Qafqazın iqtisadi, intellektual və informasiya mərkəzinə çevirdi. İndi artıq elə bir ay olmur ki, dünya ölkələrindən iki və ya üç nəfər dövlət başçısı Azərbaycana səfərə gəlməsin. Elə bir il olmur ki, Bakıda və ya respublikamızın digər şəhərlərində üç-dörd mötəbər beynəlxalq tədbir keçirilməsin. Regionun aparıcı ölkə statusunu qazanmış Azərbaycanın dövlət başçısının bir ildə xarici ölkələrə etdiyi səfərlərin tarixinə nəzər salan ekspertlər qeyd edirlər ki, Ermənistan rəhbərləri 10 ildə bu qədər səfərə getməyiblər. Getdikləri ölkələrdə də mütləq qan-qaraçılıq yaradır və ya hansısa tədbirdən qaçırlar.

Prezident İlham Əliyev isə BMT, ATƏT, Avropa Şurası, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı və digər beynəlxalq təşkilatlarda ən mötəbər qonaq kimi, ən arzuolunan dövlət başçısı şəklində qəbul edilir. Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə həsr olunmuş qitə miqyaslı sammitlərin heç biri Azərbaycan Prezidentinin iştirakı olmadan reallaşmır. Ermənistan Prezidenti Serj Sarkisyan isə qonşu ölkələrədən birində keçirilən iqitisadi məzmunlu tədbirdə söz verir ki, biz sizin ölkəyə ildə 20 min ton ət satmaq barədə müqavilə bağamağa hazırıq. İrəvan rəhbərinin həmin sərsəm bəyanatına cavab verən Ermənistan müxalifətinin rəhbərlərinin arqumenti beynəlxalq aləmdə təbəssüm yaratmışdı: "Üç-dörd ildir ki, Ermənistan ölkə əhalisinin tələbatını ödəmək üçün Braziliyadan mənşəyi məlum olmayan ət alır. İndi artıq təyyarə yanacağının çatmadığına görə həmin ətin də hamısını gətirə bilmirik. Bu acınacaqlı vəziyyətdə olan Ermənistanın xaricə ildə 20 min ton ət satmaq barədə öhdəlik götürməsi kimisə ələ salmaq kimi bir addımıdır".

Bu hələ harasıdır? Ermənistan müxtəlif beynəlxalq təşkilatlara üzv olarkən götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirmədiyinə görə müxtəlif sanksiyalara, hətta hansısa qurumdan xaric edilmək təhəlükəsinə məruz qalır. Azərbaycan isə bütün beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlığı güdən-günə genişləndirir.

Respublikamızın Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurası kimi mötəbər bir quruma üzv seçilməsi ölkəmizin regionda və dünyada yeritdiyi uğurlu xarici siyasətin və sabitləşdirici mövqeyin nəticəsidir.

İttifaq MİRZƏBƏYLİ

Xalq qəzeti.- 2011.- 15 dekabr.- S. 1.